Balitang Hunyo 2015

MASIPAG Magsasaka at Siyentipiko para sa Pag-unlad ng Agrikultura

Earth Day 2015: Sama-sama at Pagkakaisa: Susi sa

MASIPAG, Nanawagan ng Pagharap sa Climate Change
Iloilo City – Ang mga programa ng MASIPAG gaya ng pag- Sa harap ng sakuna, malaki ang papel na ginagampanan ng

Pagpapahinto ng Golden
papaunlad ng binhi, diversified and integrated farming
system (DIFS) at bayanihan sa mga organisasyon at ko-
munidad ang naging saligan ng mga magsasaka sa harap
ng nagbabagong klima. Kung kaya, lalong palalakasin ng
MASIPAG ang likas-kayang pamamaraan at programa upang
PO sa pag-oorganisa ng komunidad upang mas mabilis na
makaligtas mula sa mga sakuna at makabangon muli.
“Matapos ang bagyong Yolanda, nagtulungan kami para sa
mabilis na pagkukumpuni ng mga bahay,” ayon kay Wil-

Rice at GMOs
tiyaking madaling makaka-ahon ang mga magsasaka sa
epekto ng climate change.
Ito ang nagkakaisang paninindigan ng mga kalahok sa
isinagawang pambansang kumperensiya hinggil sa climate
change noong Pebrero 2-5, 2015, sa Iloilo City. May te-
mang “Farmers Adaptation to Climate Change towards
Resilience and Sustainability; Conference on Developing
Farmers’ Resilience to Climate Change,” tinalakay sa kum-
perensiya ang iba’t ibang mga karanasan ng mga peoples’
organizations (PO) ng MASIPAG sa pagharap sa iba’t ibang
mga kalamidad, at kung paano nakatulong at patuloy na
makakatulong ang MASIPAG.
Kabilang sa mga nagbahagi ng kanilang karanasan ang mga
PO na dumaan sa mga matitinding bagyo at disaster gaya
ng mga PO mula sa Leyte at Capiz (na naapektuhan ng
bagyong Yolanda), Agusan del Sur, Davao Oriental, at Iligan
City (bagyong Pablo at Sendong); gayundin ang mga PO
mula sa Quezon at Apayao.
fredo Nabor ng Hugpong Mangunguma sa Cuartero, Capiz.
Tumulong din ang PO sa pagkalap ng mga datos na require-
ment ng pamahalaan at ibang internasyunal na NGOs para
sa distribusyon ng tulong.
Sa Burauen, Leyte, malaki din ang naging papel ng organ-
isasyon para sa pagbangon muli ng mga apektadong pami-
lya. Ayon kay Endalicia Quilloy, “napakihirap ng pinagdaan-
an namin. Bagamat hindi naman kami nagutom noong mga
unang araw matapos ang bagyong Yolanda, matagal pa rin
bago nakarating sa amin ang tulong.”
Dagdag pa ni Enda, MASIPAG ang unang nakapagbigay ng
tulong sa kanilang lugar, gaya ng pagkain at mga gamit sa
pagkumpuni ng bahay. Nang dumagsa ang tulong mula sa
iba’t ibang organisasyon, kinailangan na magbuo ng mga
komite ang PO para maayos na mapadaloy ang mga tulong
at rekurso.
Palakasin ang Programa

