You are on page 1of 28

qarTuli samarTlis istoria

danaSaulis subieqturi mxare


ZvelqarTul samarTalSi.
sasjelis miznebi da saxeebi
ZvelqarTul samarTalSi.

2015 1
danaSaulis subieqturi mxare
• obieqturi Seracxvis principi
• subieqturi Seracxvis principi

eqvTime mTawmindeli bralis Sesaxeb


• nebsiTi anu ganzraxi brali
• uneblie anu gaufrTxilebeli brali

nebsiTi bralis formebi


1. savsebiT gamokveTili ganzraxva
2. ganzraxvasTan miaxloebuli moqmedeba

2015 2
savsebiT gamokveTili ganzraxva
• mkvleloba maxviliT, SubiT, xelculiT an
sxva amgvari saSualebiT SurisZiebis
niadagze:
`xolo romelman aRiRos maÃvili da esreT Ãel-
yos Surisgebad, araraÁ aqus mas
nugeSiniscemaÁ, arca sityÂsgebaÁ,
raÁTamca warhÃda nefsiTa kacis kvlasa.
ginaTu Ãelis-Ãel sces maxÂliTa viTariTaca,
ginaTu SetyorcnebiT mowylas, anu
ÃelculiTa, anu mazarakiTa, anu isriTa da
moiklas wyluli igi, nefsiTi ars kacis klvaÁ
ese~.
2015 3
savsebiT gamokveTili ganzraxva
mkvleloba angarebiT _ avazakis mier kacis
kvla:
`arian kualad sruliad nefsiTni kacis klvani, romelTa
Sina iWÂ arca erTi ars: kacis klvani igi avazakTani,
da mbrZolTani, romelni mivlen tyuevnad da
Ãocad, rameTu avazakni angahrebisaTÂs da
mixueWisa ucxoTa safaseTasa mohklven kacTa
ubraloTa da mbrZolni mivlen tyuevnad da
mosrvad, arca SeSinebisaTÂs, arca wurTisaTÂis,
aramed mowyuedad winaaRmdgomTa maTTa da
arian kacis klvani igi nefsiTni da ganzraxviTni~.

2015 4
savsebiT gamokveTili ganzraxva

mowamvliT mkvleloba
`da kualad ukeTu vin wamali Seasuas
sasikudine, kacis mkvleli ars nebsiTi
da boroti. daRacaTu ara gulissityÂTa
moklvisaÁTa Seasuas vin wamali,
aramed sxÂsa raÁsme pirisaTÂs
uwesoÁsa da SeemTxÂos sikudili,
nefsiTa kacis klvaTa Tana SegÂracxies
igi~.
2015 5
savsebiT gamokveTili ganzraxva
qalis mier mamakacisaTvis siyvarulis wamlis
Sesma, rasac mamakacis sikvdili mohyva
`viTar iqman dedani mravalgzis Sesumen wamalsa
mamakacsa, raÁTa siyvaruli trfialebisaÁ
Seuqmnan maTa mimarT da SeemTxÂis amisgan
sikvdili, xolo daRacaTu ara mosaklavad Seasua
wamali igi dedakacman man, aramed siyvarulisa
amaRorZineblad, garna vinaÁTgan gulissityvaÁ igi
ujeroÁ iyo da saeSmakoÁ, ukueTu SeemTxÂos
sikudili, nefsiTTa kacis klvaTa Tana ars.

2015 6
savsebiT gamokveTili ganzraxva

dedis saSoSi nayofis mospoba


`da kualad: romelni-igi miscemen wamalTa
CCÂlis mklvelTa saSosa Sina, kacismklvelni
arian mimcemelni igi wamlisani da
mimRebelni misni, rameTu mravalgzis ara
xolo Tu CCÂlni igi, aramed TÂT iginica
dedani, romelTa sÂan wamali igi,
SeemTxÂs sikudili da iqmnian mklvel TavTa
TÂsTa~.

2015 7
ganzraxvasTan miaxloebuli moqmedeba

`ukeTu SeemTxÂos vieTme SfoTi urTierTars


da miamTxÂos ginaTu argniTa anu mjiRiTa,
da moklas, rameTu gulissityvaÁ misi iyo,
raÁTa atkivnos da mowylas, ara Tu raÁTa
sruliad moklas, xolo SeemTxÂa sikudili,
aramed ese saqme maxlobel ars nefsiTsa
kacis klvasa, rameTu, romelman, esreT
risxviT da guliswyromiT uridad sca,
emxilebis mas, viTarmed friad Zleul iyo
guliswyromisagan~.

2015 8
ganzraxvasTan miaxloebuli
moqmedeba
`agreTve msgavsad ars, romelman
gastyorcos qvaÁ, anu SeSaÁ mimTxuevad
meorisa da ara arn gonebaÁ misi,
raÁTamca mokla, aramed raÁTa avnos
oden, xolo SeemTxÂa, anu ficxelad
tyorcebiTa anu simZimiTa qvisa mis gina
SeSisaÁTa, anu sakrZalavsa adgilsa
mimTxueviTa sikudili kacisaÁ mis
uneblieTTa kacis klvaTa Tana Seracxil ars.
aramed eseca nefsiTsa mieaxlebis~.

