Seyahat Acentaları

Dünya Turizm Teşkilatı

(WTO)’ya göre seyahat acentasının tanımı

“Perakendeci seyahat acentası halka,

seyahatler, konaklama ve ulaştırma
hizmetleri hakkında bilgi sunarak, belli bir
komisyon karşılığında seyahat ve turizm
ürünlerini belli fiyatlara nihai tüketicilere
satmak üzere aracılık eden işletmelerdir”.
1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat
Acentaları Birliği Kanunu’nun birinci
maddesinde seyahat acentaları şu şekilde
tanımlanmaktadır:
Seyahat acentaları kâr amacıyla turistlere
ulaştırma, konaklama, gezi, spor ve
eğlence sağlayan, onlara turizmle ilgili
bilgiler veren, bu konuya ilişkin tüm
hizmetleri gören ve turizm ekonomisine ve
genellikle ödemeler dengesine katkıda
bulunan ticari kuruluşlardır.
Türkiye’de, TÜRSAB
Seyahat Acentalarının Sayısı
kayıtlarına göre :
yıl sayı
1995 2 320
• 1980 yılında sadece 1996 2 658

188 acenta, 1997 3 481

1998 4 308
1999 4 328
• 1990 yılında 948 2000 4 354
acenta mevcut 2001 4 376
2002 4 465
2003 4 495

2004 4 493
 Seyahat Acentalarının Görevleri
• 4 Eylül 1996 tarih ve 22747 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan “Seyahat Acentaları Yönetmeliği”nde
seyahat acentalarının görevleri aşağıdaki şekilde
sıralanmıştır:

a) Tur düzenlemek: bir programa bağlı ya da programsız

yurt içinden yurtdışına, yurtdışından yurt içine veya yurt
içinde gerçekleşen, gecelemeli veya gecelemesiz olarak
gezi, spor, eğlence, dini, sağlık, eğitim, kültürel, bilimsel
ve mesleki inceleme, teşvik veya destek amaçlı seyahat
ve bunun içinde yer alan hizmetleri organize etmek,
pazarlamak, gerçekleştirmek.
b) Transfer: seyahat acentası tüketicisi olan turistin, düzenlenen
turun başlangıcında, herhangi bir safhasında veya sonunda
ulaşım hizmetlerinin sunulduğu otogar, liman, havalimanı gibi
yerlerden konaklama yapacağı tesise veya tesisten bu ulaşım
hizmetlerinin sunulduğu yerlere taşınmasını sağlamak.

c) Rezervasyon: kara, deniz, hava araçlarının tarifeli terjadwal

veya tarifesiz tdk terjadwal seferlerine ilişkin olarak ve her
türlü konaklama, yeme-içme ve eğlence işletmelerinde tüketici
adına yer ayırtmak, kayıt işlemi yapmak.
d) Bilgilendirme: turizmle ilgili ve turizm hareketinin gerektirdiği
konularda, turistin tabi olduğu döviz, vize, gümrük gibi işlemlere
ilişkin bilgi vermek.

e) Kongre- konferans organizasyonu: içinde konaklama, transfer ve

tur hizmetlerinden en az birinin yer aldığı kongre, konferans,
toplantı, fuar, sergi ve benzeri faaliyetleri organize etmek.
f) Turistik gezi amaçlı münferit taşıma aracı bulundurma ve
kiralama: ticari olmayan amaçlarla münferiden araç kiralamak
isteyen tüketiciye yönelik olarak, kendi mülkiyetinde olan ya
da olmadığı halde kiralama yetkisi bulunan, ikiden fazla kişinin
seyahat edebileceği araçlar ile içinde konaklama olanağı
bulunan araçları doğrudan kiralamak, bu konuda
organizasyon yapmak.

g) Ulaştırma araçları biletleri satmak: tarifeli ya da tarifesiz

olarak tabi oldukları mevzuat ile taşımacılık hizmeti veren
ulaştırma araçlarının ve bu araçlara sahip işletmelerin
biletlerini satmak.
h) Seyahat acentası ürünü satmak: seyahat acentalarının
ürettiği hizmetlerin tamamı ya da bir kısmını ürün sahibi
seyahat acentası tarafından yetki verilmek kaydıyla satmak.

i) Turistik enformasyon ve tanıtım malzemeleri satışı: turiste

ve seyahat acentacılığı hizmeti satın alanlara yönelik olarak
seyahat acentaları, işyerinde turistik nitelikte kitap, resim,
kartpostal, hediyelik eşya, turistin ihtiyaç duyacağı rehber ve
form benzeri malzemeleri satabilirler.
 Seyahat Acentalarının Ülke
Ekonomisindeki Rolleri
1. Turizmin gelişimini sağlamak: Seyahat acentaları,
nihai turizm ürünü kullanıcılarının, maddi olanaklarına,
zevklerine ve toplumsal özelliklerine uygun geziler ve
turlar düzenleyerek, turizme katılan insanların sayısını
artırarak turizmden elde edilen gelirlerin artmasında
etken rol oynamaktadırlar.

