Cukrzyca typu1

P R Z Y G O T O W A Ł I O P R A C O W A Ł :

K L . V I I
Cukrzyca typu 1 – charakterystyka
Cukrzyca typu 1 to przewlekła choroba, w której komórki układu
odpornościowego atakują komórki trzustki. Dlatego też zalicza się ją do chorób
autoimmunologicznych. Przez zaatakowanie zdrowej trzustki organizm nie jest
w stanie sam produkować hormonu insuliny, który jest potrzebny do
metabolizmu cukrów w organizmie. Z tego powodu przy cukrzycy typu 1
występuje zbyt wysoki poziom glukozy we krwi, czyli hiperglikemia
(przedstawia to rysunek obok). Dlatego też w trakcie leczenia cukrzycy typu 1
konieczne jest podawanie insuliny w postaci zastrzyków podskórnych lub za
pomocą pompy insulinowej.
Jeśli odpowiednio wcześnie zdiagnozuje się i dobrze leczy cukrzycę typu
1, pozwala ona na długie życie w dobrej kondycji. Warunkiem jest kontrola i
przestrzeganie zaleceń lekarza, co pozwala na prowadzenie o wiele
zdrowszego stylu życia niż niejedna osoba zdrowa. Konieczne jest również
zaangażowanie chorego w leczenie. Ma to ogromny wpływ na przebieg
choroby.

Jak rozpoznać tę chorobę i jak leczyć cukrzycę typu 1?

Postaram się odpowiedzieć na te pytania na kolejnych stronach prezentacji.
Cukrzyca typu 1 – objawy
Cukrzyca typu 1 daje objawy w bardzo wczesnym wieku życia człowieka. Szczyt
zachorowalności przypada pomiędzy 10. a 12. rokiem życia, a potem między 16. a
19. rokiem życia, ale pierwsze objawy mogą też pojawić się do 30. roku życia.
Chociaż istnieje też postać cukrzycy typu 1 o nazwie LADA, która objawia się
dopiero w wieku 40-50 lat, a nawet po 70. roku życia. Jednakże o cukrzycy typu 1
najczęściej mówi się w kontekście młodzieży, ponieważ w tym wieku pojawia się
ona u zdecydowanie największej grupy chorych.
Już przy pierwszych objawach niezbędna jest diagnostyka pod kątem cukrzycy,
ponieważ zaniedbanie objawów chorobowych lub niewłaściwe leczenie może
prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a nawet do śmierci.
Cukrzyca typy 1 może dawać różne objawy, ale najczęściej są to te, widoczne na
rysunku obok.
Cukrzyca typu 1 - przyczyny
Chorzy nie mają niestety wpływu na pojawienie się choroby, a jedynie na
jej późniejszy przebieg i leczenie.
Przyczyną cukrzycy typu 1 jest błędne działanie układu
immunologicznego. Zamiast chronić ciało, daje on sygnał do działania
przeciwko zdrowym komórkom trzustki, które w efekcie ulegają zniszczeniu.
Właśnie przez to trzustka produkuje śladowe ilości insuliny albo nie produkuje
jej wcale. Prowadzi to do zaburzeń w całym organizmie.
Objawy cukrzycy typu 1 pojawiają się, dopiero gdy zniszczeniu ulegnie aż
90 proc. komórek odpowiedzialnych za produkcję insuliny.
Nadal nie ma pewności, co przesądza o rozwoju cukrzycy typu 1, czynniki
genetyczne, czy środowiskowe.
Inne czynniki ryzyka, które mogą zwiększyć skłonność do cukrzycy typu 1 to:
 poród powyżej 40. roku życia;
 wczesne wprowadzenie glutenu do diety;
 czynniki stresogenne;
 ekspozycja na działanie toksyn;
 niedobór witaminy D.
Cukrzyca typu 1 – leczenie
Cukrzyca typu 1 nie jest dziedziczna, ale można odziedziczyć predyspozycje
do tej choroby. Niestety na razie nie istnieją środki zapobiegawcze, ale ważne
jest, aby dbać o odporność organizmu oraz prawidłową dietę, by ciało
pozostawało zdrowe.
Może się okazać, że osoby chore na cukrzycę typu 1, muszą być początkowo
hospitalizowane w celu wyrównania poziomu glukozy. W trakcie pobytu pacjent
otrzyma również instrukcje dotyczące samodzielnego podawania insuliny i
pomiaru poziomu glukozy we krwi za pomocą glukometru.
Osoba z cukrzycą, która podaje insulinę glukometrem, myśli za swoją trzustkę i
ustala podawaną dawkę insuliny zależną od tego co planuje zjeść. Wysokość
dawki bazowej dla insuliny ustala lekarz.
Inną metodą, bardziej wygodną dla pacjenta, podawania insuliny przez cały dzień,
jest jej podawanie za pomocą stałego wlewu podskórnego dzięki osobistej
pompie insulinowej.
Niestety jest to choroba nieuleczalna i chory będzie musiał pozostawać na
diecie i przyjmować insulinę do końca życia.
W diagnostyce cukrzycy bardzo ważne jest wykonywanie podstawowych
badań krwi i moczu, gdy zauważymy objawy, o których była mowa wcześniej.
Bagatelizowanie ich, opóźnia diagnozę cukrzycy typu 1 i może doprowadzić do
kwasicy ketonowej, która zagraża życiu.
 Cukrzyca typu 1 – dieta