Naki-isa ang mga miymebro ng Hugod Balighutanon Farmers Association sa Maayon, Capiz sa isinagawang pagtutulos ng GMO Free plakards nitong Earth Day 2015
Bilang paggunita sa Earth Day noong Abril 22, sabay-
sabay na nagtulos sa kani-kanilang sakahan ng This
Farm is GMO Free plakards ang mga magsasaka ng
MASIPAG mula Luzon, Visayas at Mindanao upang ipakita
ang matinding pagtutol sa GMOs, at hikayatin pa ang
mga kapwa magsasaka na huwag tangkilikin ang lasong-
Sa kabila ng mga posibleng negatibong epekto
sa kalikasan at kalusugan, tuloy-tuloy pa rin ang
promosyon ng mga agrochemical transnational
corporations (TNCs) sa mga GMOs. Nakikipagsabwatan
din ang mga TNCs sa mga pribadong grupo ng mga
pro-GMO na naninira sa mga magsasaka at mga
Bagama’t dumaan sa matinding pagsubok matapos ang
bagyo at mga kalamidad, kinumpirma ng mga magsasaka
na malaki ang naitulong ng MASIPAG para mapanumbalik
ang kasiguruhan sa pagkain. Halimbawa, namahagi ang
MASIPAG ng mga binhing mula sa national back-up farm,
gayudin nagbigay ng binhi ang mga PO mula sa iba’t ibang
lugar. Naging daan din ang MASIPAG upang maka-access
ang mga apektadong lugar ng mga relief goods at mga
pang-matagalang rehabilitation projects.
Papel ng PO
Sa karanasan, inaabot ng ilang araw bago pa man dumating
ang mga panlabas na tulong o relief, kung kaya’t unang in-
aasahan ang pagkilos ng mga organisasyon sa komunidad.
Nagkaisa ang mga kalahok na isa sa mga mahalagang reko-
mendasyon sa kumperensiya ang patuloy na pagpapalakas
ng PO upang maging mas matatag sa pagharap sa mga
kalamidad. Lumabas din sa mga pagbabahagi ng karanasan
na sentral din ang papel ng DIFS, na syang magtitiyak ng
pagkain sa oras ng sakuna. Kasama dito ang pagtatanim
ng samu’t saring halamang-ugat na tinuturing na “survival
crops.”
Nagkaisa din ang mga kalahok na gawing integral na bahagi
ng mga programa ng MASIPAG ang disaster risk reduction
(DRR) at sa pangmatagalan, gawing isang kumprehensibo-
ng programa ng MASIPAG ang pagtugon sa climate change.
Inaasahang masusing pag-aaralan ng Board of Trustees
ang mga rekomendasyon upang matiyak ang pinalakas na
kakayahan ng mga magsasaka at komunidad sa pagharap
at pagbangon mula sa kalamidad.