2. Ülkenin tanıtım ve pazarlama faaliyetlerine katkıda

bulunmak: Seyahat acentaları satış ve pazarlama
faaliyetleri yaparak dolaylı da olsa ülke turizminin
tanıtılmasına ve pazarlamasına katkıda bulunmuş
olurlar.
3. Yeni turizm destinasyonları üretmek ve hizmete
sunmak: Seyahat acentaları tüketici taleplerini sıkı takip
ederek, yeni turistik ürünler araştırarak ve hizmete sunarak
faaliyetlerini sürdürmektedirler. Örneğin, 1990’lı yılların
sonlarına kadar pek bilinmeyen yörelerden Ilgaz, bazı
acentaların günübirlik ve hafta sonu turları düzenlemeye
başlamasıyla tanınır hale gelmiştir.
4. Fiyat seçenekleri yaratmak: Seyahat acentaları ürettikleri
turizm ürünlerini farklı gelir grupları için seçenek, fiyat ve içerik
açısından farklılaştırarak daha fazla sayıda bireyin bu ürünleri
satın almasını ve programlara dahil olmalarını sağlamaktadırlar.

5. Ürün maliyetlerini aşağıya çekmek: Kişisel olarak bir turizm

ürününü satın almak ve program yapmak, genellikle hazır bir
ürünü acentadan almaktan daha pahalıya gelmektedir. Seyahat
acentalarının sektörde yer alan diğer üretici ve aracı firmalarla
yapmış oldukları özel anlaşmalar ve toplu pazarlık gücü
nedeniyle ürün fiyatları kabul edilebilir bir seviyeye
indirilebilmektedir.

6. Tüketicilere danışmanlık yapmak ve bilgilendirmek: Avrupa

ülkelerinde sembolik de olsa bilgilendirme ve danışma hizmeti
için ücret talep edilmeye başlanmasına karşın, seyahat
acentalarının çoğu bu hizmetlerinden herhangi bir ücret talep
etmemektedirler. Acenta görevlileri, olası acenta müşterilerinin
talep ettiği, yöre, konaklama, ulaştırma vb. hakkında bilmek
istedikleri konularda kendilerine danışmanlık yapmakta ve
bilgilendirmektedirler.
 Seyahat Acentalarının Tercih
Edilme Nedenleri
1. Konfor, rahatlık ve kişisel güvenlik sağlaması

2. Tur maliyetini düşürmesi (bireysel seyahate göre daha

ucuz)

3. Kurumsal güven sağlaması

4. Bilgi ve deneyim kazandırması

5. Bir gruba üye olma, dostluklar kurma ve paylaşma imkanı

sunması

6. Yapılan reklam ve tanıtımların etkileri

Seyahat Acentası Organizasyonu

• Kar amacı güden tüm örgütlerde olduğu

gibi seyahat acentaları da büyüklüklerine
ve yaptıkları iş hacmine göre ve faaliyet
alanlarına göre organizasyon yapılarını
oluşturmaktadırlar. Küçük ölçekli seyahat
acentalarında organizasyon yapısı
basitken, orta ve büyük ölçekli acentalarda
yapılanma daha karmaşık ve ayrıntılıdır.
 Seyahat Acentasının Bölümleri
• Her acentanın kendine özgü bir organizasyon
yapısı bulunmakla birlikte, seyahat acentasının
uzmanlık alanı ve verdiği hizmet türlerine
göre departmanlar oluşmaktadır.

• Özellikle orta ve büyük ölçekli seyahat

acentalarında tüm hizmetler için çeşitli uzmanlık
alanlarında işgörenleri çalışmaktadırlar

• Merkezi bir yönetim yapısından çok yatay bir

yönetim yapısı tercih edilmektedir.
Orta veya Büyük Ölçekli Seyahat
Acentalarının Ana Bölümleri

YÖNETİCİ

Satın Satış Pazarlama İnsan Muhasebe Operasyon

Alma Bölümü Bölümü Kaynakları Finans Bölümü
Bölümü Bölümü Bölümü
 Satın Alma Bölümü
Bu bölüm seyahat acentalarının turistik ürün
üreticisi olan işletmelerle bağlantısını sağlayan ve
ilişkilerini düzenleyen bir bölümdür

Bölümün ana görevleri:

 Hizmet üreticisi kişi ve kuruluşlarla iletişim kurmak.

