Isang Pananaliksik sa

Filipino sa Iba’t ibang Disiplina

Pananaliksik nina:
John Edison Brillo
Ar-Jay Padilla
Humphrey Miles Ramos
 Karit na walang talim
John Edison Brillo , Ar-Jay Padilla , Humphrey Miles Castro Ramos

College of Engineering, Central Luzon State University, Science City of Muñoz, Nueva Ecija

ABSTRAK

Ang layunin ng pananaliksik na ito ay matanto ang kalagayan at epekto sa pamumuhay ng mga magsasaka sa
pagpasok ng mga makabagong makinarya sa sektor ng agrikuktura. Hinangad sa pananaliksik na ito na
maipaliwanag ang mga kalagayan at epekto nito sa pamumuhay ng mga magsasaka sa pagkawala ng
pagkakakitaan ng karamihan. Kabilang sa pananaliksik na ito ang tatlong (3) maliit na magsasaka na umaabot sa
edad limamput anim (56) na taon. Ang instrumentong ginamit sa pagsuri sa kalagayan ng mga magsasaka sa
pamamagitan ng malalimang pakikipanayam sa mga magsasaka ay malaya nilang mailalahad ang kanilang mga
estado ng buhay, karanasan at saloobin. Ang paraan ng pangongolekta ng datos ay sa pamamagitan ng
pagdokumentaryo ng damdamin at saloobin ng mga magsasaka ukol sa epekto ng makabagong pamamaraan ng
pag-aani ng palay o mas kilala sa tawag na Rice Combine Harvester (RHC). Lumabas sa pag aaral na kahit tila
kayod-kalabaw kung maituturing ang mga magsasaka sa kabila nito, patuloy din ang pagusbong ng mga
makabagong makinarya na nalaki ang nagging epekto sa pamumuhay at kasalukuyang estado sa buhay ng mga
magsasaka na tila karit na nawalan ng talim ang pag-asa nilang magkaroon ng mas maalwas na pamumuhay. Sa
ginawang pananaliksik napagtanto na malaki ang epekto ng makabagong makinarya sa kalagayan at estado ng
buhay ng mga magsasaka.

