You are on page 1of 105

Batas Trapiko

sa Tatawid
Kapag umilaw ang pulang
nakaharap sa iyo, ang ibig
sabihin noon tumigil ka, dahil
ang mga sasakyan sa gawing
kaliwa at kanan mo ay
tatakbo na.
Kapag umilaw ang dilaw,
humanda ka sa pagtawid.
Kapag umilaw ang berde,
Malaya kang makakatawid.
Tatay ang
nagmamaneho
Madali po ba
lang naman po
ng mga
pala angsasakyan ay
mga panuto
alam din nila Salamat
sa pagtawid. ang mga
batas
po na iyon?
tatay.

Oo, anak. Kapag pula ang


nakaharap sa kanila hihinto
sila. Kapag dilaw,
naghahanda na silang
umandar, at kapag berde na,
haharurot na sila sa

Wakas.
Tanong ni Marlo. pagtakbo.
Ang Alamat ng
Lawa ng
Sampalok
Filipino Yaman ng Lahing Kayumanggi
Noong unang panahon, sa isang malayong lugar, ay may isang
matandang babaing nakatira sa isang lumang kubong may malawak
na bakuran.
Sa gawing likuran ng kaniyang bakuran ay may isang malaking puno ng sampalok.
Napakarami at napakatamis ng bunga ng punong ito. Kakaiba ang punong ito sapagkat
hindi ito nauubusan ng bunga sa loob ng buong taon.
Ang
Ngunit
Hanggang
sinumang
sadyang
isang
nagtatangkang
napakadamot
araw, may dumating
manghingi
ng matandang
na ay
isang
kaniyang
naninirahan
matandang
sinisigawan
sa
lalaking
kubo.at
Ayaw niyang mamigay
ipinahahabol
nakatungkod.
ng mgasabunga
aso. ng sampalok.
Magandang
umaga. Maaari po
bang makahingi
ng ilang bunga ng
Kahitsampalok?
isang bunga
Ipanggagamot
lang nang ko
lang sa anak
gumaling kong
na ang
may sakit.
anak ko.

Matigas ang
ulo mo
Hindi ha!
maaari!
Pinakawalan ng matandang babae ang dalawang aso. Nasaktan ang
matanda,
ngunit bago siya masaktan nang todo, mabilis niyang naihampas ang
tungkod sa puno ng sampalok.
Bumukaumuga
Biglang ang lupa
angatpuno
kinain ang puno,nang
at kumidlat gayundin ang Nakabibingi
matalim. matandang
Umulan nang malakas hanggang sa lumaki nang lumaki ang tubig.
babae
ang kulog at ang
na para kaniyang
bang malulupit nanaaso.
may gumugulong mga bato.
Wakas.
Makaraan ay naging lawa ang buong nayon. Mula noon, tinatawag
ang pook na ito na “Lawa ng Sampalok”.
Isauli sa
May-ari
Halaw sa Binhi pahina 300-301
“Kuya, bilisan na
natin. Gutom na
ako” sabi ni Rolly

“Ikaw talaga, oo.


Bahagyang pagod
lang at gutom na.”
sabi ni Eric
Teka, pitaka
iyon ah!

Malapit na sila sa kanilang bahay nang may matanaw


si Rolly sa daan.
Agad dinampot ni Rolly ang pitaka at binuklat.
sampung tig-
Maraming
isandaang piso!
laman na pera
Kay rami!
ito, kuya.
Talagang
masuwerte ako.

Pera? Magkano
ang pera. Rolly?

Dali-daling binilang ni Rolly ang pera.


Kuya, napulot ko ito
sa daan. Akin na ang
napulot ko, di ba?

Teka muna. Hindi iyo


ang perang iyan.
Dapat nating isauli
ang pitaka sa may-ari.
Heto ang isang calling
card. Nakatala rito
ang pangalan ng may-
ari ng pitaka.

Hindi, Rolly. Kawawa


naman ang may-ari ng
pitaka. Sige, tingnan natin
ang loob ng pitaka. Baka
Sabay abot ng pitaka sa kapatid.
may pangalan.
Dan Solis, 1525 Rizal
St., Sta. Ana, Manila.
Aba, kapitbahay pala
natin ang may-ari ng
pitakang napulot mo.
Tama ka, kuya. Hindi
ko dapat angkinin ang
Halika, isauli natin
hindi sa akin. Kahit
sa kaniya ang
napulot ko.
pitaka.

Mabuti, halika na.

