REWOLUCJA PRZEMYSŁOWA

Rewolucja przemysłowa
Do połowy XVIII w. większość mieszkańców Europy
utrzymywała się z rolnictwa. Produkcja przedmiotów
codziennego użytku odbywała się w warsztatach
rzemieślniczych, a później w manufakturach. Podstawą
produkcji była praca ludzkich rąk.
Wiek XVIII określa się jako "wiek oświecenia” –
w Europie doszło wówczas do głębokich przemian
gospodarczych, społecznych i kulturowych.
Pojawiły się nowe odkrycia i wynalazki, które znalazły
zastosowanie w życiu codziennym oraz
w gospodarce. Pierwszym państwem, w którym dokonała
się rewolucja przemysłowa była Anglia.
 Rewolucja przemysłowa
Rewolucja przemysłowa – to przejście od
produkcji rzemieślniczej w warsztacie (jedna osoba
robi ręcznie cały produkt) i manufakturowej (kilka
osób dzieli się elementami ręcznej produkcji)
(fabrycznej i maszynowej) do produkcji
przemysłowej (maszyny i fabryki) - industrializacja
(uprzemysłowienie).
Rewolucja przemysłowa zapoczątkowała
przemiany gospodarcze, techniczne, społeczne
i kulturowe w krajach Starego Kontynentu (Europy).
 Przyczyny rewolucji przemysłowej
• postęp w nauce, edukacji i technice,
technice
• rozpowszechnienie wiedzy medycznej (dbanie o higienę,
stosowanie szczepionek, stosowanie kordonu sanitarnego),
• wzrost liczby ludności (eksplozja demograficzna) - liczba
ludności Europy w tym stuleciu wzrosła o ponad połowę,
• gwałtowny rozwój miast,
miast zwłaszcza stolic (urbanizacja),
• zwiększenie popytu (zapotrzebowania) na towary
rzemieślnicze i przemysłowe,
• wprowadzanie nowych technik uprawy roli i nowych odmian
roślin, co pozwoliło zwiększyć wydajność roli i zwiększyć ilość
żywności na rynku,
• poszukiwanie nowych maszyn zwiększających produkcję
i obniżających jej koszty oraz zastępujących pracę człowieka.
 Gospodarka Wielkiej Brytanii
w okresie rewolucji przemysłowej

Zanim doszło do rewolucji

przemysłowej poprzedziła ją
rewolucja agrarna na angielskiej
wsi.
Rewolucja agrarna doprowadziła
do przemiany tradycyjnego, mało
wydajnego, feudalnego rolnictwa
w rolnictwo nowoczesne.
 Gospodarka Wielkiej Brytanii
w okresie rewolucji przemysłowej
Rewolucja agrarna na wsi:
a) rozpoczęło się przejście na
płodozmian (obsiewanie ziemi
uprawnej różnymi, odpowiednio
dobranymi gatunkami roślin),
b) stosowano melioracje, czyli nawodnienia,
c) używano nawozów sztucznych,
d) używano nowoczesnych maszyn.
Skutki: migracje (przemieszczanie się) ze wsi
do miasta (praca jako robotnicy najemni).
 PRZEMYSŁ TEKSTYLNY
Do końca XVIII w. podstawą gospodarki
angielskiej było sukiennictwo - przemysł
sukienniczy ( wełna owiec) i przemysł
bawełniany (bawełna z kolonii).
W 1733r. John Kay wynalazł tzw. „latające
czółenko”, a w 1764 r. James Hargreaves
maszynę przędzalniczą, które pozwoliły
zwiększyć szybkość tkania tkanin
bawełnianych.
Skutkowało to:
- szybkim rozwojem przemysłu tekstylnego,
- wzrostem zapotrzebowania na żelazo
wykorzystywane do produkcji maszyn. maszyna tkacka
Jacquarda
W1785r. Edmund Cartwright opracował krosno
mechaniczne, które zwiększyło wydajność w
tkactwie aż 40-krotnie.
Potrzebne były coraz mocniejsze maszyny.
W 1769r. James Watt wymyślił MASZYNĘ PAROWĄ,
PAROWĄ a w
1785r. ruszyła pierwsza przędzalnia napędzana parą. W 1803
zastosowano maszynę parową do poruszania statków, został
zbudowany pierwszy statek parowy.
parowy Wynalazcą statku był
Robert Fulton.

