Finansal (Mali)

Piyasalar
 Finansal Piyasalar

 İşletmeler ihtiyaç duydukları fonları genellikle dışsal kaynaklardan

sağlarlar.
 Bu dışsal kaynaklarda finansal piyasalardır.
 Finansal Piyasalar; “mali varlık” olarak tanımlanan kıymetli evrak
niteliğindeki belgelerin alınıp satıldığı piyasalardır. Fon arz ve
talebinin karşılaştığı, değişimin gerçekleştiği piyasalar olarak
tanımlanmaktadır.
 Finansal piyasa; para ve sermaye piyasalarından daha geniş ve bu
piyasaları da kapsamına alan bir piyasadır.
 “Fon” (nakit-cash) para ile ilgili temsil edilen değerlerdir. Diğer bir
ifade ile para ve her an paraya çevrilebilecek türdeki kıymetlerdir.
Bu kıymetlerden bazıları; Hazine Bonosu, Devlet Tahvili, Hisse
Senedi, Repo, Altın, vb.
2
 Finansal Piyasalar ve Finansal Yönetim

Finansal piyasaların temel fonksiyonları;

Fiyat
Belirleme
Likidite
Sağlama
Bilgi
Edinmeyi
Kolaylaştırma
3
 Finansal Sistem ve Finansal Piyasalar

 Bir ekonomide fon talep edenler, fon arz

edenler, bunlar arasındaki fon akımlarını
düzenleyen kurumlar, fon akımını sağlayan
araç ve gereçler, piyasanın işleyişini
düzenleyen hukuki ve idari kurullardan
oluşan yapıya “finansal sistem” denir.

4
 Finansal Piyasaların Gücü

 Her yıl dünya genelinde üretilen mal ve hizmetlerin

ortalama değeri;
45-55 trilyon $’dır;
 Finansal piyasalarda ise harekete geçirdiği işlemlerin
değeri 3450 trilyon $’dır.
 Yani, Finansal Piyasalar, Reel ekonominin 76 katıdır.

5
 Finansal Sistem ve Finansal Piyasalar

 Finansal piyasaların temel fonksiyonu fon arz ve talebini

karşılamaktır.

 Bunu da finansal sistem aracılığıyla yapar.

 Finansal sistemin unsurları şunlardır;

– Tasarruf sahipleri (bireyler, işletmeler, devlet,yabancılar)

– Yatırımcılar (bireyler, işletmeler, devlet,yabancılar)

– Yatırım ve Finansman araçları ( tahvil, hisse senedi)

– Yardımcı Kuruluşlar (bankalar, aracı kurumlar)

– Hukuki ve idari düzenlemeler (Kanunlar, yönetmelikler)

6
 Finansal Sistem ve Finansal Piyasalar

 Tasarruf Sahipleri: Gelirler toplamından zorunlu giderlerin, yani mal ve

hizmet harcamalarının çıkartılmasından sonra elde kalan ihtiyaç fazlası
gelirin, yatırımlara dönüşmesine yardımcı olanlar tasarruf sahipleridir.

 Yatırımcılar ve Tüketiciler: Düzenli bir geliriniz var ise ve bu gelire göre

dengeli bir gideriniz de var diyelim. Ancak tasarruf sahibi olarak zaman
zaman yatırımlar yaparken, zaman zaman da harcamalar yaptığınızı
düşünelim. Geliriniz 2.500 TL ancak İstanbul’a yeni taşındınız yeni bir ev
tuttunuz. TV, buzdolabı, mobilya vs. alacaksınız. 10.000 TL ihtiyacınız
var. Ancak paranız yok. Ne yaparsınız?
 Bankadan kredi talep ederim
 Ailemden borç isterim
 Kredi kartı ile taksitle almaya çalışırım
 Yani fon talep edersiniz. Bu durumda “tüketici” olarak adlandırılırsınız. 7
 Finansal Sistem ve Finansal Piyasalar

 Yatırımcılar ve Tüketiciler: Diyelim ki babanızla birlikte babanızın küçük

atölyesinde çalışmaktasınız. Atölyeyi genişletmek istiyorsunuz, fabrika
haline dönüştürmek istiyorsunuz. Ancak o kadar paranız yok. Ne
yaparsınız?
- Bankadan kredi alırım.
İşte siz bu durumda “yatırımcı”sınız.
 Yatırım ve Finansman Araçları: Fon arz edenlerin çeşitli yatırım ve
finansman araçlarına yönlendirilerek fonların toplanması sağlanır. Amaç
fon ihtiyacı olanların taleplerini karşılamak ve finansal sistemin
işlemesini sağlamaktır.
Bu araçlar; Mevduat, Hazine Bonosu, Devlet Tahvili, Hisse Senedi, Repo,
Yatırım Fonu, Gelir Ortaklığı Senetleri, Birikimli Hayat Sigorta Poliçeleri,
Bireysel Emeklilik sistemi vb.

8
 Finansal Sistem ve Finansal Piyasalar

 Yardımcı Kuruluşlar (Finansal Aracılar): Tasarruf

sahiplerinin fon fazlalıkları, yatırımcıların ve tüketicilerin fon
ihtiyaçları için kullanılır. Fon ihtiyaçlarının kişiler arasındaki
transferi finansal aracılar tarafından gerçekleştirilir.
Bankalar
Aracı kuruluşlar (Menkul Değerler şirketi)
Borsalar (İMKB)
Tüketici Finansman Şirketi (KOÇ tüketici finansman
şirketi)
Leasing şirketleri (Yapı Kredi Leasing)
Factoring Şirketleri (Şirinoğlu Factoring)
Sigorta şirketleri (Axa Sigorta)
Emeklilik şirketleri(Anadolu Emeklilik)
9
 Finansal Sistem ve Finansal Piyasalar

 Hukuki ve İdari Düzen: Fon alış verişleri finansal piyasada

yasal düzen içerisinde sistematik olarak gerçekleşir.
Kanuni çerçeve belli kurumlar tarafından düzenlenir ve ilgili
kanunlara göre denetlenir.

Bu kurumlara örnek olarak TCMB, SPK, Hazine

Müsteşarlığı’nı verebiliriz.

Kanunlara örnek olarak ise Bankalar Kanunu ve Vergi

Kanunlarını verebiliriz.

Şu ana kadar finansal sistemin unsurlarından bahsedildi.

10
 Finansal Sistem ve Finansal Piyasalar

Piyasa: Alıcı ve satıcının bir araya geldiği karşılıklı

değişimin yapıldığı yer olarak tarif edilebileceği gibi
diğer bir ifade ile arz ve talebin karşılaşarak fiyatın
oluştuğu yer olarak da tarif edilmektedir.
Piyasaların temel olarak üç unsuru vardır:
Alıcı: (talep) Bir malın tüketicilerinin belirli piyasa
fiyatları ile o maldan almaya hazır oldukları miktarlara
denir.
Satıcı: (arz) Bir malın üreticilerinin belirli piyasa
fiyatları ile satmaya hazır oldukları mal miktarına
denir.
Mal-Hizmet: Alım satımı yapılan şeydir.
11
12
13
14