HALAL ASSURANCE SYSTEM :

TITIK KAWALAN HALAL, KAWALAN BAHAN

MENTAH, ANALISIS MAKMAL,
KEBOLEHKESANAN & KAJIAN PENGURUSAN

OLEH :
PN FARIDATUL FARHANA BT MISBAH
PENOLONG PEGAWAI TEKNOLOGI MAKANAN
BAHAGIAN PENGURUSAN HALAL
JABATAN AGAMA ISLAM NEGERI JOHOR
OBJEKTIF
1. Memahami Terma Dan Definisi Berkaitan HAS
2. Memahami Elemen Has Mengikut HAS Manual 2011 & MHMS
:
Titik Kawalan Halal (Halal Control Point)
Kawalan Risiko Halal
Kawalan Bahan Mentah
Analisis Makmal
Traceability (Kebolehkesanan)
Management Review
HALAL ASSURANCE
SYSTEM
(HAS)
 TITIK KAWALAN HALAL
(HALAL CONTROL POINT)
KAWALAN KRITIKAL HALAL (HCP)
1) Mengenalpasti carta alir / prosedur pemprosesan dan pembelian bahan
mentah
2) Mengenalpasti titik kawalan Halal yang berisiko ke arah pencemaran
Halal
3) Memastikan kawalan terhadap HCP dijalankan secara konsisten dan
direkodkan mengikut pelan pengurusan risiko Halal
4) Membuat verifikasi terhadap HCP yang ditetapkan bagi mengelakkan
pencemaran silang berkaitan Halal berlaku.
5) Pelan pengurusan risiko Halal perlu dibangunkan bagi mengawal HCP
yang telah dikenalpasti.
TITIK KAWALAN

• Bahan Mentah/ Alat Bantuan Pemprosesan (Processing Aids)

• Pemilihan Pembekal & Pembelian Bahan Mentah
• Pemprosesan
• Produk Siap
• Penyimpanan
• Pengangkutan
• R&D
 BAHAN MENTAH
• Memastikan bahan mentah yang terproses dan berisiko tinggi seperti
animal base mempunyai sijil Halal yang sah dari negara pengeluar :

- Daging
- Ayam
- Susu
- Cheese
- Kolagen
- Lemak haiwan / Tumbuhan
- Minyak
CRITICAL RAW MATERIAL :
Animal base (protein, fat, placenta, stemcell)
Enzyme
Vitamin
Catalyst
Media culture
 Alcohol

CRITICAL PROSES :
Fermentation
Extraction
Spray drying
Hydrolisis
Cultivation
 ADITIF MAKANAN
• Bahan yang digunakan bagi tujuan menambah kualiti ,
memanjangkan jangka hayat, memelihara struktur produk
• Perlu memilih pembekal yang memiliki sijil Halal yang sah dari
negara pengeluar :

- Vitamin
- Pengimulsi
- Enzyme
- Catalyst
- Bacteria
BAHAN BANTUAN PEMROSESAN
• Bahan yang digunakan sebagai bantuan pemprosesan bagi
tujuan penulenan, penapisan, pengasingan dll
• Perlu memastikan bahan yang digunakan mempunyai sijil Halal
atau dokumen yang jelas seperti product specifitaion/
composition, COO, detail process flow, MSDS

Activated carbon
Bleaching earth
Filter Aid
PELAN PENGURUSAN RISIKO HALAL
 HCP RISIKO HALAL MEKANISMA KAWALAN TINDAKAN REKOD
KAEDAH KEKERAPAN SIAPA PEMBETULAN