2015 9
uneblie brali

`ars ukue sruliad unebeli da gareSe gonebisa


da ganzraxvisa moqmedisa mis ukeTu
styorcos qvaÁ, anu SeSaÁ ZaRlisa mimarT,
anu xisa mimarT Camosayrelad nayofisa mis
da miemTxvos qvaÁ igi, anu Zeli kacsa
ucnaurad mtyorcebelisa mis da mokudes
kaci igi qvisa misgan anu Zelisa, ars ese
unebeli gansacdeli, rameTu ganzraxvaÁ da
nebaÁ mtyorcebelisa mis iyo mÃecisa
mimarT otebad misa, anu xisa mimarT,
Camoyrad nayofisa, xolo miemTxÂa iSobriv
kacsa da moakudina igi da ars WeSmaritad
unebeli~.
2015 10
uneblie brali

`ukeTu vin swuarTos monaÁ TÂsi, anu


mowafe SoltiTa, gina kurTxiTa ara ficxliTa
da SeemTxÂos mas sikudili, xolo man ara
gulis - sityÂTa moklvisaÁTa sca
mrwemsaAmas, aramed moqcevad misa
uwesobisagan da ara uzomod qmna
guemaÁ misi, aramed gansawurTelad oden
daRacaTu SeemTxÂa mas sikudili,
unebelieTi ars da ara nebsiTi...~

2015 11
giorgi V Zeglis dadeba

faTeraki:
3 m. _ da Tu erTs kacs efaTerakos
gamgebeli, kaci gaipatiJos da
mamulisagan gaiZos...
12 m. _ Tu xevisberman moklas herovani
mamulis ndomisaTvis, erTs weliwads
mamulisagan ganiZos.
da Tu efaTerakos, daiurvos isre, viT zemoT
gagviCenia.

2015 12
bralis formebi vaxtangis samarTlis
wigniT
• ganzraxi brali
• ganzraxvis gareSe brali (faTeraki)
faTeraki _ 92 m.
`Tu faTerakad kacs kaci Semoakudes an
SemoeWras, an daSavdes, risac faTerakiT, rom
am kacs ar ndomodes, cxeniT Tu iaraRiT, ase rom
an cxenman Tavi waarTvas da SeeZgeros, an
gavardnaSi SeiZgernen, an nadirs Tu Tofi an isari
Sestyorcos da kacs moxudes, an TamaSobaSi
awyinos rame, bevri faTeraki sxva aris, amisi asre
aris.

2015 13
bralis formebi vaxtangis samarTlis
wigniT
92 m. (gagrZeleba)
cxenisagan moxudebis sikudili Tu
iaraRisagan, is cxeni, is mkuleli iaraRi
miecemis. da iqnebis, mkudars samarxi da
daWrils saaqimo gauCndes.
Tu nadirs Sestyorcos da kacs moxudes an
frinvels Sestyorcos da kacs moxudes, an
yabaxs esrolos da isari kacs daeces,
amgvars yvelas faTeraki hqvian.

2015 14
bralis formebi vaxtangis samarTlis
wigniT
gaufrTxilebloba_195-e m.

kacman Tu ormos piri axdili gauSvas da


imaSi an kaci, an pirutyvi Cavardes... is
unda naxon, Tavis natamalSia, Tu sasoflos
adgils... Tu Tavis natamalSi yofila naxevar
sisxls Seuva kacisas, Tu pirutyvisas, Tu
sasoflos adgils yofila mTeli eTxovebis,
amitom rom icoda gza iyo, rad ar dabura?

2015 15
bralis formebi vaxtangis samarTlis
wigniT
gaufrTxilebloba_196-e m.
Tu visime pirutyui irColebodes pirvel pirvel
unda uTxran mezoblebman, rome amisgan
an kaci mokudebis an pirutyuio, an dakal,
an mokal... an gayide da gaicale. Tu es
qna, xom aRara daSavdeba ra, da Tu ar
daijera da an mokla rame, an daaSava
rame, mrColelis patronma kacma pasuxi
unda gasces. manamdin etyoden da isre
rComam mokla rame, is mkuleli rComa
miecemis.
2015 16
sasjelis miznebi
• samagieros mizRva
• prevencia
• damnaSavis zneobrivi gamosworeba
• damnaSavis mimarT xorcieli da
fizikuri vnebis miyeneba
• sazogadoebrivi mSvidobianobis
damyareba, sazogadoebis
ganwmenda.
• kanonierebis da samarTlianobis
dacva.
2015 17
sasjelis saxeebi