Wakas.
Napangiti si Eric. Natuwa siya at nagbago ng pasiya si
Rolly.
Ganito Ka
Ba?
Halaw sa aklat na Wastong Pag-uugali sa
Makabagong Panahon
Sa gabi nag-aaral ng leksiyon si Nilda. Nagsisindi siya ng ilaw.
Kailangan ni Nilda ng ilaw sa kanyang pagbabasa at pagsusulat.
Wakas.
Pagkatapos niyang mag-aral, pinapatay niya ang ilaw dahil hindi na
niya kailangan sa kanyang pagtulog.
Ang Plastik ng
Ice Candy
Ang sarap ng ice
candy.
Oo nga! Ang tamis
pa!

Bumili ang magkapatid


Sabi
Sabi ni ng
naman Zsaice
ni candy sa tindahan.
Zsa.
Oscar.
Itinapon ni Oscar ang plastic ng ice candy sa bakuran nila. Sa
tamang basurahan naman itinapon ni Zsa-Zsa ang kanyang
pinagkainan. Naglalaro sila.
Baha! Baha!

Biglang
Takot bumuhos
Nakita
na ni niang
Oscar
sigaw na malakas
natangay
Zsa-zsa. na
ngulan.
Mabilis Tumakbo
malakas na ihip
na umakyat ang
ang ngmagkapatid
hangin angsasa
magkapatid
loob
plastic ngitaas ng bahay.
ice candy sa kanal nila.
Tulong! Tulong!

Kumuha sila ng kumot at nagtalukbong. Napansin ni Oscar na basa


na ang kaniyang higaan. Napakataas na pala ng baha. Naanod ang
magkapatid.
Hay, Salamat!
Akala ko totoo na,
panaginip lang
pala.

Wakas.
“Gising Oscar! Gising!” nag-aalalang sabi ni Aling
Zorra.
Pulang
Kabayo
Evelyn P. De Castro
Humawak kang mabuti sa akin para hindi
ka mawala, maraming tao roon, at hindi
Madilimpuwedeng
pa lamang aynggumising
magturo na ako dahil ang sabi ni Ima
magturo ng nais
Habang kami aymong kumakain
ipabili. ng almusal, panay ang bilin niya
kagabi, kami ay pupunta sa palengke.
Maaga kaming umalis ng bahay, dala-dala ni Ima ang kanyang bayong. Hindi ako mapakali
sa dyip na aming sinasakyan. Palinga-linga ako sa paligid na aming dinaraan dahil sabik na
akong makarating doon.
Sa wakas,
Naku!
Halos nasako
maiwan
Nais palengke
ako nina
nang kami.habang
magturo
Ima Maraming
ng akingtao, ipabibili
siya maingay, iba-iba
dahilang
ay naglalakad amoy nakatuon
pinaghalo-
matatapos
dahil na si
halong amoy ng isda, karne, gulay, at manok. Suki! Suki! Ate! Ale! Ineng! Ano hanap mo?
ang
Ima aking
samagkakakilala
Tila ba pamimili
tingin sasubalit
mga
ang sa
nakasabit.
lahat. tuwinggalit
Mukhang titingin
Mayroong akonaman
pero hindi makukulay,
kay Ima, sabay
kakaiba,
kung kaya’t itong
maingay
at nakakatakot.
ang umiiling.
iyong maririnig.
Sana maibili ako
Habang pumipili si Ima ng
ni Ima. gulay, napatuon ang aking tingin sa mga
makukulay na pulang kabayo. Makikintab at puno ng disenyo.
Di bale, may
nilagang mais
naman akong uwi.

