Mga Kaganapan at Epekto ng

Rebolusyong Siyentipiko,
Enlightenment at Industriyal
Ap 8
W3
Sir Ramil De Jesus
Panimulang Pagtataya
Panuto: Isulat ang titik ng iyong sagot sa papel
o activity notebook.
1. Saang bansa nagsimula at sumibol ang
Rebolusyong Industriyal?

A. Italya
B. Britanya
C. Pransiya
D. Estados Unidos
2. Sino ang nakaimbento ng spinning frame
noong 1769?

A. Eli Whitney
B. Samuel Crompton
C. Robert Bakewell
D. Richard Arkwrigh
3. Ayon kay Paracelsus, ang isang sakit ay may
kadahilanan. Ano ang dahilan na ito?

A. Pagkahilo
B. Pagkalason
C. Pagkaroon ng lagnat
D. Hindi balanseng pangangatawan
4. Sa panahon ng Enlightenment, ginagamit ng mga
politiko ang rason at siyentipikong kaalaman sa
pamamahala. Saan maiuugnay ang paniniwalang ito?

A. Ang tao ay likas na madamot at bayolente.

B. Ang proteksyonan ang karapatan ng taong-bayan.
C. Ang likas na batas o batas na magagamit sa lahat ay
maaring maunawaan sa pamamagitan ng rason.
D. Ang likas na batas upang patotohanan na ang
mamamayan ay may karapatan at ang pamahalaan
ang tugon sa taong-bayan
5. Ang Rebolusyong Industriyal ay nagsimula
sa Britanya dahil sa sumusunod na kaalaman
MALIBAN sa:

a. Likas na yaman
b. Bagong Teknolohiya
c. Karagatan
d. Pamilihan
KEY:
1. B
2. D
3. B
4. C
5. C
 Rebolusyong Siyentipiko)

Ang Rebolusyong Siyentipiko ay ang nagpabago sa

buhay ng tao sa mundo. Nagkaroon ng maraming
pagbabago ng dumating ang rebolusyong ito. Maraming
mga gawain ang napabilis dahil sa rebolusyong ito.
Gayunpaman, nabawasan ang pananampalataya dahil sa
naganap na pagbabago.
 Mga Bagong Kaalaman sa Mundo

