You are on page 1of 103

BUHAY NI

RIZAL:
PAMILYA,
KABATAAN,
PANIMULANG
EDUKASYON
INSTRUCTOR: Ms. Franceine S. Papa
LAYUNIN:
Masuri ang pamilya, kabataan, at
01 panimulang edukasyon ni Rizal
Malaman ang mga tao at mga pangyayari sa buhay
kabataan ni Rizal at ang mga ambag nito sa
02
pagbuo ng pagkatao ng pambansang bayani
Magkaroon ng ebalwasyon sa mga tao at
03 pangyayaring naging impluwensiya sa buhay ni
Rizal noong siya’y bata pa.
01

PINAGMULA
N NG LAHI
NI RIZAL
NINUNO SA AMA AT NINUNO SA INA
DOMING • Siya ang great-great grandfather ni Rizal.
• isang Instik na dumating sa Maynila noong
1690.

O • Napangasawa niya si Ines dela Rosa, isang


mayamang Tsinong Kristyano sa Maynila.
• Noong 1731, ginamit niya ang apelyidong
LAMCO Mercado dahil sa kaniyang pagiging
komorsyante.
• Naging anak nila si Francisco Mercado na
napangasawa naman si Cirila Bernacho.
BLOODLINE NG KANIYANG AMA

FRANCISCO
FRANCISCO JUAN MERCADO
MERCADO MERCADO RIZAL
• Siya ang great-grandfather ni • Siya ang lolo ni Rizal • Ama ni Jose Rizal
Rizal. • Anak nina Francisco
• Anak ni Domingo Lamco at Ines Mercado at Cerila
Dela Rosa Bernacha.
• Asawa ni Cerila Bernacha, isang • Asawa niya si Cerila
tsinong-Pilipino. Alejandro - Mercado
EUGENIO • Siya ang great-great grandfather
ni Rizal.
URSUA • Isang lahing hapones
• Napangasawa niya si Benigna.
• Naging anak nila si Regina
Ursua at napangasawa naman si
Manuel de Quintos.
BLOODLINE NG KANIYANG INA

BRIGIDA DE
REGINA URSUA QUINTOS
• Anak nina Eugenio at Benigna • Anak nina Regina at Manuel de TEODORA
Ursua. Napangasawa niya si Quintos, ikinasal kay Lorenzo
Manuel de Quintos, isang Alberto Alonzo. ALONZO
abogadong tsinong-Pilipino mula • Ang kanilang mga anak ay sina:
sa Pangasinan. Narcisa, Teodora, (ina ni Rizal), • Ina ni Jose Rizal
• Mayroong apat na anak kabilang si Gregorio, Manuel at Jose
Brigida de Quintos, ina ni Teodora. Alberto Alonzo.
“Walang katarungang kinuha sa amin ang aming ina.
Kinuha nino? Ng mga lalaking itinuring naming
kaibigan at pinakiharapang bilang mga panauhing
pandangal. Nalaman naming nagkasakit ang
matandang ina habang malayo siya sa amin. Ang
aming ina ay ipinagtanggol nina Francisco de
Marcaida at Manuel Marzan, pinakabantog na
abogado sa Maynila. Sa wakas, napawalang-sala siya
sa harap ng mga huwes, nagbibintang sa kanya, at
mga kaaway. Ngunit gaano ito katagal? Pagkaraan ng
dalawa’t kalahating taon.”
02
INA, AMA,
AT MGA
KAPATID NI
RIZAL
MERCADO RIZAL – ALONSO REALONDA
FAMILY
DON FRANCISCO
MERCADO RIZAL Y
ALEJANDRO
• Siya ang ama ni Jose Rizal
• Bunso sa labintatlong magkakapatid.
• Pinanganak noong Mayo 11, 1818 sa Binan
Laguna.
• Nag-aral siya ng Pilosopiya at wikang Latin
sa Colegio de San Jose Manila.
• Namatay noong Enero 5, 1898 / 80
• Inilarawan siya ni rizal bilang “Isang
Huwarang Ama"
DONA TEODORA
ALONZO REALONDA
QUINTOS
• Siya ang ina ni Jose Rizal
• Ikalawang anak ni Lorenzo Alonzo at Brigada
de Quintos.
• Pinanganak noong Nobyembre 9, 1827 sa
Tondo, Manila.
• Nag-aral sa Kolehiyo ng Santa Rosa, isang
kilalang paaralan para sa kababaihan sa
lungsod.
Namatay noong Agosto 16, 1911 / 85
• Naging unang guro ni Rizal
Batas Claveria ng 1849
Sa bisa ng Batas Claveria na
ipinanu-kala noong 21
Nobyembre 1849, ang lahat ng
Filipino ay kailangang mamili
ng apelyido mula sa listahang
nasa librong Catalogo
Alfabeticos de Apellido.
MERCADO + RIZAL
Ang apelyidong Rizal ay mula sa salitang
Ricial na ang ibig sabihin ay “bukid na
tinatamnan ng trigo, na inaani habang
lunti pa at muling tutubo” /
“Luntiang Bukirin”
ALONSO +
REALONDA
KABATAA
N NI JOSE
RIZAL
BACKGROUN
D
Pangalan: Dr. Jose Protacio Rizal Mercado
y Alonso Realonda
Nickname: Pepe
Kapanganakan: Hunyo 19, 1861
Lugar ng kapanganakan: Calamba, Laguna,Pilipinas
Kamatayan: Disyembre 30, 1896 (edad 35)
Lugar ng kamatayan: Bagumbayan (Luneta ngayon), Maynila,
Pilipinas
• Pampito sa labing-isang anak
BACKGROUN
D
SISTERS: SATURNINA, NARCISA,
OLIMPIA, LUCIA, MARIA, CONCEPCION,
JOSEFA, TRINIDAD, SOLEDAD.

