Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

• Ang Pilipinas ay isang bansang nagtataglay

ng masaganang pinagkukunang-yaman.

Halimbawa: Tropical rainforests, Mayamang

deposito ng mineral, at Marine biodiversity.
 Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

Binubuo ng

Yamang Yamang Yamang

Likas Tao Kapital

mahalaga sa pagbuo ng mga

Produkto at Serbisyo
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

Yamang
Gubat

Yamang Yamang Yamang

Lupa Tubig
Likas

Yamang Yamang
Mineral Enerhiya
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Likas
• mga yamang nagmumula sa kalikasan.

• matatabang lupain, mayamang deposito ng

mineral, malalawak na dagat, iba't ibang uri ng
halaman at hayop.

• ginagamit bilang hilaw na sangkap sa pagbuo

ng mga produkto

• nagbibigay ng pangunahing kabuhayan sa mga

Pilipino
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

Yamang Likas
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

1. Yamang Yamang
Lupa
Likas
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Lupa
• Pilipinas = kabuuang sukat na 30, 000,000 ektarya

• binubuo ng iba't ibang anyong lupa (kabundukan,

kapatagan, burol, talampas, at mga pulo)

• ginagamit bilang sakahan at taniman

• tinatayuan din ng mga gusali, pabrika, at pagawaan ng

iba't ibang produkto

• Pinagmumulan ng mga hilaw na materyal

• Taniman ng mga pangunahing pagkain ng mga Pilipino

Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Lupa

1. Alienable and Disposable

• 14, 208, 000 ektarya

• lupang walang nagmamay-ari

• maaring ipagbili, ipamana, ipamahagi,

at ariin ng isang pribadong indibidwal
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Halimbawa: Lupaing Agrikultural, Industriyal,
Residensiyal, at Komersiyal
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Lupa

1. Forest Land o Kagubatan

• 15, 792, 000 ektarya

• mga lupaing pagmamay-ari ng

pamahalaan
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Lupa
Dagdag-kaalaman!

Ang rehiyon ng Mimaropa ang may

pinakamalaking forestland area sa bansa ( 1. 75
milyong ektarya.

Samantalang, ang National Capital Region ang

pinakamaliit na forestland area ( 15,368
ektarya ).
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

Yamang
Gubat

Yamang
Likas
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Gubat

• Ayon sa NSO, 15. 79 milyong ektarya o 52.6% ang

kagubatan na meron sa Pilipinas

• ang kagubatan ay isang mahalagang yaman ng

ating bansa

• nagpapanatali ng balanseng ekolohikal sa ating

kapaligiran

• pinaninirahan ng iba't ibang uri ng hayop

• pinagmumulan ng mga produktong mula sa kahoy

Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Gubat

• malalaking puno - pumipigil sa malaking

pagbaha dahil sa ugat na nakakapit sa lupa

• dahon - nagsisilbing panlaban sa tuwirang

polusyon likha ng mga usok na galing sa
mga sasakyan at pabrika

• Bagama't napakahalaga ng kagubatan sa

bansa, ito ay nahaharap sa mabilis na
pagwasak at pagkaubos ng kasalukuyan.
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Gubat
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

Yamang Yamang
Tubig
Likas
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Tubig

• Ang Pilipinas ay isa sa mga bansang kabilang sa

Coral Triangle

• nagtataglay ng mayaman at masaganang coral reefs

at magroves (nagsisilbing tahanan ng iba't-ibang
species ng isda at organismong nabubuhay sa tubig)

• Sa kasalakuyan, nahaharap sa iba't ibang suliranin

na maaring magresulta sa tuluyang pagkaubos at
pagkasira nito
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Tubig (Mga Suliranin)
Pagkasira ng mga Coral Polusyon
Reef Dahil sa walang tigil na
Dahil sa maling paraan ng pagtatapon ng mga basura at
pangingisda tulad ng trawl industrial waste sa mga ilog at
fishing, coral mining, dagat - nagdudulot ng
cyanide fishing, at muro-ami pagkamatay ng mga isda at
fishing. iba pang organismo.
Pagtatapon ng mga Paninirahan sa mga tabing
nakakalasong kemikal mula ilog at lawa
sa mga malalaking minahan Dahilan ng patuloy na
sa mga ilog at lawa. pagdami ng mga basurang
itinatapon dito, pagligo,
paglalaba, paglilinis,
pagluluto...
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Tubig (Bohol Coral Reefs)
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

Yamang
Likas

Yamang
Enerhiya
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Enerhiya

• Tumutukoy sa lakas na ginagamit upang mapagana o

mapaandar ang iba't ibang industriya.

• nag-aambag ng suplay ng koryente upang mapagana

ang makinarya na ginagamit sa paglikha ng mga
produkto at paghahatid ng serbisyo.

• Hydropower
• Solar
• Geothermal
• Wind
• Coal
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Enerhiya

• Hydropower
Ito ang enerhiyang
nagmumula sa yamang
tubig.

