Basiselementen

Zeevaart
1. Basiselementen zeevaart

1.1 Inleiding
1.2 Zeerecht
1.3 Uitbatingsvormen
1.4 Soorten goederen
1.5 Betrokken partijen, hulp- en tussenpersonen
1.1 Inleiding
   
The perils of the Sea…
Accidents and dangers peculiar to maritime activities,
resulting from the unique environment of the sea.

Zeevaart = een avontuur, afzondering op zee.

De Zee is niet te domineren, heeft andere wetten (tsunami).
Risico op schade en verlies is (nog steeds) reëel. Verzekering !
Kapitein heeft onaantastbaar gezag. (muiterij - Bounty)
Typisch is de “Averij Grosse” (general average = risico’s delen)
De echte eigenaar van een schip is moeilijker op te sporen.
Schip is verpersoonlijkt, krijgt een naam, vlag en nationaliteit.
(vlag = territoriaal gebied)
 Bill of Lading
Cognossement
Connaissement
Konnossement
Conocimiento
Коносамент

Uitttreksel uit het logboek als erkenning “reconnaitre”

Het schip …

• vessel name or sub

• “substitution of vessel clause”

“… to carry the goods to their port of destination by the said or other vessel or vessels
either belonging to the Carrier or others...”
Verschillende nummers bij schepen :

Voyage number
• uniek nummer van een welbepaalde reis van een schip
• vaak aangevuld met aanduiding van de richting (bound : south, north, east, west)
• een reisnummer voor elke reis
• toegekend door de rederij

IMO number
• uniek scheepsidentificatienummer
• bestaat uit 3 letters (IMO) gevolgd door 7 cijfers
• éénmalig bij de bouw van een schip
• toegekend door IHS Maritime (voorheen Lloyd’s Register-Fairplay, de enige instantie die van
IMO deze nummers mag uitgeven)

Verblijfsnummer
• uniek nummer voor het verblijf van een schip in een haven
• Als identificatie in het verdere elektronische berichtenverkeer (APICS, Engima, Zedis, …)
• een verblijfsnummer voor elk verblijf (aanloop) in een haven
• toegekend door het Havenbedrijf van de aanloophaven
Reisnummer (= voyage number)

• uniek nummer van een welbepaalde reis van een schip

• ter identificatie, om verwarring te vermijden (Met name lijnvaart : schepen in loops ! )
• vaak aangevuld met aanduiding van de richting = “bound”
=> eastbound or westbound ?
=> southbound or northbound ?
1.2 Zeerecht

The Hague-Visby Rules vinden we terug in het nieuwe Belgische Scheepvaartwetboek in

Boek II,
Titel 6 Bevrachting en vervoer,
Hoofdstuk 2 Vervoer,
Afdeling 1 Goederenvervoer,
Onderafdeling 1 Regels van Den Haag-Visby

Van kracht sinds september 2020

1.3 Uitbatingsvormen

1.3.1 Indeling volgens type vervoer :

Lijnvaart (liner trade)

Trampvaart of wilde vaart (chartering)
Industriële vaart of eigen vaart

1.3.2 Indeling volgens geografie :

Shortsea shipping
Deepsea shipping
 De Lijn…. versus tramp = taxi

De lijnschepen verzorgen een zich periodiek herhalende dienst tussen vooraf

bepaalde havens volgens een vooraf bepaald vaarschema.

De charterschepen worden enkel ingezet wanneer er behoefte is.

“Eigen vervoer” is ontstaan uit noodzaak
door de welbepaalde aard van sommige goederen.

