Социјални

песни
Часот
започнува!
 Работник
Коле Неделковски

По земници влажни Се работа сакам, А младос црнина До кога ли вака

нокеви тежат, по клубови акам, по скелинја мина, шепот без екот?
а векови тажни а никој ме неќе, — се малтер си носеф Па доста сме браќа
на срце лежат. ех, стар сум веке. без стра се јазеф. робја на векот.

А брзам сабајле Се така се макнам А сега ме свило- Од матен ни поглед

и полн со гајле парталаф — кален, злото ме пие да молсне веда,
у мугра да станам се така го тегнам и драго и мило да стокмиме довлет
лимнја да фанам. животоф жален. без ден ќе згние. за наште чеда.

.
 Непознати
зборови

лимнја- вар молсне- светне, блесне

се макнам- се веда- молња
„влечкам“ довлет-благосостојба,
мугра- утро, зора богатство
Како се анализира 1. Основната мисла- водилка, поттикот на авторот
да ја напише песната се нарекува мотив. Во
песна: лирските песни мотивот е сознанието на поетот за
нешто што поттикнало чувства кај него.
2. Целините од стихови се нарекуваат строфи.
Строфите можат да бидат составени од два(дистих),
три (тристих) или од четири (катрен) стихови.
3.Гласното совпаѓање по звучност на крајните

1.Мотив зборови во стиховите се нарекува рима. Разликуваме

три вида на рими: машка (кога римуваните зборови
имаат по еден слог), женска (римуваните зборови
2.Стих и строфа имаат по два слога) и дактилска рима (римуваните
зборови имаат по три или повеќе слога)
3.Рима 4. Стилски фигури: ономатопеја(имитирање
животински звуци или звуци од природата),

4.Стилски фигури компарација (споредба), метафора (еден збор се

заменува со друг и има преносно значење), епитет
(збор кој што опишува некој друг збор)
5.Вид на песна 5. Лирска (љубовна, патриотска, пејзажна,
хумористична, социјална, елегија)
Анализа на песната
„Работник“ од
К.Неделковски
1. Мотив: Тешкиот и сиромашен
живот на работникот.
2. Стих и строфа: осум катрена
(осум строфи со по четири
стиха)
3. Рима: Женска (тежат-лежат,
станам-фанам, кален- жален)
4.Стилски фигури:
- ономатопеја (да молсне веда)
- метафора (а младост-црнина, матен
поглед,векови тажни)
- епитет(земници влажни, животов
жален)
5. Вид на песна: СОЦИЈАЛНА песна,се
пее за тешкиот живот на луѓето којшто
произлегува од социјалната
нееднаквост, поделба на богати и
сиромашни.
 Заклучок:

Социјалните песни се лирски песни во коишто

се пее за општествените проблеми, најчесто
сиромаштијата и некои други последици што
произлегуваат од различниот статус на луѓето во
општеството.
Во овие песни преовладуваат тажните чувства и
мрачно расположение, но, многу често, се
појавува и борбен и оптимистички тон преку кој
поетот искажува надеж за подобро утре.
 Поети во македонската
литература што пишуваат
социјални песни се:

Кочо Рацин

Коле Неделковски

Константин Миладинов

Никола Јонков Вапцаров

 За дома!

Прочитајте ја песната
„Денови“ од Кочо Рацин
на стр.57 во учебникот, а
наредниот час заеднички
ќе ја анализираме.