Para Talebi ve Faiz Oranı

Faiz
 Faiz, borç alınan varlıklar için ödenen ücrettir.
 Piyasada tek bir faiz oranı yoktur.
 Faizlerin çok yüksek olması kadar çok düşük olması da bir soruna
işaret edebilir.
 Borç alma ve verme faiz oranları arasındaki fark da, faizlerin yüksekliği
ya da düşüklüğü kadar önemlidir.
Nominal Faiz - Reel Faiz
 Reel faiz, nominal faizin enflasyondan arındırılmasıdır:
 Bu denklemi, r için şu şekilde de yazabiliriz:
 1+r = (1+n) / (1+π)
 r: reel faiz
 n: nominal faiz
 π: enflasyon oranı
 r=n-π-rπ

 Enflasyon ve nominal faizler çok yüksek değilse, rπ küçük bir

değer alacağı için genellikle ihmal edilir.
Para Talebi
 Para talebi, kişilerin, servetlerini ne oranda likit varlıklar (nakit,
mevduat gibi) cinsinden tutmak istedikleri ile alakalıdır.
 Para talebi hangi faktörlere bağlı olarak değişir?
Para ve maliye politikalarının etkin olup olmayacağı, bu soruya
verilecek cevaba bağlıdır.
Para Talebi
 Keynes’e göre kişilerin para talebinin üç nedeni vardır:
1. İşlem saikiyle para talebi
2. İhtiyat saikiyle para talebi
3. Spekülatif para talebi.
Spekülatif Saikle Para Talebi
 İşlem ve ihtiyat saikiyle para talebi söz konusu olduğunda faiz
oranının ne derece etkili olduğu tartışmalıdır.
 Keynes’e göre, kişiler, aynı zamanda spekülasyon amacıyla da para
talep ederler.
 Spekülasyon, menkul kıymetlerin fiyatlarındaki dalgalanmalardan
kazanç sağlamak amacıyla yapılan alım ve satım işlemleridir.
Spekülatif Saikle Para Talebi
 Keynes, bir basitleştirici varsayım olarak, kişilerin servetlerini para ya
da bono cinsinden tuttuğunu kabul etmiştir.
 Piyasada bir çok çeşit hazine bonosu işlem görmekle beraber, Keynes,
“kupon getirili” bonolardan hareketle spekülatif saiki açıklamaktadır.
Spekülatif Saikle Para Talebi
r
r4

r1
r2 Md
r3

Md1 Md2 Md
Para Talebi
 Özetle, Keynes, para talebinin gelir ve piyasa faiz oranına bağlı
olduğunu ileri sürmüştür.
 Gelir artışı, işlem ve ihtiyat saikiyle para talebini artırır.
 Faiz artışıyla para talebi arasında ise ters yönlü ilişki vardır:

 
M d  f (Y , r )
Gelir arttığında, her faiz düzeyinde
daha fazla para talep edilir:
r
Md(Y2)

r1

r2 Md(Y1)

Md