BROTHER: PACIANO
BACKGROUN
D
PADRE RUFINO COLLANTES Padre Rufino Collantes

– Nagbinyag kay Rizal. (Hunyo


22, 1861)
PADRE PEDRO CASANAS –
Rizal’s Godfather (NINONG)
Padre Pedro Casanas
BACKGROUN
D
Ang mag-anak na Rizal ay
kabilang sa mga principalia
(mayayaman) ng bayan
noong panahon ng Kastila.
"Minsan ay may Isang Gamo-gamo"
Isinalaysay niya ang ukol sa pagbabawal ng inang gamugamo sa
paglapit ng batang gamugamo sa ilawan upang di mapahamak.
Ngunit nagpatuloy pa rin ang batang gamugamo sa paglapit sa
ilawan hanggang sa hindi sinasadya ay nadikit ito sa apoy at
nasawi. Habang pinatutulog na ang batang si Jose, nasabi ni Doña
Teodora na huwag nitong tularan ang batang gamugamo nang
hindi siya mapahamak tulad ng nangyari dito sa katapusan ng
istorya. Ngunit higit na hinangaan ni Jose ang batang gamugamo
dahil sa lakas ng loob nitong lapitan ang liwanag ng ilawan kahit
ikapahamak pa ng sarili nitong buhay.
Taong 1869, sa edad
na walo ay naisulat
ni Rizal ang tulang
"Sa Aking Mga
Kababata".
MGA
KAPATID
NI
RIZAL
SATURNINA
(1850-1913)
Ang palayaw niya ay Neneng.
Tinulungan niya kasama ang kanyang
ina na makaaral si Rizal at siya ang
tumayong pangalawang ina ni Rizal
noong nakulong ang kanilang ina na
si Teodora.
Sinasabing nagbigay ng singsing nung
paalis si Rizal para mag-aral sa ibang
bansa.
PACIANO
(1851-1930)

• Siya ang ikalawang anak.


