BẢO VỆ NỐI DÂY TRUNG TÍNH

Mục đích
Bảo vệ nối dây trung tính nhằm bảo đảm an toàn cho người khi có sự chạm vỏ của 1 pha nào đó bằng cách nhanh chóng cắt
phần điện có sự chạm vỏ

Ý nghĩa
Bảo vệ nối dây trung tính dùng để thay thế cho bảo vệ nối đất trong các mạng điện 3 pha 4 dây điện áp nhỏ hơn 1000 V có
trung tính trực tiếp nối đất như ở mạng điện 380/ 220 V, 220/ 127 V…
Ý nghĩa của việc thay thế này xuất phát từ thực tế là trong mạng điện 3 pha 4 dây trung tính trực tiếp nối đất mà vẫn áp dụng
hình thức bảo vệ nối đất thì không thể bảo đảm an toàn cho người.
Ví dụ
Iđ = Uf / (R0 + Rđ )
Trong đó: 
Uf là điện áp pha của mạng điện
R0 , Rđ là điện trở nối đất của trung tính và của thiết bị cần bảo vệ
Thiết bị bị chạm vỏ trong mạng điện có trung tính nối đất có điện áp dưới 1000V
-Dòng điện sẽ không đủ lớn để các thiết bị bảo vệ hoạt động chắc chắn nên trên vỏ thiết bị sẽ có một điện áp nguy hiểm tồn
tại lâu dài.

-Có một cách để tăng Iđ là giảm R0 hoặc Rđ nhưng cách này không đảm bảo về mặt kinh tế cho lắm
-Nên người ta sẽ nối vỏ thiết bị với dây trung tính để khi có dòng rò ở vỏ thiết bị sẽ biến sự cố rò đó thành sự cố ngắn
mạch thì các thiết bị bảo vệ sẽ hoạt động chắc chắn hơn

Cần lưu ý rằng bảo vệ nối dây trung tính chỉ tác động tốt khi
có sự chạm vỏ thiết bị còn khi có sự chạm đất thì bảo vệ nối
dây trung tính sẽ không tác dụng bảo vệ vì lúc đó dòng chạm
đất bé nên có thể các thiết bị bảo vệ không tác động vì vậy sự
cố chạm đất này sẽ tồn tại lâu dài nguy hiểm (trong mạng
trung tính trực tiếp nối đất điện áp nhỏ hơn 1000 V cần phân
biệt hai khái niệm chạm đất và chạm vỏ.
 Sơ đồ TN-C, TN-S

Đặc điểm
Sử dụng nhiều điểm nối đất lặp lại để đảm bảo dây PEN được
tiếp đất trong mọi trường hợp.Dòng sự cố và điện áp tiếp xúc
lớn nên cần trang thiết bị bảo vệ tự động ngắt nguồn khi có sự
Dòng điện sự cố và điện áp tiếp xúc lớn nên cần trang bị thiết
cố hỏng cách điện.Trong điều kiện làm việc bình thường, vỏ
bị bảo vệ tự động ngắt nguồn khi có sự cố hỏng cách điện.Dây
PE tách biệt với dây trung tính, không được nối đất lặp lạithiết
và bị, đất và trung tính có cùng điện thế.Khi hư hỏng cách
tiết diện dây PE thường được xác định theo dòng sự cố lớn điện, dòng sự cố gây độ sụt áp nguồn, nhiễu điện từ lớn và
nhất có thể xảy ra.Trong điều kiện làm việc bình thường, khả năng gây cháy cao.Trường hợp tải không đối xứng, trong
không có sụt áp và dòng điện trên dây PE nên tránh đượcdây PEN sẽ xuất hiện dòng điện. Dòng điện này có thể gây
hiểm họa chạy và nhiễu điện từ. nhiễu cho các máy tính hay các hệ thống thông tin.
  Hệ thống TN-C thường được sử dụng cho mạng điện không
cần cải tạo hay mở rộng và có tiết diện dây lớn hơn 10mm2
đối với đồng và lơn hơn 16mm2 đối với nhôm.
 TN-C TN-S

Ưu điểm -Tiết kiệm nhất trong triển khai do bớt -Được cải thiện về chống hỏa hoạn so với
được một sợi dây, nên ít kém chi phí hơn. TN-C
-Cải thiện hơn TN-C ở khả năng chống
nhiễu
-Có thể sử dụng RCD

Nhược điểm Có khả năng gây ra hoả hoạn rất lớn -Không có khả năng cung cấp điện liên
-Không đảm bảo khả năng cung cấp điện tục
liên tục. -Tốn kém hơn mạng TN-C
-Yêu cầu về bảo vệ chống nhiễu điện từ
trong mạng TN–C
-Không thể sử dụng RCD
Ứng dụng
 Sơ đồ TN-C-S
Là hệ thống kết hợp giữa hệ thống TN-C (trước) và TN-S (sau). Trường hợp này, điểm phân dây PE
tách từ dây PEN thường là điểm đầu của lưới. Lưu ý rằng, sơ đồ TN-C không bao giờ được sử dụng
sau sơ đồ TN-S.
 Nối đất làm việc và nối đất lặp lại
Khi dùng bảo vệ nối dây trung tính, dây trung tính này sẽ được nối đất ở đầu nguồn (nối đất làm việc) và nối đất lặp lại
trong từng đoạn của toàn mạng (nối đất lặp lại).

Lý do phải nối đất làm việc: Bảo vệ nối dây trung tính không thể dùng được nếu dây trung tính không nối đất vì nếu xảy ra
chạm đất ở chỗ nào đấy sẽ làm cho vỏ thiết bị nối với dây trung tính có diện áp gần bằng điện áp pha.

Lý do phải nối đất lặp lại:

-Giảm điện áp của dây trung tính đối với đất nếu xảy ra chạm vỏ thiết bị
−Giảm nhẹ được chế độ sự cố ở trường hợp dây trung tính bị đứt
Nếu không dùng nối đất lặp lại và xảy ra hiện tượng chạm vỏ thiết bị ở sau chỗ đứt, điện áp của tất cả thiết bị
sau chỗ đứt đều mang điện áp pha.