Konserwacja

pasz
Przechowywanie zboża i okopowych
Obróbka zboża do przechowywania
 Przechowywanie pasz okopowych
Bulwy i korzenie roślin okopowych po wydobyciu
z ziemi w dalszym ciągu żyją, oddychają,
pochłaniając tle i wydalają dwutlenek węgla,
wytwarza się przy tym ciepło. Mogą ulec nawet
zagrzaniu, jeśli nie zapobiega się temu przy
przechowywaniu.
• Okopowe najłatwiej przechowuje się w kopcach na
powierzchni ziemi. Szerokość kopca na ziemniaki powinna
wynosić 0,8-2 m. Usypane ziemniaki przykrywa się cienką
warstwą słony i ziemią, pozostawiając grzbiet kopca przez
pewien czas przykryty tylko słomą w celu umożliwienia
odparowania nadmiaru wilgoci.
• Z nadejściem pierwszych mrozów nakłada się na kopiec
wieniec ochronny, drugą warstwę izolacyjną i przykrywa
ziemią.
• Straty w czasie przechowywania, spowodowane głównie
oddychaniem wynoszą 0,5-3 % miesięcznie.
 Do przechowywania ziemniaków w kopcach
nadają się bulwy suche, czyste i
niepokaleczone.

Kopce należy zabezpieczyć przed mrozami, a

jesienią i wiosną powinny być wietrzone.

Optymalna temperatura w kopcu wynosi +4°C.

 Bardzo ważnym czynnikiem
związanym ze stratami w
ziemniakach jest
temperatura w kopcach. Nie
powinna ona być niższa niż
+4°C i nie wyższa jak +11°C.
Już przy +12°C w kopcu
ziemniaki zaczynają
kiełkować i gnić.
 Kiszenie surowych i parowanych
ziemniaków
• Nie jest powszechnie stosowane, gdyż wymaga
specjalistycznego sprzętu (np. kolumn do parowania
ziemniaków)
• Kiszenie surowych ziemniaków jest mało praktykowane ze
względu na gorsze wykorzystanie kiszonki przez świnie oraz
trudność kiszenia się (zawierają mało cukru)
• Kiszenie parowanych ziemniaków pozwala na
zagospodarowanie ziemniaków przemarzniętych, porażonych
chorobami wirusowymi i grzybami, uszkodzonych mechaniczne,
drobnych i nie odpowiadających normie handlowej.
 Przechowywanie buraków
• W stanie świeżym w kopcach lub
przechowalniach
• Przechowywanie w kopcach jest najprostszym
sposobem, jednak ma ograniczony okres.
Metoda ta pozwala na przechowywanie buraków
nie dłużej niż do końca marca.
 Kiszenie buraków
• Ze względu na dużą zawartość cukru, zakiszają
się bardzo dobrze.
• Nie jest popularny, ponieważ fermentacja
zachodzi bardzo burzliwie i są duże starty
składników pokarmowych.
 Przechowywanie ziarna
• Magazyny do przechowywania ziarna powinny
zapewniać odpowiednie warunki chroniące przed
wilgocią, ciepłem i światłem.
• Magazyn przed napełnieniem świeżym ziarnem należy
oczyścić i poddać dezynfekcji, deratyzacji i dezynsekcji
w celu likwidacji szkodników zbożowych i gryzoni.
Dezynfekcję i oczyszczenie należy przeprowadzać także
w silosach zbożowych.
 Bezpośrednio po zbiorze zboża zachodzą intensywne
procesy oddychania, dlatego też świeżego ziarna nie
podaje się zwierzętom, gdyż powoduje ono zaburzenia
w trawieniu i poważne dolegliwości.
 Ziarno zbóż i nasiona roślin strączkowych przed magazynowaniem powinny być wysuszone, aby
zawartość wody nie przekraczała 14%. Drugim czynnikiem decydującym o przechowywaniu bez
strat jest czystość botaniczna. Nie może ona być mniejsza niż 95%. Dopuszczalna łączna zawartość
nasion chwastów wynosi 1% (np. sporysz, życica, czosnek, kąkol, przytulia)
Ziarno jest złym przewodnikiem ciepła i
dlatego powstałe podczas magazynowania
ciepło oddaje bardzo wolno. Stąd też w
warstwie intensywnie oddychającego ziarna
wydziela się dużo wody, wskutek czego
następuje znaczne podwyższenie
temperatury. Ziarno ulega wtedy zagrzaniu i
dalszym stadiom psucia – pleśnieniu.
Aby temu zapobiec ziarno w magazynach
płaskich musi być sypane cienkimi
warstwami i przemieszczane, a w
magazynach wieżowych przesypywane.
Przez pierwsze tygodnie (6-8) ziarno w magazynie „dojrzewa” i dopiero po tym okresie można je bezpiecznie
skarmiać lub dalej przechowywać.

Podczas dojrzewania ziarno ulega zawilgoceniu(„poci się”) i lekkiemu zagrzaniu. Jest to wynik oddychania.
 Do przechowywania nadaje się tylko ziarno suche
(wilgotność nie przekracza 12-14%)  przy zbiorze
wilgotność na ogół wynosi 14-16% (wyjątkiem jest ziarno
kukurydzy, gdzie wilgotność może osiągnąć nawet 40%)
• Ziarno wilgotne (powyżej 18% wody) i nie
schładzane może zacząć kiełkować i
porastać.
• Wilgotne ziarno to dobra pożywka dla
drobnoustrojów, najczęściej grzybów.
• Duże zagrożenie stanowią szkodniki
magazynowe (owady, np. wołek zbożowy)
oraz gryzonie.
 Konserwowanie ziarna zbóż metodą
chłodzenia
Schładzanie ziarna do temperatury 8-12°C hamuje
procesy oddychania i ogranicza możliwość działania
drobnoustrojów i szkodników.

Można schładzać ziarno powietrzem atmosferycznym lub oziębionym w agregacie chłodniczym.

Warunkiem jest wstępne oczyszczenie ziarna z plew, kawałków kłosów, części zielonych roślin, piasku
itp.
Konserwowanie wilgotnego ziarna w
zbiornikach hermetycznych

W silosach hermetycznych można przechowywać ziarno o wilgotności 18-22%.

Ważna jest szczelność zbiornika.

Ziarno przechowywane w ten sposób traci siłę kiełkowania i nadaje się tylko na paszę.
 Konserwowanie ziarna przez kiszenie

Nadaje się do tego ziarno o wilgotności powyżej 25%. Suchsze należy zwilżyć wodą lub serwatką.

Przed kiszeniem ziarno należy rozdrobnić lub pognieść, a następnie ubić w zbiorniku. Po ubiciu należy szczelnie okryć
zbiornik i obciążyć.

Okres kiszenia ziarna trwa 6-8 tygodni.

 Konserwowanie za pomocą środków
chemicznych

Środki chemiczne mają za zadania przerwać oddychanie i rozwój mikroorganizmów i szkodników w

wilgotnym materiale.

Wada jest utrata barwy, zapachu i zdolności kiełkowania.

 Amoniak
Często wykorzystywany jest do konserwacji wilgotnego ziarna.

Zapobiega rozwojowi grzybów, powoduje detoksykację, wzbogaca ziarno w azot.

W Polsce amoniak jest stosowany rzadko, częściej spotyka się mocznik, który w wilgotnym ziarnie rozkłada się
do dwutlenku węgla i amoniaku. Proces rozkładu mocznika trwa ok. 3-4 tygodni.