Naku, may
Dali-dali siyang bumaba ng dyip. Hindi pa rin maalis
naiwan pala ako.
Nasa dyip na kami pauwi ng biglang may maalala siya.
sa isip ko ang pulang kabayo.
Wakas.
Maya-maya natanaw ko si Ima, dala-dala ang isang plastic na halos
kulay pula. Isang pulang kabayo! Salamat Ima! Sabay yakap ko sa
kanya ng mahigpit.
Mga Produkto sa
Rehiyon IV-A
CALABARZON
Agnes G. Rolle
Ang Rehiyon IV-A CALABARZON ay binubuo ng mga lalawigan at lungsod. Sa bawat
Ito ay ginagawa ng masisipag na mamamayan.
lalawigan at lungsod na ito ay makikita ang naiiba at natatanging produktong
maipagmamalaki hindi lamang dito sa ating bansa maging sa ibang bansa.
Ang Mayroon
tela at damit
dingnamga
may
produktong
burda tulad pampaganda
ng barong na napinya
ginamit
at husi
ng na
Gayundin ang mga makabagong hikaw, kuwintas, at purselas na
gawa
kababaihan.
sa LagunaMayat Batangas
mga gamot
ay din
sadyang
at ibatinahi
pang nang
pampalusog
maganda ngat
yari sa niyog at water lily na sadyang kaakit-akit.
makulay.
katawan.
Matibay at mura ang mga sapin sa paa tulad ng sapatos at tsinelas
mula sa Liliw, Laguna. Maginhawa at angkop itong isuot ng mga
bata at matanda.
Marami rin at magaganda ang mga gawang sumbrero, bag, pamaypay, at iba pa na yari sa
buri. Matibay rin at maganda ang mga kagamitan sa bahay tulad ng mesa, upuan at iba pa
na mula sa Rizal.
Masasarap at masusustansiya ang mga pagkaing mula sa Rehiyon IV-A
CALABARZON tulad ng mga kakanin. Ang puto Biñan, buko pie, at pulang
itlog ng Laguna ay tunay na katakam-takam.
Banana Chips at Tahong Chips naman ang produkto
ng Cavite,
Balaw-balaw (Exotic Food) ng Rizal, pansit habhab ng
Quezon.
Gayundin ang muscuvadong asukal ng Quezon, kapeng barako at
Tablea de Cacao ng Batangas at Cavite ay masustansiya.
Wakas.
Sadyang natatangi ang mga produkto sa
CALABARZON.
Hulan
Evelyn P. De Castro
Isang araw, bigat na bigat na si Inang Ulap sa mga dala
niyang anak na ulan.
Inang nais naming
mamasyal sa iba’t-
ibang lugar sa
pamayanan.
Itinapat ni Inang Ulap ang kaniyang mga anak sa paaralan.
“Ang dami ng bata sa loob ng silid-aralan wika niya.” pansamantalang
“Weeeh! Weeeh!” At sabay-sabay na bumuhos ang malakas na ulan
nanatili roon si Hulan sabay nakipaglaro rin siya sa mga bata dahil
tangay-tangay
nagtatampisawsinaang
Hulan at sa
mga ito ibatubig-ulan.
pang patak.
Patuloy sa paglalakbay si Hulan hanggang sa mapagpad siya sa kakaibang
simbahan na may hugis buwan sa tuktok nito. Masjid kung tawagin ito. Dito
sumasamba ang mga Muslim.
Maya-maya, dumapo ang isang ibon at naligo sa
tubig-ulan.
Humawak si Hulan nang mahigpit at nakisabay
sa paglipad.
Habang siya ay nililipad ni ibon, natanaw niya ang iba-ibang gusali tulad ng
ospital na pinagpapagamutan ng mga may sakit, pabrika na pagawaan, Masjid
na simbahan ng mga muslim.
Tumigil si ibon sa bahay-pamahalaan dahil sa sobrang lakas ng hangin at napakainit ng
sikat ng araw. Doon siya nanginain. Nakita ni Hulan ang laki ng gusali, maraming tao ang
pumapasok upang mag-ayos ng dokumento.
Ang saya-saya ko,
kasi napakarami
kong nakitang lugar
Sa tindisang sikat ng
araw at malakas na hangin, muli na namang

Wakas.
lupa.
umakyat sa ulap si Hulan kasama ng kanyang kapatid sina Patak
Ulan.
Ang Lobo at
ang Ubas
Swerte ko naman.
Hinog na at tila
matatamis ang
bunga ng ubas.

Minsan ay inabot ng gutom sa kagubatan ang isang lobo. Nakakita


siya ng isang puno ng ubas na hitik ng hinog na bunga.
Lumundag ang lobo upang sakmalin ang isang bugkos ng hinog na ubas
subalit hindi niya maabot ang bunga. Lumundag siyang muli, at muli, at muli
pa subalit hindi pa rin niya maabot ang ubas.
Hindi na bale, tiyak
na maasim naman
ang bunga ng ubas
na iyon.