Vb. Fruit, petroleum, … kan enkel gebeuren met daarvoor speciaal uitgerustte schepen.
Shortsea versus Deepsea
1.4 Soorten goederen

1.4.1 Containerlading
1.4.2 Vloeibare bluk
1.4.3 Droge bulk
1.4.4 Stukgoed
1.4.5 Rollend materiaal
• Conventioneel
= de BASIS, hoe maritiem is begonnen
= verscheping waarbij de goederen met hun eigen verpakking worden verstuurd… maw stuk per
stuk = stukgoed = breakbulk

Mid jaren ‘70 : ctrs : als resultaat van rederijen hun zoektocht naar een middel om lading op een
eenvormige manier te behandelen. De container als verpakkingsmiddel met
standaardafmetingen. De eenheid = TEU.
• Containerlading

Dé Revolutie +/- 1950

“Uitvinding” van de CONTAINER

-Malcolm McLean (Sealand)

-Uit noodzaak voor wegvervoer.
-In 1 “box” de bevoorrading van 1 bataljon (1 eenheid).
-Zeer gemakkelijk te transporteren en voor te bereiden.
-Op relatief korte termijn ingeburgerd in veel vaargebieden.
-Mits enorme investeringen van zowel reders, havens en handelaars

Vaste afmetingen van containers.

Standaardmaten die passen op zeeschepen, vrachtwagens, binnenschepen en treinwagons.

Alle lading die gecontaineriseerd kan worden, zal in containers vervoerd worden.
Muv * lading die niet in containers past
* havens die geen containerschepen kunnen behandelen
• Vloeibare bulk = liquid bulk

Vloeibare producten die op grote schaal in een tankschip

of pijpleiding worden vervoerd.

Tankcontainer ! Stc liquid bulk !

• Droge bulk = dry bulk

Niet los verpakt,

maar in grote hoeveelheden
Vervoerd in het ruim van het schip.
• Ro/Ro
Verrijdbare lading.

Ro/Ro zegt vooral iets over

de manier waarop deze lading
wordt gelost en geladen.
1.5 Mogelijke betrokken partijen

– Carrier (reder)
– Shipbroker (scheepsmakelaar)
– Forwarder (expediteur)
– Shipper (verlader)
– Shipping agent (scheepsagent)
– Stevedore (stouwer)
– Wharfinger (natie)
– Terminal operator (terminal uitbater)
– Lashing & securing companies (kuipers & schoorders)
– Cargosurveyor (ladingsinspecteur)
– P&I Club
– Classificatiemaatschappij (begrippen Port state control, FOC’s, …)
– RELATIE tussen de partijen onderling

Bill of Lading :

• “Shipper”
• “Consignee”
• “Notify”

Kunnen deze betrokken partijen voorkomen

in de hoedanigheid van een shipper/consignee/notify
op een Bill of Lading of een Seaway Bill ?

Belangrijk inzake aansprakelijkheid in geval van shipper en consignee (general average)

Notify wordt inzake aansprakelijkheid buiten beschouwing gelaten.)
 Carriers, rederijen, vervoerders, zeevervoerders, ….

Commissionair-vervoerder = treedt op in eigen naam én voor eigen rekening.

Belooft een resultaat en wordt vermoed aansprakelijk te zijn (tot bewijs van het tegendeel) als het resultaat niet wordt bereikt.
Belangenorganisatie : FONASBA, ECSA, NAVES, ASV.
 Maritiem transport, de carrier als…

• VOCC of NVOCC ?

Wezenlijk verschil :

VOCC act as …. a carrier to the shipper (VOCC’s B/l)

NVOCC act as … a shipper to the carrier (VOCC’s B/l)

and as a carrier to the shipper (NVOCC’s house B/l)

VOCC IS de zeevervoerder.
NVOCC geeft zich uit ALS de zeevervoerder.

Beide treden op als commissionair-vervoerder

en handelen in eigen naam én voor eigen rekening.
 Maritiem transport, de carrier als…

• Owner of Operator ?

Wezenlijk verschil :

Owner… “registered owner”

 staat officieel geregistreerd als eigenaar van het schip
 rederij als investeringsmaatschappij

Operator… “disponent owner”

 doet de operationele en commerciële uitbating van het schip
 Rederij als uitbater
=> Shipbroker
= scheepsmakelaar
= tussenpersoon in bevrachting

Onderverdeeld in cargo brokers

en vessel brokers.

! Tussenpersoon ! Treedt op :

in naam
EN
voor rekening van de opdrachtgever.

