Balitang
MASIPAG Magsasaka at Siyentipiko para sa Pag-unlad ng Agrikultura
Mga Magsasaka sa Asya, Nagkaisa Laban sa Golden Rice
Isang alyansa ng mga magsasaka at
NGOs ang nabuo sa isinagawang Asian
Farmers Conference on Golden Rice
noong Abril 30 sa UP Diliman, Quezon
City. Layunin ng alyansa na higit na
PLD Training sa mga Magsasaka sa
Indonesia, Inilunsad
Tunay na nagsisilbing inspirasyon at magandang halim-
bawa ang mayamang karanasan ng mga magsasaka ng
MASIPAG.
Sa ilalim ng MASIPAG Asia Project, nagtulungan ang
MASIPAG at ang Yayasan Tananua upang masuportahan
at matulungan ang mga mahihirap na komunidad sa Indo-
nesia at mapabuti ang antas ng kanilang pamumuhay sa
pamamagitan ng pagpapalakas ng organisasyon at pag-
sasanay sa mga sistemang agrkultural. Nitong nakaraang
Mayo, pinangunahan ng MASIPAG ang serye ng pag-
sasanay at workshop para sa mga magsasakang sinusupor-
tahan ng grupong Tananua sa mga bayan ng Sumba at
Flores, Indonesia.
Isang pangunahing problema sa Sumba ay ang seguridad
sa pagkain. Nabawasan
ang ani ng mga magsasaka
dahil sa pag-ikli ng pana-
hon ng tag-ulan (dating tu-
matagal ng apat na buwan
ngayon ay dalawang bu-
wan na lamang) na resulta
ng climate change. Wa-
lang gaanong ilog at bukal
sa lugar kung kaya’t kaunti
rin ang suplay ng tubig
dito. Mula sa mga progra-
mang ipinakilala ng Tana-
nua at ilang organisasyon,
nagtanim ng mga puno
para sa watershed ang mga
magsasaka ng Makameng-
git (isang barangay) bilang
pamamaraan upang maib-
san ang kawalan ng tubig.
Sa isinagawagang workshop sa Sumba, nagsagawa ng
imbentaryo at pagtatasa ng lokal na tanim sa lugar, at nag-
bahaginan ng mga praktis sa pagtatanim at pangangalaga
sa watershed. Layunin ng workshop na makatulong sa
rehabilitasyon ng watershed at konserbasyon ng lupa sa
pamamagitan ng pagpapabuti ng lokal na mga halaman
at pagpapalawak ng sustenableng agrikultura. Tinalakay
ni Dr. Chito Medina ang watershed rehabilitation, habang
nagbahagi ng kaalaman sa farm planning, cropping calen-
dar, at paggawa ng organic fertilizer si Tranquilino “On-
toy” Pillado Jr., isang lider-magsasaka mula sa Antique.
Nagsagawa naman ng farm plan ang mga magsasaka ng
palawakin at palakasin ang kampanya
laban sa Golden Rice na nakatakdang
i-testing at i-komersiyalisa sa iba’t-ibang
bansa sa Asya. Tinawag na “Stop Golden
Rice!” binubuo ang alyansa ng mga
Sumba at tinalakay ang mga pagpaplano ng bawat komu-
nidad upang mas mabuo, mapalakas at mapakilos ang mga
magsasaka.
Sa Flores, kinailangan ang mas maigting na pagsasanay
patungkol sa People-Led Development (PLD) Approach.
Sa pamamagitan ng training sa PLD, nilinaw ang pag-
bibigay halaga sa mga responsibilidad at ang aktibong
pagpapakilos ng komunidad. Layunin ng isinagawang
pagsasanay na pataasin ang kapasidad ng mga lider-mag-
sasaka (lalaki at babae) na epektibong mapamunuan ang
kanilang komunidad at organisasyon, upang makatutulong
sa pagtugon sa seguridad sa pagkain at empowerment.
