CZY WARTO REGULOWAĆ RZEKI?

Wykonał Hubert Pławecki

 SPIS TREŚCI

1. 1. Na czym polega regulacja rzek?

2. 2. W czym pomaga regulacja rzek?
3. 3. Dlaczego nie warto regulować rzeki?
4. 4. Naturalne piękno rzek.
5. 5. Czym jest biologiczna regulacja rzek?
6. 6. Elektrownie tworzone na wyregulowanych rzekach.
7. 7. Jak wygląda regulacja rzek w Polsce?
8. 8. Walka z powodzią.
9. 9. Bug-jedna z ostatnich niewyregulowanych rzek.
 NA CZYM POLEGA
REGULACJA RZEK?

Regulacja rzek polega na nadawaniu

korytom rzek odpowiednich spadków
podłużnych, przekrojów poprzecznych
i krzywizn. Stabilizację koryt rzecznych
zapewniają budowle regulacyjne: ostrogi
brzegowe, tamy podłużne i opaski
brzegowe (przylegające do brzegu, zwykle
z faszyny lub kamieni).
 W CZYM POMAGA
REGULACJA RZEK?

Regulację rzek stosuję się by ułatwiać

ruch statków transportujących różne
towary np. surowce mineralne czy też
żywność( taki transport wywiera
znacznie mniejszy wpływa na
środowisko naturalne niż transport
np. samochodowy) oraz by zapobiegać
powodziom na terenach
przyrzecznych. Do tego umożliwia
to budowę mostów i innych obiektów,
na przykład elektrowni wodnych, oraz
osusza tereny.
DLACZEGO NIE WARTO
REGULOWAĆ RZEKI?

Zdania na ten temat są podzielone, jest

wielu zwolenników tej czynności,
ale też i osób które tego nie popierają,
dlaczego? Ponieważ twierdzą oni,
że działania te niszczą siedliska
zwierząt oraz roślin które mieszkają
w rzekach, powodują coraz to większe
zanieczyszczenia środowiska wodnego
oraz zwiększają zagrożenie powodzią
w miejscach, gdzie rzeka nie jest
uregulowana.
NATURALNE PIĘKNO RZEK

Rzeki same w sobie nie są tak proste,

równe i idealnie uregulowane. To tylko
wytwór człowieka, który przekształcił
naturalny bieg rzeki. Jak widać po
prawej stronie, rzeki nie uregulowane,
nie takie idealne są również bardzo
piękne. Są one również domem wielu
rzadkich i chronionych gatunków
roślin oraz zwierząt. Na szczęście na
razie nie wszystkie rzeki są
uregulowane.
CZYM JEST BIOLOGICZNA
REGULACJA RZEK?

Biologiczna regulacja rzek ma za

zadanie nieszkodliwe odprowadzenie
wód przy wykorzystaniu roślinności
drzewiastej i krzewiastej, utrwalającej
koryto cieku i tereny zalewowe.
 ELEKTROWNIE
TWORZONE NA
WYREGULOWANYCH
RZEKACH
W Polsce istnieje 771 elektrowni
wodnych, z których 10 ma moc powyżej
10 MW. W 2019 r. wyprodukowały
łącznie około 1,5 proc. krajowej energii
elektrycznej. Polska wykorzystuje zasoby
hydroenergetyczne zaledwie w 12 proc.
Szkody ekonomiczne i środowiskowe
wywołane przez stopień we Włocławku
są z kolei znaczne. (na obrazku tama
we Włocławku na tle innych rzek)
Wystarczy wymienić powódź
zatorową w 1982 roku, powódź
letnią powyżej Płocka w 2010
roku. Do tego dodajmy erozję
dna Wisły poniżej stopnia.
Zapora jest także potężną
przeszkodą dla migracji ryb,
oznacza silny spadek liczebności
takich ryb jak troć, łosoś oraz
certa.
 JAK WYGLĄDA
REGULACJA RZEK W
POLSCE?