ang teorya ni Ptolemy (100-

170 CE) na ang kalawakan ay
nakaayos sa paraang geocentric –
ang mga planeta, araw, at mga
bituin ay umiinog sa mundo.
 Mga Bagong Kaalaman sa Mundo
astronomong taga Poland na
si Nicolas Copernicus (1473-1543)
sa kanyang aklat na “Six Books
Concerning the Revolutions of the
Heavenly Orbs” noong 1543.
Heliocentric ang pagkakaayos ng
sandaigdigan ayon kay Copernicus,
kung saan ang araw ay iniikutan ng
mga planeta kasama ang mundo.
isinulat ng Italyanong siyentista at
matematiko na si Galileo Galilei (1564-
1642). Ito ay pinamagatang “Dialogue
Concerning the Two Chief World
Systems, Ptolemic & Copernican” na
naghahambing sa mga teoryang
heliocentric at geocentric. Dito sinang-
ayunan ni Galileo ang teorya ni
Copernicus. Dahil dito, nilitis si Galileo
ng inquisition at hinatulan siya ng
pagkabilanggo habang buhay sa
kanyang bahay.
 Mula sa Inglatera, ipinaliwanag
naman ng siyentistang si Isaac
Newton (1642-1727) ang pagkilos
ng mga planeta. Ipinaliwanag ni
Newton na ang lahat ng bagay,
mula sa mga planeta hanggang sa
maliit na bato ay sumusunod sa
mga batas ng gravity at inertia. Si
Newton din ang kilala na imbentor
ng calculus.
 Ang kaalaman sa
anatomiya ng tao ay nagmula
kay Galen (129-216 CE), isang
doktor noong ika-2 siglo sa
Gresya. Siya ay naniniwala na
ang anatomiya ang pundasyon
ng kaalamang medikal.
 Isinulat ni Bacon ang
“Novum Organum” (1620), na
sinadya bilang isang giya para
sa paggamit ng pagtaguyod ng
isang pundasyon ng pagiging
objective bago ang paglapit sa
isang naibigay na paksa o
problema
 Ang Novum Organum, ay isang giya para sa pagtaguyod
ng pinakamalinaw, pinakakumpleto, at pinakaantas na imahe
ng katotohanan batay sa pagmamasid, bago saguting ang
anumang problema. Sa pamamagitan ng lens na ito na
nagawang bumuo ng mga wasto at maaasahang data,
hipotesis, at teorya
 Sa Pransiya, ipinahayag naman ni
Rene Descartes na kailangang
kumawala ang mga siyentista sa mga
sinaunang paniniwala. Sa aklat niya na
“Discourse on Method” (1637),
mababasa na ang lahat ay dapat may
pag-aalinlangan hangga’t hindi
napatutunayan sa tulong ng scientific
method.
Ang Pag-unlad ng Iba pang Sangay ng Agham
si John Napier (1550-1617), isang Scot,
ay nakaimbento ng logaritmo. Ito ay
pinaikling paraan ng pagtatantiya sa
malalaking mga numero. Samantala sa
Pransiya, pinaunlad naman ni Rene
Descartes ang analytic geometry.
Naimbento ni Galileo ang teleskopyo
noong 1668.
 Noong 1668, ang Newtonian Telescope (Reflector) ay
nagawa kung saan ginamit ang isang malaking pangunahing
salaming concave upang ituon ang ilaw sa isang mas maliit na
flat diagonal na salamin na nagpalabas ng isang imahe sa isang
eyepiece sa gilid ng teleskopyo.
 Naimbento ng physicist na