Brengt enkel de partijen samen !

Staat net daarom

nooit op een cognossement.
Expediteurs
Zij moeten zowel technisch specialist zijn als generalist...

Let op !? De expediteur biedt aan :

=> de organisatie van het vervoer (treedt op als commissionair-expediteur)

OF
=> georganiseerd vervoer (treedt op als commissionair-vervoerder, NVOCC)

 Forwarders, expediteurs, klanten, “indirecte” verladers, verschepers, …

• belooft zijn best te doen (redelijke zorg te betrachten) en is enkel maar aansprakelijk als zijn
principaal bewijst dat hij daadwerkelijk een fout heeft begaan.
• Treedt op in eigen naam maar voor rekening van zijn opdrachtgever (= de commitent).
• Belangenorganisatie : FIATA, FORWARD Belgium.
Zij focussen zich op hun product : grondstoffen/producten fabriceren en verhandelen

 Shippers (verzenders, afzenders)

 in de hoedanigheid van “verkoper, supplier, …”

 of “bestemmeling, koper, ontvanger, BCO (beneficial cargo owner) …”

• In essentie : definitie “verlader” = aanbieder van de lading = klant van de rederij

• Belangenvereniging verladers = OTM = Organisatie van Traffic Managers
“Belangenorganisatie van Logistieke professionals”
Zij brengen transportcontracten tot stand tussen reder(s) en verlader(s) “directe” of “indirecte”

“acting as agents only…” “acting on behalf of...”

The shipping agent looks after the owner’s interests in his name and at his expense.

 Shipping agents, scheepsagenten (ANR), cargadoors (RTM), scheepsbevrachters, …

PORT agent (schip)

LINER agent (lading)

-> independent
-> dedicated

OWN agent (eigen rederijkantoor)

 Zij laden en lossen (zee)schepen.

=> Stevedore, stouwer (ANR), stuwadoor (RTM), …

stouwers kunnen worden onderscheiden in hun specialiteit om goederen te verwerken : containers,

stukgoed, … .
 Zij zorgen voor de behandeling en het vervoer tussen de kaaien en de magazijnen.

=> Wharfinger, natie,

goederenbehandelaar …

- p.29
Zij baten de terminal uit.

=> Terminal operator

 Zij “maken kuipen/kuipers”
en “sjorren” de lading vast/schoorders

Niet enkel voor B/B maar ook voor

Bijvoorbeeld gemengde lading in een
Container ! Safety first !

=> Lashing & securing

=> Cargosurveyor, ladinginspecteur
 “verzekeringsmutualiteit”

=> P&I Club, …

Protection : bescherming tegen aansprakelijkheid die eigenaar zijn van een schip met zich meebrengt
Indemnity : bescherming tegen aansprakelijkheid die het uitbaten van een schip met zich meebrengt.

Risico’s die andere (gewone) verzekeringsmaatschappijen niet willen dekken.

Lidmaatschap = Call.
 P&I Club

Begrippen gerelateerd met P & I :

Seaworthiness and Security

The Classification Society

The Flag State

Port State Control

 P & I club

PROTECTION and INDEMNITY Club

Ontstaan
Missie
The International Group
Toekomst
 P & I club

Ontstaan

- Rond 1860 ontstond de eerste P & I Club.

- Als reactie tegen het monopolie en de willekeur in verzekeringen door Lloyd’s.
- Groep(en) van scheepseigenaars die zich onderling gaan verzekeren.
- Vrij sterke band met de landen waar de schepen geregistreerd werden.
 P & I club

Missie

- Onderlinge Verzekering voor schade aan schip en lading als non-profit

organisaties.
- Onderlinge steun voor research en development.
- Studies en adviezen ivm juridische kwesties, zoals internationale wetgeving en
contracten (bv b/l).
- Betrokken bij internationale organisaties die de ontwikkelingen in scheepvaart
beïnvloeden (bv IMO).
 P & I club
The International Group

- Groep van 13 belangrijkste P & I clubs.