R&D Bahan mentah tiada Memastikan Setiap kali new R&D Team Tukar bahan mentah Sijil Halal/
sijil Halal / diragui pemilihan bahan product yang mempunyai sijil Product
status Halal mentah dari development Halal yang diiktiraf composition/
pembekal yang dijalankan COO
mempunyai sijil HAS 01-
Halal (R&D form)
Pemilihan/ Pembekal tidak Memastikan Setiap kali Purchasing Reject pembekal yang Purchasing
Penukaran mempunyai sijil pembekal pertukaran atau tidak mempunyai Sijil Checklist
Pembekal Halal / sijil Halal tidak mempunyai sijil penambahan Halal yang diiktiraf bagi HAS-
aktif Halal yang diiktiraf pembekal produk yang berkaitan 02(Supplier
oleh dilakukan Selection)
JAIN/MAIN/JAKIM
Penerimaan Kesilapan Memastikan bahan Setiap kali Store Reject bahan mentah /
Bahan Mentah penghantaran bahan yang diterima dari penerimaan bahan keeper/ pembekal yang tiada HAS-03
mentah dari pembekal yang mentah production dalam RM approve (Raw
pembekal yang tidaj telah didaftar dan (Every Receiving) masterlist Material
diluluskan diluluskan oleh Receiving
(RM approve master syarikat Form)
list) - PO/ DO/
reject form
Pemprosesan Proses boleh Memastikan proses Setip kali Production Mengasingkan produk Production
(Glazing/ menyebabkan pembuatan pemprosesan Team yang terlibat sebagai Non
Fermentation/ pencemaran silang mematuhi hukum dijalankan (Supervisor) Non cormformance corformance
Extraction/ Halal / syariah syarak & fatwa (Every Batch) (Yellow Tag) dan rujuk form
Spray Drying/ compliance yang berkaitan kepada Halal comittee
Hydrolisis/
Cultivation)
Written documents for critical activities
1. New Material Selection / Material Purchasing
2. R&D
3. Incoming Material Checking
4. Production
5. Production Facility / Utensils
6. Products Storage and Handling
7. Transportation
KAWALAN BAHAN MENTAH
RAW MATERIAL / INGREDIENTS MAST
ERLIST
NOT VALID
HALAL
CERTIFICATE
ANALISIS MAKMAL
1) Keutamaan analisis makmal yang diambil kira adalah
berkaitan Halal seperti analisis Fatty & oil DNA, Protein dan
Alkohol, Kkulit & bulu haiwan,
2) Boleh dijalankan bagi produk dan bahan ramuan yang kritikal
3) Sampel hendaklah dihantar ke makmal yang diiktiraf oleh
JAKIM sahaja:
 My HAC
 Jab. Kimia
 Makmal-makmal Panel Halal . Rujuk portal Halal Malaysia
www.halal.gov.my
4) Walaubagaimanapun jika produk tidak mempunyai
risiko pencemaran bahan di atas analisis makmal boleh
menjurus kepada analisis fizikal / keselamatan makanan
(Contoh : Mikrob, asid boric, heavy metal dll) yang
difikirkan perlu.
KEBOLEHKESANAN
(TRACEABILITY)
• Syarikat perlu mewujudkan prosedur bertulis supaya produk yang
dihasilkan boleh dikesan semula (Traceble). Boleh digabungkan
dengan sistem lain sedia ada. Contoh HACCP traceability
programe

• Ia merangkumi semua aspek seperti bahan mentah, proses,

mesin & peralatan, pekerja dan pemyimpanan.

• Ia bertujuan bagi memudahkan recall back produk dibuat jika

berlaku sebarang pelanggaran syarak (non-conformance) atau
arahan dari pihak berkuasa.

• Mock recall training programme perlu dijalankan sekali setahun

dan perlu direkodkan.
• Pihak syarikat perlu jelas dengan definisi non
corfomance mengikut MPPHM, standard, fatwa atau
jika terdapat arahan dari pihak berkuasa bagi kes-kes
tertentu.

• Contohnya :
Produk yang dihasilkan menggunakan bahan yang
mengandungi bahan haram / dikilangkan, dihasilkan di
bawah fasiliti yang tidak mematuhi hukum syarak.
KAWALAN TERHADAP NON CORFOMANCE PRODUCT

• Produk tersebut tidak boleh dijual semula kepada

pelanggan lain
• Perlu dimusnahkan
• Tidak boleh dilakukan proses rework, down grade atau
reformulation
MANAGEMENT REVIEW
• Prosedur kajian pengurusan perlu dibangunkan bagi menilai
tahap kecekapan halal secara dalaman
• Management review perlu dilakukan setahun sekali
• Management perlu melihat keberkesanan pelaksanaan HAS
didalam syarikat dan keberkesanan Internal Halal Committee
(IHC) dalam menguruskan Halal
• Perlu mendapatkan kelulusan pihak pengurusan tertinggi
• Boleh digabungkan dengan kajian pengurusan keseluruhan
syarikat
• Perlu direkodkan
ANTARA ISU LAIN YANG BOLEH DIBINCANGKAN :

• Keputusan internal/ external audit

• Penambahbaikan dari pengurusan sebelumnya
• Sebarang perubahan didalam syarikat berkaitan Halal
SEKIAN TERIMA KASIH