1

Master program

E Drejta Biznesore Evropiane Dhe Ndërkombëtare

Metodat e Kërkimit Ligjor

Lecaj

2020
Veli

Presentimet
Poëerpoint
07/01/20
1
 Master program
E Drejta Biznesore Evropiane Dhe Ndërkombëtare".
Metodat e kërkimit ligjor
2020
Hyrje e përgjithshme
Java e I-rë
Dr.Sc. Veli LECAJ
Email: veli.lecaj@ubt-uni.net
 Organizimi i lëndës
• Profili i profesorit
• Kualifikimi
• Përvoja akademike
• Kërkimi aktual
• Preferencat studimore
 Organizimi i lëndës
• Profili i studentëve
• Përvoja profesionale
• Pritshmëria nga lënda
• Projektet e së ardhmës
 Organizimi i Lëndës
• Ligjërata/Ushtrime

• Seminare

• Prezantime individuale/grupore

• Çështje studimore

• Projekte kërkimore/ në terren (në grup)

 Lista e leximeve
• Tekstet Bazë
• Bob Matthews &Lisa Ross (2010) Metodat e Hulumtimit, Udhëzues praktik për
shkencat sociale dhe humane, Qendra për Arsim Demokratik (CDE) Tiranë
• Eco Umberto (2006), Si të shkruhet një punim diplome, Shkencat Shoqërore,
Dituria
• Helger Kachelein (2011), Shkrimi Akademik, Hyrje në shkrimin akademik, jo vetëm
për studentët e ekonomiksit, Volumi I, albPAPER, Tiranë
• Referenca të tjera
• Sokol Berberi (2012), Arsyetimi dhe shkrimi ligjor, Ribotim, Shkolla e Magjistraturës
Tiranë
• Burton J. S. (2007), Një Hyrje në Ligje dhe Arsyetimin Ligjor, ASPEN Publisher
• Faqet zyrtare
www.rks-gov.net
• Faqe akademike
• www.ubt-uni.net
• Biblotekat: UBT Library; EBSCOhost; Jstor;Sage Journals
 Qëllimi
Të zhvillojë aftësitë për të:

• Kërkimim shkencor në fushen juridike,

• Lexuar një kërkim akademik
• Bërë një kërkim akademik
• Shkruar/përpiluar një punim akademik(ese/disertacion)
 Objektivat
• Të bëjnë të mundur kuptueshmërinë e rolit dhe rendësisë së metodologjisë
kërkimore;
• Të zotërojnë njohuri të avancuara lidhur me metodat e kërkimit në fushën
sociale dhe më specifikisht për kërkimin në fushën e se drejtës ( ligjit) ;
• Të konstruktojnë një plan kërkimor;
• Të kuptojnë se si të klasifikojnë dhe të interpretojnë të dhënat e
mbledhura nga kërkimi;
• Të përmirësojnë dukshëm aftësitë e interpretimit të ligjeve vendase dhe
ndërkombëtare ;
• Të të demonstrojnë aftësi për të analizuar në mënyrë akademike një punim
shkencor ;
• Të konsiderojnë aspektet e etikës së kërkimit ;
• Të zotërojnë mënyrat e përdorimit të citimeve ;
• Të zotërojnë aftësi për të shkruar punimin e Masterit.
 Rregullat
• 80% Pjesëmarrje e detyrueshme (ligjërata &seminare)

• Komunikim aktiv në temat e ngritura

• Përgatitje për çështjen e ditës (lexim&detyra)

• Etike (komunikim, evitimi i zhurmave)

• Integritet (respekt, profesionalisëm)

• Mirëkuptim
 Vlerësimi
• Pjesëmarrje, aktivizimi dhe prezentimi i punimit 25%
• Rezultatet në realizimin e detyrës (Projekti) me shkrim apo projektit kolektiv të
lëndës 25%
• Rezultati në Kollokviumin e parë 25%
• Rezultati në Kollokviumin e dytë 25%

