Professional Documents
Culture Documents
Las Q3M3
Las Q3M3
Rebolusyong Siyentipiko
Ang pagkakaunawa ng mga Europeo noong ika-15 na siglo tungkol sa mundo at sansinukob ay batay sa
aral ng mga Kristiyano at pilosopiya ni Aristotle.Naging hudyat ng pagpasok ng Rebolusyong Siyentipiko noong ika-
16 at ika-17 siglo ng magsimula ang panahon ng pagsisiyasat sa pamamagitan ng eksperimento bunga ng kanilang
pagmamasid sa sansinukob.
Sa larangan ng Medisina
Hindi tinanggap ang mga pag-aaral ni Galen sapagkat ibinatay ito sa hayop at hindi sa
tao
Inilathala ang kanyang aklat noong 1543, na may pamagat na “On the Fabric of the
Human Body.”
Nagawa niya ito sa pamamagitan ng paggamit ng katawan ng mga yumao para buksan at
pag-aralan, kung kaya’t mas tumpak ang kanyang mga pagsusuri sa katawan ng tao
Andreas Vesalius kumpara kay Galen.
Nagpatunay na iisang dugo lamang ang dumadaloy sa ugat (vein) at artery
Napatunayan din niya na ang puso at hindi ang atay ang nagpapadaloy ng dugo sa
katawan.Ang mga ito ay kanyang isinulat sa kanyang aklat na “On the Motion of the
Heart and Blood.”
William Harvey
Sa Larangan ng Chemistry
Ipinakilala niya ang kanyang Boyle’s Gas Law na nagsasabi na binubuo ang
lahat ng bagay ng mas maliit na butil, na nagsasama-sama sa ibat-ibang
paraan.
Tinagurian siyang “Ama ng Modernong Chemistry.”
Robert Boyle
Ang ambag ng mga intelektuwal na ito ang nagsilbing pundasyon ng mga modernong ideyang may
kinalaman sa pamahalaan, edukasyon, demokrasya, at maging sa sining. Ang mga intelektuwal na ito ay nakilala
bilang mga pilosopo o pangkat nang mga intelektuwal na humihikayat sa paggamit ng katuwiran, kaalaman, at
edukasyon sa pagsugpo sa pamahiin at kamangmangan. Sinuri nila ang kapangyarihan ng relihiyon at tinuligsa
ang kawalan ng katarungan sa lipunan.
Ayon sa kanya, ang bawat tao ay isinilang na tabula rasa o mayroong blankong isipan.
Ang isipan ay malalagyan lamang ng laman batay sa impluwensya ng mga nakapaligid
dito at nararanasan ng isang tao, kung mababago ang kapaligiran at mapapalitan natin
ng mabubuting impluwensya ang nakapaligid sa lahat ng tao mas magiging mabuti ang
ating lipunan.
John Locke May paniniwala siya na ang tao sa kaniyang natural na kalikasan ay may karapatang
mangatuwiran, may mataas na moral, at mayroong mga natural na karapatan ukol sa
buhay, kalayaan at pag-aari.
May sinasabi siya na ang tao ay maaaring sumira sa kaniyang kasunduan sa pinuno
kung ang pamahalaan ay di na kayang pangalagaan at ibigay ang kaniyang mga
natural na karapatan.
Binigyang diin din niya na kung ang tao ay gumagamit ng
pangangatuwiran sila ay makararating sa pagbubuo ng isang pamahalaang may
mabisang ugnayan na makatutulong sa kanilang pinuno.
Noong 1689, isinulat niya ang kaniyang mga ideya sa pamamagitan ng lathalaing “Two
Treaties of Government”.
Ipinakilala niya ang “Social Contract Theory.” Ayon sa “Social Contract Theory” ang
pamahalaan at mamamayan ay pumapasok sa isang kontrata.Ayon sa kontratang ito, ang
pamahalaan ay may obligasyong pangalagaan at pagsilbihan ang mga mamamayan. Ang
mga mamamayan naman ay may obligasyon na magbigay ng serbisyo at buwis sa
pamahalaan. Kinakailangan nilang sumunod sa mga batas na ipinatutupad ng
Jean Jacques pamahalaan. Sa pagkakataon kung saan nilabag ng mga mamamayan ang kontrata nito sa
Rousseau
pamahalaan, maaari siyang parusahan ng batas. Samantala, kung ang pamahalaan naman
ang lalabag sa kontrata, ang mga mamamayan ay may karapatang palitan ang
pamahalaan.
Rebolusyong Industriyal
Noong una, umaasa lang ang mga tao sa pagtatanim. Ito lang halos ang pinagkukunan nila ng kabuhayan.
