Bi̇r Ergeni̇n Anne Babasi Olmak Veli̇ Sunumu

ODAĞIMIZ ÇOCUKLARIMIZ
“BİR ERGENİN ANNE BABASI OLMAK”
ODTÜ GV OKULLARI
ORTAOKUL PDR BİRİMİ
ERGENLİK VE ERGENLE İLETİŞİM
ESKİ TARİHLERDEN GÜNÜMÜZE TÜM

KÜLTÜRLERDE ERGENLER BENZER ÖZELLİKLER GÖSTERİRLER!
– Sokrates’in M. Ö. 400’lü yıllarda günümüz gençliği tanımı:
“Günümüz gençliği lüksü seviyor.

Davranışları kötü; büyüklerine karşı saygısızlar ve
sadece lak lak etmeyi biliyorlar,
büyükleri odaya girdiğinde artık ayağa kalkmıyorlar;
ana babaları ile çatışıyor,
öğretmenlerine kafa tutuyorlar ve
sadece tüketmeyi biliyorlar.”
Biz de bir zamanlar çocuktuk, ergendik!
Çocuklarınızdan yakındığınız
davranışları düşünelim...
Anne-babaların yakındığı davranışlar:
Banyoya sokamıyoruz, ellerini bile yıkatamıyoruz. Saçını kestiremiyoruz!
Aşırı alıngan!
Oyuna, eğlenceye çok fazla düştü.
Her istediğini yaptırmak istiyor, “Siz bana karışamazsınız” diyor!
Aşırı süsleniyor!
Bilgisayar, cep telefonu, tablet elinden düşmüyor.

Anne-babaların yakındığı davranışlar:
Hırçınlaştı, ders çalışmıyor!
Sürekli “Canım sıkılıyor” diyor!
En küçük isteklerini bile sert bir dille ifade ediyor!
Okuduğunu anlamıyor gibi, durgunlaştı, dalgınlaştı!
Çabuk karamsarlığa kapılıyor!
Hiç bir şey yokken huzursuzlaşıyor, sert karşılık veriyor!

Ergenlik Dönemine Ait Genel Özellikler
Hızlı büyümektedirler
C i n s e l d ü r t ü l e r d e a r tı ş o l u r
Aileme vermek istediğim mesajlar:
“ İstediğiniz zaman çocuk, istediğiniz zaman büyük değiliz!”

“Bazı kararlarımı alabilirim; bana güvenin!”
“Cep telefonuma bakmanızı istemiyorum, o benim özelim.”

“Bilgisayarımı almayın.”
“Evde yalnız kalabilirim, beni merak etmeyin!”
“Odamda yalnız kalmayı seviyorum!”
“Benden izinsiz odama girip toplamayın!”
“Dağınıklığı seviyorum!”
“Sürekli eleştiriyorsunuz ama iyi yaptığım şeyleri görmüyorsunuz.”
“Sürekli ders çalış demeyin, sonra içimden çalışmak gelmiyor!”
“Beni başkalarıyla kıyaslamayın!”
“Arkadaşlarım benim için çok değerli. Seçtiğim arkadaşlara güvenin.”

“Özgürlük istiyorum; ayakkabılarımı kendim seçmek istiyorum!”
“Her şeye şart koymayın!”
“Tehdit etmeyin!”
“Beni anlayın!”
“Belki sizi dikkate almıyormuş gibi görünüyorum ama sizin

düşünceleriniz ve varlığınız benim için çok önemli!”
“AİLEMİ ÇOK SEVİYORUM, ONLAR İÇİN HER ŞEYİ YAPARIM!”

ERGENLE İLETİŞİM KURMA
Çocuğunuz sinirli bir şekilde eve geldi ve matematik

sınavından düşük aldığını söyleyerek odasına girdi ve odanın kapısı
çarptı. Ne yaparsınız?
Konuşmayı sürdürebilmek için iletişim engellerinden kaçının.
İLETİŞİM ENGELLERİ
Öğüt verme / nutuk çekme: “Şöyle yapma böyle yap..., Ben senin
yaşındayken..., Benim zamanımda..., Eskiden her şey daha zordu...”
Eleştirme / Yargılama: “Sen zaten hep kolaya kaçıyorsun, çocuk gibi

davranıyorsun”
Küçümseme: “Sen daha çocuksun... Sen kendini ne zannediyorsun..., Ne

biliyorsun ki...”
Etiketleme(İsim takma): “Çok tembelsin, beceriksizsin” gibi ya da

fiziksel görünümüne ilişkin “koca burunlum, tontişim...”
Onun adına çözme: “ Bence sen böyle yapmalısın..., bir daha ki sefere
şöyle davran...”
Tahlil etme/tanı koyma: “Aslında senin derdin başka..., ben senin

neden öyle yaptığını biliyorum...”
Teselli etme: “Düzelir canım..., dert etme, geçer..., üzülme”
Karışık mesaj verme: “Her şeyi biliyorsun..., tabi tabi yapabilirsin”

