Institut Latihan Kehakiman &

Perundangan (ILKAP)
1
 Zaman Kesultanan Melayu Melaka
Pengaruh Islam
 Penjajahan Portugis-Belanda

Penjajahan British

2
 KESULTANAN MELAYU MELAKA

 Raja adalah kepala Negara

 mempunyai kuasa mutlak
 mempunyai hak istimewa

 memperkenalkan undang-undang Laut dan Darat

(Hukum Kanan Melaka & Undang-undang Laut

Melaka)
 kuasa menghukum dan mengampun

 undang-undang adalah gabungan adat

Temenggong dan undang Islam dan juga unsur-

unsur Hindu
 Pembesar-pembesar seperti Bendahara (fungsi

politik dan kehakiman), Temenggong (ketua polis)

dan Laksamana (pelaksana hukuman dan ketua
3
perang) memainkan peranan penting.
 PENJAJAHAN PORTUGIS & BELANDA DI MELAKA
PORTUGIS (1511-1641)
BELANDA (1641-1795)
 Tidak meninggalkan kesan yang mendalam
terhadap undang-undang.
 Tidak mencampuri adat tempatan & agama.
 Lebih menumpukan kepada perdagangan &
mengwujudkan sistem Pentadbiran.
 Portugis cuba menyebarkan agama Kristian
mazhab katholik tetapi tidak berjaya kerana
pegangan agama Islam & adat melayu tetap
kukuh. 4
 PENGARUH ISLAM
 Disebarkan oleh pedagang-pedagang Arab dan Gujerat yang
datang berdagang di Melaka.
 Pada masa ini adat-adat lama masih kekal- pengaruh Islam
disesuaikan dengan adat lama - majlis perkahwinan.
 lama kelamaan mengamalkan agama Islam bermula dengan
Sultan sendiri telah memeluk agama Islam.
 Undang-undang Islam ditadbir bersama -campuran di antara
Undang-undang adat & Undang-undang Islam.
 Undang-undang Keluarga adalah terjemahan daripada
Undang-undang Keluarga Islam.
 Perlembagaan Negeri Terengganu Tahun 1911 adalah
pengaruh undang-undang Islam.
 Kes Shaik Abdul Latif vs Shaik Elias Bux [1915] 1 FMSSLR 204.
 “satu-satu undang-undang yang terpakai kepada orang
Melayu ialah undang-undang Islam yang diubahsuai oleh adat
5
tempatan”.
 Sebelum kedatangan British ada perubahan
untuk mengubahsuai undang-undang adat
Melayu dengan undang-undang Islam.
Terhenti dengan kedatangan British.
 Pengarang Bristish R.J. Wilkinson berkata,
“tidak boleh diragukan lagi bahawa undang-
undang Islam akan menjadi undang-undang
Tanah Melayu sekiranya undang-undang
British tidak masuk dan menahannya”.

6
 Sebelum British, undang-undang Islam adalah
Undang-undang Negara di Malaysia.
 Kes Mahkamah Rayuan Negeri-negeri Melayu
Bersekutu, Ramah V Laton (1927) 6 FMSLR
128 memutuskan, “bahawa Undang-undang
Islam bukanlah undang-undang asing tetapi
undang-undang tempatan dan Undang-undang
Negara. Mahkamah hendaklah mengambil
perhatian daripada segi kehakiman dan
mengisytiharkan undang-undang tersebut”.

7
 Akibat campurtangan British undang-undang
Islam terpinggir.
 Terpakai hanya dalam undang-undang
keluarga dan beberapa aspek undang-undang
jenayah.
 Kuasa Mahkamah Syariah dihadkan dan lebih
rendah taraf daripada Mahkamah Sivil.

8
 PERJANJIAN BRITISH-BELANDA

 Singapura, Melaka, Pulau Pinang (Negeri-

negeri Selat) dan negeri-negeri lain di
Semenanjung Tanah Melayu di bawah
pengaruh British.
 Undang-undang yang wujud di bawah
pemerintahan Inggeris.
 Undang-undang Jenayah dan Sivil

9
 1786 – British menakluk P. Pinang
 1824-Melaka dan Singapura
 Piagam Keadilan ( Royal charter of Justice) - 1807
 Permulaan pengenalan Undang-Undang Inggeris
 Mahkamah Keadilan Pulau Prince of Wales (The
Court of Judicature of Prince of Wales Island)
 Kes Oong Cheng Neo Yeap Cheah Neo (1872) 1ky
326 keputusan Privy Council, memutuskan
undang-undang Inggeris berkuatkuasa di Pulau
Pinang oleh kerana Inggeris menduduki pulau itu.
1010
 Piagam keadilan Kedua – 1826 peruntukan
yang sama dengan Piagam Pertama.
 Membawa masuk undang-undang Inggeris
seperti yang terdapat di England pada tahun
1826 kepada ketiga-tiga Negeri Selat.
 Menubuhkan Mahkamah Keadilan Pulau
Prince of Wales, Melaka dan Singapura.

