You are on page 1of 28

qarTuli samarTlis istoria

• sasamarTlo organizacia
ZvelqarTul samarTalSi
• sasamarTlo procesi
ZvelqarTul samarTalSi.
• sasamarTlo mtkicebulebani
Zvel qarTul samarTalSi

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 1


qarTuli samarTlis istoria
sasamarTloTa uZvelesi formebi
saqarTveloSi:
• samediatoro sasamarTlo
• saxalxo kreba
sasamarTlo uwyebebi gaerTianebul
feodalur saqarTveloSi
(`sasjulo samrebloÁ~):
• samefo sasamarTlo dawesebulebebi
• sakaTalikoso sasamarTlo
dawesebulebebi
2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 2
qarTuli samarTlis istoria
sasamarTlo sistema gaerTianebul
feodalur saqarTveloSi:
• mefe, rogorc mosamarTle
• darbazi
• saajo kari
• sakaTalikoso (saeklesio sasamarTlo)
• `samparavTmZebnelo~ sasamarTlo
• wodebrivi sasamarTloebi
• feodalTa sasamarTloebi

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 3


qarTuli samarTlis istoria
sasamarTlo organizacia gvianfeodalur
qarTl-kaxeTSi
• mefe, rogorc mosamarTle
• darbazi, rogorc sasamarTlo
• dedofali, rogorc mosamarTle
• batoniSvilebis sasamarTlo
• gansakuTrebuli Semadgenlobis
sasamarTlo
• saeklesio sasamarTlo

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 4


qarTuli samarTlis istoria
sasamarTlo organizacia gvianfeodalur
qarTl-kaxeTSi (gagrZeleba)
• dikasteria
• mdivanbegTa sasamarTlo
• feodali, rogorc mosamarTle
• mouravi, rogorc mosamarTle
• meliqisa da mamasaxlisis sasamarTlo
• qedxuda, rogorc mosamarTle

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 5


qarTuli samarTlis istoria
mdivanbegTa sasamarTlos Semadgenloba
vaxtang VI samarTlis wigniT

1. mdivanbegi _ ufrosi mosamarTle


2. msajulebi anu mosamarTleebi
3. mdivani
4. iasaulebi:
a) `marTlis mTqmelni uqrTamo iasaulni~
b) `gawyromisa da daWeris iasaulni~

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 6


qarTuli samarTlis istoria
mosamarTlis damaxasiaTebeli Tvisebebi
bagrat kurapalatis samarTlis wigniT

vinca sabWod sjdebodeT da marTsa


saCivarsa marTlad moiÃsenebdeT,
TquenTa gulTa Sigan RmrTis SiSi unda
daiWiroT da aravis sTnioT, ara mamasa
da dedasa, ara patronsa, ara ZmaTa da
meyÂsTa, aras qrTamis qadebisaTÂs, ara!
aramed marTali samarTali unda gaaCinoT.

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 7


qarTuli samarTlis istoria
mosamarTlis damaxasiaTebeli Tvisebebi
vaxtang VI samarTlis wigniT
... mosamarTle didad mCxrekeli, mimxudari,
gamomeZiebeli, goneba-auCqarebeli,
dawynarebuli, gamgone, saCivris yuris
mimgdebi, gamsinjavi, moCivris moadis
momcdeli da sxvisac kiTxveli, Tu amisi
samarTali Tqvengan rogor isinjvis,
mowmis maZebari unda iyos, uqrTamo,
RvTis moSiSi.

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 8


qarTuli samarTlis istoria
mosamarTleTa mier saqmis garCevis
aRmniSvneli terminebi:
• samarTlis qna
• gasamarTleba
• gankiTxva
• bWoba
• ganbWoba
• gabrWoba

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 9


qarTuli samarTlis istoria
mxareTa (`modaveTa~) aRmniSvneli
terminebi
• moCivari ____________ moadi
• Semwamebeli _________ Sewamebuli
• Sesmenili ___________ Semsmeneli

momCivnis moTxovna
• sarCeli
• saCivari

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 10


qarTuli samarTlis istoria
mxareTa Soris urTierTdava
• sarCvla
• cileba
• Civili
braldebis uaryofa
• aSoro
• aSa
2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 11
qarTuli samarTlis istoria

sasamarTlo procesis formebi

• sabraldebo procesi

• inkviziciuri anu samZebro procesi

• Sereuli procesi

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 12


qarTuli samarTlis istoria
sasamarTlo procesis stadiebi

• saqmis aRZvra
• saqmis ganxilva
• ganaCenis gamotana
• ganaCenis gasaCivreba
• ganaCenis aRsruleba

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 13


sasamarTlo mtkicebulebani
vaxtang VI samarTlis wigniT
• fici
• SanTi
• muRare
• xmali
• mowame
• codvis mokideba
me-6 muxli _ saqarTvelos rigi da samarTali
equsi aris, rome amiTi Tavi imarTlebis:
pirveli _ fici, meore SanTi, mesame _ mduRare,
meoTxe _ Ãmali, mexuTe _ mowame, meeqvse _
codvis mokideba.

