Medulla spinalis morfolojisi

Prof. Dr. Nurettin OĞUZ

medulla spinalis
-Merkezi sinir sisteminin canalis vertebralis içindeki bölümüdür.
-ortalama 40- 45 cm uzunluğunda, 1 cm çapında ve 30 gr ağırlığındadır.
-Atlasın üst kenarı hizasında beynin medulla oblongata bölümü ile birleşir.
- Koni şeklindeki alt ucuna conus medullaris denilir.
Medulla spinals nerede sonlanır?

3 ay. fetus 6 aylık fetus doğum

12-13 yaş
Yetişkindeki seviye
12-13 yaşında erişkindeki seviyesine gelir
Erkekte L1-2
Bayanda L2 ortası
Çocuk L3
- Cauda equina
- Radix anterior
- Radix posterior

Medulla spinalis
meninges adı verilen
3 kat zarla sarılıdır.
Dıştan içe doğru bu zarlar;
-dura mater spinalis
-arachnoidea mater spinalis
-pia mater spinalis ‘tir.
- Piamater, conus medullaris’den aşağıya doğru filum terminale
olarak uzanır.
- filum terminale ortalama 20 cm uzunluğunda.
-Dura mater spinalis’in içinde kalan 15 cm’lik üst bölümü filum
terminale internum ismini alır.
-Dura mater spinalis’in dışında kalan5 cm’lik alt kısmına ise
filum terminale externum adı verilir.
Medulla spinalis’in
genişlikleri :
Intumescentia cervicalis :
C3-Th2 vertebraları
arasında bulunur.
C4-Th1 medulla spinalis
segmentlerini içerir

Intumescentia
lumbosacralis: Th9-L1-2
vertebraları arasında
bulunur.
L2-S3 medulla spinalis
segmentlerini içerir.
Vertebra seviyesine göre (Skeletotopik)

C5
Intumescencia cervicalis
Th1

Th9
Intumescentia lumbosacralis
Th12
Medulla spinalis kaç segmentten
oluşur?
Medulla spinalis 33 segmentten
oluşur:
(1-8) Pars cervicalis
(1-12) Pars thoracalis
(1-5) Pars lumbalis
(1-5) Pars sacralis
(1-3) Pars coccygea
 Medulla spinalis’in dış görünüşü
Fissura mediana anterior
Sulcus medianus posterior
Sulcus anterolateralis
Sulcus posterolateralis
Sulcus intermedius posterior
 Medulla spinalis morfolojisi

Funiculi medulla spinalis

Funiculus anterior
Funiculus lateralis
Funiculus posterior
Fasciculus gracili
Sulcus intermedius posterior
Fasciculus cuneatus

Commissura alba posterior

Comissura alba anterior
 Medulla spinalis morfolojisi

Sectiones medulla spinalis

Canalis centralis (ortad=

Substantia gricea (H harfi şek)
Substantia alba (dışta)
Substantia gricea centralis

Cornu anterius
Cornu posterius
Cornu laterale (T1-L2 seviyesi)

Canalis centralis’te BOS bul.

Distalda ventriculus terminalis
(genişlemea)
 Columna gricea

Columna anterior
Columna posterior
Columna intermedia
Substantia gricea
Cornu anterius
Cornu posterius
Cornu laterale
Pars intermedia
Formatio reticularis oluşumu
Değişik seviyelerdeki farklılıkları
Knut Rexed
Rexed laminasyonu
 Gri cevherde bulunan hücreler

- Radiküler hücreler
- Funiküler hücreler
- Ara nöronlar (İç hücreler, bağlayıcı hücreler)
 Columna anterior’daki hücre grupları

Büyük multipolar hücreler (radiküler hücreler) olup Alfa efferent

(Alfa motor nöron) olarak bilinen bu nöronların aksonları iskelet
kaslarındaki motor plaklarda ,
Gamma efferent (Gamma motor nöron) adı verilen daha küçük hücrelerin
uzantıları ise kas iğciklerinde sonlanırlar
Columna anteriordaki çekirdekler
Nuc.motori medialis ( torakal seg. bulunur. Sırt ve interkostal kas.
Nuc. motori lateralis (ekstremite kasları ile ilgili)
Nuc. motori centralis ( yalnızca üst cervical seg. XI. CN ve N. phrenicus

