- ocenić poprawność zdań opisujących dziedziczenie płci u człowieka.

Cechy dziedziczne to cechy przekazywane potomstwu

Cechy niedziedziczne to cechy które nie są przekazywane potomstwu i nabywamy je pod wpływem
czynników środowiska

- wskazać różnice i podobieństwa między mitozą a mejozą.

Mitoza:

1. składa się z czterech cykli - profaza, metafaza, anafaza, telofaza,

2. z podziału powstają dwie diploidalne komórki potomne,
3. komórki mają identyczny zestaw chromosomów i gemów jak komórka z której powstały,
4. występuje w komórkach somatycznych, dodatkowo u roślin - generatywnych.
Mejoza:

5. składa się z ośmiu cykli - pierwszy cykl jest podziałem redukcyjnym, drugi cykl jest podziałem
mitotycznym, każda z dwóch powstałych komórek dzielą się po raz kolejny,
6. z podziału powstają cztery haploidalne komórki potomne,
7. powstałe komórki mają pojedynczy zestaw chromosomów,
8. występuje podczas produkcji gamet.
- opisać rodzaje mutacji.

Genowe (błędy przy replikacji DNA) - następuje zmiana w sekwencji nukleotydów, czyli zamiana lub
wypadnięcie oraz dodanie jednego lub kilka nukleotydów

Chromosomowe (błędy przebiegu mejozy) - następują zmiany w budowie chromosomów, czyli

fragmenty chromosomów są usuwane, podwajane, przemieszczne lub w liczbie chromosomów
(zmiana kariotypu)

- zapisać genotypy dla poszczególnych grup krwi.

IA IA lub IA i – grupa krwi A, antygen A

IBIB lub IBi – grupa krwi B, antygen B

IAIB – grupa krwi AB, antygen A i B

ii – grupa krwi 0, brak antygenu

- wyjaśnić pojęcia: mutacja, replikacja, gen, allel, chromatyda, chromosom, heterozygota,

homozygota, fenotyp, genotyp, kariotyp.

Mutacja – nagłe, skokowe zmiany materiału genetycznego komórki

Replikacja – proces, w którym podwójna nić DNA ulega skopiowaniu.

Gen – odcinek DNA, który zawiera informację o budowie białka

Allel – jedna z wersji genu

Chromatyda – ramię chromosomu widoczne w fazach bezpośrednio poprzedzających podział

komórki jako odrębna jednostka morfologiczna.

Chromosom – forma organizacji materiału genetycznego wewnątrz komórki.

Heterozygota – organizm posiadający zróżnicowane allele tego samego genu np. Aa

Homozygota – organizm posiadający identyczne allele danego genu w chromosomach np. AA i aa

Fenotyp – Możliwe do zaobserwowania cechy organizmu

Genotyp – informacja genetyczna zawarta we wszystkich genach organizmu lub zapis alleli
pojedynczego genu

Kariotyp – kompletny zestaw chromosomów charakterystyczny dla danego organizmu

- wyjaśnić, dlaczego choroby genetyczne sprzężone z płcią częściej występują u mężczyzn niż u
kobiet.

Chłopacy nie posiadają drugiego chromosomu X, dlatego otrzymując chory chromosom X od matki,
zawsze będą chorzy.

- rozwiązać zadania tekstowe z genetyki, aby przedstawić prawdopodobieństwo wystąpienia

określonej cechy organizmu.

- wskazać genotypy członków rodziny na podstawie opisu.