Susing Salita: Karit, kayod-kalabaw, pakikipanayam

INTRODUKSYON ng mamamayan nito. Ngunit, ang pagunlad ng

Ang Pilipinas ay itinuturing noon na isa sa
mga nangungunang eksporter ng bigas sa Timog
Silangang Asya. Ngunit sa pagbabagong hatid ng
pag-unlad ng mundo, ang dating nangungunang
exporter ng bigas noon ay isa na sa may
pinakamalaking inaangkat na bigas ngayon. Ito’y
isang malaking kabalintunaan dahil ang Pilipinas ay
kinikilala bilang isang agrikultural na bansa ngunit
hindi nito kayang suportahan ang sariling
pangangailangang bigas ng bansa. Upang matugunan
ang kakulangan na ito, ang Kagawaran ng
Agrikultura at ng PhilMec, na binigyan ng mandato
ng mechanization campaign ng administrasyong
Aquino, ay nagpakalat ng mga makinarya tulad ng
Rice Combine Harvester (RCH o Harvester) upang
mapataas ang produksyong pang-agrikultura ng
bansa. Layunin nitong makahabol ang
napagiiwanang bansang Pilipinas sa mga karatig
nitong bansa sa Timog Silangang Asya na matagal
ng gumagamit ng mga makinarya sa kanilang
produksyon. Sa pamamagitan ng programang ito ng
gobyerno, inaasahang matutugunan ng sariling
produksyon ng bigas ng bansa ang pangangailangan
pamamaraan ng pagsasaka na hatid ng gobyerno ay
mayroon palang mga kapalit- ang libo-libong
pagkawala ng tradisyunal na trabaho ng mga
mangagawang bukid. Ang dating mahirap na buhay
sa kanayunan ay naging mas mahirap pa dahil sa
kawalan ng mapagkukunan ng pangtustos sa pang-
araw-araw na pangangailangan. Ang mga dating
masigasig na nagtatrabahong manggagawang bukid
ay napalitan na ng mga harvester na higit na mas
mabilis at mas episyenteng uri ng pag-aani ng palay.
Ang mga manggagawang bukid na nawalan ng
trabaho ay napipilitang humanap ng trabahong hindi
pangkaraniwan kumpara sa tradisyunal nilang
trabaho o minsan pa ay napipilitang kumapit sa
patalim upang mapakain ang kumakalam nilang
sikmura.
Ang Pagsasaka ay isa sa mga pangunahing
hanapbuhay ng mga Pilipino sa Pilipinas. Kung saan
ang karamihang sinasaka rito ay ang bigas na siyang
pangunahing pagkain sa bansa. Ang pagsasaka na
siguro ang pinakamahalagang industriya na
nadiskubre sa buong kasaysayan ng tao. Ang
pagtatanim at pag-aalaga ng hayop amg siyang
naging pangunahing pinagkukunan ng pagkain
magmula pa ng matuto an gating mga ninuno na
gumamit ng mga kasangkapan para maging mas
madali pa pamumuhay. Hanggang sa ngayon, ang
agrikultuta ang o ang sining at siyensya ng
pagtatanim ng mga halamn at pag-aalaga ng mga
hayop para sa kapakinabangan ng mga tao ang
siyang nagdidkta ng kabuhayan ng isang bansa. Ang
heograpiya at klima sa Pilipinas ay sadyang hindi na
mababago na nagbubunga ng mahinang ani o
limitado ang pagtatanim ng palay. Ngunit upang
mapataas ang ani ng palay gumagamit na ng
makabagong teknolohiya na mayrooong mababang
gastos, Bautista et al., (2016).
Itinuturing na ang produkto sa sektor ng
agrikultura ay susi para sa tagumpay sa karamihan
ng mga bansa sa Asya. Ngunit sa paglipas ng
panahon, ang bigas ay naging mas mahal sa Pilipinas
kompara sa ibang bansa sa Asya. Nagdulot ito ng
pagbaba ng kapangyarihan sa pagbili ng mga
mamamayan, lalo na ng mga magsasakang walang
lupain at mahihirap na manggagawa kung saan ang
paggastos para sa bigas ay bumubuo ng higit pa sa
22% ng kabuuang paggastos ng buong pamilya.
Higit pa sa 14 milyon sa 30 milyong
ektarya ng lupain sa Pilipinas ang agrikultural. Sa
kabila nito, ayon sa Kilusang Magbubukid ng
Pilipinas, 9 sa bawat 10 magsasaka ang walang
sariling lupa. Bagamat malalawak ang sakahan at
taniman sa bansa, nananatiling atrasado, maliitan, at
hiwa-hiwalay ang katangian ng agrikultura sa
Pilipinas. Nahaharap ang mga magsasaka sa
maraming problema kagaya ng mataas na upa sa
lupa na bunga ng kawalan ng sariling lupa ng mga
magsasaka’t manggagawang bukid, malaking gastos
sa puhunan, mataas na usura, at pangongontrol at
pambabarat sa merkado.
Gamit ang kualitatibong pamamaraan, ang
resulta ng saliksik na ito ay magbibigay-kaalaman sa