• “Tandang Tasio”
• Katapatang Loob ni Rizal
• Naging guro at Kaibigan ni Padre
Jose Burgos
• Nakisali sa kilusang propaganda,
Katipunan, at Digmaang
Pilipino-Amerikano.
NARCISA (1852-
● Isang guro
1939)
● “Sisa”
● Nagsanla at nagbenta ng mga
alahas at mga damit para may
pondo si Rizal sa kaniyang pag-
aaral sa Europa.
● Antonio Lopez – Asawa ni
Narcissa.
OLIMPIA
(1855-1887)

• “Yipia”
• Namatay sa panganagak sa
edad na 32.
• Nagkaroon ng tatlong anak
• Silvestre Ubaldo – asawa ni
Olimpia Rizal.
LUCIA
(1857-1919)
● Namatayan ng asawa
● Mariano Herbosa– Asawa
niyang namatay.
● Hindi binigyan ng
Kritiyanong libing dahil sa
bayaw siya ni Rizal.
MARIA
(1859-1945)

• “Biang”
• Kinausap ni Jose Rizal nang
gusto niyang pakasalan si
Josephine Bracken.
• Daniel Faustino Cruz –
asawa ni Maria Rizal.
JOSE
(1861-1896)
● “Pepe”
● Ikapitong anak
● Tinaguriang bilang
Pambang bayani ng
Pilipinas.
CONCEPCION
(1862-1865)
• “Concha”
• Unang naging kalaro ni
Rizal.
• Paboritong kapatid ni Jose
Rizal
• Namatay noong tatlong
gulang.
JOSEFA
(1865-1945)
● “Panggoy”
● Nahalal bilang pangulo ng mga
babae sa Katipunan. Isa siya sa
mga orihinal na miyembro ng
Katipunan kasama sila
Gregoria de Jesus.
● Siya ay namatay nang walang
asawa o anak sa taong 1945.
TRINIDAD
• (1868-1951)
“Trining”
• Ang Katiwala ng
Pinakasikat na Tula ng
Bayani
• Si Trinidad at ang kapatid
na Josefa ay namuhay
nang magkasama
hanggang sila’y namayapa
at parehong hindi nag-
asawa.
• Siya ang pinakahuling
namatay sa pamilya Rizal.
SOLEDAD
(1870-1929)
● “Choleng”
● Ang bunso sa pamilya Rizal at
ipinanganak sa taong 1870.
● Si Choleng din ang
pinakakontrobersyal na anak
sa kanilang pamilya.
● Sumanib sa kulto na
sumasamba kay Jose
(Rizalista)
SATURNINA CONCEPCIO
PACIANO N
NARCISA JOSEFA
OLYMPIA TRINIDAD
LUCIA SOLEDAD
MARIA
JOSE RIZAL
PANIMULAN
G
EDUKASYO
N
MGA NAGING GURO
NI RIZAL
TEODORA
ALONZO
● Ina ni Rizal
● Nagsilbing unang guro
ni Rizal
● Sa edad na tatlo,
tinuruan at natuto
magsulat, magbasa,
at magdasal.
PRIBADONG
TUTOR NI RIZAL
● Maestro Celestino – Unang Tutor ni
Rizal
● Maestro Lucas Padua – Ikalawang
Tutor
● Maestro Leon Monroy - ang naging
tagapagturo ng bayani sa Espanyol at
Latin; Kaklase niya si Don Francisco;
JUSTINIAN
AQUINO CRUZ
● Ang kaniyang guro sa Biñan.
● Unang nag-aral si Rizal sa isang
pribadong paaralan ng lahat ng lalaki sa
Biñan, Laguna mula 1870 hanggang 1871
sa ilalim ni Maestro Justiniano Aquino
Cruz.

● Dating guro ni Paciano


● Isang matinding disciplinarian (corporal
● Sa pag-aaral niya sa paaralan ni
Justinian Aquino Cruz, nakipag-
wrestling si Rizal sa anak ni Aquino
na si Pedro Aquino Cruz.
● Hinamon din ni Andres Salandanan
ng bunong braso at nanalo dahil
mahina ang braso ni Rizal.
● Naging popular si Jose sa kanyang
mga kaeskwela dahil natalo niya si
GUESS
THE
SUBJEC
MATAAS NA
EDUKASYO
N NI RIZAL
PAG-AARAL
NG
SEKONDAR
YA SA
MAYNILA
SI RIZAL SA ATENEO
ATENEO DE
MUNICIPAL
● Nakapasok sa eskwelahang ito sa edad na 11.
● Nasa ilalim ng mga Kastilang pari.
● Kumuha si Rizal ng eksamen sa San Juan de
Letran ngunit siya ay pumasok sa Ateneo de
Manila nung siya ay bumalik na sa Calamba.
ATENEO DE
MUNICIPAL
● Ang orihinal na plano ng
kaniyang
Ama ay sa Letran siya mag-aaral
subalit biglang nagbago ang isip
nito.
ATENEO DE
MUNICIPAL
● Padre Magin Ferrando – (tagapagtala sa
kolehiyo) ayaw tanggapin si Jose Rizal sa
kadahilanang
(1) Huli na sa patalaan
(2) Sakitin at maliit para sa kaniyang
edad.

