ΡΑΨΩΔΙΑ α

Τηλεμάχεια
Προοίμιο, στίχοι 1-25
Προοίμιο: είναι ο πρόλογος, η εισαγωγή
του έπους, όπου δίνεται το θέμα και το
περιεχόμενο σε γενικές γραμμές.

Δομή: ένα επικό προοίμιο έχει τρία μέρη:

 την επίκληση, όπου ο ποιητής καλεί τη
μούσα να του δώσει έμπνευση(στ.1).
 τη διήγηση, όπου δίνεται περιληπτικά η
υπόθεση του έπους (στ.2-11).
 την παράκληση, όπου ο ποιητής ζητά
από τη μούσα να αρχίσει το ποίημα από
όπου αυτή θέλει(στ.12-13).
 Το προοίμιο της Οδύσσειας χωρίζεται σε
δύο μέρη:
 Το προοίμιο του ποιητή,
στ.1-13
 επίκληση στη μούσα
 χαρακτηρισμός κεντρικού ήρωα
 η τύχη των συντρόφων του
 δεύτερη επίκληση στη μούσα
 Το προοίμιο της Μούσας,
στ.14-25
 η ακούσια παραμονή του
ήρωα στο νησί της Καλυψώς
 τα μελλοντικά του βάσανα
μετά την επιστροφή του στην
πατρίδα
 η ευνοϊκή στάση των θεών
εκτός του Ποσειδώνα.
 Μούσα (στ.1): ο ποιητής
στον πρώτο στίχο
επικαλείται τη μούσα
Καλλιόπη την
προστάτιδα της επικής
ποίησης. Αυτή θα του
δώσει:
ΓΝΩΣΗ

ΕΜΠΝΕΥΣΗ
ΔΥΝΑΜΗ

ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΘΑ
ΑΠΟΚΤΗΣΕΙ ΚΥΡΟΣ
ΚΑΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ
ΘΕΟΠΝΕΥΣΤΟ
 Ηθικό σχήμα (στ. 9-11): στους
στίχους αυτούς συναντούμε το ηθικό
σχήμα. Τονίζεται δηλαδή η ατομική
ευθύνη του καθενός για τις πράξεις
του. Παράδειγμα: οι σύντροφοι του
Οδυσσέα.

Προειδοποίηση
Ελευθερία από τους Αμαρτία-Ύβρις
θεούς

Οργή θεού-
Τιμωρία-Τίσις Δυστυχία
Νέμεσις
 Αφηγηματική τεχνική: in medias res
(στη μέση των πραγμάτων)
 Στην Οδύσσεια η αφήγηση των γεγονότων δεν ακολουθεί μια
χρονολογική σειρά, δηλ. δεν αρχίζει η Οδύσσεια να περιγράφει τις
περιπέτειες του Οδυσσέα από την αρχή και με τη σειρά που
έγιναν, αλλά αρχίζει από τη μέση περίπου των περιπετειών του,
όταν βρισκόταν στην Ωγυγία, το νησί της Καλυψώς.
 Στη συνέχεια με αναδρομές στο παρελθόν κατορθώνει να μας
αφηγηθεί όλες τις περιπέτειες του Οδυσσέα, από τη στιγμή που
έφυγε από την Τροία.
 Τεχνική: προοικονομία (στ.21-22). Είναι η φροντίδα του
συγγραφέα να μας προετοιμάζει για όσα θα ακολουθήσουν.

 Στον στίχο 21 (να δει κι

αυτός το σπίτι του, να φτάσει
στην Ιθάκη),
προοικονομείται ότι ο
Οδυσσέας τελικά θα
επιστρέψει στην πατρίδα
του.
 Στον στίχο 22 (όπου κι εκεί
δεν έλειψαν οι αγώνες, κι ας
ήταν πια με τους δικούς του),
προοικονομείται η
σύγκρουση του Οδυσσέα με
τους μνηστήρες στην
Ιθάκη.
 Xαρακτηρισμός του
Οδυσσέα και των
συντρόφων του
Ο Όμηρος στο προοίμιο δεν αναφέρει το όνομα
του κεντρικού ήρωα, δίνει όμως σημαντικά
στοιχεία για την ταυτότητά του:
 πολύτροπος
 πολύπαθος
 πολυταξιδεμένος
 πολύξερος
 πιστός σύντροφος
 υπεύθυνος
 πορθητής της Τροίας
 νοσταλγός της πατρίδας
Οι σύντροφοι του Οδυσσέα
παρουσιάζονται:
 ανεύθυνοι
 ανόητοι
 επιπόλαιοι

Διέπραξαν ύβρη, αφού

έφαγαν τα βόδια του
υπέρλαμπρου Ήλιου και
τιμωρήθηκαν.