Aleman na si Otto von Guericke
(1602-1686) ang unang air pump
at ginamit ito upang pag-aralan
ang kababalaghan ng vacuum at
ang papel na ginagampanan ng
hangin sa pagkasunog at
paghinga.
 Aleman na physicist ang
nakaimbento ng thermometer
na may mercury (1714). Siya ay
si Daniel Gabriel Fahrenheit
(1586-1736). Ipinakita niya na
ang nagyeyelo ay 32 degrees at
212 degrees naman kapag
kumukulo na tinatawag na
Fahrenheit temperature scale.
 Ibang pagpakalkula naman ang ginagamit ni Anders
Celsius (1701-1744); 0 degree sa nagyeyelo at 100 degrees
naman kapag kumukulo at tinatawag na Celsius temperature
scale o centigrade scale
 Ang mga ginagamit na relo noong
ika-14 na siglo ay hindi gaanong tumpak.
Nadiskubre ni Galileo ang prinsipyo ng
pendulum (1583) na naging daan upang
matutuhan ang mas tumpak na paraan ng
pagbibigay ng oras.
Natuklasan ni Christiaan Huygens
(1629-1695) isang matematisyan at
physicist na Olandes, ang pendulo bilang
isang regulator ng mga orasan tulad ng
inilarawan sa kanyang Horologium (1658)
Si Paracelsus (1493-1541), isang Swisong
doctor, nagsulat noong 1530 ng isang
klinikal na paglalarawan ng syphilis, kung
saan sinabi niya na ang sakit ay maaaring
matagumpay na malunasan sa
pamamagitan ng maingat na pagsukat ng
dosis ng mga mercury compound na
iinumin. Sinabi niya na ang "miner’s
disease" (silicosis) ay nagresulta mula sa
paglanghap ng mga singaw ng metal at
hindi isang parusa para sa kasalanan ng
mga espiritu ng bundok
 Si Paracelsus ang unang kumonekta sa goitre sa mga
mineral, lalo na sa lead, sa inuming tubig. Naghanda at
gumamit siya ng mga bagong kemikal na remedyo, kabilang
ang mga naglalaman ng mercury, asupre, bakal, at tanso na
sulpate, upang sa gayon mapag-isa ang gamot sa kimika,
tulad ng ipinahiwatig ng unang London Pharmacopoeia,
noong 1618.
 Isang Flemish na doctor na
nagngangalang Andreas Vesalius
(1514-1564) ang nagpapabago sa
paniniwala sa anatomiya.
Ang pag-aaral ni Vesalius ay
kumakatawan sa rurok ng humanistic
revival ng sinaunang pag-aaral, ang
pagpapakilala ng mga dissection ng
tao sa mga medikal na kurikulum, at
paglaki ng isang panitikang
anatomikal sa Europa
 William Harvey (1578-1657), na
isang doctor na Ingles ay ang unang
kumilala sa buong sirkulasyon ng
dugo sa katawan ng tao at nagbigay
ng mga eksperimento at argumento
upang suportahan ang ideyang ito.
Isang Olandes na siyentista na si
Antonie van Leeuwenhoek (1632-
1723) ang naging interesado sa mga
bakterya at protozoa. Ang kanyang
mga pagsasaliksik sa mas mababang
uri ng mga hayop ay nagpabula ng
doktrina ng kusang henerasyon, at
ang kanyang mga obserbasyon ay
nakatulong sa paglatag ng pundasyon
para sa agham ng bacteriology at
protozoology.
Epekto ng Rebolusyong Siyentipiko

