You are on page 1of 29

Rebolusyong

Siyentipiko
Mga Kaganapan at Epekto ng
Rebolusyong Siyentipiko,
Enlightenment at Industriyal
Ang Rebolusyong Siyentipiko - ay ang
nagpabago sa buhay ng tao sa mundo.

Nagkaroon ng maraming pagbabago ng dumating ang


rebolusyong ito. Maraming mga gawain ang napabilis
dahil sa rebolusyong ito. Gayunpaman, nabawasan ang
pananampalataya dahil sa naganap na pagbabago
Mga Bagong Kaalaman sa Mundo

Nagsimula sa larangan ng astronomiya ang hamon na iwasto


ang mga sinaunang kaisipan. Pinaniniwalaan ng Simbahang
Katoliko ang teorya ni Ptolemy (100-170 CE) na ang
kalawakan ay nakaayos sa paraang geocentric – ang mga
planeta, araw, at mga bituin ay umiinog sa mundo. Hindi
sinang-ayunan ang ganitong kaisipan ng astronomong taga
Poland na si Nicolas Copernicus (1473-1543) sa kanyang aklat
na “Six Books Concerning the Revolutions of the Heavenly
Orbs” noong 1543.
Heliocentric - ang pagkakaayos
ng sandaigdigan ayon kay
Copernicus, kung saan ang araw
ay iniikutan ng mga planeta
kasama ang mundo.
Inilabas sa palimbagan noong 1632 ang isinulat ng
Italyanong siyentista at matematiko na si Galileo
Galilei (1564-1642). Ito ay pinamagatang “Dialogue
Concerning the Two Chief World Systems, Ptolemic
& Copernican” na naghahambing sa mga teoryang
heliocentric at geocentric. Dito sinang-ayunan ni
Galileo ang teorya ni Copernicus. Dahil dito, nilitis si
Galileo ng inquisition at hinatulan siya ng
pagkabilanggo habang buhay sa kanyang bahay.
Mula sa Inglatera, ipinaliwanag naman ng
siyentistang si Isaac Newton (1642-1727)
ang pagkilos ng mga planeta. Ipinaliwanag
ni Newton na ang lahat ng bagay, mula sa
mga planeta hanggang sa maliit na bato ay
sumusunod sa mga batas ng gravity at
inertia. Si Newton din ang kilala na
imbentor ng calculus
Ang Pamamaraang Siyentipiko ay
Pinaunlad
Sa huling bahagi ng Gitnang Panahon, may ilang
siyentipiko at pilosopo ang nagsimulang magduda sa
teorya ni Ptolemy.
Ang kaalaman sa anatomiya ng tao ay nagmula kay
Galen (129-216 CE), isang doktor noong ika-2 siglo sa
Gresya. Siya ay naniniwala na ang anatomiya ang
pundasyon ng kaalamang medikal.
Dalawang siyentipiko ang nagbigay sigla sa bagong agham - ang isang Ingles, si Francis Bacon
(1561-1626) at si Rene Descartes (1596-1650), isang Pranses.
Isinulat ni Bacon ang “Novum Organum” (1620), na sinadya bilang isang giya para sa paggamit
ng pagtaguyod ng isang pundasyon ng pagiging objective bago ang paglapit sa isang naibigay na
paksa o problema. Sa pilosopiya ni Bacon, ang kaisipan ng tao ay hindi isang blangkong slate na
awtomatikong mag-synthesize at makatanggap ng impormasyon sa isang obhektibong paraan, sa
gayon makapaglikha ng isang perpektong larawan ng mundo sa paligid nito. Sa halip, ang isipan ng
tao ay puno ng mga bias sa pang-unawa at hindi mapagkakatiwalaan upang makabuo ng isang
malinaw na imahe ng anumang naibigay na pangyayari.
Ang Novum Organum, kung gayon, ay isang giya para sa pagtaguyod ng pinakamalinaw,
pinakakumpleto, at pinakaantas na imahe ng katotohanan batay sa pagmamasid, bago sagutin ang
anumang problema. Sa pamamagitan ng lens na ito nagawang bumuo ng mga wasto at maaasahang
data, hipotesis, at teorya.
Sa Pransiya, ipinahayag naman ni Rene Descartes (1596-1650) na
kailangang kumawala ang mga siyentista sa mga sinaunang
paniniwala. Sa aklat niya na “Discourse on Method” (1637),
mababasa na ang lahat ay dapat may pag-aalinlangan hangga’t hindi
napatutunayan sa tulong ng scientific method. Dagdag pa niya na
mabisang gamitin ang pangangatwiranan sa pagdulog sa pag-aaral sa
siyensiya. Ang paraang ito ay nagsisimula sa isang pangkalahatang
prinsipyo na ilalapat sa mga tiyak na bagay sa tulong ng
pangangatwirang lohikal (logical reasoning).
Ang Pag-unlad ng Iba pang Sangay ng
Agham
Lumawak ang interes ng mga siyentista sa gitnang bahagi
ng ika-17 siglo. Ang interes at sigla ay nagdulot ng suporta
para sa maraming pananaliksik.
Sa unang bahagi ng ika-17 siglo, si John Napier (1550-
1617) isang Scot, ay nakaimbento ng logaritmo. Ito ay
pinaikling paraan ng pagtatantiya sa malalaking mga numero.
Samantala sa Pransiya, pinaunlad naman ni Rene Descartes
ang analytic geometry.
Sa kalagitnaang bahagi ng ika-17 siglo, parami ang kagamitan para
sa panukat at pagmamasid ang nagsimula nang gamitin. Katulad ng
bagong imbensiyon ni Galileo na teleskopyo. Noong 1668, ang

