diskriminaciis brZolis erovnuli da saerTaSoriso

meqanizmebi

ინგა ბერიძე

03/26/23 1
 ქალთა დისკრიმინაციის ყველა ფორმის aRkveTis
შესახებ გაეროს კონვენცია CEDAW

ქალთა დისკრიმინაციის ყველა ფორმის

აღმოფხვრის კონვენცია რატიფიცირებულია
საქართველოს პარლამენტის
1994წ. 22 სექტემბრის N 561
დადგენილებით
„ქალთა მიმართ დისკრიმინაციის ყველა ფორმის
აღმოფხვრის შესახებ“ კონვენციის დამატებით
ოქმი რატიფიცირებულია საქართველოს
პარლამენტის 2002 წლის 18 მაისი # 1472
 

03/26/23 2
ratom aris aucilebeli CEDAW konvenciis arseboba?

კონვენცია ქალთა დისკრიმინაციის ყველა

ფორმის აღკვეთის შესახებ, როგორც
საერთაშორისო ხელშერულება ითვალისწინებს
გაეროს სხვა ინსტრუმენტების დებულებებს,
რომელიც ეხება სქესობრივი ნიშნით
დისკრიმინაციას.
ხელშეკრულებაში არსებული დებულებები ქალთა
დისკრიმინაციის აღკვეთის რეალური
ინსტრუმენტია.

03/26/23 3
დებულებები:
ქალთა უფლებებზე პასუხისმგებლობის დაკისრება
სახელმწიფოსათვის;
არსებითი თანასწორობის განმტკიცება და
დისკრიმინაციის აკრძალვა;
ვალდებულების განმტკიცება ქალთა
დისკრიმინაციის ყველა ფორმის გამოვლენის
აღკვეთისათვის, გენდერული თანასწორობის
მიღწევისათვის;
ყურადღების გამახვილება არა მხოლოდ
ინდივიდუალურ დარღვევებზე, არამედ
სისტემებისა და ინსტიტუტების
არაეფექტურობაზე

03/26/23 4
სახელმწიფოსათვის პასუხისმგებლობის
დაკისრება უფლებათა პრაქტიკულ
განხორციელებაზე- ხარვეზების აღმოფხვრა,
კანონებს, საპროგრამო მიმართულებებსა და
პრაქტიკას შორის.
სახელმწიფოს პასუხისმგებლობის დაკისრება
ისეთ დისკრიმინაციულ სტერეოტიპებთან,
სოციალურ კულტურულ პრაქტიკასთან და
ჩვეულებებთან ბრძოლის თვალსაზრისით,
რომელიც ხელს უშლის ქალს საკუთრების
უფლებით სარგებლობაში.
განსაკუთრებული ყურადღების მიქცევა სოფლად
მცხოვრები ქალთა მდგომარეობაზე.

03/26/23 5
 როგორია CEDAW konvenciis სტატუსი
საქართველოში?

ქალთა კონვენცია საქართველოს სამართლებრივი

სისტემის განუყოფელი ნაწილია
მე-6 მუხლი:”საქართველოს კანონმდებლობა შეესაბამება
საერთაშორისო სამართლის საყოველთაოდ აღიარებულ
პრინციპებსა და ნორმებს. საქართველოს საერთაშორისო
ხელშეკრულებას ან შეთანხმებას, თუ იგი არ
ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციას,
კონსტიტუციურ შეთანხმებას, აქვს უპირატესი
იურიდიული ძალა შიდასახელმწიფოებრივი
ნორმატიული აქტების მიმართ.”

03/26/23 6
 ქვეყანათა ვალდებულებები
აღიარებს დისკრიმინაციას არსებობას და სქესთა
თანასწორობის აუცილელობას.
აღიარებს სახელმწიფოს მხრიდან ზომების
მიღების აუცილებლობას დისკრიმინაციის
აღსაკვეთად.
ვალდებულებას იღებს კონვენციით გათვალისწი-
ნებული სამართლებრივი მოთხოვნების ეროვნულ
კანონმდებლობაში ასახავს.
ანგარიშვალედებულები არიან დაიცვან
დებულებები ეროვნულ და საერთაშორისო
დონეზე
03/26/23 7
03/26/23 8
 კონვენციის სტრუქტურა
ნაწილი I
მუხლი1 დისკრიმინაცია
მუხლი 2 პოლიტიკური ღონისძიებები
მუხლი 3 ადამიანის ძირითადი უფლებათა და
თავისუფლებათა გარანტიები
მუხლი 4 სპეციალური ზომები
მუხლი5 სტერეოტიპები და წინასწარგანწყობები
სქესობრივი როლების შესახე.
მუხლი 6 პროსტიტუცია.