Nagkaroon din ng indibidwal na repleksyon ang mga
taga-Tananua Flores, na nakatulong upang mapalalim nila
ang kahulugan ng konsepto ng PLD nang naka-ayon sa
kanilang pananaw. Instrumental naman ang pagsasanay at
ang pagbabahagi ni Ontoy ng kanyang mga karanasan sa
pag-oorganisa, para paunlarin ang abilidad ng mga lider
tungo sa pagpapalakas ng kanilang organisasyon. Gayun-
din napaunlad ang kasanayan sa pagpapadaloy ng mga
pagpupulong; ang boses ng bawat isa ay pinakikinggan at
natitiyak na ang desisyon ng mayorya ang namamayani.
Inaasahan na maisasagawa rin ng MASIPAG ang mga
nasabing pagsasanay sa Timor sa huling bahagi ng taon
kasama ang Yayasan Tananua.
Hunyo 2014
magsasaka at NGOs mula sa Pilipinas, kakulangan sa Vitamin A. Nagkaisa rin
India, Indonesia, Bangladesh, Sri Lanka, ang mga kalahok na gagamitin lamang
Malaysia at Japan. ng mga transnational corporations
ang Golden Rice upang pagandahin
Bukod sa pagkakabuo ng alyansa, naging ang imahe ng GMOs (dahil sa umano’y
tampok na bahagi din ng kumperensya magliligtas ito ng mga batang maysakit)
ang pagbabahagi ng kalagayan sa bawat at higit na magkamal ng maraming tubo.
bansa at ang kanilang mga kampanya
upang ipatigil ang GMOs sa kanilang Kabilang sa mga dumalo ay mga
bansa. Nagkaroon din ng masiglang magsasaka at NGOs mula sa India,
workshop na hinati sa dalawang grupo Indonesia, Bangladesh, Japan, Sri Lanka
– ang mga internasyunal at ang mga at Malaysia. Higit 35 katao rin mula
lokal na kalahok – upang higit pang pag- sa iba’t ibang probinsya sa Pilipinas
usapan ang iba’t-ibang mga istratehiya ang lumahok. Aktibo ring lumahok ang
na maaaring gawin laban sa Golden Rice. mga kinatawan ng pang-rehiyunal na
organisasyon na GRAIN, Pesticides Action
Bilang tanda ng pagkakaisa ng mga Network Asia Pacific, Asian Peasant
kalahok, isang Unity Statement ang Coalition, People’s Coaltion on Food
binuo sa huling araw na kumperensya Sovereignty at Third World Network.
kung saan ipinahayag nila ang matinding Nagkaroon din ng press conference at
pagtutol sa Golden Rice. Nanindigan piket rally sa tapat ng Kagawaran ng
ang mga partisipante na hindi kailangan Agrikultura na dinaluhan ng mahigit
ang Golden Rice dahil may mga ligtas at 100 magsasaka, siyenista, doktor,
abot-kayang paraan para sugpuin ang propesyunal, at mga batayang sektor.
REGIONAL UPDATES
kung saan mas mura ang gastos at hindi pa makakasama sa
Luzon
Unang CBDRRM Training ng Masipag Luzon, kanilang kalusugan at kapaligiran.
Matagumpay na Nailunsad
Bukod sa mga binhi ng mais at gulay, nangako din ang DA
Inilunsad ang kauna-unahang Community-Based Disaster na mamamahagi ng mga kalabaw at makinarya sa bukid
Risk Reduction Management (CBDRRM) Training sa Brgy. gaya ng corn sheller at hammer mill para sa pag-proseso ng
Belen, Calabanga, Camarines Sur noong Marso 22-23 sa mga feeds.
pakikipagtulungan ng Barangay Council ng Belen, Belen
United Organic Planters Association (BUOPA) at Masipag-
Luzon. Layunin ng pagsasanay na maihanda ang buong Mindanao
barangay sa mga sakuna na posibleng maranasan ng lugar Mga Pamamaraan sa Pagsasaka, Pinatitibay sa
at kung paano makakaangkop ang mga magsasaka sa Pagbabago ng Klima
epekto ng climate change sa pamamagitan ng Diversified
Integrated Farming System (DIFS).
