P R E P A R E D B Y: GIRLIE A. ACLAN BULUSAN ELEM. SCHOOL Anu – ano ang mga pagbabago sa edukasyon sa panahon ng mga Amerikano? Ano sa inyong palagay ang kinalaman ng mga larawan sa ating paksa ngayon? Sa mga larawang ito, ano sa inyong palagay ang naiambag o naitulong ng mga ito sa mga Pilipino? Masasabi ba nating ito ay isa ring programa? Kaninong programa? Bakit? Kung ito’y isang programa, sa anong aspeto naman ng lipunan?
Programang Pangkalusugan noong Panahon ng Amerikano Isang malaking suliranin sa panahon ng mga Amerikano ang paglitaw ng kolera at bulutong sa Maynila dahil dito nagpatupad ang pamahalaan ng mga paraan ng pagsugpo sa epidemya. Sa epidemya ng kolera noong 1902, nagpatupad ng iba’t ibang paraan ang mga kawani ng kalusugan upang hindi ito kumalat. Binantayan ang mga lugar na apektado at inihiwalay ang mga taong may kolera. Ibinabad sa isang solusyon na may asidong carbolic ang kanilang mga damit at iba pang personal na gamit. Ipinatapon din ang mga pagkaing nakahanda sa mga lugar na apektado at kung kinakailangan, sinusunog pati ang mga bahay upang hindi kumalat ang sakit. May nakaantabay na ilang trak ng bumbero na agad na agad na nagsasaboy ng disinpektant para sa mga lugar na apektado. Nagpalabas din ang mga Amerikano ng mga leaflet at iba pang impormasyon kung paano maiiwasan ang pagkalat ng mga sakit. Nagpatupad din ang Kagawaran ng Sanitasyon at Transportasyon ng ilang mga panuntunan sa pagpapanatili ng kalinisan sa kapaligiran at kalusugan tulad ng mga sumusunod: 1.Paglilinis ng mga kalye at mga kanal. 2.Tamang pagtatapon ng mga basura sa bahay at mga patay na hayop. 3.Pangangalaga sa mga palengke at katayan ng hayop; at 4.Pangangalaga at pamamahala sa mga libingan. Bahagi ring ng programang pangkalusugan ng mga Amerikano ang pagtatayo ng mga klinika, pagamutan at sentrong pangkalusugan sa iba’t ibang panig ng bansa. Isa sa mga ipinatayong ospital ng mga Amerikano ang Philippine General Hospital na binuksan sa publiko noong 1910. Dahil sa mga programang ito, lumiit ang bilang ng mga namamatay at lumaki ang bilang ng mga ipinanganganak. Bunga nito lumaki ang populasyon ng bansa. Gamit ang iba’t – ibang uri ng graphic organizer, ipakita ang mga programang pangkalusugan na inilunsad ng mga Amerikano. (Pangkatang gawain) Magkaroon ng isang dula – dulaan na nagpapakita sa pagpapahalaga sa programang pangkalusugan na inilunsad ng mga Amerikano Anu – ano ang mga programang pangkalusugan na ipinatupad ng mga Amerikano? Isulat ang PP kung ang pangungusap ay nagsasaad ng Programang pangkalusugan ipinatupad ng mga Amerikano at HPP kung hindi. ____ 1. Pamimigay ng libreng gamot sa may ketong. ____ 2. Pagpaggawa ng mga Health Center sa bawat barangay. ____ 3. Pagkakaroon ng feeding program sa mga paaralan. ____ 4. Pagpapatayo ng pampublikong ospital. ____ 5. Pagbibigay ng diskwento sa gamot ng mga matatanda. Takdang-aralin: Isulat nang patalata ang kabutihang naidulot ng pananakop ng mga Amerikano sa kalusugan ng mga Pilipino.