 Hizmet üreten kuruluşlarla sözleşmeler yapmak.
 Yeni işbirliği koşullarını oluşturmak.
 Rakip işletmelerin fiyat politikalarını izlemek.
 Hizmet türlerini belirlemek.
 Ürünlerin niteliklerini geliştirici çalışmalar yapmaktır.
 Satış Bölümü
• Acentanın ürettiği ya da satışı için aracı olduğu ürünlerin
satışını yürüten bölümdür. Bu bölümün yöneticisi satış
müdürüdür ve müdürün astları; ulaştırma/biletleme
elemanları, toplantı, kongre, fuar sorumluları yer alır.

Bölümün ana görevleri:

 Acentenin doğrudan satışlarını gerçekleştirmek

 Ürün (Tur, konaklama vb.) satış koşullarını belirlemek.
 Tanıtım broşürleri ve diğer basılı materyalleri hazırlamak
 Acenta satışlarını gerçekleştirmek.
 Taşıma araçlarının biletlerini satmak.
 Toplantı, fuar kongre satışlarını gerçekleştirmek.
 Pazar araştırması yapmak.
 Pazarlara uygun ürün geliştirmek
 Ürünlere uygun düzenlemeleri yapacak ekipleri
oluşturmaktır.
 Pazarlama Bölümü
• Seyahat acentalarının pazarlama bölümlerinde çalışanlar,
işletmenin ürünlerini etkin bir şekilde pazarlama işlemlerini
yürütürler.

Bölümün ana görevleri;

 Anketler ve görüşmeler yaparak pazar araştırmaları yapmak.

 Rakip işletmelerin pazarlama faaliyetlerini izlemek.
 Yeni pazarlama stratejileri geliştirmek.
 Reklam-tanıtım-halkla ilişkiler kampanyaları düzenlemek.
 Pazar koşullarını sürekli olarak izlemek.
 Tanıtıcı yayınlar hazırlamak.
 Yeni seyahat ve turizm ürünleri geliştirmek
 Yurt dışı ve yurt içinde pazarlama ve satış seyahatleri yapmak
 Müşterilerle iletişim ve iyi ilişkiler kurmak
 Yıllık pazarlama bütçesi yapmaktır.
İnsan Kaynakları ve Eğitim Bölümü
• Daha önceki yıllarda personel bölümü olarak işlev gören bu
bölüm acentalarda İşgören planlama, seçme, yerleştirme
ve eğitimlerinden sorumludur.

Bölümün ana görevleri:

 İşletmede çalışacak işgörenler ile ilgili ilkeleri belirlemek.

 İşgörenlerin maaş, ücret ve ödemeleriyle ilgili düzenlemeleri
yapmak.
 Eğitim seminerleri düzenlemek, işgörenlerin motivasyonlarını
artırıcı faaliyetlerde bulunmak.
 İşgören planlaması yapmak
 İşgören aramak, bulmak ve uygun işgöreni seçmek.
 İşgörenlerin sorunlarıyla ilgilenmektir.
 Finans ve Muhasebe Bölümü
• Acentanın tüm parasal konularıyla ilgilenen bölümdür. Küçük ölçekli
işletmeler büyük sorumluluk gerektiren bu bölüm ile ilgili hizmetlerin
bir kısmını işletme dışı muhasebe hizmetlerinden
yararlanmaktadırlar. Ancak genellikle orta ve büyük boy işletmeler
kendi muhasebe ve finans birimlerini kurmuşlardır.

Bölümün ana görevleri:

 Yıllık bütçe ve hesap planı yapmak .

 Genel giderlerin ve gelirlerin bütçe ile uygunluğunu denetlemek.
 Diğer işletmelerle ilgili alacak ve borç durumlarının izlemek.
 Ödeme ve tahsilat işlemlerini yürütmek.
 Hizmet satın alınan işletmelerden gelen faturaların sözleşmelere ve
diğer belgelere uygunluğunu denetlemek.
 Fiyatlandırma ve maliyet hesaplamaları için gerekli verileri
sağlamak.
 Acenta ile ilgili istatistikleri tutmak, hazırlamak ve değerlendirmek,
diğer kanuni belgeler ile ilgili kayıtları tutmak.
 İşgörenlerin maaş, ücret ve ödemelerini yapmaktır.
 Operasyon Bölümü
• Operasyon bölümü acentanın ürettiği (turların)
hizmetlerin fiilen gerçekleştirildiği bölümdür.
• Acentanın faaliyet gösterdiği coğrafi bölgelere göre alt
bölümler oluşur
Bu bölümde şu çalışanlar görev yapmaktadır:
 Gezi Sorumlusu
 Operasyon sorumlusu
 Tur yöneticisi
 Turist Rehberi
 Transfer Elemanı
 Otel Rehberleri/ Rep
 Küçük Ölçekli Bir Seyahat Acentasının
Organizasyon Yapısı

MÜDÜR

Telefon Operatörü/
Sekreter

Muhasebe Elemanı Satış/Pazarlama Operasyon Elemanı

Elemanı

Rehber

Transfer
Elemanı