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 14


ÃmalSi gataneba am wesiT unda (7m.)
ÃmalSi gataneba mefeT orgulobasa, Ralatzed,
mefis salaros gatexazed, xatisa da saydris
gatexazed da msgavs amaTebrze am wesiT unda,
rome an ormocsa da an naklebs dRemdin
alocon da TviTo wigni dauweron ase, rome,
sasworo da sasamarTlo merTo, me ese kaci
geajebi da gexvewebi, sxvas Cems danaSauls dRes
amaSi nu mkiTxav, rasac es kaci midebs da
mewamebis, Tu imaSi umarTle viyo da aras verio,
imisi Tavi me damanarCune, Torem Cemi Tavi imas
daanarCuneo. amrigi wignebi orTave unda
dauweron da an yelze da an Subis budesTan
Seaban.

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 15


ÃmalSi gataneba am wesiT unda (7m.)

da is Sesabmeli kacni, rogorc SeeZlosT, isre


Seekazmon. erTi Tavs moednisas da erTi bolos
dadgnen.
TviTo memaTraÃe Caatanon, uiaraRoni, rome
TviTos farisa da maTraÃis meti ara iqonion
ra; ra rom dapirdapirdnen, gauSvan da Seution.
memaTraxeni ar unda mieSvelnen, sanamdin erTi
ar gardavardes.
da ra rom erTi gardavardes, maSin memaTraÃeni
mieSvelnen da ar moakulevinon, da mefes
moarTvan.
da merme mefem, viT Ãamdes, egre qnas.

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 16


ÃmalSi gataneba am wesiT unda (7m.)
mefe da jari amaT gatanebas Soridam unda
uyurebden, rome moyvrobiT an sxvarigad
aravin mieSvelos. romelic
gardavardebis da an gaiqcevis, is
gamtyunebuli iqnebis. iaraRi
gardavardnilisa gardamgdebisa aris, da
cxeni _ memaTraxisa.
vin icis, orniv gardavardnen, unda
daacalon, qveiTaT erTmanerTze miuSvan,
da romelic waaqcevs, samarTali imas
darCeba.

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 17


mduRare asre unda (m. 8)
SanTi da mduRare oriv erTi aris. amisi asre unda.
alocos igi kac, romelsac SanTi an mduRare
gauCinon.
moedans, gina sxva gamosaCens alags sadme, wyali
aaduRon, zed Cxiri gadvan qvabzeda da ZafiT an
rkinisa da an spilenZis unawilo jvari, rome
saxe ar iyos gamoyvanili, gina vercxlisa iyos,
Cahkidon.
da ra aduRdes wyali da gadmobrundes,
gardmoiRon; da man kacman Cayos Ãeli saxelsa
zedan RmrTisaiTa da is jvari amoiRos; mas ukan
ficxlav parkSi Ãeli Caudvan da daubeWdon;
mesames dRemdin isre iyos da merme gauxsnan.
Tu ar daswvia, marTali aris da Tu daswvia, mtyuani
iqnebis, da rasac swamoben, gardaaÃdevinon.
2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 18
SanTi asre aris (m. 9)
rkina rom gaaÃuron. rom gawiTldes, im mqnels
kacs Ãelze qaRaldi unda daadvan, merme zed _
is gawiTlebuli rkina; da ra rom daadvan,
maSinve sams win unda gardaxtes; da mere
gardamxtalman, unda gardaagdos.
Tu ar daswva, marTali aris; da Tu daswva,
tyuilad gamova, da gardasaÃadi
gardaaÃdevinon.
es SanTi maSin aeRebinebis, rome an batonis
Ralati da orguloba, an saydrisa da xatis
gatexa, an bozoba an msgavsi ram amisi SeeTqvas.