Hal. Turbine na
pinapaiikot ng tubig
mula sa Maria Cristina
Falls
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Enerhiya

• Solar
Ito ang enerhiyang
nagmumula sa init ng
araw gamit ang solar
panel.
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

Yamang Enerhiya

• Geothermal
Ito ang enerhiyang
nagmumula sa init
mula sa ilalim ng lupa.

Hal. Geothermal Plant

sa Tiwi, Albay.
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Enerhiya

• Wind
Ito ang enerhiyang
nagmumula sa hangin
at nililinang sa
pamamagitan ng
windmill.

Hal. Bangui windmills

sa Ilocos Norte
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

Yamang Enerhiya

• Coal
Ito ang enerhiyang
nagmumula sa mga
sinusunog na coal,
isang uri ng fossil fuel.
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

Yamang
Likas

Yamang
Mineral
 Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Mineral

• Ang Pilipinas ay may lupaing mayaman sa mga mineral.

• mahahalaga ang mga ito sapagkat ito ang pinagmumulan

ng mga hilaw na materyales na kakailanganin sa paglikha
ng mga produkto

• pagmimina - naibibigay na hanapbuhay para sa mga

Pilipino

• Non-renewable resource...ang sobrang paggamit at pag-

abuso dito ay maaring humantong sa tuluyang pagkawala
at pagkaubos ng mga ito.
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Mineral sa
Pilipinas
(Metallic)
Precious metals
Gold
Silver
Base Metals
Chromite
Copper
Nickel
Manganese
Zinc

(Non-Metallic)
Bentonite Clay
Limestone
Coal
Marble
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

Yamang
Tao
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Tao
• Ang tao ang itinuturing pangunahing salik sa
pagpapatakbo ng ekonomiya ng buong bansa.

• Ginagamit ng tao ang kaniyang talino, kakayahan,

at kasanayan upang paunlarin at pagyamanin ang
mga likas na yaman na siyang kinakailangan sa
paglikha o paggawa ng mga produkto at serbisyo
na siya ring gagamitin ng mga tao.

• Ang tao din ang bumubuo o gumagawa ng mga

yamang kapital.
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Tao

• Populasyon - bilang o dami ng taong

naninirahan sa isang lugar.

* ito ang magbibigay sa atin ng mahalagang

impormasyon tulad ng birth and death rate,
edad, literacy rate, relihiyon, at employment
rate ng populasyon ng buong bansa.

* resulta = maaring gamitin ng pamahalaan sa

pagbuo ng mga programa at patakarang
makatutulong sa pagpapabuti at pagpapaigi sa
kalagayan ng pamumuhay ng mga tao.
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
• umaabot na sa 94, 013, 200 ang kabuuang
populasyon ng Pilipinas (47, 263, 600 =
Lalaki , 46, 749, 600 = Babae, Kalahati =
bata)

• Kasabay ng patuloy na paglaki ng

populasyon...
*Dumadami ang mga suliranin tulad ng
kakulangan ng pagkain, kawalan ng
hanapbuhay, kawalan ng matitirhan, at
mga isyu sa kalusugan, edukasyon,
kapayapaan, at kalikasan.
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Tao
• ang isang malaking populasyon ay may mabuti at
masamang epekto sa isang ekonomiya.
*patuloy na nagiging banta sa pagkaubos ng likas
na yaman dahil sa kawalan ng kaalaman sa likas-
kayang paggamit = pagkakasama
*nakakarami sa populasyon ay kabilang sa lakas
paggawa na siyang lilinang at lilikha ng mga
produkto at serbisyo = nakakabuti
• malaking populasyon = isang malaking pangkat
ng potensiyal na konsyumer para sa mga likhang
produkto at serbisyo ng isang ekonomiya.
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

Yamang
Kapital
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

Yamang Kapital
• ito ang mga bagay na nalikha ng tao na
maaring gamitin sa paggawa ng iba pang
mga produkto.

Hal. Makinarya, Sasakyan, Planta, at mga

gamit pantelekomunikasyon
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
• Nakatutulong
upang mapabilis
ang pangangalap,
pagpoproseso, at
paglinang ng mga
hilaw na materyales
mula sa mga
yamang likas na
kailangan sa
paglikha at
paghatid ng mga
produkto.
 Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Yamang Kapital
• Mga Pangunahing Suliranin
* Depreciation = pagbaba ng halaga ng mga
pangunahing produkto ng yamang kapital
-Nagkakaroon ng depreciation sa mga
bagay na naluluma o kaya naman ay naabutan
na ng gamit na mas bago o bunga ng mas
mataas na antas ng teknolohiya.
-Pagkaluma ng isang bagay = apekto sa
performance at efficiency sa pagbuo o
paglikha ng iba pang produkto.
Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas

Produksyon at Serbisyo
 Mga Pinagkukunang-yaman ng Pilipinas
Produksyon at Serbisyo
• Ano-ano nga ba ang mga produkto at serbisyo na
nakuha at maari pang makuha ng bawat Pilipino sa
mga kayamanan ng bansang Pilipinas?

1. Pagmimina
2. Pangingisda
3. Teknolohiya
4. Pagkain
5. Elektrisidad
6. Tubig
7. Sasakyan
8. Gasolina
Maraming salamat po!