Nagdala nang malawakang pagbabago sa pamumuhay ng tao

ang Rebolusyong Siyentipiko dahil lalong lumawak ang kaalaman
at pag-unawa ng tao tungkol sa mundo. Natutuhan din ng tao na
magtanong at mag-usisa sa bagay-bagay at hindi na lamang
maniniwala sa mga nakagisnang sulatin ng mga sinaunang nag-
aaral ng siyensiya. Ang kaalaman sa medisina ay nakatulong din sa
pagpabuti sa kalidad ng pamumuhay. Sa tulong ng mga siyentista,
nasugpo ang mga karamdaman at napabuti ang kaalaman sa
anatomiya at kalusugan ng mga tao.
Rebolusyong Enlightenment
 Ang Panahon ng Enlightenment (1685-1815)

Sa panahon ng Enlightenment, ginagamit ng mga

politiko ang rason at siyentipikong kaalaman sa
pamamahala. Naniniwala silang may likas na batas na
maaring magamit sa lahat na maaring maunawaan sa
pamamagitan ng rason. Ang batas na ito ay siyang susi
upang maunawaan ang gobyerno.
Ang likas na batas ay
ginamit na ni Thomas
Hobbes (1588- 1679) at
John Locke (1632-1704) sa
simula pa lamang ng 1600,
upang linangin ang mga
ideya sa pamamahala.
Noong 1651 isinulat ni Hobbes ang aklat na
“Leviathan” patungkol sa ugnayan sa pagitan ng
proteksyon at pagsunod, ngunit higit na nakatuon ito
sa mga obligasyong sibil ng mga Kristiyanong
mananampalataya at ang wasto at hindi wastong
tungkulin ng isang simbahan sa loob ng isang estado.
Haring Charles I (1600-1649)
ay nagtatag ng isang
gobyernong may ganap na
kapangyarihan o absolutism.
Ito ay ayaw ng Parlamento at
humantong sa pagbitay ng
hari.
 Noong 1689, ipinaliwanag ni
John Locke ang ideya ng
Maluwalhating Rebolusyon sa
kanyang aklat na “Two Treatises
of Government”. Ito ang tugon sa
sitwasyong pampulitika sa
Inglatera noong panahon ng
kontrobersyal na pagbubukod,
pero ang mensahe nito ay higit na
may pangmatagalang
kahalagahan.
 Baron de Montesquieu (1689-
1755), isang pilosopong Pranses
ay naglabas ng isang aklat na
tinatawag na “The Spirit of Laws”
tatlo siyang argumento. Ang una
sa mga ito ay ang kanyang pag-uuri ng
mga pamahalaan, at itinalaga sa bawat
anyo ng pamahalaan ang isang
prinsipyo: ang republika, batay sa
kabutihan; ang monarkiya, batay sa
karangalan; at despotismo, batay sa
takot
 Ang pangalawa sa pinakatanyag niyang mga argumento, ang
teorya ng paghihiwalay ng mga kapangyarihan. Ang paghahati ng
politikal na awtoridad sa mga kapangyarihang pambatasan,
ehekutibo, at panghukuman. Iginiit niya na ang pinaka-epektibo
na pagtataguyod ng kalayaan, ang tatlong kapangyarihan na ito ay
dapat na maibigay sa iba't ibang mga indibidwal o kinakatawan,
na kumikilos nang independyente
 Sa aklat na ito sinabi ni Montesquieu na ang gobyerno ng
Inglatera ang pinakamaganda dahil mayroon itong pagkakahati-
hati ng kapangyarihan na nangangahulugan na ang kapangyarihan
ay pantay na nahahati sa tatlong sangay ng gobyerno; ang
ehekutibo, lehislatibo at hudikatura.
 Pransiya Bilang Sentro ng Enlightenment
Naging sentro ng Enlightenment ang Pransiya noong
1700. Sa paglawak ng Enlightenment, ang mga pilosopo na
Pranses ay tinatawag na “philosophe”. Karamihan sa mga
pilosopo ay manunulat, guro, mamamahayag, at mga
tagamasid sa lipunan.
 Isang dakilang
pilosopong Pranses ay si
Francois-Marie Arouet
(1694- 1778) na lalong kilala
na Voltaire. Sumulat siya sa
maraming nobela, dula, at
essay na nagbigay sa kanya
ng pagkilala.
Ang kanyang dalawang pinakatanyag na akda na
nagpapaliwanag sa konsepto ay ang “The
Treatise on Tolerance” at “The Philosophical
Dictionary”.
Si Denis Diderot (1713-1784) ay isang
pilosopo na Pranses na nakatulong
upang kumalat ang ideya ng
Enlightenment. Siya ang punong
patnugot sa 35 folio volume na
Encyclopédie (1772) na tumalakay sa
iba’t ibang paksa sa agham, relihiyon,
gobyerno, at maging sa sining. Ito ay
may malalim na epekto sa politika,
panlipunan, at intelektwal sa Pransya
bago pa ang Rebolusyon.
Ang Enlightenment at ang mga Kababaihan

“Kalayaan at pagkapantay-pantay ay hindi angkop sa

kababaihan. Walang likas na karapatan ang kababaihan,” ang
islogan sa Panahon ng Enlightenment. Ngunit taliwas sa likas na
karapatan ng kalalakihan, ang mga karapatang ito ay limitado
lamang sa tahanan ng pamilya.
Ang Enlightenment at ang
mga Kababaihan

Nakipagtalo sina
Germaine de Stael (1766-
1817) ng Pransiya,
Catharine Macaulay
(1731-1791), at Mary
Wollstonecraft (1759-
1797) ng Inglatera, na ang
kababaihan ay hindi
mismo naisama sa Social
Contract.
 Si Mary Wollstonecraft (1759-1797) ay
isang manunulat, pilosopong Ingles, at
tagapagtaguyod ng mga karapatan ng
kababaihan. Siya ang pangunahing
babaeng boses ng Enlightenment. Ang
karamihan ng mga maagang akda ni
Wollstonecraft ay nakatuon sa edukasyon.
Itinaguyod niya ang pagtuturo sa mga bata
sa umuusbong na middle-class: disiplina sa
sarili, katapatan, pagtitipid, at kasiyahan sa
Lipunan.
 Ang “Vindication of the Rights of Woman” (1792) ay isa sa
mga pinakamaagang akda ng pilosopiya ng peminista. Dito,
sinabi ni Wollstonecraft na ang mga kababaihan ay dapat
magkaroon ng edukasyon na naaayon sa kanilang posisyon sa
lipunan, at inaangkin na ang kababaihan ay mahalaga sa bansa
dahil pinag-aral nila ang mga anak nito at dahil maaari silang
maging "kasama" sa kanilang mga asawa, sa halip na mga asawa
lamang.
Mga Naliwanagang Despots
Frederick the Great o Frederick
II (1712-1786) Namuno mula 1740
hanggang 1786 si Frederick II at
naging mahigpit sa kanyang mga
nasasakupan. Ang tingin ni
Frederick sa pagiging hari ay isang
tungkulin. Para sa kanya,
nakapaloob nito ang mga
obligasyong maabot lamang sa
pamamagitan ng walang pagod at
matapat na trabaho.
Catherine The Great o Catherine II (1729-
1796) Si Catherine na naging emperatris
noong 1762. Sa kanyang paghari, ang
Russia ay lumawak pa-kanluran at timog
sa isang lugar na higit sa 200,000 square
square, at ang sinaunang pangarap ng
mga pinuno ng Russia na makarating sa
Bosporus Strait (na kumokonekta sa Itim
na Dagat sa Aegean) ay pwede nang
makamit. Inayos niya muli ang 29 na mga
lalawigan sa ilalim ng kanyang plano sa
reporma sa administratibo.
Joseph II (1741-1790)
Isang "napaliwanagan na despot,"
hinahangad niyang ipakilala ang mga
repormang pang-administratibo, ligal,
pang-ekonomiya, at pang-simbahan - na
may nasusukat na tagumpay. Inutusan
niya ang pagtanggal ng serfdom; sa
pamamagitan ng Edict of Toleration
itinatag niya ang pagkakapantay-pantay
ng relihiyon sa harap ng batas, at binigyan
niya ng kalayaan ang pamamahayag
Bagong Pananaw sa Ekonomiya

May mga pilosopong nakatuon sa mga repormang

pang-ekonomiya, tulad ng mga physiocrat. Ang physiocrat
ay isang ekonomista na naniniwalang ang agrikultura ang
pinagmumulan ng kayamanan. Tulad ng iba pang pilosopo,
ang mga physiocrat ay naghanap ng mga likas na batas
upang bigyang-katwiran ang sistemang ekonomiko.
Laissez-faire
Tinutulan ng mga physiocrat ang merkantilismo na
nangangailangan ng regulasyon ng gobyerno upang matamo
ang isang maayos at balanseng kalakalan. Sa halip isinulong
nila ang patakarang laissez-faire na pumapayag sa isang
pagnenegosyo na wala o maliit lamang na pakikialam ng
gobyerno.
Adam Smith (1753-1790)
Isang ekonomistang Briton si Adam Smith na
hinangaan ng mga physiocrat. Siya ay pangunahing kilala
para sa isang solong akda — “An Inquiry into the Nature and
Causes of the Wealth of Nations” (1776), ang unang
komprehensibong sistema ng ekonomikong pampulitika -
mas matuturing siya bilang isang pilosopong panlipunan na
ang mga panitikang pang-ekonomiya ay bumubuo lamang
ng capstone sa pananaw sa ebolusyon ng politika at
panlipunan. Ang “Wealth of Nations” ay maaaring makita
hindi
 Ayaw ni Smith ang
pagkagambala ng gobyerno sa mga
aktibidad sa merkado, at sa halip ay
sinabi na ang mga gobyerno ay
dapat maghatid ng tatlong mga
tungkulin lamang: protektahan ang
mga hangganan ng bansa; ipatupad
ang batas sibil; at makisali sa mga
gawaing pampubliko (hal.
edukasyon)
Gawain 2: Tara Ating Isipin!
Panuto: Kilalanin ang mga may akda o sumulat sa
sumusunod
Gawain 2: Tara Ating Isipin!
Panuto: Kilalanin ang mga may akda o sumulat sa sumusunod
Gawain 2: Halina’t Ating Gawin!
Panuto: Punan ang hinihiling sa
talahanayan