Wakas.
Nang mapagod na ay sumuko rin sa wakas ang lobo at malungkot na
umalis palayo sa puno.
Pahiyas
Halaw: Wika Ko, Wika Mo Filipino
Ang bayan ng Lucban, Quezon ay nagkakaroon ng kakaibang ganda at
ningning sa tuwing ipinagdiriwang ang kapistahan ni San Isidro Labrador,
ang banal na patron ng mga magsasaka.
Nagiging makulay ang mga tahanan at mga kalye sa bayang ito tuwing sasapit ang ika-15
ng Mayo. Pinapalamutian ang bawat tahanan ng iba’t ibang kulay ng hugis-dahong mga
pabitin na kung tawagin ay “kiping”.
Ang kiping ay gawa sa galapong (giniling na bigas) na may pangkulay at
Pinatutuyo
Dahil ditoang
nagmumukhang
mga ito pagkatapos
mamahaling
malutohiyas
upang
angmagkaroon
mga palamuti.
ng kakaibang
Ito ang
inihuhugis sa dahon ng madre de cacao at saka iniluluto sa pugon upang
dahilan kung kaya tinawagkinang.
na “Pahiyas” ang pagdiriwang.
maging maninipis na wafer.
Ang mga kiping ay isinasabit sa mga bintana at
inihuhugis na bulaklak o chandelier.
Bilang pasasalamat at pag-aalay kay San Isidro Labrador para sa isang

Wakas.
masaganang ani, ang mga tao sa Lucban, Quezon ay nagsasabit din ng mga
prutas at gulay bukod sa kiping.
Ang Alamat ng
Tipaklong
Halaw: Salamisim Wika at Pagbasa 1
Si Aurora ang magandang diyosa ng pag-uumaga
o pagsikat ng araw.
Isang umaga ay nanaog siya sa daigdig upang mamasyal. Sa
Nagustuhan ni Aurora si Alexis kaya hiniling niya sa mga diyos na
kanyang paglalakad, nakakita siya ng isang batang lalaki. Ito ay si
ito ay mabuhay nang walang hanggang kasama niya.
Alexis.
Sa pagdaan ng mga taon, napansin ni Aurora na tumatanda na si Alexis. Nakalimutan pala
niya na hilingin sa mga diyos na huwag itong patandain. Huli na ang lahat ng gawin niya
ito, tumanda na nang tumanda si Alexis at lumiit nang lumiit.
Mula noon, nagpalukso-lukso na ang unang tipaklong na si Alexis.
Wakas.
Dumami ang lahi niya. Sila ang ating nakikita sa mga damo at
halaman na dati ay pasyalan nila Aurora.
Ang
Telebisyon
Andrea Mabel E. Abrencillo
Likas sa bawat
Nagpapaunlad ngpamilya
kaisipanangng may
bawat
Sa Nagdudulot ito ng
ngayon, ito ang aliw, saya
mabisang at
paraan

Wakas.
kinahihiligan. Isa na dito ang
isa. Nakapagpapalawak ng
lungkot, dahil sa mga maging
ng komunikasyon impormasyong
nga
panonood ngAtmga
emahinasyon. programa
sinusubok dinatang
nakikita dito.
mayaman Nakapagbabahagi
at mahirap, at bata man rino
telebisyon. Mayng
lakas at tatag teleserye,
kaisipangame show,
ng bawat
ng magandang
matanda. aral.
balita,manonood.
at ulat-panahon
Ang Karera ni
Pagong at
Kuneho
Kaibigang Pagong,
ano kaya kung O sige.
magkarera tayo?

Isang Linggo ng umaga, sina Pagong at Kuneho


ay nagkita.
Hanggang saan
ang ating
tatakbuhin?

Hanggang sa
punong iyon sa
tabi ng bundok.
O, hala handa,
takbo!
Matutulog
muna ako.

Mabilis ang takbo ni Kuneho. Naging malayo ang agwat niya kay
Pagong. Mabagal tumakbo si Pagong.
Ay! Nahimbing ako! Nasaan
na kaya si Pagong! Aba!
Hayun na siya. Sayang! Kung
di ako nakatulog, ako sana
ang panalo.

Wakas.
Kahit na mabagal kung matiyaga, matatapos din ang
iyong ginagawa.
Si Maninok, Ang
Matakaw na
Manok
Halaw sa Filipino Yaman ng Lahing
Kayumanggi
Mula nang ipinanganak si Maninok, kasa-kasama na siya ng nanay
niya sa paghahanap ng pagkain. Sadyang mahilig kumain si
Maninok.
Gusto ko rin
ng damo.