sajaro sasjelebi

kerZo sasjelebi

2015 18
sasjelis saxeebi
sasjelTa saxeebi monRolTa Semosevamde
• sikvdiliT dasja (Tavis mokveTa, CamoxrCoba,
JamTaaRmwereli _ XIIs-Si TorRva pankiselis kldidan
gadmogdebis Sesaxeb gvawvdis cnobas).
• sxeulis damasaxiCrebeli sasjelebi _ ganpatiJeba
(asoT miReba, mbnebeloba, dasaWuriseba)
• eqsoria da gaZeveba
• Tavisuflebis aRkveTa
• mtkivneuli sasjelebi
• qonebis konfiskacia (mamulis daWirva)
• moqalaqeobrivi uflebebis droebiTi da samudamo
CamorTmeva _ laSqarTa Sigan ar SeSveba
• qonebrivi sazRauri
• dakrulva da sxva saeklesio sasjelebi
2015 19
sasjelebi vaxtang VI
samarTlis wigniT
miniSneba sikvdiliT dasjaze:
• mux. 33-e _ mefisa, kaTalikozisa, da
ufliswulisa ara dagviweria ra.
• mux. 81-e _ Tu Zmam Zma moklas, arc
misi sisxlisa viciT, CvenTan diaR mZime
aris, da Tqven iciT.
• mux. 82-e _ Tu Zmam da moklas an dam
Zma moklas, Cven amisi samarTali ar viciT,
misic mefem da kaTalikozma ician.

2015 20
sasjelebi vaxtang VI
samarTlis wigniT
• mux. 221-e _ cixidam da simagridam kaci an
batons, an amxanags wauvides da gasces,
laSqari daasxas, imisi sisxli ar gaiCineba,
amisTvis rome beuris sulis mesisxle aris, rac
gardaxdeba, simarTliT iqneba.
• mux. 222-e _ vinc kacma queyanas da
qristes rjuls uorgulos, kidec xedevdes, imiT
rjuli waxdebodes, imas miyues, _ RvTisa da
batonisa orisav mesisxle iqnebis da yoveli
avi imaze marTebuli aris.

2015 21
sasjelebi vaxtang VI
samarTlis wigniT
damasaxiCrebeli sasjelebi:
• crumowmobisaTvis (mux. me-13) _ nasaRi
• tyvis gayidvisaTvis (mux. 96-e) _ nasaRi
• mtris mxareze gadasvlisaTvis (mux. 220) _ fexis
mokveTa
• misnobisa da kudianobisaTvis (mux. 251-e) _
gaxeibreba
• samnis moglejisaTvis (mux. 241-e) _ xelis
mokveTa
• batonis gajavrebisa Tu xeliT cemisaTvis (mux.
259) _ xelis, enis mokveTa.

2015 22
sasjelebi vaxtang VI
samarTlis wigniT
tkivilis mimyenebeli sasjelebi
mux. 65-e _ Tu colman qmars an sces, an daWras,
didi gvema da tanjva uyos kaTalikozman.
Tavisuflebis aRkveTa
• mux. 65-e _ magram kaci rom cols stanjvides da
upatiurad epyrobodes da urigos uSurebodes,
mefem is kaci daabas, datuqsos, avad moepyras,
da kaTalikozmac asre uyos.
qonebrivi sasjelebi
• jarima _ mux. 173-e
• konfiskacia_ mux. 177-e

2015 23
sasjelTa saxeebi
Zeglisdeba
• qonebis, kerZod, mamulis
CamorTmeva droebiT da
samudamod.
• sisxlis daurveba.

saeklesio sasjelebi
• SeCveneba _ Serisxva
• uziarebloba
2015 24
gamawbilebeli sasjelebi
vaxtangis sam-is wigni mux. 69-e _ Tu
dedakacman mezobels Tu moyuassa Tu
Tavis saxlSi umaWaklos da gamoCndes,
rasac gvarisa iyos is maWakali, Tavisis
sisxlis naxevari im qalis patrons misces.
Tu amisi micema ar SeeZlos maWakals, maS
asre unda uyon: maWakals yelze sabeli
unda moaban da titveli, yelsabliani, nifxviT
oden, sofeli Semoataron, _ didi augia.

2015 25
gamawbilebeli sasjelebi
aRbuRas samarTlis wigniT
mux me-13 _ Tu kaci ar mokvdes zeda
dasxmasa,... deda-wulTa SercxvenisaTvis
sapatios kacis sisxlisa naxevari dauurvos...
Tu amazeda damsxmelTa ar gamoarTmiden da
ese arCios: nifxviTa oden gaSiSvlebulad,
zoloTa SvidTa bijTa CaaTrion da mas kacsa
mexreman sami Solti amohkras
nametnavsa, romeli dasxmodes zeda
sawbilod.
CaTreva ubanTa zeda da saCinod erisa unda...

2015 26
gamawbilebeli sasjelebi
aRbuRas samarTlis wigniT
mux. 23-e _ Tu kacman deda-wulman deda-
wulisa colsa uarSio uyos da kidec
moayivnos, ...da gamJRavndes... _
dauurvos colisa qmarsa sruli sisxli da
mTavarman da patronman misman nifxviT
oden, SiSveli, da yelsabliani ubanTa zeda
ganWirebuli moavlos.
da Tu mas colisa kurosa erCios, gaSiSvleba
da gaupativeba iyidos da sisxli orad
Sekecos, rasaca gvarisa iyos...

2015 27
qarTuli samarTlis istoria

SekiTxvebi?

gmadlobT
yuradRebisaTvis!
gisurvebT warmatebebs!

2015 28

You might also like