TREGU I KËMBIMEVE

VALUTORE
Prof.Ass. Nazmi Maksutaj
KËMBIMET VALUTORE

 Tregu i këmbimeve valutore është tregu ku shiten dhe

blihen monedhat e huaja.
 Këmbimet valutore nuk kanë vendosje fizike si bursa e
aksioneve të Nju-Jorkut në Wall Street por është një
sistem procedurash që ndiqen në shitblerjen e
monedhave.
 Transaksionet valutore materializohen nëpërmjet një
rrjeti linjash telefonike,kompjuterike,kabllove që lidhin
subjektet në treg.
SUBJEKTET NË TREGUN E MONEDHAVE
TË HUAJA
 KORPORATAT-të gjitha bizneset që kryejn veprimtari në biznesin
ndërkombëtar kanë kontakt me këmbimet valutore.
 Një firmë Amerikane mund të blejë në Zvicër frangat të cilët dëshiron
ti kthej në Dollarë,në rastin e parë hynë për të shitur e pastaj për të
blerë.
 QEVERITË-Në të shumtën e rasteve futen në treg për të ndikuar vlerën
e monedhës duke blerë atë kur duan ta vlerësojnë dhe anasjelltas
sipas mekanizmit kërkesë-ofertë.
 Në kushtet fikse të kurseve të këmbimit autoritetet ndërhynë për të
mbajtur kursin në nivel të caktuar.
 Në kushtet luhatëse të lirë shtetit nuk ndërhynë në tregun valutorë.
Vazhdim.....

 BANKAT-Firmat e vogla dhe individët mund të kenë nevoja

të kufizuara për të blerë apo shitur monedha të
huaja.prandaj bankat duhet të kenë në gjendje monedhat
e huaja për tu përgjigjur kërkesave.

 Subjektet qe marrin pjesë në tregun valutorë mund të

kontaktojnë treguesit e valutes së huaj në bankat e
qëndrave të mëdhaja si Zyrihu,Tokio,Hong-Kongu,Singapor
etj.
SHEMBULL....
 Kompania General Elektric ka nevojë për 30 milionë Jenë
për të bërë pagesë,përfaqësuesi i kompanisë duhet të
telefonoj bankën për të blerë jenët.
 Nëse Banka ka mjaftueshëm Jenë ne arkë atëherë me
shitjen e tyre banka fiton diferencën e çmimit mes shitjes
dhe blerjes qe quhet fitim i bankës.
 Tregtia e valutave ndihmohet nga ndërmjetësit që takojnë
blerësin dhe shitësin e valutave të huaja në këmbim të një
interesi të caktuar.Në rast se banka nuk do ta plotësonte
kërkesën e firmës për blerjen e valutës atëherë do
kërkohen ndërmjetësuesi që të plotësonte pjesën tjetër
në këmbim të fitim të përqindjes së caktuar.
TREGJET SPOT DHE FORWARD

 Blerja e valutes në tregun SPOT bëhet brenda dy ditësh.

 Ta zëmë se kuotat e 21 Nëntorit sipas Wall Street Journal
janë:
1. Paund-spot=1,6180
2. Franga-spot=0,6605
• Këto kuota janë kuota të drejtëpërdrejta dhe tregojn
sasinë e dollarve për njësi të monedhës në transaksion të
paktën 1 milion Dollarë.
 Blerja e valutës në tregun FORWARD-(në avancë)në këto
raste blerja e monedhave valutore bëhët në një kohë të
përcaktuar në të ardhmen 30,90,ose edhe 180 ditë.