gobyerno at mga kaakibat na ahensiya nang
magkaroon sila ng mas mainam na suporta sa mga
magsasaka sa Nueva Ecija. Gayundin, makatutulong
ang nakalap na impormasyon sa mga magsasaka
upang mabigyang pansin ang kanilang mga tinig.
LAYUNIN
Ang pag-aaral na ito ay naglalayong suriin ang
negatibong epekto sa kalagayan at estado ng buhay
ng mga magsasaka sa Nueva Ecija. Upang maging
tiyak, ang pag- aaral ay naglalayon na:
1.Alamin ang naging epekto sa pamumuhay ng mga
magsasaka ang pagdating modernong kagamitan sa
pagsasaka ng Nueva Ecija.
2.Tukuyin ang mga negatibong epekto nito sa ibang
maliliit na magsasaka lalo na sa mga taong dito
lamang kumukuha ng kita sa araw-araw.
3. Upang mapakinggan ang mga hinaing ng mga
magsasakang nasagasaan ng modernisasyon.
PAMAMARAAN
Sa bahagi ng panananaliksik na ito ay
ipaliliwanag ang mga detalye at mga pamamaraang
gagawin sa pagsasagawa ng pag-aaral ng mga
mananaliksik. Binubuo ito ng tatlong bahagi na
kinakailangang sundin upang maisakatuparan ang
mga layunin ng pananaliksik na ito. Kabilang na rito
ang instrumento at disenyo, lokal at respondente, at
pamamaraan at pagsusuri ng datos.
INSTRUMENTO AT DISENYO
Case study ang pangunahing disenyo ng
pananaliksik upang lubusang maisakatuparan ang
inilahad na layunin, at mga suliranin ng pag-aaral
sapagkat sa pamamagitan ng pakikipanayam sa mga
magsasaka ay malaya nilang mailalahad ang kanilang
mga karanasan at saloobin. Gayundin, angkop ang
pamamaraang ito sa pagkamit ng mga kabatirang
naka-angkla sa mga sitwasyong totoong buhay ng
mga itinampok na magsasaka.
Nakalap na Resulta at Talakayan
Upang marinig ang tinig ng mga
maliliit na magsasaka, malaman ang
kanilanag kalagayan at epekto sa kanilang
estado sa pamumuhay sa pag-usbong ng
haliw o mas kilala sa tawag na Rice
Combine Harvester nagsagawa ng munting
panayaman ang mga mananaliskik.
Lokal at Respondente ng Pananaliksik sisEdad 56 63 59
Ang pag-aaral na ito ay isinagawa sa mga Lokasyon San Jose San Jose San Jose
magsasaka ng Gapan City, Nueva Ecija sapagkat ito City, City, City,
ay isang mahalagang bahagi ng “Granaryo ng Kanin Nueva Nueva Nueva
ng Pilipinas”. Gayunpaman, ang pagpili ng kalahok Ecija Ecija Ecija
ay sa pamamagitan ng purposive sampling kung saan Katayuang Hindi Hindi
Kasal
may kalayaang pumili ang mga mananaliksik kung Sibil Kasal Kasal
sino ang dapat lumahok sa pag-aaral ayon sa Bilang ng
kinakailangan na datos. Sa pag-aaral na ito ang mga 2 5 4
mga anak
respondente ay mga nabibilang sa karaniwang edad
ng mga magsasaka na 56 pataas.
Buhay Pagsasaka
Pamamaraan at Pagsusuri ng Datos
Batay sa aming pakikipanayam ay halos
Ang paraan ng pangongolekta ng datos ay sa
iisang paglalarawan ng mga nakapanayam na
pamamagitan ng pagdokumentaryo ng damdamin at
magsasaka kung bakit ito ang naging kanilang
saloobin ng mga magsasaka ukol sa unti-unting
kabuhayan, sa kadahilanang hindi sila nakapagtapos
pagkawala ng may nais pasukin ang pagsasaka. Sa
sa pag-aaral , pinamana ng kanilang mga magulang,
kabilang banda, ang mga datos na nakalap ng mga
o kaya naman ay dahil ito ang pangunahing
mananaliksik mula sa mga respondente ay
hanapbuhay sa kanilang lugar. Mula edad sampu (10)
ipagsasama at magsisilbing kasagutan sa mga
hanggang labing walo (18) ang edad nila noong sila
katanungang inilahad ng pag-aaral na ito. Ang mga
ay natutong gumapas ng palay gamit ang karit. Ayon
datos na nakalap ay isasalarawan at ipagtetema upang
kay Gng. Luciana “Sampung taon ako noong
makita ng maayos ang mga datos at makapagbigay ng
nagsimula akong matutong gumapas, elementary
resulta na makakapagbigay ng konklusyon sa
palang ako non.”. Iisa rin ang kanilang sgaot na
pananaliksik.
natuto silang gumapas sa pamamagitan ng mga taong
RESULTA AT DISKUSYON nakapaligid sa kanila. Ang kanilang mga magulang,
kaibigan at kamag-anak ang nagsilbing guro nila
Socio-demograpikong Profile ng mga Pilipinong upang matutong gumapas ng palay.
Magsasaka