Isang araw, napadaan si Maninok sa bukid, napansin niya ang isang


baka na kumakain ng damo.
Umalis ka
rito.

sabi ni Baka, sabay ungos ng kaniyang nguso. Natakot


Tinuka ni Maninok ang damo na kinakain ni Baka.
si Maninok.
Gusto ko lang
tikman ang damo,
bakit niya ako
sinigawan?

Naisip niya habang papalayo.


Gusto ko rin
ng bibe!

Pinagmasdang mabuti ni Maninok ang pagsilo ng


Sinunggaban ng buwaya ang isang bibe.
buwaya sa dalawang bibe.
Sinunggaban ni Maninok ang isa pang bibe. Nagalit sa kaniya si
buwaya. Hinampas ng buwaya ng buntot niya si Maninok. Mabilis
na lumayo si Maninok.
Bakit niya ako
hinampas? Gusto
ko lang namang
tikman ang
pagkain niya.
Hanggang isang araw, nakarating si Maninok sa gubat. Nagulat siya
sapagkat nagtipon-tipon ang lahat ng hayop. May kasiyahang
nagaganap.
Gutom na gutom
Pinagtulungan nilanaang
siya, kaya’t sinunggaban
matakaw ni Maninok
na manok. Narinig sila ngang mga
hari ng
Nagalit ang mga hayop sa ginawa ni Maninok.
pagkain.
hayop.
Dapat matutong
magpaalam at
magsabi kapag
may gustong
kainin.

Hindi ninyo siya dapat


saktan. Kausapin
ninyo siya nang
Huwag ninyo mahinahon.
siyang saktan.

IkinuwentoHindi
ng mga
nakakibo
hayop ang
ang kasalanan
mga hayop.ni Maninok.
Maninok, dapat
ay magpaalam ka
muna.

Paminsan-minsan
Simula
na siyaWakas.
noon natutoaynang
hindimagsabi
niya maiiwasang
maysinisigawan
magkamali.
at magpaalam
Ang laging paalala ng kaniyang ina.
gusto siyang
Perokapag
si Maninok
o sinasaktan.
kainin.
hindi
Si Chi
Andrea Mabel E. Abrencillo
Isang hapon, makalipas ang kaarawan ni Leng-Leng, nakatanggap siya ng
Tuwang-tuwang inabot ng kapatid niyang panganay na si Ate
regalo mula sa kaniyang ninang Grace. Nakaupo ito sa isang bilog na basket
Geng-Geng
na mayang
laso.regalo.
Halika! Pusa,
Mula ngayon,
isang cute na
ikaw ay si Chi.
pusa.
Leng-Leng

Tumakbong papalapit si Leng-Leng.


Inalagaan nilang magkapatid si Chi. Makapal ang balahibo, abo at
puti ang kulay, bughaw ang mata, at malaki ang katawan.
Mahilig siyang pumunta sa toilet at gustong-gusto niya ang maligo. Malinis
siyang pusa. Sa pagtulog, tumatabi siya sa dalawang magkapatid na animo’y
naghahanap ng nanay na mayayakap.
Tukoy
Kapagdin
tinatawag
Wakas.
niya angang
lugar
pangalan
ng kaniyang
niya, agad
“ngiyaw, ngiyaw”, parangmakipaglaro.
kainan.
siyang
At mahilig
sumasagot
siyang
nauunawaan niya ang lahat ng bagay.
ng
Keso sa
Puto
Evelyn P. de Castro
Ano ba ang
mayroon?

May Puto Latik Festival ngayon. Isa itong pagdiriwang sa lungsod


Maingay, masaya, at amoy giniling na bigas ang
Biñan. Ipinagdiriwang nila ang pasasalamat at pista ng patrong si
paligid.
San Isidro Labrador.
“Tingnan mo nakakatuwang pagmasdan ang makukulay na
mananayaw
Nariyan gamit
din ang ang pinag-uumpog
patimpalak sa paggawanangbao ng pinagmulan
puto.” ng
Sagot ni Daniel.
paglalatik sa kanilang Festival.
Bakit kaka ba
Hindi Nawawala ang
malungkot,
natutuwa sa ating kesong puti na
kaibigang
napapanood dadalhin ko sa
Daniel?
ngayon?Malungkot itong umupo sa malaking bato.
festival.
Tinulungan ni Princess si Daniel upang makita ang hinahanap nito. Sa wakas,

Wakas.
Masaya silang naglalakad habang pinapanood ang mga makukulay na palabas
nakita nila ang kanilang hinahanap, naiwan lang pala ni Daniel ang kanyang
sa kalsada.
keso sa may upuan.

You might also like