Çocuğunuz sinirli bir şekilde eve geldi ve matematik sınavından düşük aldığını
söyleyerek odasına girdi ve odanın kapısı çarptı. Ne yaparsınız?
OLASI OLUMSUZ TEPKİLER
Anne ya da baba, odanın kapısını açmaz ve hayatlarına

devam edebilir.
Çocuğunuz sinirli bir şekilde eve geldi ve matematik sınavından düşük aldığını söyleyerek
odasına girdi ve odanın kapısı çarptı. Ne yaparsınız?
Anne ya da baba, “Daha fazla çalışırsan düzeltirsin. Ben senin

yaşındayken senin şartlarına da sahip değildim. Kendime ait
bilgisayarım bile yoktu. Ama çok çalışırdım ve ansiklopedilerden
araştırırdım...” diyebilir.
Öğüt verme/Nutuk çekme

Anne ya da baba, “Dün akşam sana çalış dediğimizde, ben

yaparım diyordun. Bütün gece telefonla uğraştın, olacağı buydu.”
diyebilir.
Eleştirme/Yargılama
Anne ya da baba, odanın kapısı açar ve “Bir daha kapıyı bu

şekilde çarparsan görürsün. Sen kendini ne zannediyorsun?” diyebilir.
Küçümseme
Anne ya da baba, “ Çok tembelsin, sürekli düşük not alıp

duruyorsun.” diyebilir.
Etiketleme/İsim takma
Anne ya da baba, “ Bir sonraki sınavda 6 gün önceden

çalışmaya başlayacaksın, yazarak çalışacaksın, ben göreceğim.”
diyebilir.
Onun adına çözme

Anne ya da baba, “ Ben senin neden böyle davrandığını

biliyorum. Kapıları çarparak aldığın düşük notu mazur göstermeye
çalışıyorsun.” diyebilir.
Tahlil etme/Tanı Koyma

Anne ya da baba, “ Ne var bunda bu kadar sinirlenecek

anlamıyorum. Takma kafana...” diyebilir.
Teselli etme
Anne ya da baba, “ Dün yaparım diyordun, aferin sana

başarmışsın.” diyebilir.
Karışık mesaj verme

Çocuğunuz sinirli bir şekilde eve geldi ve matematik sınavından düşük aldığını söyleyerek odasına
girdi ve odanın kapısı çarptı. Ne yaparsınız?
PEKİ NASIL YAKLAŞACAĞIZ?

Anne ya da baba odanın kapısını çalarak bekler, girme iznini alınca;
Anne ya da baba : Üzgün görünüyorsun, ne olduğunu konuşalım mı?

Genç: Ne olacak yine matematikten düşük not aldım.
Anne ya da baba : Bu seni çok üzdü.
Genç: İlk sınavımda da iyi not alamamıştım, düzeltemeyeceğim sanırım.
Anne ya da baba : Buna üzüldüm. Düzeltebileceğine inanıyorum. Sence sorun nerede
olabilir?
Genç: Bilmiyorum çok çalıştım ama olmadı, sanırım aptalım.
Anne ya da baba : Senin yapabileceğini biliyorum. Çalıştığın halde neden olmadığını
istersen gel, birlikte bulmaya çalışalım...
1. Çocuğunuzla konuşun.
- Sadece onunla ilgilenebileceğiniz bir zaman ayırmanız önemlidir.
- Açık fikirli ve ilgili bir tutum sergilemeniz önemlidir.
- Sohbet zamanlarını disiplin tartışmalarından ayrı tutmanız

önemlidir.
- Sohbetin büyük bir kısmında ergenin konuşmasına izin vermeniz önemlidir.