GMO. Sa pamamagitan ng plakards, layunin ng mga
magsasaka na mabigyang-edukasyon ang mga kalapit
na komunidad at lokal na pamahalaan hinggil sa banta
ng GM crops sa kalikasan at pagkasira ng ating yamang
henetika.
“Ginugunita natin ang Earth Day dahil malaki ang
ating pagpapahalaga sa ating mundo at kalikasan.
Bilang mga tagapag-taguyod ng likas-kayang
pagsasaka, nauunawaan at pinahahalagahan natin ang
pagkakaugnay-ugnay ng lahat ng nilalang. Sa kalikasan
nakasalalay ang ating buhay at pang-araw-araw na
pagkain. Subalit nilalason at sinisira ito ng mga GMOs,
na pino-promote ng mga dayuhang kumpanya, kaya
dapat natin itong tutulan” ani ni Carlito Seguiro, ang
Chariperson ng MASIPAG, bilang mensahe nya sa Earth
Day.
GM na pananim, malaking banta sa kalikasan
Mahigit 70 klase ng GM na produkto ang ini-import ng
bansa kabilang ang GM na mais na sinasabing nakatanim sa bansa, malakas at nagkaka-isa ang network na
na sa halos 700,000 ektarya. Ngunit sa mga pag-aaral,
napatunayan na malaki ang pinsalang naidudulot ng
GM crops, kasama ang nakapakete nitong kemikal, sa
kalikasan at buhay na nilalang.
Dahil sa GMOs, nasisira ang balanse ng mga buhay sa
kalikasan gaya ng paglakas ng resistensya ng mga peste, Coordinator
pagkakaroon ng mga bagong klase ng peste, at pagguho ng MASIPAG.
o pagka-agnas ng lupa (soil erosion).
Kaakibat din ng pagtatanim ng GM corn ang paggamit ng ginagawang
glyphosate, ang aktibong sangkap sa RoundUp herbicide. pagtutulos
Isa sa mga matinding epekto nito ang soil erosion o
pagka-agnas ng lupa ang paggamit ng glyphosate
dahil pinapatay nito ang mga halaman na syang
tumutulong para kumapit ang lupa. Ayon sa World Health impormasyon sa media, internet at komunidad ay
Organization maaari ding magkaroon ng kanser ang mga maliliit lamang na hakbang upang bigyang edukasyon
taong exposed sa glyphosate.
Isa pang banta sa kalikasan ng GM na mais ang
kontaminasyon. May mga ulat na nahawaan na ng GM
na mais ang puting mais sa Visayas at Mindanao, na
siyang pangunahing pagkain ng ilang magsasaka at
katutubo. Ayon kay Seguiro, malaki ang pananagutan
ng pamahalaan sa paghawa ng GM na mais sa mga
tradisyunal na mais. “Walang ginawa ang ating
pamahalaan para protektahan ang ating mga yamang
binhi. Tayong mga magsasaka ang siyang laging
biktima sa mga teknolohiya na bukod sa nakalalason ay
magastos pa” ani ni Seguiro.
Dayuhang Kontrol sa Agrikultura
grupong tumututol sa GMOs.
Nitong Abril, pumunta sa Pilipinas ang Allow Golden
Rice Now!, isang grupo na pangunahing tagasulsol ng
mga dayuhang korporasyon sa pangunguna ni Patrick
Moore , upang tangkilikin ng mga mamamayan ang
Golden Rice. Bukod sa Pilipinas, dumalaw din ang grupo
sa Bangladesh at India upang ipangalandakan ang di-
umanong mala-mirakulong Golden Rice na gamot sa
pagkagutom at malnutrisyon.
Bilang tugon, nagpiket ang mga magsasaka, consumers
at maging ang mga progesibong kongresista sa harapan
ng tanggapan ng Departamento ng Agrikultura upang
hamunin si Patrick Moore sa isang debate hinggil sa
Golden Rice. Gayunman, umiwas si Patrick Moore sa
mga nagprotesta at umalis na patungong ibang-bansa.
Protektahan ang kalikasan, GMOs tutulan
Sa kabila ng matinding atake ng mga dayuhang
korporasyon at papalakas na presensya ng GM crops
harapin ang mga hamong ito. “Hindi pa huli ang lahat,
marami pa tayong magagawa para protektahan ang
ating kalikasan, ang mga magsasaka at mamamayan”
ayon kay Dr
Chito Medina,
National
“ Ang
ng mga GM
Free Farm
placard sa mga sakahan, mga protesta at gawaing
ang ating mga magsasaka sa masamang dulot ng
Golden Rice at GMOs sa kalikasan. Malaking tulong ito
para unti-unti nating mapahinto ang paglawak ng GMOs
sa ating mga sakahan. Kinakailangang pangunahan ng
MASIPAG ang aksyong ito laban sa pagkalat ng GMOs
upang maprotektahan natin ang ating kaisa-isang
tirahan“ ayon kay Dr Medina.
Balitang Patnugot Dr. Chito Medina
MASIPAG
Manunulat Geonathan Barro
MASIPAG National Secretariat
Eugene Britanico
2611 Carbern Village, Los Baños
Eloisa Delos Reyes
Laguna, Philippines 4030
Telefax: (63-49) 536-5549
Michelle Joy Navarro
Email: info@masipag.org
Website: www.masipag.org Alfie Pulumbarit
REGIONAL UPDATES
Luzon
GMP Training para sa mga Bagong Produkto
