Систем на

здравствен
аи
социјална
заштита
Изработила: Евгенија Џабирска
Ментор: Проф. Д-р. Емилија Анчева
 Содржина

01 02 03
Здравствена Социјална Откривање
заштита заштита на болести

04 05
Лекување на Рехабилитација
болести
01
Здравствена
заштита
 Што е здравствена заштита?
Здравствена заштита — дијагнозата, лекувањето и спречувањето на болест, повреда или други
физички или умствени нарушувања кај луѓето. Таа е давана од луѓе кои практикуваат
медицина, стоматологија, фармација и други дејности од областа на медицината.
Здравствената заштита претставува работата која се прави во вршењето на примарна заштита,
секундарна заштита и терциерна заштита, како и работата во јавното здравство.

Според Законот за здравствена заштита на нашата држава, здравствената заштита опфаќа

„систем на општествени и поединечни мерки, активности и постапки за зачувување и
унапредување на здравјето, спречување, рано откривање и сузбивање на болести, повреди и
други нарушувања на здравјето предизвикани од влијанието на работната и животната
средина, навремено и ефикасно лекување и здравствена нега и рехабилитација.“

Здравствената заштита се смета за важна одредница во промоцијата на општото здравје и

добростојба на луѓето ширум светот. Пример за ова е искоренувањето на големите сипаници
ширум светот во 1980 година, што претставува првата болест во човековата болест која е
комплетно елиминирана преку намерни здравствени интервенции
Здравствена заштита во светот
Пристапот до здравствена заштита е различен меѓу различни
држави, групи и лица, главно под влијание на социјалните и
економските услови, како и на здравствените политики кои се во
дело. Различни држави и јурисдикции имаат различни политики
и планови во врска со личните и општествените здравствени
цели во нивните заедници. Со цел да се задоволат здравствените
потребни на целните населенија, се формираат здравствени
системи. Начинот на нивната организација се разликува од
држава до држава. Во некои држави и јурисдикции
здравственото планирање е распределено меѓу учесници на
пазарот, додека во други земји планирањето е поцентрално, меѓу
владини и други координирачки тела. Во сите случаи, според
Светската здравствена организација (СЗО),
доброфункционирачкиот здравствен систем бара цврст
финансиски механизам; квалитетно обучена и соодветно платена
работна сила; сигурни информации на кои ќе се основаат
одлуките и политиките; и добро одржани простории и логистика
за давање на квалитетни лекови и технологии.
 02
Социјална заштита
 Што е социјална заштита?

Социјалната заштита, како што е дефинирана од Институтот за истражување на Обединетите нации за социјален
развој, се занимава со спречување, управување и надминување на ситуации што негативно влијаат на
благосостојбата на луѓето. Социјалната заштита се состои од политики и програми дизајнирани за намалување на
сиромаштијата и ранливоста преку промовирање на ефикасни пазари на труд, намалување на изложеноста на
луѓето на ризици и зајакнување на нивниот капацитет за управување со економските и социјалните ризици, како
што се невработеност, исклучување, болест, попреченост и старост.

Најчести видови на социјална заштита:

 Интервенциите на пазарот на трудот се политики и програми дизајнирани да промовираат вработување, ефикасно

