ΜΙΚΡΟΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ

ΙΣΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ

ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ in vitro
Ιστοκαλλιέργεια ή μικροπολλαπλασιασμός ή in
vitro πολλαπλασιασμός ονομάζεται η τεχνική
παραγωγής φυτικού υλικού από πολύ μικρά φυτικά
τμήματα (έκφυτα, ιστούς ή κύτταρα), που προέρχονται
από το μητρικό φυτό και αναπτύσσονται υπό ασηπτικές
συνθήκες μέσα σε δοκιμαστικούς σωλήνες ή δοχεία.
Στην ιστοκαλλιέργεια οι συνθήκες περιβάλλοντος και
ανόργανης θρέψης ελέγχονται απόλυτα.
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
Παραγωγή πολύ μεγάλου αριθμού πανομοιότυπων γενετικά
φυτών.
Τα φυτά που παράγονται είναι απαλλαγμένα από ιώσεις και
βακτήρια.
Δυνατότητα για διατήρηση γενετικού υλικού σε περιορισμένο
χώρο.
Δυνατότητα πολλαπλασιασμού και διάσωσης απειλούμενων
φυτών που επιζούν σε πολύ μικρό αριθμό.
ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
Απαιτείται
εξειδικευμένο
προσωπικό.

Απαιτείταιακριβός
εξοπλισμός.

Συχνές μολύνσεις εφόσον

οι διαδικασίες
αποστείρωσης και
απολύμανσης δεν
τηρούνται.
 Η ιστοκαλλιέργεια περιλαμβάνει πέντε διεθνώς
αναγνωρισμένα στάδια:
 Στάδιο 0: Επιλογή φυτικού υλικού (έκφυτα) και
προετοιμασία εκφύτων.
 Στάδιο 1: Εγκατάσταση της ασηπτικής καλλιέργειας.
 Στάδιο 2: Σχηματισμός πολλαπλών βλαστών
 Στάδιο 3: Ριζοβολία
 Στάδιο 4: Μεταφύτευση-Σκληραγώγηση-Εγκλιματισμός
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΙΚΡΟΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ
Στάδιο 0: Επιλογή φυτικού υλικού
 Η επιλογή των μητρικών φυτών που θα χρησιμοποιηθούν στον
μικροπολλαπλασιασμό για λήψη εκφύτων έχει πρωταρχική
σημασία, γιατί μόνο ένα φυτό με άριστα χαρακτηριστικά μπορεί να
δώσει άριστα θυγατρικά φυτά όταν πολλαπλασιαστεί.
 Γι’αυτό η επιλογή των μητρικών φυτών γίνεται σε πειραματικούς
αγρούς.
 Όταν είναι η κατάλληλη εποχή, τα υποψήφια φυτά εξετάζονται ως
προς την κατάσταση της υγείας τους, την πιστότητα της ποικιλίας ή
του υβριδίου που επιδιώκεται να αναπαραχθεί και την
παραγωγικότητα.
 Σε ορισμένες περιπτώσεις, εφόσον υπάρχει πρόβλημα με ασθένειες
επιδιώκεται η παραγωγή υγιών θυγατρικών φυτών.
 Τα φυτά που επιλέχθηκαν ως δότες υποβάλλονται σε
θερμοθεραπεία πριν την λήψη των εκφύτων.
ΘΕΡΜΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
 Η έκθεση των φυτών σε υψηλές θερμοκρασίες μειώνει την
συγκέντρωση των ιών ή τους καθιστά ανενεργούς.
 Συνίσταται στην έκθεση του μολυσμένου μητρικού φυτού σε
περιβάλλον με θερμοκρασία 30-40ο C για χρονική περίοδο 6 έως 12
εβδομάδες, χρονικό διάστημα που εξαρτάται από το είδος του ιού.
 Ο μηχανισμός εξυγίανσης έχει να κάνει με το γεγονός ότι εξαιτίας
της υψηλής θερμοκρασίας καθυστερεί η διαδικασία
“αναπαραγωγής” και διάδοσης των ιών στους νέους φυτικούς
ιστούς.
 Η απαλλαγή ολόκληρου του φυτού από τον ιό είναι αδύνατη.
 Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι νεοσχηματιζόμενες βλαστικές κορυφές
να ελευθερώνονται από την παρουσία των ιών.
 Η λήψη αυτών των βλαστικών κορυφών και η καλλιέργεια τους in
vitro παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας υγιών θυγατρικών φυτών.