Bahagi ng pagsusulong ng MASIPAG ng mga inobasyon ang pagdedebelop ng
mga bagong produkto mula sa mga surplus na panananim ng mga magsasaka.
Sa Nueva Ecija, samu’t-saring mga gulay at prutas ang maaaring i-proseso para
sa lalong masiglang marketing ng mga PO. Bukod sa mga pananim, masigla
din ngayon ang produksyon ng gatas ng kalabaw ng organisasyong Gabay sa
Bagong Pag-Asa (GBP) sa Bungo, Nueva Ecija. Ayon sa GBP, nakadagdag sa
kanilang kita ang produksyon ng gatas habang napapakinabangan din nila sa
pag-aararo ang mga kalabaw na mula sa Philippine Carabao Center (PCC).
Upang higit na mapalakas ang potensyal ng gatas ng kalabaw at ng iba pang Brazilian carabao ng mga taga-GBP Bungo na nagbibigay ng dagdag kita
para sa mga miyembro ng PO
mga pananim gaya ng kalabasa, nagsagawa ng isang pagsasanay sa Good
Manufacturing Practices (GMP) ang Provincial Coordinating Body ng Nueva Ecija noong Pebrero 18-21 sa Gabaldon, Nueva Ecija. Sa
pagsasanay, tinalakay ang kahalagahan ng food safety sa pagpo-proseso ng mga pagkain, gayundin ang iba’t ibang mga pamamaraan
para maiwasan ang kontaminasyon sa pagluluto at pagpo-proseso. Tinalakay din ni Rowena Buena, Technical Officer ng MASIPAG, ang
Masipag Organic Standards. Kabilang sa mga lumahok sa GMP training ang mga kinatawan mula sa PO ng GBP Bantug, GBP Cuyapa,
GBP Bagong Sikat, GBP Bungo, SPUALVFNA, ILAW, LIWANAG at mula sa NGO na SAFRUDI. Aktibo na silang nagpo-proseso ng iba’t
ibang mga produkto gaya ng pastillas, herbal na tsaa at noodles na gawa sa kalabasa.
Visayas
Patuloy na Pag-aaral sa Climate Change
Bilang bahagi ng patuloy ng edukasyon hinggil sa climate change, isang forum ang idinaos sa Brgy. San Antonio sa Cuartero Capiz.
Tinalakay sa forum ang isyu sa climate change, gayundin ang iba pang mapanirang teknolohiya gaya ng GMOs at kung paano ito
nakakaapekto sa mga magsasaka. Isa ang San Antonio sa pinakamatinding tinamaan ng bagyong Yolanda noong 2013. Nakaranas ng
ibayong gutom ang mga mamamayan, gayundin ang pagkasira ng mga ari-arian at pagkawala ng kabuhayan.
Tinalakay din sa forum ang mga pamamaraan kung paano makakabangon mula sa matinding epekto ng climate change, pangunahin
dito ang likas-kayang pagsasaka. Ang mga programa ng MASIPAG gaya ng diversified integrated farming system (DIFS) ay
makakatulong para mas maging matatag ang mga komunidad sa panahon ng kalamidad. Kasamang nag-organisa ng forum ang
Hugpong Mangunguma, isa sa mga pinaka-aktibong PO sa Capiz. “Nais naming ibahagi sa aming kapwa-magsasaka ang mga isyung ito
at kung paano ang dapat na solusyon,” ayon kay Elmer Jay Arlao ng Hugpong. Dinaluhan ng 372 na mga magsasaka at iba pang sektor
ang nasabing forum.
Mindanao
Organic Agriculture, Tampok sa Anibersaryo ng Kapatagan
“Hindi nasusukat ang kaunlaran ng isang bayan sa ganda ng mga gusali o lapad
ng kalye, kundi sa food security ng mga magsasaka at pagtaas ng kanilang net
income. Makakamit lamang ito sa pamamagitan ng Organic Agriculture.” Ito ang
pahayag ni Atty Benjie Y. Baguio, punong-bayan ng Kapatagan, Lanao Del Norte
na nagdiwang ng kanilang 66th founding anniversary kung saan naging sentro
ang organic agriculture. Iba’t-ibang mga aktibidad ang isinagawa gaya ng organic
products display, technology demo sa organic farming, press conference, at
cultural presentations. Inilunsad din ang MFGS Kapatagan kasabay ang graduation
ng 200 farmers at public school teachers na dumaan sa pagsasanay sa organic
agriculture.
Taong 2013 nang nagsimula sa organikong pagsasaka ang Kapatagan matapos
ang serye ng mga pagsasanay ang MASIPAG at mga kawani ng Municipal Planning
and Development Office (MPDO) at Municipal Agriculture Office. Na-install na ang MFGS sa Kapatagan at lumalahok na din ang mga
magsasaka sa marketing ng kanilang mga organikong produkto. “Simula noon, malaki ang itinaas ng bilang ng mga magsasaka na nag-
o-organikong pagsasaka sa Kapatagan at sa buong Lanao Del Norte,” ayon kay Fredimor Pueblos, lider-magsasaka at Chairman ng PCB
Lanao Del Norte. Naging istratehiko din ang papel ng Kapatagan sa pag o-organisa ng PGS Lanao Del Norte at sa iba’t ibang kampanya
laban sa mga mapanirang teknolohiya at programa sa agrikultura.