● Rizal – Sa unang pagkakataon ginamit ni
Jose ang Rizal na apelyido dahil sa
pinagsususpetsahan na ng mga opisyal na
Espanya ang Mercado.
● Titay – Ang matandang dalaga na
nagmamay-ari ng bahay sa may
Intramuros sa labas ng Pader ng Maynila
sa may kalye Caraballo na tinutulugan ni
Jose bilang pang bayad ng utang na rin sa
DALAWANG PANGKAT NG MGA
ESTUDYANTE SA ATENEO DE
MUNICIPAL
IMPERYONG IMPERYONG
ROMANO KARTIGANO
• Binubuo ng mga internos o mga mag- • Binubuo ng mga externos o mga
aaral na mag-aaral na
nangangasera/nangungupahan sa loob nangangasera/nangungupahan sa
ng Ateneo. (Pulang bandila) labas ng bakura ng Ateneo. (Asul na
bandila)
5 RANGGO NG
IMPERYO
EMPERADOR
TRIBUNA
DEKURYON
SENTURYON
TAGAPAGDALA NG
BANDILA
UNANG
TAON NI
RIZAL SA
ATENEO
(1872 – 1873)
UNANG TAON NI RIZAL SA
• Padre Jose Bech –ATENEO
Unang propesor ni
Rizal sa Ateneo. Ang propesor na ito ay
payat, matangkad, hukot ng kaunti, at
matigas ang mukha.
• Si Rizal ay isang externo ngunit
pagkaraan ng isang buwan ay
naging Emperor siya.
UNANG TAON NI RIZAL SA
• ATENEO
Kolehiyo ng Santa Isabel – dito nag-aral
si Jose ng wikang espanyol tuwing
bakanteng oras kung saan nagbabayad
siya ng 3 pesos.
• Larawang Relihiyoso - unang premyo ni
Rizal na ginantimpala sa kaniya dahil sa
siya ang pinakamatalinong mag-aaral sa
klase.
Nasaktan ang damdamin ni Jose ng isa sa
kaniyang propesor ang
nagbitaw ng di kanais-nais na pananalita. Dahil
dito ay nawalan siya ng sigla sa
pag-aaral nuong ikalawang semestre. Nagtamo
siya ng mga markang
sobresaliente sa kanyang mga asignatura at
TRIBUNA
wala nang natanggap na premyo.
IKALAWAN
G TAON NI
RIZAL SA
ATENEO
(1873 – 1874)
IKALAWANG TAON NI RIZAL SA
ATENEO
• Donya Pepay – Isang matandang
biyuda na may biyudang anak na
babae at apat na lalaki.
Lumipat ng dormitoryo sa loob ng
pader ni Donya Pepay.
• Nanguna siyang muli sa klase at naging Emperador,
nakatanggap rin siya ng mataas na grado sa lahat ng
asignatura at gintong medalya.
IKALAWANG TAON NI RIZAL SA
• Umusbong ang interes sa pagbabasa ng mga libro.
ATENEO
MGA LIBRONG NAHILIGANG
BASAHIN NI RIZAL
• The Count of Monte Cristo
• Universal History
• Travels in the Philippines
IKATLONG
TAON NI
RIZAL SA
ATENEO
(1874 – 1875)
IKATLONG TAON NI
RIZAL SA ATENEO
• Nakalaya na ang kaniyang Ina
• Hindi gaanong kagaling ang pinakita
ni Rizal sa kaniyang pag-aaral hindi
tulad noong nakaraang taon.
• Isang medalyang latin lamang ang
kaniyang nakuha.
IKA-APAT
TAON NI
RIZAL SA
ATENEO
(1875 – 1876)
IKA-APAT NA TAON NI RIZAL SA
ATENEO
• June 16, 1875 – naging interno sa Ateneo si Rizal.
Padre Francisco de Paula Sanchez

