Podstawowe reguły dziedziczenia

genów
Genotyp- zespół wszystkich genów danego
organizmu.
Fenotyp- zespół cech morfologicznych,
fizjologicznych i biochemicznych danego
osobnika. Inaczej mówiąc zespół cech
organizmu, które są zależne od genotypu i
środowiska.
Genotyp i fenotyp może oznaczać
pojedynczy gen i cechę.
Allele – różne wersje genu
A – allele dominujące
a - allele recesywne
aa – homozygota recesywna
AA - homozygota dominująca
Aa - heterozygota
 Wybrane cechy dominujące
i recesywne człowieka
Cechy dominujące
• kręcone włosy
• ciemne włosy
• brak rudego koloru włosów
• ciemny kolor oczu
• piegi
• długie rzęsy
• odstające uszy
• splatanie dłoni z lewym
kciukiem na wierzchu
• krzyżowanie rąk z lewą na
wierzchu
• występowanie czynnika Rh
krwi ( grupa krwi Rh+)
Cechy recesywne
• proste włosy
• jasne włosy
• rudy kolor włosów
• jasny kolor oczu
• brak piegów
• krótkie rzęsy
• przylegające uszy
• splatanie dłoni z prawym
kciukiem na wierzchu
• krzyżowanie rąk z prawą na
wierzchu
• brak czynnika Rh krwi(grupa
krwi Rh-)
Podstawowe reguły dziedziczenia
Za ojca współczesnej genetyki uważa się
Grzegorza Mendla, zakonnika z klasztoru
augustianów w Brnie. W 1857 roku
rozpoczął on badania nad dziedziczeniem
cech u grochu zwyczajnego. Założył, że
poszczególne cechy są dziedziczone
osobno. Hodując groch zwyczajny
krzyżował on rośliny pochodzące z
czystych linii, czyli homozygotyczne pod
względem genu warunkującego daną
cechę.
 I prawo Mendla – prawo
czystości gamet
Organizmy rozmnażające się płciowo
posiadają dwa allele każdego genu,
które ulegają rozdzieleniu (segregacji)
podczas formowania się gamet.
W ten sposób każda z komórek
rozrodczych zawiera tylko jeden allel
danego genu.
 II prawo Mendla – prawo
niezależnej segregacji cech
Regułę dziedziczenia wielu cech określa II
prawo Mendla. Mówi ono, że allele
różnych par genów dziedziczą się
niezależnie od siebie. Oznacza to, że są
przekazywane do gamet niezależnie, na
drodze segregacji losowej i tworzą w
gametach różne kombinacje.
 Dziedziczenie grupy krwi
Wyróżniamy cztery grupy krwi: 0,A, B,AB.
Za ich dziedziczenie odpowiadają trzy różne
allele. Dwa z nich są dominujące IA , IB
Warunkują one powstanie antygenu A i B
na powierzchni niektórych komórek
np. erytrocytów. Osoby z takimi allelami
posiadają grupę krwi A, B lub AB. Trzeci
allel to recesywny allel i. Ludzie o genotypie
ii nie mają na powierzchni komórek
antygenów A oraz B, a ich grupa krwi to 0.
 Dziedziczenie czynnika Rh
Grupę krwi Rh+ lub Rh- określa się na
podstawie obecności lub braku antygenu
D. Gen kodujący ten antygen ma dwa
allele: dominujący D i recesywny d.
Posiadacze dominującego allelu mają
grupę Rh+.
Antygen A i B oraz czynnik Rh są
dziedziczone niezależnie. Aby przewidzieć,
jakie grupy krwi występują u potomstwa,
należy zastosować II prawo Mendla