03/26/23 9
ნაწილი II
მუხლი7 პოლიტ. საზოგადოებრივი ცხოვრება
მუხლი 8 წარმომადგენლობითობა
მუხლი 9 მოქალაქეობა

ნაწილი III
მუხლი 10 განათლება
მუხლი11 დასაქმება
მუხლი 12 ჯამრთელობა
მუხლი 13 ეკონომიკური და სოც. პრივილეგიები
მუხლი 14 სოფლად მცხოვრები ქალები
03/26/23 10
ნაწილი IV
მუხლი 15 სამართლებრივი უფლებები
მუხლი 16 ქორწინება და ოჯახური ცხოვრება

ნაწილი V
მუხლი 17 კომიტეტი
მუხლი18 ეროვნული ანგარიშები
მუხლი 19 წესები დაპროცედურები
მუხლი 20 კომიტეტის სხდომები
მუხლი 21კომიტეტის ანგარიშები
მუხლი 22სპეციალური სააგენტოთა როლი
03/26/23 11
ნაწილი VI
მუხლი23 სხვა ხელშეკრულებათ გავლება
მუხლი 24 მონაწილე ქვეყნების ვალდებულებები
მუხლი 25-30 კონვენციის ადმინისტრირება.

03/26/23 12
 CEDAW კომიტეტის
ზოგადი რეკომენდაცია:
1. სახელმძღვანელო ანგარიშვალდებულების შესახებ1987
2. სახელმძღვანელო ანგარიშვალდებულების შესახებ1987
3. განათელების და საზოგად.ინფორმაციის პროგრამები
4.დამატებითი შენიშვნები
5.დროებითი საგანგებო ღონისძიებები 1988
6.ქმედითი ეროვნული მექანიზმები და საზოგად. ურთიერ
7.რესურსები 1988
8. მუხლი 8
9.სტატისტიკური მონაცემები 1989
10.კონვენციის მიღებიდან 10 წლისთავი
11. ტექნიკური საკონსულტაციაო.
03/26/23 13
ზოგადი რეკომენდაცია:
12. ქალთა მიმართ ძალადობა 1989
13. თანაბარი ანაზღაურება თანაბარი შრომისათვის
14.ქალთა წინდაცვეთა 1990
15. ქალები და შიდსი1990
16.ქალთა აუნაზღაურებელი შრომა ოჯახურ მეურნეობაში
სოფლად და ქალაქად. 1991
17.ქალთა აუნაზრაურებელი შრომის რაოდენობრივ
ნიშნულებში გადაყვანა და მისი ჩართავა ერთიან
ეროვნულ პროდუქტში.1991
18. უნარშეზღუდული ქალები1991
19. ქალთა მიმართ ძალადობა1992
20. დამატებითი კომენტარები1992
21. თანასწორობა ქორწიენბაში და ოჯახურ
ურთიერთობებში.1994

14
ზოგადი რეკომენდაცია:
22. კონვენციის მე-20 მუხლი 1995
23. ქალები პოლიტიკურ და საზოგადოებრივ ცხოვრებაში
24.კონვენციის მე-12 მუხლიქალები და ჯამრთელობა 1999
25.კონვენციის მე-4 მუხლის 1 პუნ.სროებითი საგანგებო
ღონისძიებები 2004
26.ქალები შრომითი მიგრანტები.2008

03/26/23 15
 კონვენცია წარმოადგენს არა მარტო

საერთაშორისო კანონს ქალთა უფლებების შესახებ,

არამედ სამოქმედო პროგრამაცაა

იმ ქვეყნებისთვის, რომლთაც თავის თავზე აიღეს

ქალთა უფლებათა დაცვს და ხელშეწყობა.

03/26/23 16
 მუხლი 1 დისკრიმინაიციის ცნება

“ქალთა დისკრიმინაცია” ნიშნავს ნებისმიერ

განსხვავებას, გამონაკლისობას ან შეზღუდვას სქესის
ნიშნით, რომელიც გამიზნულია შეასუსტოს და
გამორიცხოს ქალთა მიერ მათი ოჯახური
მდგომარეობის მიუხედავად, მამაკაცთა და ქალთა
თანასწორობის საფუძველზე პოლიტიკურ, ეკონომიკურ,
სოციალურ, კულტურულ, სამოქალაქო ან სხვა დარგში
ადამიანის უფლებებისა და ძირითადი
თავისუფლებების აღიარებას, სარგებლობასა და
განხორიციელებას.

03/26/23 17
03/26/23 18
03/26/23 19
03/26/23 20
03/26/23 21
03/26/23 22
03/26/23 23
24
დისკრიმინაციის აღმოფხვრისა და თანასწორობის
უზრუნველყოფაზე ზედამხედველობას
ახორციელებს საქართველოს სახალხო დამცველი.

