BIDANG 5 : INSAN BERMORAL

Unit 4 Penggunaan Sumber dan

Penyebaran Maklumat Demi
Kesejahteraan Sejagat

Pendidikan Moral Tingkatan 5 KSSM

Oleh Cikgu Helmie Bin Osman
SM Lok Yuk, Kota Kinabalu (CF)
CADANGAN NILAI
 RASIONAL  BERDIKARI  HORMAT
 KEJUJURAN  KEBEBASAN
 Konsep Penggunaan Sumber dan Penyebaran Maklumat

Penggunaan sumber
dan penyebaran Setiap individu perlu
memastikan maklumat
maklumat mestilah yang diterima dan hendak
berdasarkan peraturan Penyebaran maklumat
yang sahih dapat disebarkan itu merupakan
dan undang-undang menjamin kesejahteraan maklumat yang sahih
yang telah ditetapkan sejagat. serta daripada sumber
oleh pihak berkuasa. yang boleh dipercayai.
Contoh Sumber dan Surat edaran
Maklumat yang kerajaan,
surat

Sahih Laporan
pekeliling

penyelidikan Kitab, buku

(Jurnal, ilmiah, buku
artikel, dan teks
tesis)

CONTOH

Laman
sesawang
Ensiklopedia
yang
diiktiraf

Individu dan
pihak
berautoriti
Tatacara Menggunakan Sumber dan Menyebarkan
Maklumat
Sebarkan berita atau maklumat
Pastikan kesahihan sesuatu
yang tidak menyentuk isu
maklumat.
sensitif

Elakkan daripada memuat naik

Dapatkan pengesahan isu negative, kurang sopan
daripada pihak yang berkaitan atau pornografi melalui laman
sosial

Nyatakan sumber rujukan

Tatacara Menggunakan Sumber dan Menyebarkan
Maklumat
Elakkan daripada
Tidak menggodam atau
membuat serangan
mengeksploitasi maklumat
peribadi terhadap pihak
peribadi orang lain
lain
Tidak memanipulasikan Tidak mencetak atau
sesuatu isu untuk memplagiat bahan tanpa
kepentingan sendiri kebenaran pemilik asal

Tidak menokok tambah

maklumat atau isi
kandungan
Penggunaan Sumber dan Penyebaran Maklumat Yang
Menggugat Kesejahteraan Sejagat

Menyentuh isi sensitif yang boleh Menggodam dan menyebarkan

menggugat perpaduan. maklumat sulit
• Memberikan pandangan tanpa Batasan. • Menceroboh maklumat untuk kepentingan
• Menokok tambah maklumat yang diterima peribadi.
sehingga menimbulkan konflik perkauman. • Mencipta akaun dan identiti palsu.

Menyebarkan maklumat palsu dan

tidak tepat.
• Maklumat yang disampaikan tidak dijamin
kesahihannya.
• Menyebarkan maklumat tanpa kebenaran.
Penggunaan Sumber dan Penyebaran Maklumat Yang
Menggugat Kesejahteraan Sejagat

Memfitnah dan memburuk-

burukkan pihak lain
• Menularkan fitnah dan kata-kata negatif
dalam masyarakat.
• Menulis komen negatif dalam media
sosial.

Penyelewengan data atau

maklumat.
• Mengeksploitasi maklumat individu atau
organisasi untuk kepentingan diri.
• Membocorkan maklumat penting individu
atau organisasi.
Implikasi Penggunaan Sumber dan Penyebaran Maklumat
yang Menjejaskan Kesejahteraan Sejagat
Diri
• Menjatuhkan imej dan reputasi diri.
• Terdedah kepada ancaman keselamatan diri.
• Mencetuskan konflik diri dan pertengkaran.
Masyarakat
• Terpengaruh dengan budaya barat.
• Menggugat perpaduan dan ketenteraman awam.
• Menimbulkan konflik dalam masyarakat.

Negara
• Risiko keselamatan dan kebocoran maklumat sulit.
• Menjejaskan imej dan reputasi negara.
• Kesejahteraan negara tergugat.
Contoh Soalan Struktur 1

1. Apakah perasaan anda, apabila terdapat segelintir

individu yang suka menyebarkan berita palsu.
Jelaskan. (3 markah)

2. Nyatakan 3 cara masyarakat dapat mengenalpasti sama

sesuatu maklumat tersebut adalah tepat dan benar.
(3markah)

3. Terangkan 2 implikasi penyebaran maklumat tidak

tepat kepada negara. (4 markah)
Cadangan Jawapan Soalan Struktur 1
1. Perasaan : sedih / kecewa / marah (1m)
Mengelirukan orang ramai / masyarakat (1m)
Menimbulkan keadaan panik (1m)
Menyebabkan keadaan kacau bilau / huru-hara (1m)

2. Membuat semakan melalui pautan sebenarnya.my . (1m)

Menilai kebolehpercayaan sumber (1m)
Semak alamat pautan (who.is – untuk menyemak pemilik

laman web) (1m)

Semak maklumat di google / pautan milik kerajaan (1m)