Newtonian Telescope (Reflector) ay nagawa kung saan ginamit ang


isang malaking pangunahing salaming concave upang ituon ang
ilaw sa isang mas maliit na flat diagonal na salamin na nagpalabas
ng isang imahe sa isang eyepiece sa gilid ng teleskopyo.
Naimbento ng physicist na Aleman na si
Otto von Guericke (1602-1686) ang
unang air pump at ginamit ito upang
pag-aralan ang kababalaghan ng
vacuum at ang papel na ginagampanan
ng hangin sa pagkasunog at paghinga.
Fahrenheit (1586-1736). Ipinakita niya na
ang nagyeyelo ay 32 degrees at 212 degrees
naman kapag kumukulo na tinatawag na
Fahrenheit temperature scale. Ibang
pagpakalkula naman ang ginagamit ni
Anders Celsius (1701-1744); 0 degree sa
nagyeyelo at 100 degrees naman kapag
kumukulo at tinatawag na Celsius
temperature scale o centigrade scale.
Upang pag-aralan ang pisikal, kinailangan ang
siyentista na masukat ang tiyak na oras. Ang mga
ginagamit na relo noong ika-14 na siglo ay hindi
gaanong tumpak. Nadiskubre ni Galileo ang
prinsipyo ng pendulum (1583) na naging daan
upang matutuhan ang mas tumpak na paraan ng
pagbibigay ng oras. Natuklasan ni Christiaan
Huygens (1629-1695) isang matematisyan at
physicist na Olandes, ang pendulo bilang isang
regulator ng mga orasan tulad ng inilarawan sa
kanyang Horologium (1658).
Lumawak ang Kaalamang Medikal