Ang mga pangkalahatang karaniwang edad

ng mga respondenteng magsasaka ay 59 na taong
gulang. Noong 2018, ang karaniwang edad ng mga
magsasaka ay 56 taong gulang, samanatalang 57
taong gulang naman ang sa Nueva Ecija sa kabila ng
pangunguna sa produksiyon ng palay. (Philippine
Statistics Authority [PSA], 2020). Sila ay sina
Ginoong Bernardo, Rodolfo at Gng. Luciana na lahat
ay galing sa San Jose City, Nueva Ecija. Makikita sa
Table 1 ang pagbubuod ng mga impormasyon.

Table 1. Socio-demograpikong Profile ng mga

Pilipinong Magsasaka
Baryabol Magsasak Magsasak Magsasak
Litrato 1: Larawang kuha ni Ar-Jay Padilla,
a1 a2 a3
Interbyu Kasama si Gng. Luciana Alonzo
Pangalan Bernardo Rodolfo Luciana
Tulfo Pascua Alonzo Sa kabilang banda, ang kanilang kinikita sa
Kasarian Lalaki Lalaki Babae pang araw-araw ay mula isang daan at limam pu (150)
hanggang sa dalawaang daan (200) sa maghapon at
kadalasang hindi nagkakasya dahil ito ay
nakadepende sa dami ng ani at sa taas ng mga bilihin
ngayon.
Ngunit kung bibigyan nating ng mas
malalim na interpretasyon ang kanilang mga naging
kasagutan, ang propesyon ng pagtatanim ay ginagawa
lamang nila para mabuhay (for survival) at hindi na
nila naabot ang pangalawang antas upang magkaroon
ng makabuluhang buhay (for living a meaningful life).
Sila ay tila nabitag sa buhay ng obligasyon lamang at
hindi na naransan pang galugarin ang tawag ng
kanilang mga kaluluwa. Mas lalo pang nagdumilim
ang pag-asa nilang makatamasa ng maalwas na
pamumuhay ng dumating ang Rice Combine
Harvester (RCH)
Malalimang panayam: Semi Structured Interview
(Talatanungan)
1. Bilang isang magsasaka ilang taon po kayo noon
kayo ay natutong gumapas gamit ang karit “mag-
ani ng palay” gamit ang manu-manong
pamamaraan? Magkano ang kinikita ninyo kada
araw noon sa paggamit ng karit o ng manu-
manong pamamaraan ng pag-ani ng palay?
Gng. Luciana: “Sampung taon ako noong nagsimula
akong matutong gumapas, elementary palang ako
non. Kasama kong gumagapas ang aking mga
magulang at sila ang nagturo sa akin gumapas at
magtanim ng palay. Ang isang araw namin ay 200
maghapon ang isang tao.”
Gn. Bernardo: “Kinse (15) anyos ako noon, nanay
at tatay ko ang kasama ko gumagapas minsan yung
mga kapitbahay namin ang kasama ko. One fifty
pesos (150) palang ang arawan noon maghapon na
iyon”
Gn. Rodolfo: “Eighteen (18) anyos ako noong
natuto akong maggapas, mga pinsan ko rin ang mga
kasama kong gumagapas noon. . Isang ang kaban
isang araw, pero kung peperahin umaabot sa isang
libo isang kaban. Lima na kaming naghahati hati
doon, bali dalawang daan (200) ang isa.”
Pagkukumpara sa Karit at Rice Combine
Harvester (RCH)
Karamihan sa mga naging sagot ng
nakapanayam ay mas maraming opportunidad na
kumita ng pera sa manu-manong pamamaraan. Mas
limitado lamanag ang butil na nasasayang kumpaara
sa Harvester. Ngunit may hindi maikakailang sagot
na mas mabilis matatapos kung idadaaan nalang sa
makabagong makinarya ang pag-aani upand hindi
maantala tulad na lamang kung mayrooong
kalamidad.
Pigura 1. Karaniwang Sistema ng Pag aani ng
Palay
Malalimang panayam: Semi Structured Interview
(Talatanungan)
2. Sa iyong pananaw ano ang pagkakaiba ng
lumang pamamaran ng pag-aani gamit ang karit
at ng makabagong pag-aani na Rice Combine
Harvester (RCH). Ano sa tingin ninyong advantage
ng makalumang pamamaraan kesa sa
makabagong pamamaraan ng pag-aani?
Gng. Luciana:“Sa manu-manong pamamaraan
ay mas maraming tao ang kumikita at nauupahan,
kaysa sa combine harvester na Iilan. Ang advantage
ng sa manu-mano ay mas kaunti ang palay na
natatapon at sa lingkaw marami silang natatawag na
taong uupahan. Tatlo lang yung nauupahan sa
harvester.
Gn. Bernardo: “Ang pinagkaiba ng harvester at
gapas kapag ay ulan mas mabilis matapos ang
harvester kaysa sa manu-mano na kailangan pang
itigil o ihinto dahil bawal maulanan yung palay. Onti
lang deperensiya, hindi rin naglalayo ang lamang ng
harvester sa manu-mano.”
Gn. Rodolfo: “Noong gapasan makakapaggapas
gapas kapa pero ngayon nung dumating ang harvester
wala na, wala ng kinikita may harvester na kasi. Mas
malamang noon gapasan o yung manu-mano gamit
ang karit kasi mas lamang ka don kasi nakakdayo
kapa gumapas noon, ngayon wala na harvester na
lang.”
trabaho upang kumita lamang ng pera, Ayon kay Gn.
Rodolfo na “ Kung taniman ng palay nakikitanim
nalang ganon din kapag taniman at anihan ng
sibuyas.” Bilang alternatibong pamalit at para
patuloy na pantustos sa kaniyang pamilya.