• Rezultati i provimit përfundimtar 100%

• Vlerësimi në %
• Nota përfundimtare
• 90-100 10 (dhjetë)
• 80-89 9 (nëntë)
• 70-79 8 (tetë)
• 60-69 7 (shtatë)
• 50-59 6 (gjashtë)
• 0-49 5 (pesë)
Struktura e lëndës- Plani javor
I. Hyrje, prezantim i syllabusit, diskutim i koncepteve themelore
II. Dallimi në mes të dijes nga jeta e përditshme dhe dijes shkencore
III. Fazat e procesit kërkimor
IV. Teknikat e Mbledhjes së të Dhënave
V. Pyetja Kërkimore dhe Hipotezat
VI. Analiza, Matja dhe Shkrimi i të Dhënave
VII. Kolokviumi i parë
VIII. Kërkimi, Citimi dhe Përdorimi i Burimeve
IX. Plagjiatura, Etika në Kërkimin shkencor – ligjor dhe Bibliografia
X. Metodat e arsyetimit dhe interpretimit të dokumentave dhe çështjeve
ligjore
XI. Hartimi dhe prezantimi i projektit kërkimor
XII. Kolokviumi i dytë
 Hyrje, Kuptimi & Rëndësia e Metodologjisë Kërkimore

Kuptimi i kërkimit dhe metodologjisë:

Hulumtimi?
 Hulumtimi në shkencat shoqërore është proces të cilin e perdorim për të
kuptuar botën tone në një mënyrë që shkon më përtej përshkimit të thjeshtë,
logjikës së thjeshtë apo gjerave që na kanë treguar të tjerët. (Pole dhe
Lampard.2002:2)

• “Kërkimi(research) është një proces investigimi nëpërmjet të cilit zbulohen

fakte të reja dhe ku trajtohen koncepte të reja. Ky proces përfshin edhe
metodologjinë” (Chatterjee 2000)

• “Kërkimi është një proces i detajuar/kujdesshëm studimi i bërë nga dikush me

qëllimin për të zgjeruar hapsirat e kuptimit dhe ose të sjell dicka të re në
dije/shkencë” (Dawson 2002)
 Përpara se të fillojmë kërkimin akademik është mirë
të konsiderojmë këto dilema
Dilema I-rë
Pse kam vendosur ta bëjë këtë kërkim?
Përgjigja e kësaj pyetje lidhet me:
• Arsyet
• Objektivat
• Tematikat
• Motivimin
• Mundësitë

Nëse një kërkim akademik ka si qellim shpjegimin e një veçorie/mungese

në literature atëherë motivimi mund të jetë më i fortë
 Arsyet
• Të gjithë mund të kemi objektiva të ndryshme për të bërë një studim

• Mund të kemi dhe tematika të shumëllojshme

Por mbi të gjitha kemi një arsye për të bërë një kërkim

Cila mund të jetë ajo?....

 Dilema e 2-të
Si mundet që ky kërkim të vazhdoj të përbëjë interes për mua edhe me pas?

Përgjigja e kësaj pyetje ka të bëjë me:

• Të zgjedhesh temën që të intereson
• Duhet të bëhesh kreativ për të zgjedhur një temë që e pëlqen dhe do të jetë
tërheqëse
• Nëse tema iu është përcaktuar atëherë zgjidhni metodën që ju tërheq më
shumë
 Dilema e 3-të
Cfarë karakteristikash përsonale kam unë që mund të më
ndihmojnë ose pengojnë për ta kryer këtë studim?

Krahasimi i objektit të studimit dhe metodës me përparësit dhe

mangësitë që të karakterizojnë
• Eksperienca profesionale
• Aftësitë analitike
• Njohja e kontekstit
• Traditat familjare
• Karakteri

Kujdes; shumë studime dështojnë pikërisht për mungesën e planifikimit të

detajeve dhe marrjes parasysh dhe të aftësive përsonale
 Pesë pyetjet kyçe
• Cfarë është ky studim?

• Pse duhet bërë ky studim?(qëllimi)

• Kush do jenë pjesëmarrësit në këtë studim, nëse ka të tillë?

• Ku do të zhvillohet ky studim? (psh librari, arkiva, zone e caktuar

gjeografike etj)

• Kur do të zhvillohet ky studim? (viti apo sezoni sipas rastit)

 Çështje Teknike
• Në çfarë mënyre duhet t’a zgjedhë një tematikë dhe si ta zhvillojë një
projekt studimi?

• Si të zgjedhë midis kërkimit akademik i bazuar në libra apo në të dhënat

statistikore?

• Si duhet ta zhvillojë arsyetimin e temës dhe çfarë aftësish do duhen për

këtë punim?

• Ku do t’i mbeshtes gjetjet dhe konkluzionet e këtij punimi?

• Kush janë hapat që shoqërojnë procesin kreativ dhe se si duhet t’i

praktikojë ato deri në fund përgjatë studimit?

Më pak fjalë: Cila do të jetë metoda ime e punes?