Ang kaalaman sa anatomiya ng tao ay


nagmula kay Galen, isang doctor
noong ika-2 siglo sa Gresya
.
Si Paracelsus (1493-1541), isang Swisong
doctor, nagsulat noong 1530 ng isang
klinikal na paglalarawan ng syphilis, kung
saan sinabi niya na ang sakit ay maaaring
matagumpay na malunasan sa pamamagitan
ng maingat na pagsukat ng dosis ng mga
mercury compound na iinumin.
Sinabi niya na ang "miner’s disease" (silicosis) ay
nagresulta mula sa paglanghap ng mga singaw ng
metal at hindi isang parusa para sa kasalanan ng mga
espiritu ng bundok. Siya ang unang nagpahayag na,
kung bibigyan ng maliit na dosis, "kung ano ang
nagpapasakit sa isang tao ay gumagaling din sa
kanya" - isang pag-asam sa modernong kasanayan sa
homeopathy
Isang Flemish na doctor na nagngangalang Andreas Vesalius
(1514-1564) ang nagpapabago sa paniniwala sa anatomiya.
Upang masusing mapag-aralan ang anatomiya ng tao, kumuha
si Versalius ng bangkay upang kanyang pag-aralan. Ang pag-
aaral ni Vesalius ay kumakatawan sa rurok ng humanistic
revival ng sinaunang pag-aaral, ang pagpapakilala ng mga
dissection ng tao sa mga medikal na kurikulum, at paglaki ng
isang panitikang anatomikal sa Europa. Pagkatapos ni Vesalius,
ang anatomiya ay naging isang disiplina na pang-agham, na
may malalawak na implikasyon hindi lamang para sa
pisyolohiya ngunit para sa lahat ng biology
Si William Harvey (1578-1657), na isang doctor na Ingles ay ang
unang kumilala sa buong sirkulasyon ng dugo sa katawan ng tao at
nagbigay ng mga eksperimento at argumento upang suportahan ang
ideyang ito. Sa pamamagitan ng pag-dissect ng parehong buhay at patay
na mga hayop, naging kumbinsido si Harvey na ang mga ideya ng
sinaunang Greek anatomist na si Galen tungkol sa paggalaw ng dugo ay
mali, partikular ang mga ideya na nabuo ang dugo sa atay at hinigop ng
katawan, at ang dugo ay dumaloy sa septum ng puso. Pinag-aralan
muna ni Harvey ang tibok ng puso, na nagtatag ng pagkakaroon ng
proseso ng sirkulasyon ng baga (puso-baga-puso) at naitala ang isang-
daang daloy ng dugo. Nang napagtanto din niya kung magkano ang dugo
na ibinomba ng puso, napagtanto niya na mayroong isang pare-pareho
na dami ng dugo na dumadaloy sa mga ugat at bumalik sa mga ugat ng
puso, isang patuloy na paikot na daloy.
Natutuhan ng mga doktor ang dahilan
ng mga sakit sa tulong ng mikroskopyo.
Hindi tiyak kung sino ang nakadiskubre
sa nasabing instrumento.
Isang Olandes na siyentista na si Antonie van
Leeuwenhoek (1632-1723) ang naging interesado sa
mga bakterya at protozoa. Ang kanyang mga
pagsasaliksik sa mas mababang uri ng mga hayop ay
nagpabula ng doktrina ng kusang henerasyon, at ang
kanyang mga obserbasyon ay nakatulong sa paglatag
ng pundasyon para sa agham ng bacteriology at
protozoology.
Epekto ng Rebolusyong
Siyentipiko
Nagdala nang malawakang pagbabago sa pamumuhay ng tao ang
Rebolusyong Siyentipiko dahil lalong lumawak ang kaalaman at pag-unawa
ng tao tungkol sa mundo. Natutuhan din ng tao na magtanong at mag-usisa
sa bagay-bagay at hindi na lamang maniniwala sa mga nakagisnang sulatin
ng mga sinaunang nag-aaral ng siyensiya.
Ang kaalaman sa medisina ay nakatulong din sa pagpabuti sa kalidad ng
pamumuhay. Sa tulong ng mga siyentista, nasugpo ang mga karamdaman
at napabuti ang kaalaman sa anatomiya at kalusugan ng mga tao.
Panuto: Pagtapat-tapatin: Hanapin ang wastong sagot sa Hanay B. Isulat ang titik lamang sa iyong kwaderno.
A B
1. Rene Descartes a. Novum Organum
2. Andreas Vesalius b. Teoryang Heliocentric
3. Galen c. Laws of Motion
4. Daniel Gabriel Fahrenheit d. Thermometer
5. William Harvey e. Teoryang Geocentric
6. Christiaan Huygens f. Analytic Geometry
7. Nicolas Copernicus g. Unang Pendulum
8. Francis Bacon h. “On the Structure of the Human Body”
9. Isaac Newton i. Sirkulasyon ng dugo
10. Ptolemy j. Anatomiya ng tao
Punan ang hinihiling sa talahanayan.

Epekto ng Rebolusyong Syentipiko Paano Nakakatulong

1. AGHAM

2. MEDISINA
Rebolusyong Enlightenment
Sa panahon ng Enlightenment, ginagamit ng mga politiko
ang rason at siyentipikong kaalaman sa pamamahala.
Naniniwala silang may likas na batas na maaring magamit
sa lahat na maaring maunawaan sa pamamagitan ng rason.
Ang batas na ito ay siyang susi upang maunawaan ang
gobyerno.
Ang likas na batas ay ginamit na ni Thomas Hobbes
(1588-1679) at John Locke (1632-1704) sa simula pa
lamang ng 1600, upang linangin ang mga ideya sa
pamamahala.
Mga Bagong Ideya sa Politika

Sumulat si Hobbes ng patungkol sa pamahalaan at lipunan ng


Inglatera. Sa kanyang kapanahunan, ang bansa ay nasira dahil sa
digmaang sibil dahil si Haring Charles I (1600-1649) ay
nagtatag ng isang gobyernong may ganap na kapangyarihan o
absolutism. Ito ay ayaw ng Parlamento at humantong sa
pagbitay ng hari. Ikinagulat ito ni Hobbes na isang tagasunod ng
monarkiya
Noong 1651 isinulat ni Hobbes ang aklat na “Leviathan” patungkol sa
ugnayan sa pagitan ng proteksyon at pagsunod, ngunit higit na nakatuon ito
sa mga obligasyong sibil ng mga Kristiyanong mananampalataya at ang
wasto at hindi wastong tungkulin ng isang simbahan sa loob ng isang
estado. Sinabi ni Hobbes na ang mga mananampalataya ay hindi manganib
sa pag-asa ng kaligtasan sa pamamagitan ng pagsunod sa mga atas ng isang
soberano, at iginiit niya na ang simbahan ay walang anumang awtoridad na
hindi ipinagkaloob ng soberanyang sibil.
May ibang pananaw ang pilosopong si John Locke. Ang kanyang
kaisipang pampulitika ay nakabatay sa ideya ng isang kontratang
panlipunan sa pagitan ng mga mamamayan at sa kahalagahan ng
pagpaparaya, lalo na sa mga usapin ng relihiyon.

You might also like