W leczeniu cukrzycy bardzo ważna jest dieta, ponieważ trzeba

kontrolować poziom glukozy. Dieta w cukrzycy typu 1 oparta jest na
kontrolowaniu ilości i wartości kalorycznej każdego składnika, ale też
ważne jest dostosowanie węglowodanów do zażywanej insuliny.
Niestety nie wystarczy samodzielnie liczyć kalorii i jeść potrawy
niskokaloryczne. Najczęściej dieta dla cukrzyka typu 1 układana jest
przez diabetyka i dietetyka, a potem kontynuowana już samodzielnie.
Dietę cukrzycową można uzupełniać piciem herbat ziołowych
korzystnie wpływających na organizm oraz stosowaniem suplementów
diety.
Cukrzyca typu 1 – profilaktyka

Nie ma obecnie badań przesiewowych, aby wykryć osoby z predyspozycjami do

rozwoju cukrzycy typu 1. Profil genetyczny można wykryć za pomocą drogich badań
genetycznych, jednak nawet one nie dają pewności, że choroba u danej osoby
rozwinie się w przyszłości.
Należy jednak pamiętać, że w rozwoju cukrzycy ogromną rolę odgrywają
czynniki środowiskowe, dlatego też profilaktyka cukrzycy typu 1 może polegać np.
na:
 unikaniu infekcji - ograniczając kontakty z patogenami;
 karmieniu dziecka piersią;
 suplementacji witaminy D3;
• prowadzeniu zdrowego stylu życia ze zdrową dietą i odpowiednim poziomem
aktywności fizycznej.
Cukrzyca typu 1 – edukacja

W procesie leczenia cukrzycy typu 1 bardzo ważną rolę odgrywa edukacja,

dlatego warto udać się do wyspecjalizowanego ośrodka na cykl edukacyjny.
Zapisując się do poradni diabetologicznej, będziemy mogli korzystać z
pomocy diabetologa, pielęgniarki edukacyjnej, dietetyka, a w niektórych
placówkach również psychologa. Cukrzyca typu 1 wymaga stałego poszerzania
wiedzy, ponieważ codzienność będzie wymagała od chorego podejmowania
wielu ważnych decyzji samodzielnie.
 Dziękuję za
uwagę

Ź R Ó D Ł A :

- P O D R Ę C Z N I K D O B I O L O G I I „ P U L S Ż Y C I A ” K L . V I I ,

- I N T E R N E T – A R T Y K U Ł Y O C U K R Z Y C Y T Y P U 1 ,

- Z D J Ę C I A - G A L E R I A G O O G L E