11
 Piagam Keadilan Ketiga – 1855. Menyusun
semula sistem mahkamah yang sedia ada.
 Melalui Ordinan No. 5 1868, Mahkamah
Keadilan Pulau Prince of Wales, Melaka dan
Singapura dimansuhkan.
 Mahkamah baru iaitu Mahkamah Agung
Negeri Selat ditubuhkan.

12
 Ordinan Undang-undang Sivil 1878 – Sek.6,
memperkenalkan undang-undang komersil Inggeris.
 Undang-undang Inggeris dikuatkuasakan di Negeri-
negeri Selat, “dengan syarat bahawa dibuat
penyesuaian yang perlu agar undang-undang itu
tidak membawa kezaliman dan penindasan kepada
penduduk daripada berbagai bangsa itu”.
 Mengiktiraf institusi-institusi yang asing seperti
amalan poligami orang-orang Cina (six widows
case) dan Undang-undang perkahwinan dan
perceraian orang Islam.
13
NEGERI-NEGERI MELAYU BERSEKUTU

 Undang-undang Adat Melayu berkuatkuasa di

Negeri Sembilan Adat Perpatih, negeri-negeri
lain Adat Temenggong.
 Raja-raja dan pembesar bertanggungjawab
memelihara undang-undang dan keamanan.
 Bukan negeri jajahan British, jadi undang-
undang Inggeris tidak masuk melalui
perundangan.
14
 Campurtangan secara tidak langsung atas
nasihat Residen.
 Prinsip undang-undang Inggeris dimasukkan
oleh hakim-hakim Inggeris dan ahli undang-
undang yang berpelajaran Inggeris dalam
perkara yang tidak diperuntuk oleh undang-
undang tempatan.
 Undang-undang jenayah adat diganti dengan
Kanun Keseksaan yang berdasarkan kepada
Indian Penal Code dan Criminal Procedure
Code.
15
 1937 – Enakmen Undang-undang Sivil di
Negeri-negeri Melayu Bersekutu
memperuntukkan penerimaan Undang-undang
Inggeris.
 1951 – Diperluaskan ke negeri-negeri Melayu
lain.
 1956 – Ordinan Undang-undang Sivil
memasukkan undang-undang Inggeris ke
seluruh Persekutuan Tanah Melayu.

16
 Pada hari ini pemakaian Undang-undang Inggeris
di seluruh Malaysia adalah dengan kuatkuasa
Sek.3 dan Sek.5 Akta Undang-undang Sivil 1956.

 Sek. 3(a), (b) dan (c) memperuntukkan dengan

jelas bahawa sekiranya tidak ada peruntukan
undang-undang bertulis, mahkamah-mahkamah di
Malaysia hendaklah memakai Common Law dan
kaedah-kaedah ekuiti yang ditadbirkan di England
pada 7/4/1956.
17
 Kes Lee Kee Chong, 4 nombor Ekor [1976]2 MLJ
93.
Sek. 3 hanya mengambil undang-undang seperti
yang ditadbir pada tarikh penguatkuasaan itu.
Dengan yang demikian perkembangan yang
kemudian tidak dimasukkan.

 Pemakaian undang-undang Inggeris adalah

dengan syarat diizinkan oleh keadaan tempatan
dan penduduknya dan tertakluk kepada
penyesuaian yang dianggap perlu oleh keadaan
tempatan.
18
 Penerimaan undang-undang Inggeris dalam
hal-hal perdagangan diperuntuk melalui Sek.5

 Bagi Malaysia Barat (selain Melaka dan Pulau

Pinang) pemakaian Undang-undang Inggeris
terhad kepada yang ditadbir pada 7 April
1956.

19
 Bagi Melaka, Pulau Pinang, Sabah dan Sarawak
undang-undang Inggeris yang terpakai – yang
ditadbirkan di England pada masa kes itu
diputuskan .Ini bermakna pemakaian berterusan.