 Të blesh në avancë do të thotë të kryesh transaksionin e

caktuar më kursë të paraspecifikuar,këto janë
marrëveshje kontraktuale duke obliguar palët edhe në
aspektin ligjorë për përmbushjen e obligimeve pavarësisht
lëvizjeve në kursin valutorë.
FAKTORET EKONOMIK QË NDIKOJNË
KURSET E KËMBIMIT
 Kurset e këmbimit nuk janë gjë tjetër veçse çmimi i një
monedhe i shprehur më një tjetër,e tërë kjo është e bazar
në kërkesë-ofertë (rritja e kërkesës qon në vlersimin e
monedhave dhe e kundërta).
 Përcaktuesit kryesorë të këmbimit në mes vendeve
bazohet në teorinë e paritetit (barazisë) së fuqisë
blerëse.Sipas kësaj teorie çmimet e produkteve të
tregtueshme priren të barazohen.
 Shembull:Një shportë e mbushur me mallra në Amerikë
kushton 100$ kurse në Angli kushton 61.8£,kjo quhet teori
e paritetit të fuqisë blerëse.
 Dy përfundimet që dalin nga teoria e paritetit janë:
 1.Vepron më mirë në mes vendeve me raporte intesive
tregtare.
 2.Vepron më mirë në mallrat e transportueshme.
 Faktori i dytë që ndikon në kurset e këmbimit janë
përqindjet e interesit.Raportet në mes kurseve të
këmbimit dhe përqindjeve të interesit janë të
drejtpërdrejta në shitjet në avancë dhe ndryshimin e
përqindjes së interesit për periudhën e caktuar.
ZHVILLIMET NË TREGUN E VALUTËS
 Dy zhvillimet e reja janë tregjet e valutave të huaja që
janë OPTION dhe FUTURE.
 Transaksioni OPTION është e drejtë për të blerë ose shitur
monedhën me një çmim në një afat të përcaktuar.Dallimi
në mes tregut OPTION dhe FORWARD është se i pari i jep
të drejtë të blej apo të shes me vlerë të
përcaktuar,ndërsa FORWARD e detyron edhe ligjërisht
shitjen ose blerjen.
 Transaksioni FUTURE si koncept është i ngjashëm me
FORWARD në aspekt të detyrimeve,dallimi konsiston në
sasinë minimale të monedhës.
 Në FUTURE kufiri është më i ulët se sa në FORWARD,i cili
u mundëson edhe firmave të vogla të futen në këmbim
valutor.
EUROTREGJET……….

 Termi EUROTREG u referohet tregjeve të monedhave dhe

kapitalit në të cilat transaksionet shprehen në monedhë të
ndryshme nga ajo e vendit prej të cilës kryhen
ato.Eurotregjet më aktive janë të vendosura
në:Europë,Singapor,Tokyo,Sidney,Hongkong të cilat
operojnë jashtë sistemeve monetare të vendeve të tyre
dhe nuk janë të ndikuara nga rregullimet e autoriteteve
vendase.
 Eurotregjet më aktive janë:
 1.Tregu i euromonedhave.
 2.Tregu i eurobondeve.
TREGU I EUROMONEDHËS
 Euromonedha u referohet depozitave bankare në monedha
të ndryshme nga ajo e vendit ku është vendosur banka.

 Dollarët e depozituar në Londër (eurodollarë)

 Jenët e depozituar në HongKong (eurojenë)
 Pjesëmarrësit më aktiv të tregjeve të euromonedhës janë
bankat ndërkombëtare që quhen eurobanka.
 Përveq transaksioneve me klientët e korporatave
eurobankat marrin dhe japin hua edhe ndërmjet vete.
TREGU I EUROBONDEVE
 Eurobondi është letër me vlerë e shprehur në një
monedhë të ndryshme nga ajo e vendit ku është shitur.
 Eurobonde mund të jenë:obligacione të shprehura në
dollarë e të shitura në Paris,obligacionet e shprehura në
jenë e të shitura në Singapor.
 Eurobondet tërheqin më shumë firmat e mëdha dhe të
besushme që përfitojnë kredi të mëdha
ndërkombëtare,agjenci ndërkombëtare,si banka botërore
dhe qeveritë kombëtare.
 Shumica e eurobondeve deri tani janë të shprehura në
dollarë amerikanë.
BANKINGU NDËRKOMBËTAR

 Ekspansioni i biznesit ndërkombëtar në periudhën pas lufte

nuk do të ishte i mundur pa shërbimet bankare
ndërkombëtare.
 Bankingu ndërkombëtar është bërë biznes konkurues në të
cilin suksesi varet nga knaqshmëria kompleksive financiare e
klientëve ndërkombëtar.
 Klientët e këtillë kërkojnë financim në disa monedha në sasi
të mëdha,periudha të shkurta,të shoqëruara edhe me
informacione rreth tregjeve,produkteve,rreziqeve politike
dhe transferë brenda disa minutave në gjithë globin.
STRUKTURA E BANKINGUT
NDËRKOMBËTAR
 Format më të zhvilluara për shërbimin e klientëve janë zyrat e
përfaqësimit të cilat nuk pranojnë depozita dhe as nuk japin
hua.
 Ato shërbejnë si konsulentë të klientëve që bëjnë biznesë në
atë zonë duke siguruar informacione për tregjet
lokale,mundësitë financiare,investimet bankare etj.
 Ato janë më të përhapura në vendet ku marrëdhëniet e
këmbimet me jashtë janë të ndaluara apo të kufizuara.
 Banka mund të hyjë në tregjet e huaja duke krijuar raporte
pjesëmarrjeje në bankën vendase.
FALEMINDERIT