ANG PAN A NA W SA

U R IN G P A M PA N I T I KA N
PANUN SOSLIT
 IPINAGMAMALAKING MAKATA AT MANUNULAT NA
PILIPINO

Alejandro G. Abadilla Clodualdo Del Mundo

Namumukod-tanging kritikong panitikang Filipino noong kanilang panahon...

ANO ANG
PANUNURING
PAMPANITIKA
N?
Ito ay isang malalim na paghihimay
sa mga akdang pampanitikan sa
pamamagitan ng paglalapat ng iba’t
ibang dulog ng kritisismo para sa
mabisang pag-unawa sa malikhaing
manunulat at katha.
ANO ANG
PANUNURING
PAMPANITIKA
N?
Ito ay isang uri ng
pagtatalakay na
nagbibigay-buhay at diwa
sa isang likhang-sining
ANO ANG
PANUNURING
PAMPANITIKA
N?
Sa pagsusuri, kinakailangan ang lubos na
kaalaman sa kathang sinusuri tulad ng
buong nilalaman ng akda, paraan ng
pagkakabuo nito at ang ginamit ng awtor
na pamamaraan o istilo.
 ANO ANG
PANUNURING
PAMPANITIKA
N?
Kinakailangan ding ang manunuri ay
may opinyong bunga ng obhektibong
pananaw laban man o katig sa katha,
kaya mahalagang siya ay maging
matapat.
 ANO ANG
PANUNURING
PAMPANITIKA
N?
Ang pagsusuring pampanitikan ay
isang pag-aaral, pagtalakay, pagsusuri at
pagpapaliwanag ng panitikan. Ito ay
may dalawang sangay.
UNANG SANGAY AY PAGDULOG

•Ang mga uri nito ay pormalistiko o pang-anyo.

Ang pangalawa ay ang moralistiko. Ang pangatlo
ay ang sikolohikal at ang huling uri ay
sosyolohikal-panlipunan.
PANGALAWANG SANGAY AY PANANALIG

•Ang mga uri nito ay klasisismo,

romantisismo, realismo, naturalismo,
impresyunalismo, ekspresyunalismo,
simbolismo, eksistensiyalismo, at peminismo.
P A N U N U R I O SU R I NG
B AS A
NURING PAM PANIT IK AN
PANU
PANUNURI O
SURING BASA
Ang suring basa ay isang anyo ng pagsusuri
o rebyu ng binasang teksto o akda. Ang
pagsusuri o rebyu ay ang pag- alam sa
nilalaman (content), kahalagahan
(importance) at ang estilo ng awtor o may-
akda (author’s writing style).
 MGA SIM U LA IN SA
U R IN G P A M PA N I T I KA N
PANUN NURING PAM PANIT IK AN
PANU
 MGA SIMULAIN SA PAGSUSURI

•Ang pagsusuri sa akda ay dapat may uri at katangian

ng katalinuhan, seryoso at marubdob na
damdamin at ng tapat na mithi sa kalayaan.
MGA SIMULAIN SA PAGSUSURI
•Sa pagsusuri ng anumang akda ay kailangang
mahusay ang organisasyon o balangkas ng kalahok.
Bahagi ito ng disiplina ng pagsusuri.
•Sa pagsusuri ng anumang akda ay dapat maging
maganda ang paksa, may kalinisanang wika at
organisado ang paglalahad.
MGA SIMULAIN SA PAGSUSURI
•Sa pagsusuri ay mahalagang mahagap ng may-akda ang kanyang
piniling paksa, mahusay ang pagtatalakay at organisasyon ng
material, malinaw ang balangkas na kinapapalooban ng malinaw na
tesis o argumento na sinundan ng buong sanaysay, may naidagdag
sa kasalukuyang kaalaman tungkol sa panitikan at mahusay at
makinis ang pagkakasulat.
MGA SIMULAIN SA PAGSUSURI

•Ang susuriing akda ay kailangang napapanahon, may

matibay na kaisahan, makapangyarihan ang paggamit
ng wika at may malalim na kaalaman sa teoryang
pampanitikan.
MGA SIMULAIN SA PAGSUSURI
•Ang susuriing akda ay kailangang
nagpapamalas ng masinop na pag-
uugnay ng mga sangkap ng
pagsulat.
BAKIT MAHALAGA ANG PANUNURING PAMPANITIKAN?