 Kesimpulannya, disebabkan Akta Undang-

undang Sivil 1956, kekosongan dalam undang-
undang tempatan hendaklah dengan
menggunakan prinsip undang-undang Inggeris.

20
 SABAH DAN SARAWAK
 Undang-undang tidak bertulis daripada undang-
undang dan adat bangsa . bumiputra di beberapa
daerah termasuk hukum Islam .

 Di Sarawak banyak undang-undang adat

bumiputra telah dikanunkan oleh ordinan
undang-undang Bumiputra (Native Law
Ordinance) yang berkuatkuasa pada tahun 1955.

21
 Undang-undang adat bangsa lain juga diiktiraf
 Undang-undang adat kelaziman perwarisan
Cina telah lama diiktiraf dan dikuatkuasa di
Sarawak.
 Rajah Brooke memerintah mengikut undang-
undang sendiri.
 Pemakaian undang-undang negeri di Sarawak
melalui Laws of Sarawak Ordinance 1928
 Kes Mahadar V Chee – undang-undang adat
Melayu diiktiraf.
 1949 – Sarawak Application of Law Ordinance.
22
 Sabah
 Di bawah Kesultanan Brunei dan Sulu
 1882 – British North Borneo Company
 1988 – Protectorates State
 Penerimaan Undang-undang Inggeris sama
seperti Negeri Melayu
 1938 – Civil Law Ordinance
 1951 – Sabah Application of Law Ordinance

23
i) Perlembangaan
ii) Perundangan yang dibuat oleh
Parlimen (Akta)
iii) Perundangan Kecil (peraturan dll.)
24
1) Prinsip Undang-undang Inggeris yang
dapat digunakan bagi keadaan tempatan

2) Keputusan Mahkamah Tertinggi

3) Adat resam penduduk tempatan

25
 PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN

 Undang-undang tertinggi di Persekutuan

- perkara 4
 Satu dokumen bertulis
 Perlembagaan boleh dipinda
 Mana-mana undang-undang yang
bercanggah dengan perlembagaan adalah
tidak sah dan terbatal
26
 Perlembagaan digubal dengan mengambil kira
pelbagai faktor, antaranya :

- Kedudukan Raja-raja
- Penduduk Pribumi
- Agama Islam

27
 PERUNTUKAN PERLEMBAGAAN

AGAMA


 Perkara 3 – agama Islam adalah agama Persekutuan.

 Perkara 3(2) Sultan/Raja ketua agama Islam
 Perkara 3(5)YDPA Ketua agama negeri-negeri tidak beraja.
 Perkara 11 – hak untuk mengamalkan agama tetapi tidak
boleh menyebarkan agama lain kepada penganut agama
Islam.

28
KONSEP PERASINGAN KUASA

 PERUNDANGAN

EKSEKUTIF

 KEHAKIMAN

29
 PERUNDANGAN
Kuasa membuat undang-undang di
peringkat persekutuan terletak di
Parlimen
 Dewan Rakyat (House
of Represantative)
 Dewan Negara (Senate)

Di peringkat Negeri terletak di Dewan

Undangan Negeri
(State Legislative Assembly) 30
 KUASA PARLIMEN &
BADAN PERUNDANGAN NEGERI
DINYATAKAN DALAM JADUAL 9

 SENARAI PERSEKUTUAN
 SENARAI NEGERI
 SENARAI BERSAMA

31
 SENARAI PERSEKUTUAN

 Hal Ehwal Luar Negeri

 Pertahanan
 Keselamatan Dalam Negeri
 Undang-undang Dan Acara Sivil Dan Jenayah
Dan Pentadbiran Keadilan
 Kewarganegaraan
 Tred, Perdagangan - Perusahaan
 Perkapalan
 Perhubungan & Pengangkutan
32
 Tinjauan, Siasatan & Penyelidikan
 Pendidikan
 Ubat Dan Kesihatan
 Buruh & Keselamatan Sosial
 Kebajikan Orang Asli
 Pekerjaan-pekerjaan Profesional
 Hari-hari Kelepasan Persekutuan
 Pertubuhan-pertubuhan
 Akhbar, Penerbitan, Percetakan & Alat Cetak
 Penapisan
 Syarikat Kerjasama
 Pelancongan
 Semua Perkara Berkenaan Wilayah Persekutuan 33
 SENARAI NEGERI