работење на пазарите на труд и заштита на работниците.
 Социјалното осигурување ги ублажува ризиците поврзани со невработеност, лошо здравје, попреченост, повреди
поврзани со работата и старост, како што се здравствено осигурување или осигурување при невработеност.
 Социјална помош е кога ресурсите, или во готово или во натура, се пренесуваат на ранливи поединци или
домаќинства без други средства за соодветна поддршка, вклучително и самохрани родители, бездомници или
физички или психички оспособени.
 Социјално
осигурување
Шемите за социјално осигурување се програми со
придонес што ги штитат корисниците од
катастрофални трошоци во замена за редовна
исплата на премии. Здравствените трошоци можат
да бидат многу високи, така што шемите за
здравствено осигурување се популарен начин за
намалување на ризикот во случај на шок. Сепак,
поединец со ниски примања можеби нема да може
да си дозволи осигурување. Некои тврдат дека
шемите за осигурување треба да бидат надополнети
со социјална помош. Здравствено осигурување
засновано на заедницата овозможува здружување во
услови каде институционалниот капацитет е
преслаб за да се организира здружување на ризици
низ целата земја, особено во земјите со ниски
примања, што го прави осигурувањето
попристапно. Во шемите за поделба на ризикот,
премијата за осигурување не е поврзана со
веројатноста дека корисникот ќе се разболи и
бенефициите се обезбедуваат врз основа на потреба
Социјална помош
Шемите за социјална помош опфаќаат програми
дизајнирани да им помогнат на најранливите поединци
(т.е. на оние кои немаат други средства за поддршка,
како што се домаќинства со самохрани родители, жртви
на природни катастрофи или граѓански конфликт,
хендикепирани лица или сиромашни лица). Овие
програми се состојат од сите форми на јавно
дејствување, владини и невладини, кои се дизајнирани
да пренесуваат ресурси, или во готовина или во натура
(на пример, трансфери на храна), на подобни ранливи и
лишени лица. Интервенциите за социјална помош може
да вклучуваат:
 Благосостојба и социјални услуги на високо
ранливите групи, како што се физички или ментално
попречени, сирачиња или злоупотребувачи на
супстанции.
 Готовина или трансфер во натура, како марки за
храна и семејни додатоци.
 Привремени субвенции како што се животен век,
субвенции за домување или поддршка на пониски
цени на главната храна во време на криза
 03
Откривање на
болести
Како се откриваат болестите?
❏Скрининг тест се прави за откривање на потенцијални
здравствени нарушувања или болести кај луѓе кои немаат
никакви симптоми на болест. Целта е рано откривање и
промени во животниот стил или надзор, да се намали ризикот
од болест или да се открие доволно рано за да се третира
најефикасно. Скрининг тестовите не се сметаат за
дијагностички, туку се користат за да се идентификува
подгрупа од популацијата која треба да има дополнително
тестирање за да се утврди присуството или отсуството на
болеста.
 04
Лекување на болести
 Како се лекуваат болестите?
Третманот е нешто што давателите на здравствени услуги го прават за нивните пациенти за да
го контролираат здравствениот проблем, да ги намалат неговите симптоми или да го расчистат.
Третманите може да вклучуваат лекови, терапија, хирургија или други пристапи
.Лек е кога лекувањето прави здравствен проблем да исчезне засекогаш. Некои здравствени
проблеми имаат лек.
На пример, за лекување на спортско стапало, давателите на здравствени услуги користат
специјални креми, прашоци или спрејови кои ја убиваат габата што ја предизвикува
инфекцијата.
Други здравствени проблеми немаат лек - тоа значи дека човекот секогаш ќе го има. Кога нема
лек, понекогаш третманот може да помогне да се справите со проблемот. На пример, дијабетес
тип 1 е доживотна состојба. Здравствените услуги го третираат со препишување инсулин. Овој
третман помага да се одржи нивото на шеќер во крвта на една личност во здрав опсег, но нема
да ја излечи болеста. Луѓето со дијабетес тип 1 треба да земаат инсулин секој ден
доживотно.Научниците постојано прават нови медицински откритија. Можно е здравствениот
проблем без лек денес да има лек во иднина.
05
Рехабилитација
Што е
рехабилитација?
Рехабилитацијата е примена на методи на
психофизичка и социјална помош на лица со
било каков хендикеп, за да можат самостојно на
најдобар можен начин да си ги вратат
изгубените способности и да се вклучат во
животот и покрај тешкотиите што ги имаат.
Современиот пристап кон рехабилитација се
потпира на зајакнување на луѓето да ги
искористат своите најдобри капацитети и
способности, што бара тимска работа на
експерти од различни профили, особено
социјални работници, кога станува збор за
социјална рехабилитација.