3. Kesejahteraan negara tergugat (1m) menimbulkan

suasana panik dalam kalangan rakyat (1M)
Menjejaskan imej dan reputasi negara (1m) pentadbiran
negara menjadi menjadi kacau bilau. (1m)
Risiko kebocoran maklumat sulit (1m) melatakkan
negara
dalam keadaan bahaya dari serangan negara luar. (1m)
Contoh Soalan Struktur 2

1. Apakah perasaan anda melihat gambar berikut.

Jelaskan perasaan anda berdasarkan nilai universal
yang dipelajari. (3 markah)

2. Pada pendapat anda, mengapakah setiap individu perlu

berhati-hati semasa menerima maklumat yang
diperoleh daripada sesuatu sumber. (4 markah)

3. Nyatakan tiga perkara yang perlu dititikberatkan oleh

masyarakat sebelum berkongsi sebarang maklumat.
(3 markah)
Cadangan Jawapan Soalan Struktur 1
1. Perasaan : Sedih / kecewa / marah. (1m)
Nilai rasional / hormat / kejujuran (1m)

2. Kebarangkalian maklumat adalah palsu (1m) Pernyataan

berat sebelah yang boleh membawa kepada masalah fitnah.
(1m)
boleh mempengaruhi pemikiran individu. (1m) Maklumat
bersifat negatif (1m)

3. Dapatkan pengesahan daripada pihak berkaitan. (1m)

Berita atau maklumat tidak menyentuh isu sensitif. (1m)
Tidak memanipulasi sesuatu isu untu kepentingan sendiri.
(1M)
Nyatakan sumber rujukan (1m)
Tidak menokok tambah maklumat atau isi kandungan. (1m)
Contoh Soalan Esei 1

Terdapat pelbagai perkara dan peristiwa yang berlaku terutama

situasi pandemik pada hari ini. Syarikat atau organisasi di
bawah kerajaan atau bukan kerajaan cuba untuk
menyampaikan maklumat penting kepada anggota masyarakat
tanpa mengira umur dan status. Walau bagaimanapun, kesemua
syarikat tersebut memainkan peranan yang sangat penting
untuk memastikan kesahihan semua berita yang disampaikan
supaya dapat menimbulkan kepercayaan dan keyakinan
masyarakat terhadap berita yang disampaikan.

Jelaskan langkah yang perlu diambil bagi memastikan sesuatu

berita itu adalah sahih. Jawapan anda hendaklah berdasarkan
nilai universal yang dipelajari.
Cadangan Jawapan Soalan Esei 1
N1 Bertanggungjawab (1m) N2 Hormat (1m)
N3 Kejujuran (1m) N4 Kerjasama (1m)

F1 Tidak dibenarkan menokok tambah (1m)

H1a Menghasilkan berita yang menarik dab tepat untuk dibaca
(1m)
F2 Mendapatkan fakta yang mendalam (1m)
H2a Perkara / peristiwa sebelum menulis (1m)
H2b Menyertakan bukti yang kukuh berkaitan isu (1m)
F3 Tidak menyampaikan berita tidak sahih (1m)
H3a Mendapat sumber melalui temubual (1m)
F4 Tidak menulis berita berdasarkan khabar angin (1m)
H4a Memastikan wartawan berada di tempat kejadian(1m)
H4b 5W1H (maklumat lengkap) (1m)
F5 Menyampaikan kebenaran tanpa unsur penipuan(1m)
H5a Mengkaji berita terlebih dahulu betul atau palsu (1m)
Contoh Soalan Esei 2

Platform rasmi sebenarnya.my diwujudkan adalah bagi

menyampaikan maklumat berkenaan berita atau kandungan
palsu yang diterima secara dalam talian.

Pada pendapat anda, apakah kesan penyebaran berita palsu

yang tidak ditangani dengan segera. Jelaskan jawapan anda
secara terperinci.
 F1 Memecahbelahkan masyarakat
Cadangan Jawapan Soalan Esei 2
(1m)
H1a Berita palsu yang menyentuh isu-isu sensitif (1m)
H1b Menyebabkan pergaduhan antara kaum (1m)
F2 Menyebabkan kerugian dari segi kewangan (1m)
H2a Menyebarkan berita keburukan / kelemahan perniagaan
(1m)
H2b Reputasi perniagaan terjejas akibat berita palsu (1m)
F3 Mencemarkan nama baik
(1m)
H3a Penyebaran berita palsu untuk balas dendam (1m)
H3b Menyebabkan seseorang menghadapi tekanan/kemurungan
(1m)
F4 Fitnah semakin berleluasa
(1m)
H4a Disebarkan kepada setiap golongan sehingga pemimpin
negara / kerajaan. (1m)
H4b Sengaja untuk menimbulkan kekacauan dan huru-hara (1m)
F5 Menyebabkan konflik antara negara
(1m)
H5a Maruah negara terjejas (1m)
H5b Menimbulkan kemarahan dalam kalangan pemimpin negara
(1m)
 TAMAT

PM TINGKATAN 5 KSSM
OLEH CIKGU HELMIE BIN OSMAN
SM LOK YUK, KOTA KINABALU (CF)