Заштита и безбедност на

децата и нивните права

на интернет (CRISP)
Едукативна презентација
Место, датум

www.crisp.org.mk
Статистика за РМ (април 2007):
32% од населението во нашата земја се интернет корисници, што
е за 5% повеќе во однос на бројот на интернет корисници во
2006.
Профил на интернет корисници

www.crisp.org.mk
Интернетот – извор на
корисни информации, но
и на опасности!
За да можете да придонесете во
заштитата на децата од опасности на
интернет, најпрво мора да бидете
добро информирани.

www.crisp.org.mk
Интернет – основни поими
• Интернетот (интернет мрежата) е широка и
сеопфатна мрежа која ги поврзува луѓето и
информациите од целиот свет преку
компјутерите.
• World Wide Web или WWW е дел од
интернетот кој вклучува слики, звуци и текстови.
• Онлајн (online) значи да се биде поврзан на
интернет.
• Сурфање по интернет значи да се пребаруваат
и бараат информации кои може да се најдат на
интернет.
www.crisp.org.mk
Што децата најчесто
прават додека се на Интернет?
• Комуницираат со други деца
• Посетуваат сајтови со забавни
содржини: игри, хороскоп,
информации и озборувања за луѓето од
шоу бизнисот, занимливости и сл.
• Го користат како извор на
информации за училишните проекти и
домашните задачи

www.crisp.org.mk
 Добри и лоши страни
на интернетот

www.crisp.org.mk
Добри страни:
• Бесконечен извор на информации
• Неограничен извор на забавни
содржини
• Големи можности за комуникација

www.crisp.org.mk
Лоши страни:
• Обезбедува анонимност – секој може да си го
скрие својот идентитет на интернет
– Онлајн предатори - луѓе кои психички ги
вознемируваат (заплашуваат) и физички ги
малтретираат децата преку интернет
• Не постои ограничување за содржините кои
можат и смеат да се објавуваат -
неадекватни содржини за децата
• Постојат вируси и хакери
• Постојат законски и финансиски опасности

www.crisp.org.mk
Која е вашата улога?
• Вашата примарна грижа треба да биде надгледување на
активностите на децата додека користат интернет во училиште
и создавање позитивни навики за негово користење. Притоа,
целта не е да им се забрани користењето на интернет во надеж
дека така ќе бидат безбедни.
• Треба секогаш да бидете на располагање за ученикот кој
искусил некаков проблем или доживеал нешто непријатно на
интернет и да направите сé што е во ваша моќ да го заштитите
и да му помогнете.
• Треба да одржувате специјални часови со цел истакнување
на основните правила за безбедно користење на интернетот кои
учениците треба да ги запомнат.
• Треба да им помагате на родителите во едукацијата на
нивните деца (посочување едукативни материјали).

www.crisp.org.mk
Предупредете ги учениците!
Три главни ризици на интернет
• Несоодветни контакти – Учете ги децата да ги препознаваат сајбер
измамниците, хакерите, крадците на информации и предаторите и да
се заштитат од контакти со нив. Кажете им дека луѓето не се секогаш
такви како што се претставуваат на интернет. Интернетот е место за
подобрување на постоечките врски, а не место за среќавање нови луѓе.
• Несоодветни содржини – Ова се однесува на содржините кои децата
ги гледаат додека се на интернет, како и на оние кои тие ги оставаат.
Помогнете им на децата да сфатат дека интернетот е засекогаш: сé што
ќе постават онлајн се бележи и зачувува и тоа може да ги следи во
нивните идни интервјуа за работа како и при аплицирање на факултет.
• Несоодветно однесување – Бидејќи веб средината може да дава
чувство на анонимност, многу деца стануваат послободни кога се
онлајн. Учете ги децата дека интернетот е јавен форум: анонимноста е
мит. Помогнете им да бидат добри личности онлајн како што се кога се
офлајн. Појаснете им дека правилата за добро однесување кои важат
во секојдневниот живот важат и во онлајн средината.
www.crisp.org.mk
Учениците мора да запомнат...
За децата од основно училиште (до 10 години)
 
„Наjважно е да останам безбеден/на, да се
држам настрана од непознати на интернет и да
продолжам да им кажувам на моите родители
што ми се случува додека сум онлаjн.“

За учениците-тинејџери

„Морам да го заштитам моето име, идентитет и

репутациjа.“

www.crisp.org.mk
Идеи за организација на час
• Организирање игри
• Предавање со помош на презентации
• Делење едукативни материјали
• Развивање дискусија преку поставување прашања и
поттикнување одговори со користење примери
• Играње улоги за време на училишниот час или пак
изведување драмски претстави на ниво на целото
училиште
• Работа на час со користење на претходно подготвени
материјали: интерактивни квизови, испечатени задачи,
вежба за чет комуникација и сл.
• Стимулирање на учениците за изработка на проекти и
веб-сајтови
www.crisp.org.mk
Како да заокружите
со сериjата часови за БКИ?
• Дизаjнираjте заедно со учениците постер коj ќе го закачите во
училницата, а коj ќе ги содржи основните правила за безбедност на
интернет.
• Предложете им на учениците да ги пишуваат овие правила со
jазикот што го користат додека четуваат онлаjн или кога пишуваат
смс пораки.
• Охрабрете ги вашите ученици да напишат стихотворба или рап
песна за безбедно користенье на интернет.
• Дискутираjте за мобилните телефони и предупредете ги учениците
дека треба да бидат претпазливи кога оставаат лични информации
од своjот мобилен телефон.
• Со учениците-тинејџери можете да разговарате за: користење на
слики од интернет со заштитени авторски права, како да jа
проверуваат веродостоjноста на информациите на интернет, како
можат да се вклучат во некои позитивни заеднички проекти на
интернет и сл.

www.crisp.org.mk
Ресурси
• Готови материјали
– Презентации
– Вежби за чет комуникација
– Сценарија за играње улоги
– Публикации
• Изработете нешто сами или заедно со
вашите ученици
– Практични вежби за извлекување поука
– Практични вежби за проверка на ставовите и
свесноста на учениците за потребата од БКИ
– Производи со правила и поуки (постери, десктоп
позадини, цртежи и сл.)
www.crisp.org.mk
Информирајте се повеќе

www.crisp.org.mk
Едукативни публикации
...за вас и вашите ученици

www.crisp.org.mk
www.crisp.org.mk
www.bezbednonainternet.org.mk

www.crisp.org.mk
Ви благодарам на вниманието!

www.crisp.org.mk