Konuşmak olaylara başka türlü bakmamızı sağlar.
2. Çocuğunuzla Neler Konuşabilirsiniz?
-Arkadaşlıklar
-Kendini nasıl gördüğü
-Bazı konularla nasıl baş ettiği
-İdealleri ve geleceğe yönelik düşünceleri

Konuşmanın temeli dinlemeyi bilmektir.
İyi bir dinleyici olmak için neler yapmalıyız?

- Konuşurken başka şeylerle ilgilenmeyin.
- Göz teması kurun.
Doğru Örnek:
Genç: Türkçe dersini hiç anlamıyorum...
Baba: Türkçe dersi sana zor geliyor sanırım...
Yanlış Örnek:
Genç: Türkçe dersini hiç anlamıyorum...
Baba: Yeterli çalışsaydın anlardın. Çalışmıyorsun...
Karşımızdaki kişinin bizi gerçekten duymasını istiyorsak, ne

hissettiğimizi ifade etmeliyiz.
AİLELERE ÖNERİLERİMİZ
– İyi bir dinleyici olun, konuşulanların sır olarak kalacağı

konusunda onlara güven verin.
– Sıkıcı, öğüt veren konuşmalardan kaçının, çocuklarınızın
söylediklerini anlamaya çalışın.
– Soğukkanlı, sakin ve sabırlı olun, fevri davranışlardan kaçınmaya
çalışın, model olun.
– Çocuklar söylediklerimizden çok yaptıklarımızı yaparlar.
– Söz verdiğiniz zaman sözünüzü yerine getirin.
– Kişilik ve davranışı birbirinden ayırın.
– Karar verme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olun.
– Sonradan kabul edebileceğiniz şeylere baştan hayır demeyin.
– Kıyaslama yapmaktan kaçının.
– Hep yüksek beklenti içinde olmayın.

– İletişimde savunmacı yaklaşımdan kaçının.
– Zaman zaman gencin yaşantısı yerine kendi yaşantınızdan da

örnekler verebilirsiniz.
– Aile toplantıları düzenleyin.
– Övgülerinizde ve geri bildirimlerinizde cömert olun.
– Karar verme becerilerini geliştirmeye yardım edin.

-- Soğukkanlı ve sakin olun, fevri davranışlardan kaçınmaya çalışın.

Çatışma-çözme becerilerinizi gözden geçirin. Bu konuda önemli
model olduğunuzu unutmayın.
– Sıkıcı, öğüt veren konuşmalardan kaçının, çocuklarınızın
söylediklerini anlamaya çalışın.
– İyi bir dinleyici olun, konuşulanların sır olarak kalacağı konusunda
onlara güven verin.
– Çocuklarınız sizden uzaklaşıyor gibi görünse de,

gösterdiğiniz doğrular yeri geldiğinde kullanılacaktır. Önemli
olan sağlıklı ve güvenli iletişim kurmaktır.
– Bu dönemde çocuklar ne yetişkin, ne de çocuk olarak

görünmekte ve bu karmaşa davranışlarına da yansımaktadır.
Siz de çocuğunuzun bu durumunu fark ederek, onun olgun
davranışlarını destekleyip, çocukça yaptığı davranışlarda ise
bu çelişkiyi yaşatmadan destek olun.
– Gencin yaşadığı zihinsel dağınıklık ve değişkenlik, dış

görünümüne ve çevresine de yansıyabilir. Bu durumu ancak
uzlaşmaya giderek çözebilirsiniz.
– Bu dönemde yaşayacağınız aşırı baskıların ve

cezalandırmaların genci arkadaş grubuna iteceğini
unutmayın. Bu nedenle yapıcı eleştiriler kullanın.
– Yeteneklerini ve ilgi alanlarını tanımaya çalışan gencin,

ilgilerindeki değişkenlik normaldir. Ona bu değişkenliğinde
kendini tanımasına fırsat verin ve yardımcı olun.
– Çocuklarınızın kendi sorumluluklarını üzerinize almayın. Yaşına

ve gelişimine uygun sorumluluklar almasına fırsat tanıyın.
– Kuralların öğretilmesi ve uygulanmasında tutarlı ve kararlı

davranın.
– Olumlu ve olumsuz duyguları ifade etmesi için yüreklendirin.

Katılımınız için teşekkür ederiz...

