Sibalom Municipal Hall

June 3, 2019
Mga Pamangkot:
Identification

1. Ano ang insekto ang

naga dara kang dengue
virus?
Tama o mali

Ang dengue pwede bala

mabu-ol paagi sa kagat
kang lamok?
Tama o mali

Pwede bala nga ma batyagan

ang pag paranakit kang lawas
kag mga katul-anan kung ang
sangka tawo may Dengue?
Tama o mali

Malikawan bala ang dengue

paagi sa pagpuksa kang
pag rako kang mga lamok.
Tama o mali

Ang pag rako kang lamok

malikwan paagi sa pag pang
limpyo kang palibot?
 DENGUE
PREVENTION AND CONTROL

CZERWIN S. JUALES,DPA,MAN,RN,CHA
Hospital Operations
Provincial Health Office
San Jose, Antique

Clinical Instructor
St. Anthony’s College – Nursing Department
San Jose, Antique
EPIDEMIOLOGY
Table. 1 Dengue Cases per Municipality (244)
January 1- May 25, 2019
Figure 1. Dengue Cases by Sex and Age Group (244)
January 1- May 25,2019
Figure 2. Dengue Cases per Classification (244)
January 1- May 25, 2019
Figure 3. Dengue Cases per Outcome (N=244)
January 1- May 25,2019
Table 2. Dengue Mortality (N=1)
January 1- May 25,2019
Aedes aegypti
Dengue virus

Immature dengue particle Mature dengue particle

Dengue Fever: transmission

Infected person 1 female Aedes infected person 2

aegypti mosquito
8-11 days
incubation
Dengue Fever: transmission
 Mga sintomas
 Gulpi nga pag taas kang hilanat.
 Wara ti gana mag kaon.

 Pagsuka

 Pagsakit kang busong.

 Pag paranakit kang kasukasuhan at
kalamnan (break bonefever)
 Rashes
 Mga sintomas
 Pag dugo kang irong

 Pag dugo kang lasi

 Tam-an nga kasakit kang ulo

Mga sintomas
 Paranakit kang likod kang mata
 Pangadlay
 Pangluya
Paano ginabulong ang Dengue?
 No specific nga pagbulong – supportive
therapy
 Mag konsulta sa pinakamarapit nga doktor
 Bakuna : sa kadya wara gihapon ti
aprubado nga bakuna kontra sa dengue.
Paano malikawan ang Dengue?

Puksa-on ang mga lamok!!!

Mintinaron ang malimpyo nga
palibot.
Indi pag pabay-an
nga mag supot ang
tubig sa mga dram,
gutter, mga arida
kang sarakyan,
lata, botelya, etc.
Paano malikawan ang Dengue?
Maglikaw sa mga masi-ok nga
lugar nga pwede uli-an kang
mga lamok.

Gumamit ng insect repellent

Pirme islan ang
tubig sa aton
mga flower
vase.
Post test
1. Tama o mali
Ang dengue ay dala ng isang lamok na
tinatawag na Aedes aegypti.
2. Tama o mali?

Ang dengue fever ay

dulot ng dengue virus.
3-6. Enumeration

Magbigay ng 4
sintomas ng Dengue
fever .
7-9. Enumeration

Magbigay ng 3 paraan
kung papaano
maiiwasan ang
dengue.
10. Tama O Mali

Mayroon nang bakuna

para sa Dengue.
Answer KEY

pre test
Identification

1. Anong insekto ang

nagdadala ng dengue
virus?
LAMOK
Aedes aegypti
Tama o mali

2. Ang fever ay nakukuha sa kagat

ng lamok.

TAMA
Tama o mali

3. Maaring magkaroon ng
pagsakit ng mga kasusuhan at
kalamnan ang isang taong
may dengue fever.

TAMA
Tama o mali

4. Maiiwasan ang dengue

fever sa pamamagitan ng
pagpuksa sa pagdami ng
mga lamok.

TAMA
Tama o mali

5. Isa sa mga paraan upang

maiwasan ang pagdami ng
mga lamok ay ang madalas na
paglilinis ng paligid.

TAMA
Answer KEY

post test
1. Tama o mali
Ang dengue ay dala ng isang lamok na
tinatawag na Aedes aegypti.

TAMA
2. Tama o mali?

Ang dengue fever ay

dulot ng dengue virus.

TAMA
3-6. Enumeration
Magbigay ng 4 sintomas ng Dengue fever .

Biglaang mataas na lagnat

Walang gana kumain
Pagsusuka
Pananakit ng tiyan
Pananakit ng kasukasuhan at kalamnan (break bonefever)
Rashes
Pagdudugo ng ilong
Pagdudugo ng gilagid
Matinding sakit ng ulo
Pananakit ng likod ng mata
Namamagang kulani
Panghihina
7-9. Enumeration
Magbigay ng 3 paraan kung papaano maiiwasan ang
dengue.

Puksain ang mga lamok

Huwag pabayaan maipunan ng tubig ang mga dram,
alulod, mga lumang gulong, etc.
Gumamit ng insecticide o pampausok
Gumamit ng insect repellent
Palitan ng madalas ang tubig sa flower vase
Panatilihing malinis ang kapaligiran
10. Tama O Mali

Mayroon nang bakuna

para sa Dengue.

MALI