Kalagayna ng manu-manong pagsasaka sa bansa

Kung gagamit man ay dapat pantay lang.

Ganito rin sa pagsasaka. Hindi lahat ng gawain sa
pagsasaka ay iaasa sa teknolohiya bagkus ay kalabaw
at taong masipag ay sapat na. Kailangan na paunlarin
ang pagsasaka dahil ito ang pangunahing hanapbuhay
ng mga magsasaka. Dito rin nakukuha ang
pangunahing pagkain ng lipunan. Ang Pilipinas ay
isang agrikulturang bansa at nararapat lang na
bigyang pansin ng pamahalaan ang agrikultura
sapagkat dito nakadepende ang ikaaangat ng
ekonomiya. Kung nagawang itaguyod ang sarili ng Litrato 2: Larawang kuha ni Ar-Jay Padilla,
mga ninuno na walang teknolohiya, posibleng Interbyu Kasama si Gn. Rodolfo Pascua
makakaya rin ito sa kasalukuyan. Ngunit posibleng
mawala na ang manu-manong paraan makalipas ang
siyam (9) hanggang labindaalawang (12) taon
Pinagtibay ito ng sulating jornal na
(Philippine Statistics Authority [PSA], 2023).
“MAGSASAKO AT MINA: Ang Kalagayan ng mga
Magsasaka at Manggagawang Bukid sa Pagdating ng
3. Sa susunod na sampung taon possible ba ang Rice Combine Harvesters (RCH) sa Occidental
pagkawala ng tradisiyunal na pamamaraan ng Mindoro at ang Badya na Trahedya ng Dayuhan at
pag aani ng palay sa kapatagan? Bakit? Dambuhalang Pagmimina sa mga Pamayanan sa
Mindoro” na Ang mga manggagawang bukid na
Gng. Lucian: ”Oo kasi puro harvester na ngayon, nawalan ng trabaho ay napipilitang humanap ng
wala ng mga gumagapas” trabahong hindi pangkaraniwan kumpara sa
tradisyunal nilang trabaho o minsan pa ay
Gn. Bernardo: “Mawawala na iyon at puro napipilitang kumapit sa patalim upang mapakain ang
makinarya na ang ginagamit” kumakalam nilang sikmura.

