Γιατί μ ’αγάπησες;

ΜΑΡΊΑ ΠΟΛΥΔΟΎΡΗ
Η Μαρία Πολυδούρη (1902-1930) είναι μια ποιήτρια που πέθανε πολύ νέα, αλλά πρόλαβε να
αφήσει ένα αξιόλογο ποιητικό έργο. Η σχέση της με τον Κ.Γ. Καρυωτάκη και κυρίως ο
τραγικός του θάνατος της ενέπνευσαν μια σειρά από ερωτικά ποιήματα, όπως αυτό που
ακολουθεί, το οποίο ανήκει στη συλλογή Oι τρίλλιες που σβήνουν (1928).

Η ποίηση της Πολυδούρη: Τίτλος:

Η χρήση του β΄ γραμματικού

είναι έντονα λυρική με νεορομαντικές και προσώπου δείχνει ότι η ποιήτρια
συμβολιστικές επιρροές απευθύνεται σε κάποιον, στον
οποίο μάλιστα αφιερώνει το
ποίημα.
Η συχνή επανάληψή της λέξης
αγάπη εκφράζει τους τρόπους με
τους οποίους εκδηλωνόταν αυτος ο
έρωτας και τις αντίστοιχες στιγμές
ευτυχίας που χάριζαν οι
εκδηλώσεις στην ποιήτρια.

οι επιδράσεις από τον

είναι σπαρακτική και Καρυωτάκη και τα Η επιμονή της Πολυδούρη όχι
συναισθηματική μανιάτικα μοιρολόγια στην αξία της δικής της αγάπης
προς αυτόν στον οποίο Έτσι εκφράζει σε
είναι αρκετά εμφανείς. απευθύνεται, αλλά της δικής αντανάκλαση τη δική της
του αγάπης προς αυτήν. αγάπη για εκείνον.
 Δεν τραγουδώ παρά γιατί μ' αγάπησες
στα περασμένα χρόνια.
Και σε ήλιο, σε καλοκαιριού προμάντεμα
και σε βροχή, σε χιόνια,
δεν τραγουδώ παρά γιατί μ' αγάπησες.

Μόνο γιατί με κράτησες στα χέρια σου

μια νύχτα και με φίλησες στο στόμα,
μόνο γι' αυτό είμαι ωραία σαν κρίνο ολάνοιχτο Παρομοίωση: δηλώνεται η ομορφιά, η δροσιά και η αγνότητα της νέας
κι έχω ένα ρίγος στην ψυχή μου ακόμα, Μεταφορά:  το ρίγος δηλώνει την ψυχική συγκίνηση της ποιήτριας, όταν
μόνο γιατί με κράτησες στα χέρια σου. σκέφτεται τρυφερές στιγμές, παρόλο που όλα αυτά έγιναν παλιότερα

Μόνο γιατί τα μάτια σου με κοίταξαν Μεταφορά: η φράση δείχνει την ειλικρίνεια της αγάπης που τρέφει ο νέος
με την ψυχή στο βλέμμα, γι’ αυτήν.
περήφανα στολίστηκα το υπέρτατο
της ύπαρξής μου στέμμα,
μόνο γιατί τα μάτια σου με κοίταξαν.

Μόνο γιατί όπως πέρναα με καμάρωσες

και στη ματιά σου να περνάει Παρομοίωση: φανερώνεται το αίσθημα του αγαπημένου της, αφού η
είδα τη λυγερή σκιά μου ως όνειρο ποιήτρια βλέπει τη σκιά της σαν όνειρο μέσα στα μάτια του
να παίζει, να πονάει,
μόνο γιατί όπως πέρναα με καμάρωσες.
 Γιατί δισταχτικά σα να με φώναξες
και μου άπλωσες τα χέρια
κι είχες μέσα στα μάτια σου το θάμπωμα Μεταφορά: μιλά για ένα βλέμμα ερωτικό
– μια αγάπη πλέρια,
γιατί δισταχτικά σα να με φώναξες.
Γιατί, μόνο γιατί σε σέναν άρεσε
γι' αυτό έμεινεν ωραίο το πέρασμά μου.
Σα να μ' ακολουθούσες όπου πήγαινα,
σα να περνούσες κάπου εκεί σιμα μου.
Γιατί, μόνο γιατί σε σέναν άρεσε.
Μόνο γιατί μ' αγάπησες γεννήθηκα,
γι' αυτό η ζωή μού εδόθη.
Στην άχαρη ζωή την ανεκπλήρωτη
μένα η ζωή πληρώθη
Μόνο γιατί μ' αγάπησες γεννήθηκα.
Μονάχα για τη διαλεχτήν αγάπη σου
μου χάρισε η αυγή ρόδα στα χέρια.
Για να φωτίσω μια στιγμή το δρόμο σου
μου γέμισε τα μάτια η νύχτα αστέρια, Μεταφορά: εκφράζεται η ευτυχία που νιώθει η ποιήτρια
μονάχα για τη διαλεχτήν αγάπη σου.
Μονάχα γιατί τόσο ωραία μ' αγάπησες
έζησα, να πληθαίνω
τα ονείρατά σου, ωραίε που βασίλεψες,
κι έτσι γλυκά πεθαίνω
μονάχα γιατί τόσο ωραία μ' αγάπησες.
Μεταφορά: εννοεί τον θάνατο του αγαπημένου της
Στοιχεία ποιήματος