03/26/23 25
 დისკრიმინაციასთან ბრძოლის
ეროვნული მექანიზმები
საქართველოს პარლამენტმა „დისკრიმინაციის
ყველა ფორმის აღმოფხვრის შესახებ კანონი“ 2014
წლის 2 მაისს მიიღო
სახალხო დამცველს უფლება აქვს შეისწავლოს
დისკრიმინაციის ფაქტები, გამოსცეს
რეკომენდაციები და ზოგადი წინადადებები,
როგორც საჯარო, ასევე კერძო სექტორის მიმართ
შეიქმნა თანასწორობის დეპარტამენტი,
2014 წლის 20 ნოემბერს შეუდგა

03/26/23 26
CEDAW კონვენციის დამატებისთი
ოქმი
 საერთაშორისო
ზედამხედველობის ორგანო

CEDAW კომიტეტი
რ
კონვენცია/პაქტი წ
ე
ა
გ
რ
ხელის მოწერა ი
დ
რ
გ
ე
ე
რატიფიკაცია ბ
ნ
ა
ა
იმპლემენტაცი
ა NGO მთავრობის
აღსრულება ანგარიში ანგარიში
აღსრულებაზ აღსრულებაზ
ე ე
 დასკვნითი შენიშვნები საქართველოს მეოთხე და
მეხუთე გაერთიანებული პერიოდული ანგარიშების
შესახებ
ქალთა მიმართ ძალადობა
20. კომიტეტისთვის მნიშვნელოვანია 2006 წელს
ოჯახში ძალადობის აღმოფხვრის, ოჯახში ძალადობის
მსხვერპლთა დაცვისა და დახმარების შესახებ კანონის
მიღება;
2012 წელს ოჯახში ძალადობის კრიმინალიზაცია;
2013–2015 წწ. ოჯახში ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლის
და ოჯახში ძალადობის მსხვერპლთა დაცვის შესახებ
სამოქმედო გეგმის მიღება.

03/26/23 29
 კომიტეტისთვის ასევე
საყურადღებოა, რომ სახელმწიფომ
2014 წლის 19 ივნისს ხელი მოაწერა
ევროსაბჭოს კონვენციას ქალთა
მიმართ ძალადობის და ოჯახში
ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლასა
და პრევენციაზე მის რატიფიკაციას
მოახდენს 2014 წლის შემოდგომაზე

03/26/23 30
03/26/23 31
 • ფედერალური
სააპელაციო
სასამართლოს
გადაწყვეტილებით
შერიფს დაეკისრა 1
მილიონი დოლარის
გადახდა , რადგან ვერ
დაიცვეს სათანადოდ
ოჯახური ძალადობის
მსხვერპლი

03/26/23 32
მიუხედავად ამისა, შემაშფოთებელია
შემდეგი საკითხები:

(ა) ქმრების/პარტნიორების მიერ მოკლულ

და ოჯახში ძალადობის (იგულისხმება ყველა
ფორმა: ფსიქოლოგიური, ფიზიკური,
ეკონომიკური, სექსუალური) მსხვერპლ ქალთა
გაზრდილი რაოდენობა;

03/26/23 33
(ბ) ქალთა მიმართ სექსუალურ
ძალადობასთან დაკავშირებით
მიმართვიანობის დაბალი დონე, რასაც იწვევს
სტიგმა და მოძალადის მიმართ შიში, ისევე
როგორც სამართალდამცავი ორგანოებისადმი
უნდობლობა, რომლებიც ზოგ შემთხვევაში უარს
ამბობენ ოჯახში ძალადობასთან დაკავშირებით
ოქმის შედგენაზე;

03/26/23 34
(გ) სახელმწიფოს მიერ დაფინანსებული
კრიზის ცენტრების და ოჯახში ძალადობის
მსხვერპლ ქალთა თავშესაფრების დეფიციტი,
განსაკუთრებით სოფლად;

(დ) ცალკეულ შემთხვევებში, ქალების

იძულება ჩაიტარონ ქალიშვილობის ტესტი, რაც
არღვევს მათი პირადი ცხოვრების
ხელშეუხებლობის პრინციპს.

03/26/23 35
21. იმეორებს რა რეკომენდაცია N 19 (1992)
ქალთა მიმართ ძალადობაზე, კომიტეტი
მოუწოდებს სახელმწიფოს:
(ა) მიიღოს ზომები, რათა მოხდეს
ქმრების/პარტნიორების მიერ ქალთა
მკვლელობის და ძალადობის სხვა ფორმების
შემცირება;
(ბ) ხელი შეუწყოს ქალთა მიმართ სექსუალური
და ოჯახში ძალადობის შემთხვევაში მათ მიერ ამ
ფაქტის მხილებას, აამაღლოს მათი ცნობიერება ამ
ქმედებათა კრიმინალად კვალიფიკაციის შესახებ
და უზრუნველყოს ქალთა მიმართ ძალადობის
ფაქტების ეფექტური გამოძიება, დამნაშავეთა
დასჯა და მსხვერპლებისთვის დააწესოს მიღებული
ზიანის ადექვატური კომპენსაცია;

03/26/23 36
(გ) უზრუნველყოს, რომ ძალადობის მსხვერპლი
ქალების დაცვა და დახმარება, მათ შორის მათი
წვდომა სახელმწიფო თავშესაფრებზე და
უზრუნველყოს მათი თანამშრომლობა შესაბამის
არასამთავრობო ორგანიზაციებთან;

(დ) მოხდეს ქალიშვილობის ტესტის აკრძალვა

და დაწესდეს შესაბამისი სანქცია პირადი
ცხოვრების ხელშეუხებლობის პრინციპს
დარღვევისთვის.

03/26/23 37
 მადლობა ყურაღებისთვის

03/26/23 38