Nuc. nervi accesori

Nuc. nerv phrenici
COLUMNA ANTERIOR
Medulla spinalis’in tümü boyunca uzanır
Torasik ve üst 4 lumbal segmentte
ventromedial ve dorsomedial olarak iki gruba
ayrılır

Medial
Sadece bazı servikal ve lumbosakral segmentlerde
bulunur
C3-7 segmentler arasında frenik nükleus
yerleşmiştir
Central L2-S1 segmentler arasında lumbosakral nükleus
yerleşmiştir.
Aksesuar grup: N. accessoius’un spinal parçasına
katılan liflerin başlama yeri

Lateral
Ventrolateral Onufrowicz tarafından
tanımlanmıştır ve Onuf nükleusu
Dorsolateral olarak bilinir.
Retrodorsolateral perineal çizgili kaslara giden lifler
(S1-2) buradan başlar

Onufrowicz B: Notes on the arrangement and function of cell groups in the sacral region of the spinal cord. J Nerv Ment Dis 1899;
26:498-504
 Columna posterius’daki hücre grupları

Nuc. posteromarginalis
Substantia gelatinosa
Nuc. proprius
Nuc. reticularis
Nuc. dorsalis (Clarke ) C8-L2 seviyesin
Nuc. visceralis secundus C8-L2
Columna intermedius’ta bulunan çekirdekler
Nuc. intermediolateralis T1-L2 sempatik
S2-s4 parasempatik
Nuc. intermediomedialis visceral duyuları alır
 Columna posterius’daki hücre grupları

1. Substantia gelatinosa (Rolando): 2. Laminaya uyar. Medulla

spinalisin tümü boyunca bulunur. Yukarıda Medulla oblongata’da
Nuc.spinalis nervi trigeminalis ile birleşir.
2. Nuc. Proprius: Subst. gelatinosa’nın önünde, Nuc. Thoracicus
dorsalis’in arkasında yer alır. Medulla spinalisin tümü boyunca bulunur.
3. Nuc. Thoracicus (Nuc. Dorsalis=Clarke sütunu): 7. Laminanın medial
yarısında Th1 ve L2 medulla spinalis segmentlerinde bulunur
4. Subst. Visceralis secundaria (Columna intermediomedialis=
Subst. İntermedia centralis): Th1 ve L2 segmentler arasında bulunur
Columna intermedia’daki lamina ve hücre grupları

Lamina spinalis VII

Cornu laterale
Nucleus intermedio lateralis
Substantia intermedia centralis
Nucleus thoracicus posterior; Nucleus dorsalis
Substantia intermedia lateralis
Nucleus intermediomedialis
Nucleo parasymphathici sacrales
Nucleus nervi pudendi
Formatio reticularis spinalis
Nucleus medialis anterior
 Columna lateralisdeki hücre grupları

Bu kolon hücreleri Th1-L2 ve S2-S4 segmentlerde bulunurlar.

- Subst. (gricea) intermedialateralis (Columna intermediolateralis

[autonomica]) : Buradaki hücreler sempatik sistemin çıkış merkezidir

Columna intermediolateralis’in arka iç kısmında S2-S4 segmentlerde

bulunan bölüme Nuclei parasympathici sacrales adı verilir.
Bunların oluşturduğu sütuna Columna intermediomedialis denilir.
Buradaki hücreler medulla spinalisteki parasempatik sistemin çıkış
merkezidir.
Buradan çıkan lifler Nervi pelvici=Nervi errigentes adını alırlar
- Formatio reticularis
Structurae centrales medullae spinalis

Lamina spinalis X: Area spinalisX

Commissura grisea anterior
Commissura grisea posterior
Commissura alba posterior
Canalis centralis
 Rexed laminasyonu
Rexed, kedi medulla spinalis’i
üzerinde laminaları tanımlamıştır

Bror Rexed

Schoenen, insanda bu laminar

organizasyonu doğrulamıştır.

