Pagpili at Pagpupuro ng

Binhing Palay
Bakit Kailangan ng mga Bagong Binhi?
1. Angkop sa kasalukuyang uri o dami ng insekto o sakit
Bakit Kailangan ng mga Bagong Binhi?
2. Sagot sa pangkasalukuyang kailangan sa pamilihan

Populasyon 2000-2020…
MUNDO
from 6.05 billion to
about 7.5 billion PILIPINAS
from 82 M to 122 M

To feed this population...

 World cereal production should increase by 50%
 Philippine rice production should increase from 12
to 18 M tons (40%)

Sources: ADB, POPCOM

Bakit Kailangan ng mga Bagong Binhi?
3. May dagdag na bagong katangian
• Beta-carotene rice
(Golden Rice)
• High-protein rice
• High-iron rice
(MS13)

4. May dagdag na ani

Bakit Kailangan ng mga Bagong Binhi?
5. Angkop sa iba’t-ibang uri ng ecosystem

 Drought-prone
 Saline-prone
 Flood-prone
 Cool elevated
Hakbang sa Paglalahi ng Makabagong
Binhing Palay
Binhi mula sa ibang pook

Piling mga linya

F1
F2
F3
F4 Unang Pagsubok sa Kapuruhan
F5

Preliminaryong Trial sa Ani

Ikalawang Trial sa Ani

Bagong Binhi
Pambansang Trial sa Ani
Paraan ng Pag-release ng bagong Binhi
UPL PhilRice IRRI
B
Maraming lugar sa pagsubok ng
kakayahan (NCT)
• Dami ng ani
• Tibay sa mapanirang kulisap
• Tibay sa sakit
• Kalidad ng bigas

Tagasuri ng resulta ng NCT,

Rice Technical pag-alis at pagtanggap ng
Working Group bagong entry

Technical Magmungkahi ng
bagong binhi
Secretariat

National Seed Mag-approve sa pag-release

Industry Council ng bagong binhi
Pagpapangalan ng Binhi

Breeding institution: IR (IRRI), MRC (BPI)

C (UPLB)

PSB Rc#: (Philippine Seed Board; Rice)

Odd: Upland and glutinous
Even: Lowland

Popular Names:
Lowland varieties – rivers
Upland varieties – mountains
Pagpapangalan ng Binhi

NSIC Rc#: (Nat’l Seed Industry Council, Rice)

Private companies: Provide their own popular
names
Hybrids: Mestizo (PhilRice), Magat, Panay
Irrigated lowland: Tubigan
Rainfed: Sahod-ulan
Upland: Katihan
Cool elevated areas: Cordillera
Saline-Prone: Salinas
Aromatic: Mabango
Uri ng Binhing Pananim
Pinakamataas na uri ng binhi buhat sa mananaliksik
Breeder Seed (plant breeder). Basihang buto ng binhing foundation
100% puro ayon sa seed inspector

Binhing inani ayon sa gabay ng ‘plant breeder’. Ito ang

Foundation pinang-gagalingan ng registered seed or certified seed,
Seed 98% puro at may tag na pula

Registered Seed Nag-mula sa binhing foundation or registered, 98%

puro at may tag na luntian o berde.

Nag-mula sa foundation o registered na binhi, 98%

Certified Seed puro, may tag na asul
Grupo ng Binhing Palay Ayon sa Klase ng
Bigas o Kanin

Intermediate AC intermediate/high GT (IR64 type)

• PSB Rc 1 • PSB Rc 18 • PSB Rc 28 • PSB Rc 54
• PSB Rc 3 • PSB Rc 20 • PSB Rc 30 • PSB Rc 58
• PSB Rc 4 • PSB Rc 22 • PSB Rc 32 • PSB Rc 62
• PSB Rc 14 • PSB Rc 24 • PSB Rc 52 • PSB Rc 64

Intermediate AC low GT (PSB Rc 34 type)

• PSB Rc 5 • PSB Rc 50
• PSB Rc 12 • PSB Rc 70
• PSB Rc 34 • PSB Rc 72H
Grupo ng Binhing Palay Ayon sa Klase ng
Bigas o Kanin

High AC intermediate GT (PSB Rc 10 type)

• PSB Rc 2 • PSB Rc 38 • PSB Rc 56
• PSB Rc 10 • PSB Rc 40 • PSB Rc 66
• PSB Rc 16 • PSB Rc 42 • PSB Rc 68
• PSB Rc 36 • PSB Rc 44

High AC low GT (IR42/IR60 type)

• PSB Rc 6 • PSB Rc 46
• PSB Rc 8 • PSB Rc 48
• PSB Rc 26H • PSB Rc 60
Paraan ng Pagpili ng Tamang Barayti ng
Palay
• Angkop sa lokal na paraan ng
pagsasaka at panahon
• Taas o dami ng ani at tamang tagal o
“maturity”
• Tibay sa sakit at mapanirang insekto
• Uri ng bigas o kanin
• Presyo sa pamilihan
• Tatag sa malakas na hangin
Bakit Kailangan ang Mataas na Uri ng Binhi?
• Dagdag na 10% sa ani
hambing sa binhing
mula sa dating tanim
• Mataas ang kakayahang
sumibol sa punlaan
• Malusog at matibay
ang mga punla
• Mababa ang bilang ng halong damo at di-kauring binhi
• Mababawasan ang kailangang dami ng binhing dapat
na isabog
Pagtanggal ng mga Halo

1. Bunutin kaagad ang halo

(mga di-kauri) upang
mapanatili ang pagkapuro
ng binhi.
2. Panatilihing walang damo
ang palayan (lalung-lalo na
ang damong Echinocloa crusgali)
Pagkilala sa mga halo
Taas ng Palay – Masyadong mababa o mataas kaysa
pangkaraniwang tanim

Pag-uhay – Bahagya lamang nakausli na uhay o kaya naman

ay nauna o nahuling mag-uhay sa karamihan ng tanim
Pagkilala sa mga halo
Anggulo ng banderang dahon – Nakatayo (A) o nakayuko (B)
ang banderang dahon (flag leaf) hiundi tula ng karamihan
A.

B.
Pagkilala sa mga halo
Anyo ng Binhi – Kakaibang kulay o hugis ng binhi.
Halimbawa: may sungot (A) o wala (B) hindi tulad ng karamihan
A.

B.
Pagkilala sa mga halo
Kulay ng dahon, lapak at puno ng palay – Kakaibang kulay o
hugis ng dahon, lapak o puno kaysa karamihan
Saan Makabibili ng Mataas na Uri ng Binhi?
• State Colleges and Universities (SCUs) tulad ng
CLSU, MMSU, BSU, TCA, BUNAS, ASCA, CPU, UEP,
ViSCA, CMU, MSU, atb.

• Department of Agriculture-Regional Agricultural Research

Center (DA-RIARC) tulad ng DA-ILIARC, DA-CVIARC, DA-
BIARC, DA-CAR, DA-WESVIARC, DA-EVIARC, DA-
CENVIARC, DA-CEMIARC

• Local Government Unit (LGU), Non-government

Organization, Cooperatives, Private Companies tulad ng
LGU-Ifugao, OPAG-Albay, BM Domingo, NE Seed
Grower Assoc.,