 Përcaktimi i Metodologjisë
• Metodologjia v. Metodat e kërkimit

• Metodat e kërkimit janë: mjetet për mbledhur të dhëna si: kërkimi në librari, internet,
në arkiva, intervistat, pyetsorët dhe observimet

• Metodologjia lidhet me menyrën e arsyetimit dhe argumentimit dhe për

këtë fillimisht duhet të kuptojmë ndryshimin midis metodologjisë cilësore
(qualitative) dhe sasiore (quantitative) apo atyre të arsyetimit që zbatohen
në fushën e drejtësisë (ligjit) si metodat e arsyetimit me analogji apo me
deduksion (kjo temë do diskutohet në pjesën e dytë të kursit)

Pra metodologjia është e gjithë filozofia ose parimi kryesor i cili do të

udheheqe të gjithe kërkimin akademik
 Kuptimet
Kërkimi cilësor eksploron sjelljet, qëndrimet dhe eksperiencat nëpërmjet
metodave/metodikave si intervistat dhe fokusime në grupe (focus group).
Tenton të marrë një opionin nga pjesëmarrësit për çështjen në
thellësi/detaje.

Kërkimi sasior gjeneron statistika nëpërmjet vëzhgimeve(survey) në shkallë

të gjërë duke përdorur metoda/metodika si pyetsorët dhe intervista të
strukturuara. Ky tip kërkimi kryhet më shumë pjesëmarrës por kontakti me
ta është shumë i shkurtër,jo si në kërkimet cilësore.
 Kërkimi Cilësor v. Sasior
Kush është më e duhura?

• Asnjëherë nuk duhet menduar se njëra metodë është më e mirë se tjetra

në fillim të studimit(nuk duhet evituar asnjëra prej tyre si opsion)

• Të dyja kanë avantazhet dhe disadvantazhet e tyre

• Puno shumë me idenë dhe ndiq instiktet e tuaja

 Disa Forma Kërkimesh Cilësore
• Kërkimi Aktiv
Në një Kërkim ‘Aktiv’ studiusi punon pranë një grupi njerëzish për të përmisuar një situatë në
një vend të caktuar. Studiusi pra nuk studion rreth njerëzve por punon me ta duke shërbyer si
një ndihmës. Këto tipë kërkimesh kryen zakonisht për administrimin e organizatave, zhvillimet
në komunitet, arsim dhe bujqësi.

• Kërkimi Etnografik
Këto lloj kërkimesh i kanë rrënjët në studimet antropologjike ku studiusit i studiojnë
fenomenet përkatëse duke udhëtuar dhe vizituar në terren objektet kërkimore. Ideja bazë në
këto lloj studimesh është interpretimi dhe përshkrimi i traditave dhe kulturës. Zakonisht ky lloj
kërkimi/metodologjie njihet ndryshe si kërkim në terren.

• Kërkimët feministe i referohen teorisë së për shumë kohë studimet janë mbeshtetur vetëm në
rolin dhe sjelljet e mëshkujve duke keqinterpretuar ose neglizhuar ato të femrave.

• Kërkimet që vijnë nga terreni (Ground research) sipas kësaj metodologjia të dhënat që vijnë
nga terreni duhet të jenë ato të cilat përcaktojnë teorinë. Zakonisht përdoret për kërkime në
fushën e arsimit dhe shendetsisë. Metodikat më të përdorshme në këtë metodologji për
mbledhjen e të dhënave kryhen nëpërmjet intervistave, fokusimit në grupe dhe përdorim
shumë të përmbledhur të literaturës
 Disa hapa për të zgjedhur metodologjinë më të përshtatshme

Për të zgjedhur kte,duhet të konsideroni t’i:

• Rishikoni në mënyrë të shpeshtë pesë pyetjet

• Shikoni termat e përdorura gjate shënimeve fillestare si ‘sa shpesh’,

‘verfikim’, ‘sa shumë’, ‘sa i kënaqur’
Këto terma sygjerojnë një metodologji sasiore

• Por terma si ‘zbulim’, ‘motivim’, ‘shkaktarët’, ‘kushtet’, ‘probleme’ etj,

sygjerojnë një metodologji cilësore

• Konsideroni kombinimin e të dy metodologjive i cili quhet ndryshe si

‘Triangulation’

Triangulimi i të dy metodologjive eviton mangësitë e tyre dhe përfiton nga

përparësitë e secilës.
Diskutim për temat e punimit
Pyetje & Përgjigje