 Hukum Syarak Undang-undang diri dan

Keluarga Islam
 Tanah
 Pertanian dan Perhutanan
 Kerajaan Tempatan
 Kerja-kerja Air
 Jentera Kerajaan Negeri
 Hari Kelepasan Am Negeri
 Penyu dan Menangkap Ikan di Sungai
 Perpustakaan 34
 SENARAI BERSAMA

 Kebajikan Masyarakat
 Perlindungan Bagi Perempuan & Kanak-kanak
 Biasiswa
 Perlindungan Binatang Liar
 Perancangan Bandar & Kampung (Kecuali Ibu
Kota Persekutuan)
 Kutu Rayau & Penjaja
 Kesihatan Awam ( Tidak Termasuk Kebersihan
Ibu Kota) Dan Mencegah Penyakit 35
 Pemaritan Dan Pengairan
 Pemulihan Tanah Lombong Yang Dibinasakan
Oleh Tanah
 Langkah-langkah Pencegahan Kebakaran
Dalam Pembinaan Dan Penyenggaraan
Bangunan-bangunan
 Kebudayaan & Sukan
 Perumahan Dan Peruntukan-peruntukan Bagi
Kemudahan Perumahan & Amanah Pemajuan

36
 SENARAI BERKENAAN
MENUNJUKKAN

Kuasa Lebih Kepada Persekutuan

Kuasa Negeri Adalah Lebih

Terhad Dan Mengenai Perkara
Kurang Penting Kecuali Tanah

37
 BADAN EKSEKUTIF

Yang di-Pertuan Agong (YDPA)

 Kuasa eksekutif persekutuan terletak

pada Yang di-Pertuan Agong.

 Dilaksanakan oleh Yang di-Pertuan

Agong atas nasihat kabinet atau
dilaksanakan oleh kabinet atau oleh
mana-mana menteri yang diberi kuasa
oleh kabinet. 38
Kabinet

 Di pengerusikan oleh Perdana Menteri .

 Bertanggungjawab kepada Parlimen.

Oleh itu adalah perlu Menteri menjadi
ahli Dewan Rakyat atau Dewan Negara
bagi menjawab soalan di Parlimen
berkenaan kementeriaannya.

39
 PERDANA MENTERI
 Dilantik oleh YDPA yang pada pendapat
YDPA mendapat kepercayaan majoriti ahli-
ahli Dewan Rakyat.

 Memegang jawatan selagi mendapat

kepercayaan (confidence) majoriti, PM patut
meletak jawatan bagi membolehkan PM baru
dilantik oleh YDPA.

 Jika tidak meletak jawatan boleh memohon

YDPA membubarkan Parlimen dan pilihan
raya umum diadakan. 40
 KEHAKIMAN
 Satu badan yang bebas yang berperanan
untuk memastikan Badan Perundangan dan
Eksekutif bertindak mengikut Undang-
undang.

 Memutuskan keesahan sesuatu tindakan

Badan Perundangan & Eksekutif.

 Mentafsir Undang-undang, Perlembagaan

Persekutuan dan Negeri
41
 KEBEBASAN KEHAKIMAN

DITENTUKAN MELALUI:
 Faedah Perkhidmatan :
• Tempoh perkhidmatan yang tetap (security of tenure)
• Apabila dilantik , memegang jawatan sehingga berumur
65 tahun
• Penamatan perkhidmatan hanya atas alasan yang terhad
dan hanya atas Syor Tribunal yang dilantik oleh YDPA
• Gaji & faedah
 Diperuntukkan di bawah Akta Parlimen

 Dibayar automatik dari Kumpulan Wang Disatukan

tanpa perbahasan di Parlimen

42
 TATAKELAKUAN

 Tidak boleh dibincangkan di Parlimen

kecuali atas usul di mana notis
hendaklah diberi oleh sekurang-
kurangnya 1/4 daripada ahli.

 Dewan Undangan Negeri tidak boleh

membincangkan tatakelakuan Hakim.

43
 PERLANTIKAN HAKIM
 Ketua Hakim Negara, Presiden Mahkamah Rayuan,
Hakim Besar Malaya, Hakim Besar Sabah & Sarawak,
Hakim Mahkamah Persekutuan, Mahkamah Rayuan &
Mahkamah Tinggi -
 dilantik oleh YDPA
 atas nasihat Perdana Menteri
 selepas berunding dengan Majlis Raja-raja (Conference of
Rulers)
 perlantikan Hakim-hakim yang lain selain daripada
Ketua Hakim Negara YDPA akan dinasihatkan oleh
Perdana Menteri selepas berunding dengan Ketua Hakim
Negara 44
45
ADA SOALAN???

46