Mapahahalagahan lamang natin nang

lubos ang isang akda kung tayo’y may
kinalaman sa pagsusuri nito.
MGA KATANGIANG DAPAT TAGLAYIN NG ISANG KRITIKO

Ang kritiko ay matapat sa sarili,

itinuturing ang panunuri ng mga akdang
pampanitikan bilang isang sining.
MGA KATANGIANG DAPAT TAGLAYIN NG ISANG KRITIKO

Ang kritiko ay handang kilalanin ang sarili

bilang manunuri ng akdang pampanitikan
at hindi manunuri ng lipunan, manunulat,
mambabasa o ideolohiya.
MGA KATANGIANG DAPAT TAGLAYIN NG ISANG KRITIKO

Ang kritiko ay laging bukas ang

pananaw sa mga pagbabagong
nagaganap sa panitikan.
MGA KATANGIANG DAPAT TAGLAYIN NG ISANG KRITIKO

Ang kritiko ay iginagalang ang desisyon ng

ibang mga kritiko na patuloy na sumasandig
sa ibang disiplina gaya ng linggwistika,
kasaysayan, sikolohiya, atbp.
MGA KATANGIANG DAPAT TAGLAYIN NG ISANG KRITIKO

Ang kritiko ay matapat na kumikilala sa

akda bilang isang akdang sumasailalim sa
paraan ng pagbuo o konstruksyon batay sa
sinusunod na alituntunin at batas.
MGA KATANGIANG DAPAT TAGLAYIN NG ISANG KRITIKO
Ayon kay Alejandro G. Abadilla, kailangan
ng isang kritiko ang tigas ng damdaming
naninindigan upang maging tiyak na
kapakinabangan ng panitikan ang kanyang
pagmamalasakit, ay ipinakilala ng mga
pangyayari nang mga unang taon ng
kanyang pamimili.
PAGKAKAIBA NG CRITIQUE (PANUNURI) AT
CRITICISM (KRITISISMO)
CRITICISM
CRITIQUE (PANUNURI)
(KRITISISMO)
Naghahanap ng estruktura Naghahanap ng mali
PAGKAKAIBA NG CRITIQUE (PANUNURI) AT
CRITICISM (KRITISISMO)
CRITICISM
CRITIQUE (PANUNURI)
(KRITISISMO)
Naghahanap ng kung ano ang
Naghahanap ng kulang
pwede
PAGKAKAIBA NG CRITIQUE (PANUNURI) AT
CRITICISM (KRITISISMO)
CRITICISM
CRITIQUE (PANUNURI)
(KRITISISMO)
Nagbibigay agad ng hatol sa hindi
Nagtatanong upang maliwanagan
niya naunawaan
 PAGKAKAIBA NG CRITIQUE (PANUNURI) AT
CRITICISM (KRITISISMO)
CRITICISM
CRITIQUE (PANUNURI)
(KRITISISMO)

Naglalahad sa mabuti, matapat Nakalahad sa malupit at

at obhektibong tinig mapanuyang tinig
PAGKAKAIBA NG CRITIQUE (PANUNURI) AT
CRITICISM (KRITISISMO)
CRITICISM
CRITIQUE (PANUNURI)
(KRITISISMO)

Positibo Negatibo
PAGKAKAIBA NG CRITIQUE (PANUNURI) AT
CRITICISM (KRITISISMO)
CRITICISM
CRITIQUE (PANUNURI)
(KRITISISMO)

Kongkreto at tiyak Malabo at malawak

 PAGKAKAIBA NG CRITIQUE (PANUNURI) AT
CRITICISM (KRITISISMO)
CRITICISM
CRITIQUE (PANUNURI)
(KRITISISMO)

Tumitingin lamang sa kung Naghahanap ng pagkukulang

ano ang nasa pahina sa manunulat at sa akda
ALAM MO
Kaugnay BA NA ? ng pagiging
interaktibo ng tao ang
pagbibigay ng sariling opinyon
o reaksiyon hinggil sa
kaniyang naranasan, nakita o
napanood, narinig o nabasa?