- Dekt 90 % van de wereldhandelsvloot !
- Zeer groot potentieel aan reserves en kracht voor negotiaties herverzekering van
risico’s.
- Zeer flexibel om te kunnen ingrijpen bij grotere verliezen of verantwoordelijkheden.
American Club
Gard Club
Skuld Club
Swedish Club
Japan Club
Britannia Club
London Club
North of England Club
Shipowners Club
Standard Club
Steamship Mutual Club
UK Club
West of England Club
 The “CLASS”

The Classification Societies

Organisaties die zorgen voor standaarden voor ontwerp, constructie en controle van schepen en
maritieme installaties.

De schepen krijgen een classificatie-attest naargelang de staat waarin ze zich bevinden.

Het classificatie-attest = klasse-certificaat wordt afgeleverd bij de oplevering (na de bouw van het
zeeschip)

Deze klasse is van belang voor de risicobeoordeling door P&I clubs & cascoverzekeraars.

100 A 1 is de hoogste Lloyd’s klasse.

Zeewaardigheid = Veiligheid !
 The “CLASS”

The Classification Societies

Ontstaan vanuit de noodzaak van verzekeraars om een onafhankelijke instantie te

hebben die de inspectie van de schepen op zich kon nemen.

Eerste « class » opgericht door Lloyd’s Register in 1760.

Ondertussen werd de IACS opgericht door de 10 grootste Classification Bureaus

samen.

(= 94 pct van de wereld handelsvloot)

 The “CLASS”

The Classification Societies

ABS American Bureau of Shipping

BV Bureau Veritas
CCS China Classification Society
DNV Det Norske Veritas
GL Germanischer Lloyd
KR Korean Register of Shipping
LR Lloyd’s Register
NK Nippon Kaiji Kyokai
RINA Registro Italiano Navale
RS Russian Maritime Register of Shipping

CRS Croatian Register of Shipping

IRS Indian Register of Shipping
 The “Flag” State

De vlaggestaat

- Het land (en haven) waar het schip geregistreerd werd, wat vroeger de thuishaven en
nationaliteit van het schip was.

- Een « nationale » vloot was zeer belangrijk voor sommige landen om de bevoorrading
van hun bevolking veilig te stellen en de belangen te kunnen verdedigen van hun
onderdanen vooral in het buitenland / kolonies. De handelsvloot was vroeger een back-
up voor de militaire armada’s. (cfr Falkland oorlog)

= Territoriaal gebied !
 The “Flag” State

De vlaggestaat

- De Staat waar een schip geregistreerd werd dient te zorgen voor een effectieve controle
op het schip in verband met de naleving aan boord van de standaard-voorschriften en
reglementeringen die aan de registratie gekoppeld zijn.

- « sub standard » of « goedkope vlaggen » :

- Hiermee worden die landen bedoeld die een loopje nemen met de
veiligheidsvoorschriften en geen echt effectieve controle uitoefenen op de schepen
onder hun vlag. (Bv Liberia, Panama, Barbados & Antigua e.a.)
 Port State Control

Paris Memorandum of Understanding on

Port State Control.

Nationale, Europese zeevaartautoriteiten inspecteren schepen onder vreemde vlag in hun

havens.
In België door het Ministerie van Mobiliteit en Vervoer.

Doel : het terugdringen van « sub standard » schepen en daarmee de veiligheid van de
scheepvaart verhogen.
In samenwerking met « Class » en vlaggestaat.

Meer en meer landen treden toe tot dit Europees initiatief.

Officier van de Gerechtelijke Politie en Hulpofficier van de Procureur.

Toepassen van de Gemeentelijke Havenpolitieverordeningen.

Afdelingen :
• Averijen (vb nautische schadegevallen)
• Veiligheid en beveiliging (vb opsporen en afwikkelen van misdrijven)
• Goederen en milieu (vb op- en overslag gevaarlijk goed)

=> Havenkapitein
Aangepaste Wet Major

=> Havenarbeider
RELATIE tussen de betrokken partijen