Ngunit noong huling bahagi ng ika-18 siglo at unang bahagi ng ika-19 na siglo, pinasimulan ng Britanya ang
Rebolusyong Industriyal. Ano nga ba ang Rebolusyong Industriyal? Ito ang panahon na kung saan gumamit sila ng
mga makinarya upang makagawa pa ng iba pang produkto. Ito rin ang panahon na lumipat ang mga tao mula sa
simpleng ginagamitan ng kamay tungo sa paggamit ng mga komplikadong makinarya. Nagdulot ito ng mas mabilis at
maraming produktong nagagawa. Ang dating lipunang umaasa lamang sa pagsasaka ngayon ay nakadepende na sa
mga bagong kagamitan o teknolohiya. Taong 1760 na pasimulan ng Britanya ang Rebolusyong Industriyal dahil sa
mga sumusunod na kadahilanan:
Likas na yaman – Ang Britanya ay sagana sa karbon at bakal na mahalaga sa pagtatayo ng industriya.
Yamang tao - Maraming lakas paggawa sa Britanya dahil maraming manggagawa roon.
Sapat na puhunan – May malaking silang kapital na magagamit sa pagtatatag ng mga bagong industriya.
Suporta ng pamahalaan – Sinuportahan ng pamahalaan ang pag-unlad ng ekonomiya ng Britanya sa
pamamamagitan ng pagtatatag ng malakas na hukbong pandagat na sumuporta sa kanyang imperyo at
kalakalang panlabas.
Kinalalagyan – Ang bansa ay may mainam na daungan. Ang paglalakbay sa tubig ng mga produkto at kalakal
ay mabilis na madadala sa kanyang destinasyon kaysa sa paglalakbay sa lupa.
Ang pag-unlad ng paggamit ng mga makabagong makinarya ay lubos na nakatulong sa mga bansa sa Europa,
hindi lang sa Europa kung hindi sa ibat ibang panig ng mundo.Kilalanin natin kung sino-sino ang mga taong nasa
likod ng imbensyong ito. Ano- ano ang mga makinaryang ito?
Dahil sa Rebolusyong Industriyal, may malaking naging epekto ito sa Europa at sa daigdig noon at ngayon.
IMBENTOR
2. JOHN KAY Inimbento niya noong 1733 ang makina na tinatawag na “flying
shuttle”Nagpabilis ito sa paghahabi nang doble sa maaring gawin ng
isang tao sa isang araw.
4. RICHARD ARKWRIGHT Imbentor na Ingles. Naimbento niya ang isang makina na tinawag
niyang “water frame,” noong 1769, na kung saan gumamit siya ng
water power na nagmumula sa mabilis na agos ng tubig sa
pagpapatakbo ng spinning wheel.
7.ELI WHITNEY Amerikanong imbentor. Noong 1793, naimbento niya ang “cotton
gin” na nagpabilis nang ilang beses sa pagtatanggal ng buto mula sa
bulak.
9. GEORGE STEPHENSON Inhinyerong Ingles. Siya ang nakaimbento ng “steam power train” o
daang bakal na ginagamitan ng “steam engine”
Binago ng Rebolusyong Industriyal ang bawat bahagi ng pamumuhay ng mga bansang naging aktibo sa
industriyalisasyon.
Matinding pananamantala at paghihirap ang naranasan ng mga manggagawa sa mga pabrika at industriya.
Lumaki ang pangangailangan sa mga hilaw na sangkap.
Umunlad ang transportasyon, agrikultura at pakikipagtalastasan.
Nagbigay ito ng maraming trabaho dulot ng industriyalisasyon na nagbunga rin ng panganib sa kalusugan ng
mga tao.
Nagdulot din ito ng mataas na pag-angat ng kahalagahan ng pangangalakal.
Lumago ang pamumuhay ilang mga tao.
Nagbunga ang Rebolusyong Industriyal ng pagdami ng bilang ng populasyon s a Europa lalo na ang mga sentro
ng kalakalan at komersiyo.
Nagdulot ng polusyon, pagsisiksikan sa mga marurumi at madidilim na mga kabahayan na nagdulot ng
paglaganap ng sakit at epidemya sa mga lugar na tirahan ng mga mahihirap.
Paglaki ng agwat katayuan sa buhay ng mahihirap na manggagawa at mayayamang may ari ng lupa at
pagawaan.
Mabilis na lumago at nagsulputan ang mga lungsod.
Nagdulot din ito ng pagkabuo ng mga samahan para sa pagbabago ng kalagayan ng mga manggagawa, gayun
din ang pagkakaroon ng mga batas para sa ikabubuti ng kalagayan ng mga ito.
Nabuo rin ang kilusang nagsusulong sa pag-aalis ng pang-aalipin. Kasabay rin nito ang pagkakaroon ng mga
karapatan ng mga kababaihan.
SUMMATIVE TEST IN ARALING PANLIPUNAN 8
(MODULE 3)
Hanay A Hanay B
PERFORMANCE TASK
(MODULE 3)
PANUTO: Sa tulong ng kaalamang nakuha sa tekstong nabasa sa modyul na ito,isulat ang mahahalagang
impormasyon
sa talahanayan
REBOLUSYONG
SIYENTIPIKO 1.
2.
3.
1.
ENLIGHTENMENT
2.
3.
REBOUSYONG 1.
INDUSTRIYAL
2.
3.