Bi̇r Ergeni̇n Anne Babasi Olmak Veli̇ Sunumu

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bi̇r Ergeni̇n Anne Babasi Olmak Veli̇ Sunumu

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ODAĞIMIZ ÇOCUKLARIMIZ

“BİR ERGENİN ANNE BABASI OLMAK”

ESKİ TARİHLERDEN GÜNÜMÜZE TÜM

“Günümüz gençliği lüksü seviyor.

Banyoya sokamıyoruz, ellerini bile yıkatamıyoruz. Saçını kestiremiyoruz!

Her istediğini yaptırmak istiyor, “Siz bana karışamazsınız” diyor!

Bilgisayar, cep telefonu, tablet elinden düşmüyor.

Anne-babaların yakındığı davranışlar:

Hırçınlaştı, ders çalışmıyor!

Sürekli “Canım sıkılıyor” diyor!

En küçük isteklerini bile sert bir dille ifade ediyor!

Okuduğunu anlamıyor gibi, durgunlaştı, dalgınlaştı!

Çabuk karamsarlığa kapılıyor!

Hiç bir şey yokken huzursuzlaşıyor, sert karşılık veriyor!

Aileme vermek istediğim mesajlar:

“ İstediğiniz zaman çocuk, istediğiniz zaman büyük değiliz!”

“Cep telefonuma bakmanızı istemiyorum, o benim özelim.”

Aileme vermek istediğim mesajlar:

“Evde yalnız kalabilirim, beni merak etmeyin!”

“Odamda yalnız kalmayı seviyorum!”

“Benden izinsiz odama girip toplamayın!”

Aileme vermek istediğim mesajlar:

“Sürekli eleştiriyorsunuz ama iyi yaptığım şeyleri görmüyorsunuz.”

“Sürekli ders çalış demeyin, sonra içimden çalışmak gelmiyor!”

“Beni başkalarıyla kıyaslamayın!”

“Arkadaşlarım benim için çok değerli. Seçtiğim arkadaşlara güvenin.”

Aileme vermek istediğim mesajlar:

“Özgürlük istiyorum; ayakkabılarımı kendim seçmek istiyorum!”

“Her şeye şart koymayın!”

Aileme vermek istediğim mesajlar:

“Belki sizi dikkate almıyormuş gibi görünüyorum ama sizin

“AİLEMİ ÇOK SEVİYORUM, ONLAR İÇİN HER ŞEYİ YAPARIM!”

Çocuğunuz sinirli bir şekilde eve geldi ve matematik

Eleştirme / Yargılama: “Sen zaten hep kolaya kaçıyorsun, çocuk gibi

Küçümseme: “Sen daha çocuksun... Sen kendini ne zannediyorsun..., Ne

Etiketleme(İsim takma): “Çok tembelsin, beceriksizsin” gibi ya da

Tahlil etme/tanı koyma: “Aslında senin derdin başka..., ben senin

Konuşmayı sürdürebilmek için iletişim engellerinden kaçının.

Teselli etme: “Düzelir canım..., dert etme, geçer..., üzülme”

Karışık mesaj verme: “Her şeyi biliyorsun..., tabi tabi yapabilirsin”

OLASI OLUMSUZ TEPKİLER

Anne ya da baba, odanın kapısını açmaz ve hayatlarına

OLASI OLUMSUZ TEPKİLER

Anne ya da baba, “Daha fazla çalışırsan düzeltirsin. Ben senin

Öğüt verme/Nutuk çekme

OLASI OLUMSUZ TEPKİLER

Anne ya da baba, “Dün akşam sana çalış dediğimizde, ben

OLASI OLUMSUZ TEPKİLER

Anne ya da baba, odanın kapısı açar ve “Bir daha kapıyı bu

OLASI OLUMSUZ TEPKİLER

Anne ya da baba, “ Çok tembelsin, sürekli düşük not alıp

OLASI OLUMSUZ TEPKİLER

Anne ya da baba, “ Bir sonraki sınavda 6 gün önceden

Onun adına çözme

OLASI OLUMSUZ TEPKİLER

Anne ya da baba, “ Ben senin neden böyle davrandığını

Tahlil etme/Tanı Koyma

OLASI OLUMSUZ TEPKİLER

Anne ya da baba, “ Ne var bunda bu kadar sinirlenecek

OLASI OLUMSUZ TEPKİLER

Anne ya da baba, “ Dün yaparım diyordun, aferin sana

Karışık mesaj verme

PEKİ NASIL YAKLAŞACAĞIZ?