TASAWWUR ISLAM MPU3313

BAB 6

PEMERINTAHAN DAN
PENTADBIRAN
Azmi Ahmad
Pusat Bahasa dan Pengajian Asasi
Universiti Sultan Azlan Shah
Objektif Pembelajaran

Pada akhir bab ini, pelajar akan dapat

•Memahami konsep pemerintahan dan pentadbiran serta
prinsipnya.
•Memahami contoh terbaik dalam pemerintahan dan
kepemimpinan Rasulullah SAW dan Khulafa’ al-Rasyidin.
•Mengenali institusi-institusi pemerintahan dan
pentadbiran Islam dengan lebih dekat.
•Memahami syura dan hisbah dalam konteks
pemerintahan dan pentadbiran Islam.
Pengenalan

•Konsep dan prinsip pemerintahan dan

pentadbiran
•Pemerintahan Rasulullah SAW dan Khulafa’
al-Rasyidin
•Institusi pemerintahan dan pentadbiran
•Syura dan hisbah
Konsep Pemerintahan dan
Pentadbiran
•Pemerintahan dan pentadbiran –
bukan hanya negara – melibatkan
keluarga, masyarakat, kampung,
bandar, kelas dan lain-lain
•Golongan yang memerintah =
pemimpin
•Golongan yang diperintah = rakyat
Prinsip Pemerintahan dan
Pentadbiran
•Berlaku adil dan saksama kepada
semua rakyat di bawah
pemerintahannya.
•Bersikap telus kerana rakyat perlu
mengetahui segala yang berlaku
dalam pentadbiran negara.
Pemerintahan dan Kepemimpinan
Rasulullah SAW dan Khulafa’ al-
Rasyidin
•Manusia yang paling baik ialah umat
pada zaman Rasulullah SAW, tabi’in
dan tabi’ tabi’in.
•Mereka mempamerkan contoh dan
teladan dalam aspek pemerintahan
dan kepimpinan.
Dasar pemerintahan mereka

•Keadilan
•Kesamarataan
•Kebebasan
•Ketelusan
Khilafah

•Boleh diertikan sebagai al-imamah

•Kepimpinan menyeluruh dalam perkara
keagamaan dan keduniaan
•Yang menjalankan fungsi khilafah = al-
khalifah
•Yang menjalankan fungsi imamah = al-imam
•Mereka ialah pengganti Rasulullah SAW
Imarah

•Merujuk kepada kerajaan kecil yang

diperintah oleh seorang pemimpin.
•Contoh: imarah ‘Uthman yang diketuai oleh
Uthman Ghazi
Imarah

•Merujuk kepada kerajaan kecil yang

diperintah oleh seorang pemimpin.
•Contoh: imarah ‘Uthman yang diketuai oleh
Uthman Ghazi
Syura

•Syura – meminta pendapat dan

bersefahaman dalam perundingan
•Pandangan ramai lebih menghampiri
kebenaran
•Dalam hal yang tiada ketetapan wahyu
•Pada zaman Umar RA, dibentuk majlis syura
Hisbah

•Merujuk kepada jentera pengawasan

•Tugas amar makruf nahi mungkar
•Al-muhtasib = pelaksana atau penguat
kuasa
•Orang yang bertanggungjawab untuk
melaksanakan tugas pengawasan
Kesimpulan

•Pemerintahan dan pentadbiran dalam

Islam mempunyai konsep dan prinsip
tersendiri.
•Asas pemerintahan dan pentadbiran
dalam Islam telah diletakkan oleh
Rasulullah SAW dan Khulafa’ al-Rasyidin.
•Relevan dan sesuai dengan masa dan
keadaan kini.
.Sekian, terima kasih