SUNNAH SEBAGAI

SUMBER ASASI
ISLAM
DR UMAR MUHAMMAD NOOR

HIA 101-2020
Perbincangan

2
1 3
SEJARAH
PENGERTIAN SUNNAH SEBAGAI
PENDOKUMENTASIA
SUNNAH SUMBER HUKUM
N SUNNAH
PENGERTIAN
SUNNAH
 DEFINISI SUNNAH

 Secara bahasa, Sunnah bermakna:

“jalan”, “kebiasaan”, dan “tradisi”.
 Secara istilah, Sunah ialah: “segala yang
diriwayatkan daripada Rasulullah SAW
sama ada berupa ucapan, perbuatan
mahupun pengakuan.” (Zuhdi, h. 54)
 Dengan definisi ini, tiada perbezaan
antara Sunnah dan Hadith.
SUNNAH QAWLIYYAH

:‫ َقاَل َرُس وُل َالَّلِه صلى اهلل عليه وسلم‬: ‫ َعْن َأيِب َس ِعيٍد اُخْلْد ِرِّي رضي اهلل عنه َقاَل‬
‫َش‬ ‫ِّج‬‫َن‬ ‫اَل‬ ‫و‬ ‫َط‬ ‫ا‬ ‫ْل‬
‫َا‬ ‫َّن‬‫ِإ‬
.
‫َم َء ُه ٌر ُي ُس ُه ْي ٌء‬
 Daripada Abū Sa‘īd al-Khudrī berkata: Rasulullah bersabda: “Sesungguhnya air (pada
asalnya) adalah suci, ia tidak dinajisi oleh sesuatu apapun.” (Abū Dāwūd dan al-
Tirmidhī).
SUNNAH FI’LIYYAH

‫ َّمُث‬، ‫ َك اَن َرُس وُل َالَّل ِه صلى اهلل عليه وسلم َيْغِس ُل َاْلَم َّيِن‬: ‫ َعْن َعاِئَش َة َرِض َي َالَّل ُه َعْنَه ا َق اَلْت‬
. ‫ َوَأَنا َأْنُظُر ِإىَل َأَثِر َاْلُغْس ِل ِفيِه‬، ‫ْخَيُرُج ِإىَل َالَّصاَل ِة يِف َذِلَك َالَّثْو ِب‬
 Daripada ‘Ā’isyah beliau berkata: Rasulullah pernah membasuh mani, lalu keluar dengan
baju itu. Aku melihat kesan basuhan dalam baju tersebut.” (Al-Bukhārī dan Muslim).
SUNNAH TAQRIRIYYAH

‫ َحَنْرَنا َعَلى َعْه ِد َرُس وِل َالَّلِه صلى اهلل عليه‬: ‫َو َعْن َأَمْساء ِبْنِت َأيِب َبْك ٍر َرِض َي َالَّلُه َعْنَه ا َقاَلْت‬ 

. ‫ ُمَّتَف ٌق َعَلْيِه‬. ‫وسلم َفَرسًا َفَأَك ْلَناُه‬

 Daripada Asma’ binti Abu Bakar: “Pada masa Nabi, kami menyembelih kuda lalu
memakannya.” (Al-Bukhārī dan Muslim).
SEJARAH
PENDOKUMENTASIA
N SUNNAH
TADWIN
 Pada masa Sahabat Nabi, hadith dijaga dalam hafalan dan
catatan.
 Beberapa buku catatan yang dihasilkan:
 Sahifah Sadiqah oleh Abdullah bin ‘Amr bin al-’As
(m.65 H)
 Kitab-kitab Ibn ‘Abbas (m. 67 H)
 Sahifah Jabir bin ‘Abdillah (m. 78 H)
 Sahifah Hammam bin Munabbih (m. 131 H)
 SAHIFAH HAMMAM
 Mengandungi 138 hadith yang diterima secara
langsung oleh Hammam bin Munabbih daripada
Abu Hurairah.
 Pertama kali diterbitkan oleh Dr Muhammad
Hamidullah berdasarkan manuskrip Berlin dan
manuskrip Damsyik.
 Penerbitan manuskrip ini membatalkan teori
orientalis bahawa tiada bukti penulisan hadith
pada masa-masa awal Islam.
 TADWIN NO ULAMA NEGERI
1 Malik bin Anas Madinah
 Pada awal abad 2 H/8 M, Khalifah 2 Ibn Ishaq
‘Umar bin ‘Abdul ‘Aziz al-umawi 3 Ibn Juraij Mekah
(m. 101 H) memerintahkan untuk
4 Sufyan al-Thawri Kufah
memulakan sebuah usaha kolektif
untuk menghimpun hadith dalam 5 Abu Hanifah
buku (tadwin). 6 Ibn Abi Arubah Basrah
 Pada masa tadwin hadith, para 7 Hammad bin Salamah
ulama menghasilkan banyak buku 8 Abu ‘Amr al-Awza’i Syam
hadith, antaranya:
9 Ma’mar bin Rasyid Yaman
10 Laith bin Sa’ad Mesir
11 Ibn Lahi’ah
GERAKAN SAHIH

 Dimulakan oleh Imam Malik (m. 179H) dalam al-

Muwatta.
 Diikuti oleh al-Bukhari (m. 256) dan Muslim (m. 261).
Buku mereka disepakati sebagai kumpulan hadith yang
paling sahih.
 Diikuti oleh beberapa ahli hadith yang lain seperti :
1. Muhammad bin Ishaq bin Khuzaymah (m. 311 H)
2. Muhammad bin Hibban al-Busti (m. 354 H)
3. Said bin Uthman Ibn al-Sakan (m. 353 H)
4. Al-Hakim al-Naysaburi (m. 405 H)
5. Al-Diya al-Maqdisi (m. 643 H)
KITAB-KITAB SUNAN
NO JUDUL PENULIS

1 Sunan Imam Al-Syafii (m. 204 H)

2 Sunan Sa‘id bin Mansur (m. 227 H)
3 Sunan ‘Abdullah bin ‘Abdul Rahman al-
Darimi (m. 255 H)
4 Sunan Muhammad bin Yazid bin Majah (m.
273 H)
5 Sunan Abu Dawud (m. 275 H)
6 Al-Jami’ al-Mukhtasar min al-Sunan ‘an Al-Tirmidhi (m. 279 H)
Rasulillah s.a.w. wa Ma’rifat al-Sahih wa
al-Ma’lul wa ma ‘Alayh al-’Amal
7 Al-Mujtaba Ahmad bin Syu’aib al-Nasa’I (m. 303
H)
8 Sunan Al-Daraqutni (m. 385 H)
9 Al-Sunan al-Kubra Al-Bayhaqi (m. 458 H)