“Dati rati hindi kami dinadaanan ng bagyo subalit ngayon
lahat na ng malalakas na bagyo ay tumatama sa amin,”
Isa ang Calabanga sa mga lugar na nakakaranas na epekto
pahiwatig ni Diego Dela Cruz Jr., isang lider-magsasaka
ng climate change gaya ng matitinding storm surges
mula sa Agusan Del Sur na isa sa mga nakaranas ng
na nagiging dahilan ng paglamon ng karagatan sa mga
Bagyong Pablo.
sakahan sa baybayin ng dagat. Pumapasok din ang tubig
alat sa mga sakahan kahit high tide lamang at walang
Isang regional training workshop hinggil sa climate change-
bagyo.
resilient farming systems ang isinagawa noong Abril 23-25
sa MASIPAG Biodiversity Center, Bukidnon upang mas lalo
Dumalo sa nasabing pagsasanay ang 30 kalahok mula sa
pang maintidihan ng mga magsasaka kung ano ang climate
BUOPA at Barangay Council. Kabilang naman sa planong
change, ano ang mga epekto nito lalo na sa agrikultura, at
nabuo ang paglulunsad muli ng trial farm, pagsasanay sa
kung papaano makakaangkop ang mga magsasaka sa mga
DIFS at pakikipag-ugnayan sa DENR sa pagtatanim ng
banta na dala nito.
bakawan sa baybayin ng barangay.
Ayon kay Valeriano Santillan, RPMT Chairman ng MASIPAG
Mindanao, tinalakay sa naturang workshop ang siyensya
Visayas ng climate change, ugat at sanhi ng climate change at
Alternatibo sa GM Corn, Iginiit ng mga Magsasaka
ang pagpapalaganap ng MASIPAG farming practices gaya
ng Diversified Integrated Farming System (DIFS) bilang
March 28, Iloilo City – Nangako si Department of Agriculture
pagpapatibay ng sakahan at komunidad laban sa climate
Region 6 Director Larry Nacionales na magpapalaganap
change.
ng mga binhi ng puting mais para sa mga magsasakang
nalugi sa GM corn. Binitiwan ni Nacionales ang pahayag sa
Sa workshop, naitala ang iba’t-ibang uri ng mga pananim na
isang dayalogo na isinagawa ng mga magsasaka mula sa
matibay sa epekto ng climate change gaya ng gabi (taro),
Capiz, Iloilo, Antique at Negros Occidental na nagbahagi ng
cassava, camote, ube at saluyot. Itinampok din ang mga
kanilang negatibong karanasan sa GM corn.
katutubong kaalaman at kasanayan na nakakatulong sa
pagbibigay-babala sa panahon ng kalamidad, at sa muling
“Wala na kami magamit na binhi dahil kontaminado na
pagbangon sa mga nasalanta nito.
ng mga GM corn ang mga tradisyunal na binhi ng mais,
pati mga open pollinated varieties,” pahayag ni Melchor
Dinaluhan ng 55 kinatawan mula sa iba’t-ibang POs, RPMT,
Asupardo, magsasaka mula sa Dumarao, Capiz. “Ang mga
MASIPAG staff at mga agriculture student interns mula
trader naman, puro GM corn lang ang iniaalok sa amin,
Central Mindanao University, Xavier University, Misamis
kaya wala kami magawa. Lalo tuloy kaming nalulubog sa
Oriental State College of Agriculture and Technology at Jose
utang at pagkalugi.”
Herrera Cerelles State College ang nasabing workshop.
Dagdag pa ni Asupardo, may mga magsasaka na nawawalan
na din ng kontrol sa lupa dahil sa tindi ng pagkakautang. Balitang Patnugot Dr. Chito Medina
MASIPAG
MASIPAG National Secretariat
Manunulat Eloisa FM Bosito
Iginiit ng mga magsasaka na nais na nilang tumigil sa
2611 Carbern Village, Los Baños
Laguna, Philippines 4030 Lucille Ortiz
Telefax: (63-49) 536-5549
Eugene Britanico
pagtatanim ng GM corn, subalit kailangan ang sinserong Email: info@masipag.org
Website: www.masipag.org Michelle Joy Navarro
Geonathan Barro
aksyon at suporta mula sa gobyerno. Marami sa mga
magsasaka ay nais magsagawa ng organikong pagsasaka