ԾԱԳՈՒՄՈՎ

ՀԱՅԵՐ
55 դասարան
 Ծագումով հայեր

Հայերն ապրում են աշխարհի բոլոր անկյուններում:

Հավատարիմ մնալով հայ ակունքներին՝ նրանք
ապրում ու արարում են օտարազգիների մեջ:
Նրանց շարքերում են մեծանուն արվեստագետներ,
դերասաններ, նկարիչներ, բժիշկներ,
ճարտարապետներ, գիտնականներ,
զինվորականներ…
Ֆրանսահայ նշանավոր երգիչ, երգահան, բանաստեղծ,
գրող, կինոդերասան և հասարակական գործիչ
Շառլ Ազնավուր  Շահնուր Վաղինակ Ազնավուրյան

(1924-2018)
Ծնվել է Ֆրանսիայի Փարիզ քաղաքում
 Հայկական արմատներով ֆրանսիացի
կինոռեժիսոր և սցենարիստ
Անրի Վեռնոյ

(1920-2002)
Ծնվել է Օսմանյան կայսրությունուն, Ռոդոսթոում
Համաշխարհային մասշտաբի լուսանկարիչ և
լրագրող: Աշխարհի յոթ լավագույն
լուսանկարիչներից մեկն է, ով արժանացել է
«Մաստեր օֆ լայֆ» տիտղոսին:
«Ստամբուլի աչք»՝ Արա Գյուլլեր
(1928-2018)

Ծնվել է Թուրքիայում, Բեյօղլու, Ստամբուլի

մարզում
 Ամերիկահայ կինոռեժիսորներ,
սցենարիստներ, պրոդյուսերներ
Ալբերտ և Ալեն Հյուզ

(1972)
Ծնվել են ԱՄՆ, Միչիգան, Դետրոյթ
Նավթաերկրաբան, Ռուսական Ակադեմիայի, Հայաստանի
ազգային Ակադեմիայի և ճարտարագիտության միջազգային
ակադեմիայի անդամ, ԱՄՆ ռազմածովային ուժերի գեներալ
Գևորգ (Ջորջ) Չիլինգար

(1929)
Ծնվել է Թիֆլիսում
 Հայկական ծագումով անգլիացի և սինգապուրցի
գիտնական-այգեգործ։ Ստացել է խոլորձի «Միսս Ջոաքիմի
Վանդա»  հանրահայտ տեսակը, որը համարվում
է Սինգապուրի խորհրդանիշը
Ագնես Ջոաքիմ (Աշխեն Հովակիմյան)

(1854-1899)

Ծնվել է Սինգապուրում
 Աշխարհի առաջատար վիրաբույժներից, Լոնդոնի
Կայսերական քոլեջի վիրաբուժության ամբիոնի վարիչ,
Լորդերի Պալատի լորդ
Արա Դարզի
(1960)

Ծնվել է Իրաքի Բաղդադ քաղաքում

Հայ գրող և հրապարակախոս, հասարակական գործիչ,
աշխարհում առաջին կին դիվանագետ:
Հայոց ցեղասպանության մասին 9 գրքերի հեղինակ
Դիանա Հովհաննեսի Աբգար

(1859-1937)

Ծնվել է Բիրմայի մայրաքաղաք Ռանգու

քաղաքում
 ԱՄԷ-ում լանդշաֆտի ձևավորման և
կանաչապատման ոլորտի խոշորագույն՝«Ալ Ռյում»
ընկերության հիմնադիր և սեփականատեր
Արա Խանոյան

Ծնվել է Հորդանանում
 Ֆրանսահայ երգչուհի։ Երգում
 հայերեն, ֆրանսերեն, իսպաներեն,
իտալերեն և գերմաներեն
Ռոզի Խուրշուդի Հովհաննիսյան
Ռոզի Արմեն

(1939)

Ծնվել է Ֆրանսիայում, Փարիզ քաղաքում

Հայազգի գյուտարար, ով հայտնագործել է մագնիսական
ռեզոնանսային պատկերի ախտորոշման սարքը, որը
հնարավորություն է տալիս զննել ներքին օրգաններն
առանց վիրահատական միջամտության
Ռեյմոնդ Վահան Դամադյան

(1936)

Ծնվել է ԱՄՆ, Նյու Յորք նահանգի Մերվիլի

քաղաքում
  Քաղաքական գործիչ, Թուրքիայի Մեջլիսի
պատգամավոր։ Ստամբուլի Յեշիլքոյ
թաղամասում գտնվող հայկական
նախակրթարանի հիմնադիր
Կարո Փայլան

(1972)

Ծնվել է Թուրքիայի Ստամբուլ քաղաքում

Հայազգի ընտանիք Օսմանյան կայսրությունում, որի
շառավիղները 18-19 դդ. եղել են օսմանյան արքունի
ճարտարապետներ, քանդակագործներ
Կարապետ, Հակոբ, Սարգիս Բալյաններ

Բալյանների նախագծով
կառուցված Սուրբ Մայր
Աստվածածին տաճարի
ներքին տեսքը
(Ստամբուլ)
 Աշխարհահռչակ հայազգի հանճարեղ
ծովանկարիչ
Հովհաննես Կոստանդինի Այվազովսկի