Jean Schoenen

Rexed B (1952) The cytoarchitectonic organization of the spinal cord in the cat. J Comp Neurol,
96:415-495.
Schoenen J (1973) Organisation cytoarcitectonique de la moelle épiniere de differérents
mammiferes et de l’homme. Acta Neurol Belg, 73: 348-358
 Rexed laminasyonu

Lamina I: Lissauer’in kenar bölgesi

Lamina II: Substantia gelatinosa (Rolando) Medulla spinalis’in tümü
boyunca bulunur
Lamina III: Nuc. Proprius
Lamina IV: Nuc. Proprius
Lamina V:Torakal bölge hariç lateral ve medial bölümlerine ayrılır. Tr.
corticospinalis’in liflerinin çoğu V, VI ve VII. Laminalarda sonlanır.
V. Laminada bulunan birçok hücrenin aksonu karşı taraf
Tr. spinothalamicus’un liflerini oluştururlar
Lamina VI:Sadece ıntumescentia’larda ve arka boynuz tabanında yer
alır. Proprioseptif duyularla ilgili olduğu ortaya konmuştur
 Rexed laminasyonu
Lamina VII: Bu bölüme Subst. (gricea) intermedia veya Zona
intermedia’da denir.
Bu lamina içinde 3 hücre sütunu bulunur
1. Columna intermediolateralis (Subst. intermedia lateralis):
İlk 4 torakal segmente Centrum ciliospinale (Budge merkezi) denilir
2. Columna intermediomedialis (Subst. İntermedia centralis):
Subst. visceralis secundaria
3. Nuc. Thoracicus (Nucleus dorsalis: Clarke sütunu)
Lamina VIII:
Lamina IX: multipolar motor nöronlar Piramidal yolların 2. nöronunu
oluştururlar
Lamina X:Canalis centralis etrafında bulunur
Substantia alba
Funiculus anterior
Funiculus lateralis
Funiculus posterior
Spinal sinir oluşumu
Sorular
 SORU

1- Sinaps olmayan ganglion hangisidir.

a- Ganglion vertebrale
b- Ganglion oticum
c- Ganglion geniculi
d- Ganglion spinale
e- Ganglion submandibulare
 SORU

1- Sinaps olmayan ganglion hangisidir.

a- Ganglion vertebrale
b- Ganglion oticum
c- Ganglion geniculi
d- Ganglion spinale
e- Ganglion submandibulare

d- Ganglion spinale
 SORU

2- Sulcus intermedius posterior hangi segment seviyesinde bulunur

a- Cervikal
b- Alt torakal
c- Sakral
d- Lumbal
e- Koksigeal
 SORU

2- Sulcus intermedius posterior hangi segment seviyesinde bulunur

a- Cervikal
b- Alt torakal
c- Sakral
d- Lumbal
e- Koksigeal

a- Cervikal
Hangisi systema nervosum centrale’nin bir parçasıdır?
a) N. medianus
b)Plexus lumbalis
c)Plexus sacralis
d)Plexus cervicalis
e)Bulbus
Hangisi systema nervosum centrale’nin bir parçasıdır?
a) N. medianus
b)Plexus lumbalis
c)Plexus sacralis
d)Plexus cervicalis
e)Bulbus

Cevap: E
Hangisi rhombencephalon’un bir parçasıdır ?
a)mesencephalon
b)diencephalon
c)telencephalon
d)hipofiz
e)cerebellum
Hangisi rhombencephalonun bir parçasıdır ?
a)mesencephalon
b)diencephalon
c)telencephalon
d)hipofiz
e)cerebellum

Cevap: E
Systema nervosum centrale’nin en büyük parçası hangisidir?
a)mesencephalon
b)diencephalon
c)telencephalon
d)hipofiz
e)cerebellum
Systema nervosum centrale’nin en büyük parçası hangisidir?
a)mesencephalon
b)diencephalon
c)telencephalon
d)hipofiz
e)cerebellum

Cevap: C