- isang mahusay na edukador at iskolar na


naging inspirasyon ng batang si Rizal para
mag-aral ng Mabuti at sumulat ng tula.
- pinakamahusay na propesor ng Ateneo ayon
kay Rizal.
IKA-APAT NA TAON NI RIZAL SA
• Nakatanggap siATENEO
Rizal ng 5 medalya at
nanguna sa lahat ng asignatura.
2 – Conduct
1 – Rhetoric
1 – Poetry
1 - French
1 – Drawing
HULING TAON (IKA-LIMA) SA ATENEO
• Nagtapos siya nang nangunguna sa klase,
nagkamit ng pinakamataas at
pinakamahusay na grado sa lahat ng
asignatura.
• Noong Marso 23, 1877 ay nakamit niya ang digri
ng Batsilyer sa Sining na may pinakamataas na
karangalan sa edad na 16 na taong gulang.
SI JOSE SA
UNIBERSID
AD NG
SANTO
TOMAS
SI RIZAL SA
• ColegioUST
de Nuestra Senora
Del Santisismo Rosario –
dating tawag sa UST
Abril 1877
Hindi sang-ayon si Donya Teodora
sa ideyang makipagkarera si Jose
sa unibersidad.
MGA PINAGPILIANG KURSO NI
RIZAL
• PAGPAPARI
• PAGSASAKA
• ABOGASYA
• SINING
PILOSOPIYA AT SULAT –
Unang kurso ni Rizal

DAHILAN NG PAGKUHA NG KURSO


1. Gusto ni Don Fransisco
2. Hindi pa siya desido sa kursong gusto
niyang tahakin.
PADRE PABLO RAMON
– Ang hiningian ni Rizal ng
payo ukol sa kung anong
kurso ang kaniyang dapat
na tahakin.

Kumuha siya ng kursong


bokasyonal sa Ateneo
(Pagsasarbey/Surveying)
1878-1879
Nag-enrol si Rizal sa mga
kursong paghahanda sa
Medisina dahil nais nyang
magamot ang pagkakabulag
ng kanyang ina.
MGA KARANASAN NI RIZAL SA
UST
Hindi siya naging masaya sa institusyong
Dominikano dahil:
1. Hindi Maganda ang pagtingin sa kaniya ng mga
Dominikanong propesor.
2. Mababa ang pagtingin sa mga estudyanteng
Pilipino
3. Sinauna at mapang-api ang sistema ng
pagtuturo.
MGA NAPANALUNANG
PATIMPALAK
A LA JUVENTUD FILIPINO
(Ang Kabataang Pilipino)
- Tulang isinulat ni Rizal. Naipakita niya sa mga
kabataang mag-aaral ang kanilang kahalagahan
at bilang
pag-asa ng bayan.
• Liceo Artistico Literario de Manila - isang
samahan ng mga may hilig sa Sining at
Panitikan.
MGA NAPANALUNANG
PATIMPALAK
EL CONSEJO DE LOS DIOSES (Ang
Konseho ng mga Diyos)
- Pambato niya noong sumunod na taon. Marami
siyang nakalaban sa akda na ito at nanalo.
- Nakamit ang unang gantimpala ngunit
tinutuluan ng Espanyol na komunidad ng
Maynila.
COMPAÑARISMO
- Lihim na samahan ng tinayo ni
Rizal sa UST.

- Laban sa mga
mapang-aping estudyanteng
Espanyol.
Thanks!
FRANCEINE S.
PAPA

Please keep this slide for attribution

CREDITS: This presentation template was created by Slidesgo, and


includes icons by Flaticon, and infographics & images by Freepik

You might also like