9, 10, 11, 12.

CN ler ile İlişkili

Beyin Sapı Sendromları
Dr. Derya Yöndem
Prof. Dr. Hadiye Şirin
Bulbus’un dış yapısı

Ön yüz

N. VII

N. VI N. VIII

N. IX
N. XII N. X

N. XI
 Bulbus’un dış yapısı

Ön yüz

Sulcus preolivaris (N. XII buradan çıkar)

Sulcus retroolivaris (N. IX, X, XI buradan çıkar)

Sulcus posterolateralis (N. XI’in spinal parçası buradan çıkar

Sulcus anterolateralis
• Bu 4 kranial sinir için kraniumdan
iki çıkış noktası vardır.
• 9-10-11. CN ………………for. Jugulare
• 12. CN ………………………..kanalis nervi
hipoglossi
• Hipoglossal kanal oksipital kemiğin
kondillerinde
• Juguler foramen ise temporal ve
oksipital kemiğin birleşiminde
kafatabanında
 Medulla Oblongatadaki Belirgin Yapılar

• Decussatio pyramidum
• Nuc gracilis ve cuneatus
• Nuc cuneatus accessorius
• Nuc. Olivares inferior
• Pedunculus cerebellaris inferior
• Area postrema
• Medulla oblongatadaki nuc reciticularis
Medulla oblongatadaki kranial sinir nucleusları

• Tractus spinalis nervi trigemini—baş ve yüzün ağrı-ısı duyusu

• Nuclei tractus solitarius ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,7,9,10. CN Tad
• Nucleus ambiguus ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,9,10,11. CN M
• Nucleus nervi hypoglossi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,12. CN M
• Nucleus dorsalis nervi vagi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,10.CN PS
• Nucleus salivatorius inferior ,,,,,,,,,,,,,,,,9. CN PS
Somotomotor liflerin kaynağı formatio reticularis içerisinde bulunan
Nucleus ambiguus’tur (Nucleus’un üst kısmından kaynaklanır).
 Bulbus İç Yapısı

• Alt kesitlerde en belirgin yapılar önde decussatio pyramidum

• Arkada nuc gracilis ve cuneatus

• Orta seviyelerden geçen kesitlerde en belirgin yapılar

decussatio lemnisci medialis

• Üst seviyelerden geçen kesitlerde en belirgin yapılar nuclei

olivares inferior ve nuclei vestibularis
 Bulbus İç Organizasyonu

• Decussatio pyramidum düzeyi

• Decussatia lemniscorum düzeyi
• Oliva’lar düzeyi
• Ponsun hemen altındaki düzey
 Alt Kranial Sinir Sendromları

1. İntramedüller (beyin sapı) sendromları

Lateral Medüller Sendrom (Wallenberg)
Medial Medüller Sendrom (Dejerine)
Avellis
Jackson

2. Ekstramedüller Kranial Sinir Sendromları

Vernet
Collet-Sicard
Villaret
Tapia
Eagle
 LATERAL MEDULLAR SENDROM
(Wallenberg Sendromu)

 A. vertebralis’in yada
a. inferior posterior
cerebelli’nin(PİCA)
bulbus’u besleyen
dallarının tıkanması
sonucu olur.
 LATERAL MEDULLAR SENDROM
(Wallenberg Sendromu)
 Tractus spinothalamicus lateralis ve nucleus spinalis nervi trigemini-
İpsilateral yüz yarımı-kontralateral vücut yarımında ağrı- ısı duyusu kaybı

 İnen sempatik lifler- ipsilateral Horner sendromu

 Nucleus ambiguus- ipsilateral palatal ve laringeal kas paralizisi

 Dysphagia (yutma güçlügü)

 Dysarthia (konuşma güçlüğü)
 Boğuk ses
 İpsilateral gag refleksi kaybı

 Nuclei vestibularis- bulantı, kusma, vertigo ve nistagmus

 Pedunculus cerebellaris inferior- ipsilateral koordinasyon kaybı

 Retiküler formasyondaki respiratuar merkez- hıçkırık

 MEDIAL MEDULLER SENDROM
Dejerine’nin anterior medüller sendromu
 A.spinalis anterior ya
da a. vertebralis’in
medüller dallarının
tıkanması sonucu olur.
 MEDIAL MEDULLER SENDROM
Dejerine’nin anterior medüller sendromu
 Tractus corticospinalis-
kontralateral hemipleji

 Lemniscus medialis- kontralateral

vücut yarımında şuurlu
proprioception, iki nokta ayırımı
duyusu kaybı

 N. hypoglossus kökleri- ipsilateral

dil yarımında felç
 Avellis Sendromu

• Lezyon: medullanın tegmentumunda

• Etkilenen sinirler: 9 ve 10. CN
• Etkilenen Yollar: Spinotalamic traktus
• Etyoloji: infrarkt ya da tümör
• Klinik:
• İpsilateral yumuşak damak ve vocal kord paralizisi
• Kontralateral hemiparezi/hemianestezi
 Jackson Sendromu

