Foutenberekening

Soorten fouten

stomme fouten
dan moet je maar goed kijken...

systematische fouten
zorg dat je opstelling klopt en de meters goed zijn!

toevallige fouten
wen er maar aan...
Meetonnauwkeurigheid
 Twee soorten

rechts: 10,00 cm ± 0,02 cm

links: 5,63 cm ± 0,02 cm absolute fout

0,02
× 100% = 0,2 %
10,00
relatieve fout
 Regeltje...

de werkelijke waarde A van een meting is niet bekend

in plaats daarvan heb je alleen een gemeten waarde a
en een absolute fout AF:
a – AF < A < a + AF ofwel A = a ± AF
tevens is er een relative fout RF:
AF AF
RF = echter: RF =
A a
 Maar nu...

rechts: 10,00 cm ± 0,02 cm

links: 5,63 cm ± 0,02 cm

lengte = 10,00 + 5,63 = 15,63 cm ± ????

10,02 + 5,65 = 15,67
9,98 + 5,61 = 15,59 } ± 0,04
lengte = 15,63 ± 0,04 cm
 Regeltje...
optellen en aftrekken:
x+y=z
AF(z) = AF(x) + AF(y)

x‒y=z
AF(z) = AF(x) + AF(y)

afronden:
de absolute fout kent 1 significant cijfer
de uitkomst kent evenveel decimalen als de fout
 Maar nu...

rechts: 10,00 cm ± 0,02 cm

links: 5,63 cm ± 0,02 cm

lengte = 10,00 + 5,63 = 15,63 ± 0,04 cm

 maar nu...

rechts: 10,00 cm ± 0,02 cm

links: 5,63 cm ± 0,02 cm

oppervlak = 10,00 × 5,63 = 56,3 cm2 ± ????

10,02 × 5,65 = 56,613
9,98 × 5,61 = 55,9878 } ± 0,313
oppervlak = 56,3 ± 0,3 cm2
 maar nu...

rechts: 10,00 cm ± 0,02 cm RF = 0,20 %

links: 5,63 cm ± 0,02 cm RF = 0,36 %
oppervlak: 56,3 cm2 ± 0,3 cm2 RF = 0,56 %
 Regeltje...
vermenigvuldigen en delen:
x×y=z
RF(z) = RF(x) + RF(y)

x÷y=z
RF(z) = RF(x) + RF(y) AF(z) = RF(z) × z

afronden:
de absolute fout kent 1 significant cijfer
de uitkomst kent evenveel decimalen als de fout
 maar hoe zit het dan met...
x = 5,63 met AF = 0,02 en RF = 0,20%
...kwadrateren?
x2 = x ∙ x dus....

...worteltrekken?
√ 5,65 = 2,376973 AF = 0,004211
√ 5,63 = 2,372762 RF = 0,18% dus....
...logaritmes?
log (5,65) = 0,752048 AF = 0,000028
log (5,63) = 0,750508 RF = 0,21% dus....