Malalimang panayam: Semi Structured Interview

Gn. Rodolfo: “Oo siguro, wala na simula nung (Talatanungan)
dumating harvester wala na.”

Epekto sa hanapbuhay ng magsasaka 4. Ano ang epekto sa hanap buhay ng mga

Ang mga manggagawang bukid na nawalan
ng trabaho ay napipilitang humanap ng trabahong
hindi pangkaraniwan kumpara sa tradisyunal nilang
trabaho o minsan pa ay napipilitang kumapit sa
patalim upang mapakain ang kumakalam nilang
sikmura. Tulad nalamang ng mga magsasaka na
aming nakapanayam na naghanap mga bagong
manggagapas sa pagdating ng Rice Combine
Harvester?
Gng. Luciana:” Nakikitanim nalang kami ng
sibuyas palay ganon nalang. Nakilabada nalang din
ako namamasukan sa bilang katulong para sapat
pambiling pagkain naming ng mga anak ko.”

Gn. Bernardo: “Naapektuhan din kami at wala
ng pakiki-arawan sa gapasan o anihan ng palay kaya
nagcoconstruction nalang kami kapag anihan ng
palay. Sa harvester kasi pito (7) lang ang kailangang
tumao pati na yung mga magkakaryador”
Gn. Rodolfo: “Malaki ang epekto, kasi
nakakapaghanap-buhay ka noon at makakagapas ka.
Ngayon kapag anihan na ng palay puro harvester
naman na. Hindi na rin ako makapgtripulante sa
harvester. Kung taniman ng palay nakikitanim nalang
ganon din kapag taniman at anihan ng sibuyas.”
Suporta Mula sa Gobyerno
Talamak sa kanilang mga kasagutan na wala
silang nakukuhang suporta o ayuda mula sa
gobyerno sa mga kadahilanaang wala silang sariling
luapang sinasaka. Ang impormasyon na ito ay isang
malaking sampal na mahusay lamang ang gobyerno
sa paglikha ng mga papeles at pagpasa ng mga batas
na nakaangkla sa sektor ng agrikultura ngunit sa
aktuwal ay walang maayos na implementasyon. Sa
likod ng mga mabubulaklak na salita at makulay na
balot na nagsasabing lumalakas ulit ang sektor ng
agrikultura ay ang mga magsasaka na matamlay at
walang gilas dahil sa ayuda, mahal na gamit, at
suporta mula sa gobyerno. Iba’t-iba ang naging pokus
ng mga kasagutan ng mga respondenteng magsasaka.
Ang isa ay nakatuon sa hindi pantay na pagbibigay
ng mga ayuda. Ayon naman kay Gn. Bernardo “May
ibang trabaho pa naman tulad ng construction
ngayon.” Na kung saan tinitiis nalang nag anito ang
kanilang kalagayan.
5. Sa unti-unting pagkawala ng manu-manong
pamamaraan ng palay, ano ang inyong nais
ipabatid sa kinauukulan?
Litrato 2: Larawang kuha ni Ar-Jay Padilla,
Interbyu Kasama si Gn. Rodolfo Pascua
Gng. Luciana: “Hihingi ng tulong sa mga
magbibigay ng trabaho ganon tapos o pagkukuhanan
ng ayuda.”
Gn. Bernardo: ”wala ng magagawa don, wala ng
masasabi at pang madalian na iyon. May ibang
trabaho pa naman tulad ng construction ngayon.
Gn. Rodolfo: “kung maaari sana na kahit di
naman pwedeng mapending yung repear para
magamit sa gapasan pa rin, mabigyan pa rin ng ayuda
oh tulong.”
KONKLUSYONN AT REKOMENDASYON
Bagamat ang pagpasok ng rice combine
harvesters sa probinsya ng Nueva Ecija ay kaakibat
ng mga Novo Ecijano sa pag-unlad at ito rin ay
kaakibat ng pag-unlad ng agrikultura sa Pilipinas,
hindi tama na walang itinatatag na programa ang
gobyerno para sa mga mawawalan ng hanapbuhay
buhat ng pagpasok ng mga harvesters. At bagamat
totoo na malaking kaluwagan ang nadudulot ng mga
harvester sa mga magsasaka, ang mga pangunahing
kumikita naman dito ay ang mga may kakayahang
bumili ng mga harvester at magpagamit ng mga ito sa
mga magsasaka ng may bayad. Anong pag-unlad at
para kanino ang kaunlarang bunga ng pagdating ng
mga harvester kung daan-daan at libu-libong
manggagawang bukid naman ang mawawalan hanap
buhay na siyang pinagkukunan nila ng panustos sa sariling produksyon nito, at hindi dapat mapalitan ng
kani-kanilang mga pamilya? Ang pagkawala ng artipisyal na bigas ang tunay na ani.