ύπαρξη ομοιοκαταληξίας

συνεχής επαναλήψεις λέξεων και φράσεων

εναλλαγή α’ και β’ ενικού προσώπου

χρήση σχημάτων λόγου

εναλλαγή χρόνων Ενεστώτα και Αορίστου

Ανάλυση του ποιήματος
• Θέμα:

Το νόημα που αποκτάει η ζωή της ποιήτριας μέσα από τον έρωτα.
• Μορφή ποιήματος
Ομοιοκαταληκτούν σε κάθε στροφή ο 1ος και 5ος στίχος και ο 2ος με τον 4ο. Ο 3ος στίχος είναι
ανομοιοκατάληκτος.
• Ύφος:
Ο τόνος είναι ιδιαίτερα μελαγχολικός και θλιβερός παρόλα αυτά δεν στερεί από το ποίημα τον
ερωτικό σκοπό του, δημιουργεί στον αναγνώστη ανάμεικτα συναισθήματα
• Εναλλαγή χρόνων:
Με τη χρήση του Αορίστου ανακαλεί ερωτικές στιγμές από το παρελθόν και με τον Ενεστώτα
περιγράφει τις συνεπείς των στιγμών αυτόν στο παρόν
Ανάλυση του ποιήματος
•Σύνδεση:
Στους στίχους 21 – 25 η Πολυδούρη συνδέει τον έρωτα και το θάνατο….. «ωραία αγαπήθηκε,
μέστωσε από τη ζωή του έρωτα, πλήθυνε τα όνειρά του αγαπημένου της…που τώρα πια
βασίλεψε». Η ποιήτρια ενώ βρίσκεται κοντά στον θάνατο, δεν νιώθει φόβο γιατί έχει ζήσει την
ζωή που ήθελε και φεύγει γεμάτη αναμνήσεις
• Ρηματικά πρόσωπα:
Χρησιμοποιείται το α’ ρηματικό πρόσωπο καθώς πρόκειται για προσωπική εξομολόγηση
Χρησιμοποιείται και το β’ ρηματικό πρόσωπο γιατί απευθύνεται σε ένα «εσύ» το οποίο
υποθέτουμε ότι είναι ο Καρυωτάκης λόγω της σχέσης τους
Σχήματα Λόγου
Ρόλος της Μεταφοράς:
•Στη λογοτεχνία, μια λέξη μπορεί να χρησιμοποιείται κυριολεκτικά ή μεταφορικά, δηλαδή η σημασία
της διευρύνεται και μεταφέρεται σε μια άλλη έννοια.
•Η μεταφορική χρήση των λέξεων προσδίδει πλούτο, βάθος και δύναμη στο λόγο, ζωντάνια και
εκφραστικότητα.
•Επίσης δημιουργεί εικόνες και κάνει το ποίημα πιο ευχάριστο στην ανάγνωση του

Ρόλος της Παρομοίωσης:

• Προσδίδει ζωντάνια, αμεσότητα και παραστατικότητα στον λόγο.
Σχήματα Λόγου
Επανάληψη:
• Η λέξη «ζωή» επαναλαμβάνεται, για να τονιστεί η αξία της μέσα από τον έρωτα και το
γεγονός ότι η ζωή χωρίς τον έρωτα είναι ανούσια

Ρόλος της Επανάληψης:

•Η επανάληψη αυξάνει την ένταση στον λόγο και την αισθητική απόλαυση.
•Η προσοχή του δέκτη στρέφεται στο επαναλαμβανόμενο στοιχείο που αποκτά μεγαλύτερη
σημασία.
 Ερωτήσεις Κατανόησης
•Ερ. 1 σελ. 152: Βρείτε τα «γιατί» του ποιήματος και •Ερ. 2 σελ. 152: «Μόνο γιατί μ ’αγάπησες
εξετάστε ποια εντύπωση δημιουργεί στον αναγνώστη η γεννήθηκα»: Σχολιάστε το νόημα αυτού του
επανάληψή τους
στίχου
- «γιατί μ’ αγάπησες»
 θεωρεί σκοπό του ανθρώπου τον έρωτα
- «γιατί με κράτησες… με φίλησες»
και ότι έτσι η ζωή αποκτάει νόημα
- «γιατί τα μάτια σου με κοίταξαν»
 ο έρωτας για το αγαπημένο της πρόσωπο
- «γιατί όπως πέρνα με καμάρωσες»
την κάνει να νιώθει ολοκληρωμένη ως
- «γιατί σα να με φώναξες» άνθρωπος
- «γιατί, μόνο σε ‘σέναν αρέσει»
- «μόνο γιατί μ’ αγάπησες»
- «μονάχα γιατί τόσο ωραία μ ‘αγάπησες
Η επανάληψη των «γιατί» τονίζει το έντονο
ερωτικό συναίσθημα