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 19


fici asre aris (m. 10)
...xati vinc aficebs, iman iSovnos. im moficarman
mRdels xati ÃelSi CamoarTos da asre unda
Tqvas: `amisma madlma da amisma gamacxoebelman
R’Tn Sen, amamavalo kaco, rasac mwamob _
saxeldobriv Caitanos, _ me imisi arc mqmneli
var da arc ara vici~. ra es sityva gaaTaos,
mowmeebman unda Tqvan, marTla fica, magisma
madlmano.
Tu asre ifica, gamarTlebuli iqnebis igi kaci; da
Tu ver ifica, rasac swamobs, pasuxi unda
gasces.
magrame Cven amasve vityviT, yoveli mosamarTle
ficis moÃdesnas ekrZalos da sxvarigad
moCivris garigebas ecados.

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 20


fici asre aris (m. 11)

aw es unda mosamarTlem icides, Tu fici


romlisa aris. vinc Seswamebs visme rasme,
im Sewamebulman kacman unda daificos.
an dRes visac mamuli uWiravs da
Seecilebis vinme, fici, visac ÃelT
mamuli aris, misia. is asre daificavs: `es
adgili am samZRvramdin, am alagamdin, _
sadamdinac SeuZlia, Caivlis xati ÃelT
eWirvis, ityvis, _ aqamdis Cemis alagisa
Cemic iyos da tyuiladac mecilebode~.

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 21


mowmiT samarTlis qmna asre aris
rome (m. 13)
mowame diaR awamT da ician ufro berZenTa,
frangTaca da rusTaca, da wminda saxarebac
brZanebs, magrame aq, qarTlSi, ufro ar
ganuwesebiaT.
asre ician. kacman Tu rasac saqmeze aseTi mowame
moiyvana, rome im mowameT RvTisa eSinodis, suli
icodes, Wkua qondes, an saRmrTo kaci iyos, an
simarTlis Ãma qondes davardnili da kacisagan
sando iyos, unda daujeron. Tu ara, _ erTisa
da oris amrigs kacis dajereba ar dauwesebiaT.
da es rom mogviÃsenebia, amisTanas kacs
daejereba.

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 22


mowmiT samarTlis qmna asre aris
rome (m. 13)
da sxvarigi kaci Tu aris, aTsa da ocsa, an
erTpir sofelsa, mowmobas daujereben,
Torem naklebs Zvirad daujereben.
zemo rom mowmeebis qeba dagviweria,
imgvari kaci oric rom moiyvanos,
mosamarTlem unda daujeros da aRar
aficon.
magrame mosamarTlem Tu tyuili mowmoba
da mTxrobloba SeamCnia visme, didi
nasaRi unda uyos, rome sxvam aRaravin
moindomos.

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 23


codvis mokidebisa asre aris (m.14)
didi saqme codviT ar gardaswydebis, erTis
marCilisa an cota ufrosi, gina umcrosi saqme
unda iyos.
magram iqnebis aseTi kaci, rom imisgan codva
moikideba da sulze Sevardna Zroxazedac
daejereba.
da codvis mokideba asre aris, rome, visac amgvari
ram Seewamos, im kacman is Semwamebeli kaci
zurgiT aikidos da asre unda Tqvas: `Senimc
codva meored mosvlas memca maqvs da Senda
nacvladamc me ganvikiTxebi, Tu me eg meqnas~.
Tu amrigad es SeZlo, aRaravin ras emarTlebis;
da Tu ver moikida, rasac swamobs, unda pasuxi
gasces.

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 24


qarTuli samarTlis istoria
sasamarTlo mtkicebulebani daviT
bagrationis samarTlis wigniT

• aRiareba

• mowmis Cveneba

• werilobiTi dokumenti

• fici
2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 25
qarTuli samarTlis istoria
sasamarTlo mtkicebulebaTa sistema
• fici
• mowmis Cveneba, mTxrobeli
• codvis mokideba
• aRiareba
• nivTieri mtkicebulebebi
• eqspertiza
• dokumenti
• ordalebi
Tanamoficaris saxeebi
• Segdebuli _____ Seugdebeli
• dasaxelebuli ___ dausaxelebeli

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 26


qarTuli samarTlis istoria
aRiarebis aRmniSvneli terminebi
• aRiara

• Tavisi piriT aRiara

• Tavs idva

• Tavs daidva

• gatyda
2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 27
qarTuli samarTlis istoria

SekiTxvebi?

gmadlobT
yuradRebisaTvis!
gisurvebT warmatebebs!

2015 DAVIT BOSTOGHANASHVILI 28

You might also like