hanapbuhay ng maraming manggagawang bukid ay
nagreresulta sa hindi magandang takbo ng lipunan
sapagkat ang mga nawalan ng pagkakakitaan ay kapit
sa patalim na pumapayag na makilahok sa mga PASASALAMAT
transaksyon sa criminal economy katulad ng droga at
pagnanakaw para lamang matustusan ang mga Buong galak ang aming pasasalamat sa
pangangailangang pansirili at sa pamilya. bawat indibidwal na naglaan ng oras at nagbahagi ng
kanilang karunungan at karanasan. Ang lahat ng ito
ay may malaking parte sa likod ng pagkakabuo at
tagumpay ng pananaliksik na ito.
Bukod dito, malaking kabalintunaan na ang
mga magsasaka ng Pilipinas na pangunahing
Lubos kaming nagpapasalamat sa mga
nagsusuplay ng pagkain sa bansa, ay siya ring mga
sumusunod dahil kung wala sila ay hindi magiging
mamamayang pinaka-naghihirap at nagigipit sa
posible at sapat ang mga datos para magamit sa
panustos sa pamilya. Dulot ito ng napakamahal na
pagbuo ng pag-aaral na ito:
gastos sa produksyon ng palay at napakababa naman
na presyo ng palay sa umiiral na bilihan. At bilang Ginoong Bernardo Tulfo at Rodolfo Pascua at Ginang
ang Granaryo ng Pilipinas ang Nueva Ecija ay hindi Luciana Alonzo- para sa pagbabahagi ng kaalaman at
tama na mababa ang ymiiral na sweldo ng mga karanasan bilang bahagi ng aming datos at
manggagawang bukid at pinakamababang presyo ng pagpapahiram ng kanilang oras para sa amin.
palay.
Ginoong Alex G. Ramirez - para sa kanyang walang
Dapat ay magkaroon ng alternatibong
hanggang suporta na mahubog ang gaming mga
pangkabuhayan sa kani-kanilang barangay, iyong
kakayahan lalong – lalo na sa pagpili ng paksa para
pamimigay ng puhunan upang makalikha sila ng
sa aming pananaliksik, gayundin sa kanyang mga
ikabubuhay, maaaring puhunan sa pagbili ng baboy o
payo na nagbigay inspirasyon sa amin at nagbukas sa
iba pang hayop para mapagkakitaan. Maaari ring
aming puso’t isipan na ipagpatuloy ang napili naming
magtayo ng maliit na pabrika ang pamahalaan,
larangan. Ang inyong mga payo at kaalamang
halimbawa’y pabrika ng basahan, na malaki ang
naibahagi ay patuloy na magsisilbing instrumento na
maitutulong sa kababaihang manggagawa. Dagdagan
aming dadalhin sa aming tatahaking larangan.
ang puhunan para sa mga magsasaka, damihan ang
subsidy para sa produksyon ng palay at mamigay ng
mga libreng binhi, pestisidyo at iba pang gamit
pamproduksyon. Ang pagbibigay ng subsidiya ng MGA SANGGUNIAN
gubyerno sa ganitong mga gastusin sa produksyon ay
ikaluluwag ng mga magsasaka ng Pilipinas at DA Communications Group. (2020, Hunyo). Facing
magiging insentibo pa para patuloy na punan ang the big challenges in Philippine Agriculture.
pambansang pangangailangan ng suplay ng bigas. Department of Agriculture. Kinuha noong ika-8
Nararapat din na taasan ang presyo ng palay at ng Disyembre 2022 mula sa
babaan ang presyo ng bigas. Hiling ng mga
https://www.da.gov.ph/facing-the-big-challenge
magsasaka na umabot ng P22 ang kilo ng palay, halos
s-in-philippine-agriculture/#:~:text=The%
P3 mas mahal sa kasalukuyang P19 na presyo. Bukod
20rising%20prices%20on%20energy,to%20fill
dito, iginigiit din ang pagtaas ng sahod ng mga
%20local%20production%20gap.
manggagawa. Mula sa karaniwang P150-P200 na
sahod sa arawan ay maging P250 ito. Tututulan din
dapat ang pagpupuslit ng artificial rice at ang Hasan, K., Tanaka, T. S. T., Alam, M., Ali, R., &
maramihang pag-angkat ng bigas mula sa ibang Saha, C. K. (2020, July 10). Impact of modern
bansa. Dapat ay mas matangkilik sa Pilipinas ang rice harvesting practices over traditional ones.
Reviews in Agricultural Science. Retrieved
 September 18, 2022, from
https://www.jstage.jst.go.jp/articl
e/ras/8/0/8_89/_html/-char/ja