• Lezyon: medullanın tegmentumunda

• Etkilenen sinirler: 10, 11, 12. CN
• Etkilenen Yollar: Kortikospinal trakt ve spinotalamik trakt
• Etyoloji: infarkt ya da tümör
• Klinik: Avellis + dil paralizisi(12.CN)
 OPALSKİ SENDROMU

• Opalski sendromu, lateral meduller sendrom (Wallenberg

sendromu) bulgularına ek olarak ipsilateral hemiparezinin
eşlik ettiği, vertebral arter tıkanıklığına bağlı olarak gelişen,
piramidal çaprazdan sonra kortikospinal yolları etkileyen alt
medullar lezyonun yol açtığı bir sendromdur.
• Alternan hipoestezi,
• İpsilateral Horner sendromu,
• Hemiparezi ve hemiataksi
• Lateral medullar sendromun bir varyantı olarak düşünülebilir.
 Ekstramedüller Sendromlar

 Vernet (IX, X, XI)

 Collet-Sicard (IX, X, XI, XII)
 Villared
 Tapia

Dilin hareket kusurları disfoni

dizartri disfaji ile sıklıkla klinik
verirler.
Etkilenen sinirler Sendrom Seviye

9, 10, 11 Vernet IC (intracranial)

9, 10, 11, 12 Collet-Sicard EC (ekstracranial)

9, 10, 11, 12, sempatik Villaret RP (retropharingeal)

zincir(horner)
 Vernet Sendromu
(juguler foramen sendromu)
• 9, 10, 11. CN lerin tutulumu ile
giden saf juguler foramen
sendromudur.

• Glomus jugulare tümörleri

• Kafatabanı kırıkları
• Menenjiomlar …
 Vernet Sendromu
(juguler foramen sendromu)
• Glomus jugulere tümörleri juguler
foramen tümörleri içinde en sık
olanlarıdır.
• Yavaş büyüyen, hipervasküler, benign
paraganglomlardır
• Boyunda kitle, pulsatil tinnitus, alt kranial
sinir disfonksiyonu, orta kulağa ilerlemesine
bağlı işitme kaybı ile kendini gösterir.
• Bunun dışında schwannomlar,
menenjiomlar, metastazlar
 Collet-Sicard Sendromu

• Kafatabanında hem juguler kanalı

hem hipoglassal kanalı ortak
etkileyen lezyonların sonucu
• 9, 10, 11, 12. CN birlikte
etkilenimi

• En sık invaziv metastatik

tümörler, kafa tabanı kırıkları ve
İCA diseksiyonu
 Collet-Sicard Sendromu

• Unilateral palatal
disfonkisyon(CN IX), 
• unilateral vocal fold
paralysis (CN X),
• trapezius weakness
(CNXI), 
• hemitongue atrophy
(CNXII).
 Villared Sendromu

• 9, 10, 11, 12. CN lere Sempatik

zincir tutulumuna bağlı horner
sendromu da eşlik ettiğinde
Villared sendromu olarak
adlandırılır.
• Retrofarengeal alanda
• Carotid arter diseksiyonları ve
neoplazmına bağlı
 Eagle Sendromu

• Lezyon: stiloid process seviyesindedir

• Tutulan sinir: 9. CN
• Uzun stiloid process ya da ossifiye stilohiyoid ligamanın 9.
CN e basısı mevcuttur.
Bulber ve Psödobulber Palsi
• Bulber Palsi (nükleer): 9-12.CN leri
etkileyen alt motor nöron lezyonları
• Farinks ve larinksin flask paralizisi

• Psödo-bulber palsi(supranükleer):
bilateral üst motor nöron lezyonları
• Farinks ve larinksin spastik paralizisi

Klinik: Konuşma ve yutmada güçlük

 Progresif Bulber Paralizi

• Bulber kasları etkileyen motor nöron hastalığıdır.

• Alt kranial sinirlerle innerve olan kaslarda sıklıkla atrofi ve fasikülasyon
mevcuttur.
• Beyin sapı motor nükleuslarında progresif nöron dejenerasyonu vardır.
• Genellikle 12. CN nükleusunda başlar ve yukarı doğru yayılır.
• Tipik başlangıç semptomları dilde atrofi güçsüzlük ve fasikülasyonlardır.
• Tutulum başlangıçtan itibaren iki yanlıdır.
• İleri vakalarda hasta dilini ağzından çıkartamaz.
• Disfaji ve dizartri nazone konuşma
• Ölüm sıklıkla aspirasyon pnömonisindendir.
• ALS nin ilk bulgusu olabilir.
 Psödobulbar Paralizi

• Kortiko-bulbar yolların bilateral etkilenimi

• Larinks farenks ve dilde artmış spastisite mevcuttur.
• Yutma ve konuşma güçlüğü
• Konuşma patlayıcı dizartrik (Donald Duck)
• Öğürme refleksi artmıştır
• Çene refleksi artmıştır
• Snout ve emme refleksi gibi frontal bulgular ortaya çıkar.
• Emosyonel kontrol güçlüğü, spontan provake edilmeden ortaya çıkan
gülme ve ağlamaya neden olur. (emosyonel inkontinans)
• En sık nedeni laküner infraktlar, kronik iskemik süreçler