Maszyna parowa Jamesa Watta

Wynalazki techniczne XVIII w. i XIX w.
Równocześnie z włókiennictwem rozwijała się metalurgia.
Wzrost zapotrzebowania na żelazo oraz zastosowanie koksu i
węgla przy produkcji żelaza,
a także nowych maszyn dla napędu wind i wózków
w kopalniach przyczyniły się do szybkiego rozwoju górnictwa
węgla, rud metali i hutnictwa.
W I poł. VIII w. Abraham Darby po raz pierwszy wytopił z
rudy surówkę, a pod koniec wieku XVIII w. Henry Cort
przerobił surówkę na stal.
stal
Szybki rozwój hutnictwa i górnictwa oraz znaczny wzrost
produkcji wiązał się z przewozem coraz większej ilości
towarów. Dlatego budowano kanały, mosty, drogi.
 Wynalazki techniczne XVIII w. i XIX w.
Parowóz Georga Stephensona
Maszyna parowa znalazła liczne zastosowania:
w górnictwie, w hutach, w przemyśle tekstylnym,
w transporcie. Szybki rozwój przemysłu przyczynił się do
wzrostu zapotrzebowania na szybki transport dużych ilości
towarów.
1814r. – George Stephenson skonstruował
LOKOMOTYWĘ (parowóz), a w 1825r.
powstała pierwsza linia kolejowa w Anglii
(towarowa, potem pasażerska).
 Rewolucja przemysłowa
W latach 1859-1869 wykopano
w Egipcie Kanał Sueski, który skrócił
drogę morską z Azji do Europy.
W 1800 r. Włoch Alessandro Volta
zbudował ogniwo galwaniczne
(baterię).
W 1837 r. Samuel Morse skonstruował
telegraf,
telegraf pozwalający przesyłać
informację na odległość.
W 1851r. Izaak Singer wynalazł
maszynę do szycia.
W 1831r. Samuel Colt skonstruował
rewolwer.
 Skutki rewolucji przemysłowej
1. Zastosowanie maszyn zwiększyło wydajność produkcji,
2. Zamykano zakłady rzemieślnicze i manufaktury,
3. Rozwijały się środki produkcji (fabryki, narzędzia,
maszyny, transport).
4. Bogacili się właściciele fabryk (powstało
kapitalistyczne społeczeństwo industrialne).
5. Pojawiły się nowe warstwy społeczne – robotnicy (tzw.
proletariat) i właściciele fabryk (kapitaliści).
6. Nastąpiła urbanizacja miast – powstawały nowe,
wzrosła liczba mieszkańców.
7. Zanieczyszczenie środowiska – lasy kominów w
miastach.
 8. Bardzo ciężka praca robotników – 12-godzinny
dzień pracy, wypadki, zatrudnianie dzieci.
9. Masowe zwolnienia, wzrost bezrobocia.
10. Demonstracje i strajki (przerwy w pracy)
w miastach, niszczenie maszyn, podpalanie
fabryk,
11. Konflikty pomiędzy pracodawcami, a
pracownikami z powodu złych warunków pracy
i braku zabezpieczeń socjalnych (urlopów,
zasiłków chorobowych, odszkodowań za
wypadki),
12. Początek organizacji ruchu robotniczego,
robotniczego którego
celem była walka o prawa pracowników.
Na skutek rewolucji przemysłowej nastąpiło:
1. zwiększenie wydobycia węgla i rud żelaza oraz produkcja
stali,
2. zastosowanie maszyn parowych w fabrykach, na statkach
oraz na kolei (kolej żelazna),
3. rozwój komunikacji miejskiej (np. tramwaje parowe zastąpiły
tramwaje konne,
4. rozwój transportu wodnego i żeglugi parowej,
5. mechanizacja rolnictwa ,
6. powstanie okręgów przemysłowych,
7. industrializacja (uprzemysłowienie) - powstanie fabryk,
kopalń, hut żelaza oraz zakładów metalowych i
mechanicznych (rozwój i modernizacja zakładów
przemysłowych).