"Regulowanie" rzek w Polsce to

w praktyce prostowanie i skracanie
ich biegu przez odcinanie meandrów,
pogłębianie, umacnianie
i wyrównywanie brzegów, a czasem
także betonowanie koryta. Ma to
umożliwić szybszy odpływ wody
i zapobiegać wylewom. Szybszy
odpływ sprawia jednak, że fala
powodziowa przemieszcza się
szybciej i przynosi większe szkody.
 WALKA Z POWODZIĄ

Unijna dyrektywa wskazuje, że powodzie

należą do naturalnych zjawisk, którym nie
sposób zapobiec, jednak zmiany klimatu
i działania człowieka, w tym budowa
mieszkań, czy zmniejszenie naturalnego
potencjału retencyjnego gleby przez
użytkowanie gruntów, zwiększają
prawdopodobieństwo występowania powodzi.
Zaostrzają też ich skutki. Sposób na
zminimalizowanie szkód powodziowych?
Należy przeznaczyć tereny zalewowe na
działalność mniej wrażliwą. Przykład: zalanie
terenów rolnych niesie mniejsze koszty
ekonomiczne i społeczne niż powódź na
terenach mieszkalnych. W takich sytuacjach
trzeba dopuścić inwestycje hydrotechniczne.
Pytanie tylko jakie. Można wzdłuż koryta rzeki
zbudować poldery, czyli umocnić wały na
określonej wysokości, tak by wysoka woda
spokojnie wlała się do polderu i
zbudować urządzenia spustowe, do
oddawania wody, kiedy jej poziom w rzece się
obniży. 
BUG-JEDNA Z OSTATNICH
NIEWYREGULOWANYCH
RZEK

Bug jest jedną z ostatnich

nieuregulowanych dużych rzek w Europie
o unikatowych walorach przyrodniczych,
a plany budowy drogi wodnej E40 łączącej
Bałtyk z Morzem Czarnym zakładają
wybudowanie wzdłuż rzeki sztucznego
kanału. Pobór wody z Bugu,
żeby eksploatować kanał spowodowałby,
że region częściej nawiedzać będą
dusze, średnio aż o 172 proc., jak wskazuje
dr Mateusz Grygoruk z SGGW i
Koalicji Ratujmy Rzeki.
 REGULACJA RZEK W
NASZEJ OKOLICY

Całkiem niedaleko Librantowej, a dokładnie

przez Nowy Sącz, przepływa potok (nazywany
już przez wszystkich po prostu rzeką)
o nazwie Łubinka. Nie jest ona wyregulowana
i w wielu miejscach bardzo często wylewa,
szczególnie po obitych opadach deszczu. Było
już wiele projektów regulowania tej rzeki,
jednak mimo to corocznie robią się z nią jakieś
problemy.
 MODERNIZACJA RZEK
---------------------------------------------------------------------------------
----
Również w Nowym Sączu znajduję się znana
wszystkim rzeka Kamienica, która również
sprawiała dawniej mieszkańcom sporo
kłopotów, od wielu miesięcy odbywają się
na niej prace modernizacyjne, mające na
celu zapobieganie kolejnym incydentom z
udziałem tej rzeki. Na zdjęciu obok widzimy
jak takie działania wyglądają.
 PODSUMOWANIE

A więc odpowiadając na pytanie główne – czy

warto regulować rzeki? Moim zdaniem warto,
ale oczywiście z umiarem i tylko gdy zajdzie
pilna potrzeba, w przeciwnym razie nie ma
sensu niszczenia naturalnego piękna przyrody,
niech naturalne środowiska zostaną jak
najdłużej nietknięte działalnością człowieka!
 ŹRÓDŁA

• Do prezentacji wykorzystałem informację z :

• Puls życia 8, podręcznik do biologii dla klasy ósmej szkoły podstawowej, B. Sągin, A.Boczarowski,
M.Sęktas
• Oraz ze stron internetowych:
• https://bibliotekanauki.pl
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Regulacja_rzeki
•https://wyborcza.pl/7,177851,26864493,ujarzmianie-rzek-polska-plynie-pod-prad-swiatwego-trendu-ren
aturyzacji.html?disableRedirects=true
 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 