(1817-1900)

Ծնվել է Ռուսական կայսրության Թեոդոսիա

քաղաքում
Խոշորագույն երաժշտական-հասարակական
գործիչ, մանկավարժ, դիրիժոր, մի քանի
մրցանակների դափնեկիր ու մրցանակակիր
Արամ Եղիայի (Իլյիչ)Խաչատրյան

(1903-1978)
Ծնվել է Թիֆլիս քաղաքում
 Հայ աստղագետ և
աստղաֆիզիկոս, տեսական
աստղաֆիզիկայի հիմնադիրներից մեկը
Վիկտոր Համազասպի
Համբարձումյան
(1908-1996)

Ծնվել է Բյուրական, Հայաստան

  Հայ երգահան, երգիչ, երաժշտական էթնոլոգ,
երաժշտագետ, վարդապետ և ուսուցիչ, բանահավաք,
խմբավար, մանկավարժ, հայկական ազգային
կոմպոզիտորական դպրոցի հիմնադիր
Կոմիտաս (Սողոմոն Գևորգի Սողոմոնյան)
(1869-1935)

Ծնվել է Քյոթահիա քաղաքում

 Հայ բանաստեղծ, արձակագիր, գրական,
ազգային և հասարակական գործիչ:
Համարվում է ամենայն հայոց մեծ
բանաստեղծ
Հովհաննես Թադևոսի Թումանյան
(1869-1923)

Ծնվել է Թիֆլիսի նահանգ, Բորչալուի նահանգ,

Դսեղ
  Հայ ճարտարապետ, ճարտարապետության
ակադեմիկոս, հայ նոր ճարտարապետության
հիմնադիր
Ալեքսանդր Հովհաննեսի Թամանյան

(1878-1936)

Ծնվել է Ռուսական կայսրություն, Կրասնոդար

Հայ նկարիչ, ԽՍՀՄ ժողովրդական
նկարիչ, քաղաքական գործիչ
Մարտիրոս Սարգսի Սարյան

(1880-1972)

Ծնվել է Նոր Նախիջևանում

 Ամերիկահայ գրող
սցենարիստ, դրամատուրգ, վիպասան,
գրող և բանաստեղծ
Վիլյամ Սարոյան

(1908-1981)

Ծնվել է ԱՄՆ, Կալիֆոռնիա նահանգ, Ֆրեզնո

 Աշխարհահռչակ ավիակոնստրուկտոր,
ինժեներատեխնիկական ծառայության գեներալ-
գնդապետ, ՄԻԳ ռազմական օդանավերի ստեղծող
Արտեմ Միկոյան (Անուշավան Հովհաննեսի Միկոյան)

(1905-1970)

Ծնվել է Սանահին գյուղում

 Շախմատի աշխարհի կրկնակի չեմպիոն։ Մականունն էր
«Երկաթե Տիգրան»՝ իր գրեթե անխորտակելի
պաշտպանության համար, շախմատային տեսաբան և
վերլուծաբան, փիլիսոփայական գիտությունների թեկնածու
Տիգրան Վարդանի Պետրոսյան

(1929-1984)
Ծնվել է Թիֆլիս քաղաքում
  Հայազգի հրամանատար, Հայաստանի ազգային
հերոս, Արցախի հերոս, Արցախյան պատերազմի ակտիվ
մասնակից, Լիբանանի քաղաքացիական
պատերազմի և Իրանի շահի դեմ պայքարի ակտիվ մասնակից
Մոնթե Չարլզի Մելքոնյան, «Ավո»

(1957-1993)

Ծնվել է ԱՄՆ, Կալիֆոռնիա նահանգ, Վիսեյլիա

 ՔԻՉ ԵՆՔ, ԲԱՅՑ ՀԱՅ ԵՆՔ
Մենք քիչ ենք‚ սակայն մեզ հայ են ասում։
Մենք մեզ ո՛չ ոքից չենք գերադասում:
Պարզապես մենք էլ պիտի ընդունենք‚
Որ մե՛նք‚ միայն մե՜նք Արարատ ունենք‚
Եվ որ այստեղ է՝ բարձրիկ Սևանում‚ Պարզապես Դավիթն այստեղ է կռվել:

Երկինքը իր ճիշտ պատճենը հանում: Պարզապես Նարեկն այստեղ է գրվել:

Պարզապես գիտենք ժայռից վանք կերտել‚
Քարից շինել ձուկ‚ և թռչուն՝ կավից‚
Ուսուցմա՛ն համար և աշակերտե՜լ
Գեղեցկի՛ն‚Բարո՛ւն‚Վսեմի՛ն‚Լավի՜ն…

Մենք քիչ ենք‚ սակայն մեզ հայ են ասում

Մենք մեզ ոչ մեկից չենք գերադասում‚
Բայց մեզ էլ գիտենք – Մեզ հա՜յ են ասում։
Եվ ինչո՞ւ պիտի չհպարտանանք…
Կա՛նք: Պիտի լինե՛նք: Ու դեռ – շատանա՜նք: