Ang Rebolusyong Siyentipiko

Noong Gitnang Panahon, ang Bibliya ang pangunahing pinagbatayan ng mga Europeo
ng kaalaman tungkol sa Daigdig. Noong una, naniwala ang mga tao na ang daigdig ang sentro
ng sandaigdigan na tinawag na GEOCENTRIC model ni Ptolemy, na ang mundo ang sentro
ng solar system. Ang paniniwalang ito ang pinabulaanan nina Nicolaus Copernicus, Johannes
Kepler, at Galileo Galilei.

Ang Pamamaraang Siyentipiko ay Pinaunlad

Sa simula ng ika 15 na siglo, ipinahayag ni Leonardo da Vinci
na “Ang agham ay walang kabuluhan at punung-puno ng kamalian
kapag hindi nagdaan sa eksperimento, ang ina ng Kasiguruhan.”

https://tinyurl.com/y28xtj8e

Ang Teoryang Heliocentric ni Copernicus

Ang Polish na Astronomer at Mathematecian na si Nicolaus
Copernicus, ayon sa kanya, ang araw, at hindi ang daigdig, ang sentro
ng sansinukob. Tinawag ang kaisipang ito na Teoryang Heliocentric o
sun-centered. Ayon sa kanya gumagalaw ang daigdig at iba pang
heavenly body paikot sa araw.
https://tinyurl.com/yy52cwee

Si Kepler at ang Paggalaw ng mga Planeta

Winakasan naman ng German astronomer at mathematician na si
Johannes Kepler at ng kanyang three laws of planetary motion ang
paniniwalang gumagalaw ang mga planeta sa direksiyong pabilog sa araw.
Magkakaiba rin umano ang bilis ng pag-ikot ng mga ito—mas mabilis
habang papalapit sa araw at mas mabagal naman habang papalayo.

Si Galileo, ang Dakilang Siyentista

Ang Italian astronomer, mathematician, at physicist na si Galileo Galilei
ang itinuturing bilang modernong siyentista. Noong 1609, naimbento niya
ang teleskopyo na kaniyang ginamit sa pag-aaral ng kalangitan. Gamit nito
napag- alaman niya ang sumusunod: gumagalaw ang daigdig paikot sa araw;
hindi perpektong bilog ang buwan, mayroon itong bundok at lambak ; hindi
lahat ng heavenly body ay gumagalaw paikot sa araw, katulad ng mga buwan
ng Jupiter.

Si Newton at ang Gravity

Isaac Newton ay isang English mathematician at propesor. Gamit
ang pinaunlad niyang teleskopyo, binuo niya angn teoryang Law of
Universal Gravitation. Dito ipinaliwanag niya ang tungkol sa pwersa na
gumgabay sa paggalaw ng daigdig at iba pang heavenly body sa
kalawakan ang Gravity. Ipinaliwanag niya na kaya nanatili ang mga
heavenly body sa kanilang orbit ay dahil naghihilahan ang gravity ng araw
at iba pang heavenly body sa isa’t isa.
1
Ang Scientific Method
Isang mahalagang pag-unlad sa pagtuklas ng tao ng bagong kaalaman. Ito ay ang
sistematikong pagtitipon ng mga datos at pagsusuri ng ideya gamit ang sumusunod na
hakbang.

Step 1. Ask aquestion

Step 2. State a hypothesis
Step 3. Conduct an Experiment

Step 4. Analyze the Result

Step 5. Make a conclusion

Mga Siyentista at mga Imbensiyon

Rene Descartes Pinaunlad ang analytical geometry na naging instrumento sa
siyentipikong pananaliksik. Tanyag siya sa pahayag na “I think,
therefore I am”.

William Harvey Inakda ang On The Motion of the Heart and Blood, kung saan
isinasaad ; dumadaloy ang dugo sa buong katawan ; ang puso ang
nagpapadaloy ng dugo sa katawan.

Robert Hooke Natuklasan ang cell noong 1665 gamit ang kaniyang imbensiyong
microscope.

Robert Boyle Tinaguriang “Ama ng Modernong Chemistry”, ayon sa kanya,

binubuo ang lahat ng bagay ng mas maliliit na butil, na nagsasama
sa iba’t ibang paraan.

Ang Enlightenment
Sa paggamit ng mga siyentista ng scientific method at pangangatwiran sa
pagpapaliwanag ng sangkatauhan, naisip din nilang gamitin ang katwiran upang subuking
ipaliwanag ang kaasalan ng tao, at iba pang aspeto sa buhay gaya ng edukasyon, relihiyon,
at pamahalaan. Nagbigay daan sa Period of Enlightenment o panahon ng rason o
kaliwanagan.
Thomas Hobbes, pilosopong English, may-akda ng Leviathan.
Ayon sa kanya, ang tao ay likas na masama, higit na mahalaga ang
kaayusan kaysa karapatan ng tao, ang pamahalaan ay dapat magtangan
ng nakakatakot na kapangyarihan ng tulad sa isang Leviathan o halimaw
sa dagat.

2
 John Locke, may-akda ng “Two Treaties of Government.” Taliwas
kay Hobbes, ayon sa kanya, may kakayahan ang tao na matuto mula
sa karanasan at sa pagpapaunlad ng sarili; May tatlong likas na
karapatan ang tao buhay, kalayaan, at pagmamay-ari; lehitimo ang
kapangyarihan ng pamahalaang may pahintulot ng mamamayan.

Baron de Montesquieu, isang French na mananangol at

aristokrata. Siya ang may akda ng The Spirit of the Laws. Isinulong niya
ang Separation of Powers o paghihiwalay ng kapangyarihan ng tatlong
sangay ng pamahalaan: lehislatura, Ehekutibo, at hudikatura. Ang
pantay na kapangyarihan ng tatlong sangay ay paraan upang
maiwasan ang pagmamalabis. Ito ang Checks and balances.

Si Francois Marie d’ Arouet, higit na kilala sa sagisag-panulat

na “Votaire”. Binatikos niya ang pamahalaa, mga maharlika, at ang mga
alagad ng Simbahan, na nagpamalas ng kalupitan, paniniil, at
panatismo.

Paglaganap ng Kaisipang Enlightenment

Naipalaganap ang mga kaisipang Enlightenment sa mga salon at sa pamamagitan ng

Encyclopedia. Ang Salon ay ang pagtitipong ginanap ng mayamang kababaihan sa Europe.
Dinaluhan ang salon ng mga siyentista, manunulat, pilosopo at alagad ng sining.

Isa sa mga nanguna sa mga pagtitipong ito si Marie

Therese Geoffrin, na siyang ring namuhunan sa proyekto
ni Dennis Diderot, ang Encyclopedia. Ang Encyclopedia
ay kalipunan ng mga akda ng mga naliwanagan tungkol,
halimbawa, sa agham, teknolohiya, sining, at Pamahalaan.
Geoffrin Geoffrin

http://bit.ly/3tEvcrt http://bit.ly/2N7BF

Rebolusyong Industriyal
Ang mga kaisipang isinulong sa panhaon ng Rebolusyong Siyentipiko ay naging daan
din sa pagkatuklas at pag-imbento ng mga makabagong makinarya na nagpabilis at
nagparami ng produksiyon sa Amerika at Europa. Isinilang ang Rebulosyong Industriyal na
naging daan sa pagkakaroon ng sistemang pabrika (factory system) at pag-unlad ng
Komunikasyon at Transportasyon.

3
 Mga Imbensiyon sa Industriya ng Tela sa Great Britain
Isang Industriya na kinkitaan ng mabilis na pag-unlad ay ang Tela.

Imbensyon Taon ng Imbentor Kontribusyon sa Paggawa

Pagpatent

1733 John Kay Nagpabilis sa paghabi ng tela

flying shuttle
Nagpabilis sa paggawa ng yarn,
1764 James na gamit sa paghahabi ng tela
Hargreaves

Spinning Jenny
Gumamit ng enerhiya mula sa
1769 Richard tubig upang mapabilis ang
Arkwright spinning wheel

Water Frame

1779, walang Samuel Pinagsama ang spinning jenny

patent Crompton at water frame.

Spinning Mule

1787 Edmund Nagpabilis sa paghahabi.

cartwright

Power Loom
https://tinyurl.com/y4uratln

Sistema ng Pabrika

Dahil malalaki ang naimbentong makina, kinailangan itong ilipat sa higit na malalaking
pagawaan, sa pabrika. Dito pinairal sa manggagawa ang estandardisasyon sa oras ng
paggawa 12-14 oras bawat araw at 6 araw sa isang linggo. Pag-unlad ng komunikasyon at
transportasyon
Sa pagdami ng mga imbensiyon, naghanap ang mga Europeo ng mas mura at
epektibong mapagkukunan ng enerhiya. Dito na naimbento ni Thomas Savery ang unang
Steam Engine noong 1689 at ginamit sa pagmimina. Pinaghusay ito ni Thomas
Newcomen, subalit si James Watt ang nagpakilala sa praktikal na gamit nito noong 1769 at
nakagawa siya ng mga sasakyang pinaandar ng steam.

4
 Imbensiyon Taon Imbentor Paglalarawan

1803 Richard Ang kauna-unahang steam power

Trevithick locomotive, ngunit tatlong ulit lang
itong nagamit dulot ng kahinaang
teknikal sa disenyo.
Steam railway locomotive

1807 Robert Ang kauna-unahang steamboat

Fulton na tagumpay na nakapaglayag,
ang “Clermont”.

steamboat

1814 George Inimbento niya ang kauna-

Stephenson unahang steam-powered
locomotive, ang
“Bluchet “. Tinagurian siyang
“Father of Railways”.
Steam locomotive

1825 George Ang Stockton-Darlington Line ang

Stephenson kauna-unahang linya ng tren sa
Great Britain.

Stockton darlington line

1830 Samuel F.B. Sa larangan ng komunikasyon,

Morse mahalagang imbensiyon ang
Telegraph.
Telegraph

Ang Paglago at Paglaki ng Rebolusyong Industriyal

Mga imbensyon
1. Steam Engine – naging daan para madagdagan ang suplay ng enerhiya sa
pagpapatakbo sa mga pabrika.
2. Telepono – imbensyon ni Alexander Graham Bell, nakatulong upang mapabilis
ang komunikasyon at mapalawak pang lalo ang kalakalan.
3. Bombilya – nambento ni Thomas Alva Edison, nagpakilala sa lakas ng
eletrisidad upang nang lumaon ay makatulong para ang isang buong
komunidad ay maliwanagan nito at patakbuhin pa ang mga makabago nilang
kasangkapan.
4. Telegrapo – ipinakilala ni Samuel Morse, na nakatulong pra makapagpadala ng
mensahe sa mga kakilala, kaibigan at kamag-anakan sa ibang lugar.
Ang Rebolusyong industriyal ay nakatulong din sa pagbibigay ng maraming
oportunidad sa paghahanapbuhay ng mga tao. Maraming nagkaroon ng malaking
puhunan na nakapagpabago sa kanilang pamumuhay hanggang sa mabuo ang
middle class o panggitnang uri ng mga tao sa lipunan.
Epekto ng Industriyalismo
Nagpabago sa pamumuhay ng tao ang industriyalismo.
1. Dumagsa sa lungsod ang mga taong taga-probinsiya,nagdulot ng pagdami ng
tao sa lungsod at naging squatter.
2. Sa kawalan ng hanapbuhay marami ang naging palaboy
3. Maging ang mga bata ay napiliytang magtrabaho.
4. Nagdulot din ito ng hidwaang pampolitika.
5. Isinilang ang mga middle class society.
6. Nagbunga ito ng pagtatag ng mga union ng mga manggagawa hanggang noong
kalagitnaan ng ika-19 na siglo.
7. Higit na nagsikap ang mga Kanluranin sa pananakop ng mga kolonya, upang
matugunan ang pangangailangan sa mga hilaw na sangkap na maibibigay g
kolonya at nagsilbing pamilihan ng mga produkto.