Mariano, M. (2015). MAGSASAKO AT MINA:

Ang Kalagayan ng mga Magsasaka at
Manggagawang Bukid sa Pagdating ng Rice
Combine Harvesters (RCH) sa Occidental
Mindoro at ang Badya na Trahedya ng
Dayuhan at Dambuhalang Pagmimina sa mga
Pamayanan sa Mindoro.

Manalo, J. & Fliert, E. (2014). Push and Pull Factors

in Rural Filipino Youth's Outmigration from
Agricultural Communities. Research Gate.
Kinuha noong ika-8 ng Disyembre 2022 mula
sa
https://www.researchgate.net/publication/28286
6629_Push_and_Pull_Factors_in_Rural_
Filipino_Youth's_Outmigration_from_Agricultu
ral_Communities

Philippine Statistics Authority [PSA]. (2020, Hunyo).

Farmers, Fisherfolks, Individuals Residing in
Rural Areas and Children Posted the Highest
Poverty Incidences Among the Basic Sectors in
2018. Kinuha noong ika-8 ng Disyembre 2022
mula sa
https://psa.gov.ph/poverty-press-releases/nid/16
2541

Philippine Statistics Authority

| Republic of the
Philippines. (2023). Psa.gov.ph.
https://psa.gov.ph/national-
accounts/sector/Agriculture,%20Forestry%20
and%20Fishing

Quijano-Pagutayao, A.., David, M., Quimbo, A., &

Dizon, J. (2020). DETERMINANTS OF
AGRICULTURE AS A DEGREE CHOICE
AMONG THE YOUTH IN BUKIDNON,
PHILIPPINES. International Journal of
Advanced Research, 8(10), 332–341.

Santiago, F. (2015, Marso). A Historical Evaluation

of The Emergence of Nueva Ecija as the Rice
Granary of the Philippines. De La Salle
University, 3, 1-9