Bab 4

1 1
 Pengurusan Transaksi
Di dalam bab ini, anda akan mempelajari :
Integriti Data
Kawalan Keselamatan
Kawalan Transaksi
Kawalan Serempak

2
 Integriti Data
Bermaksud jika semua data yang dimasukkan
adalah konsisten dgn kekangan2 yg dinyatakan,
maka data adalah sah.
Interiti data termasuklah :
Integriti Entiti
Integriti Rujukan
Penyertaan Entiti
Domain
Kekangan Organisasi.

3
 Keselamatan Pangkalan Data
Penting bagi mengelakkan sistem dari diceroboh.
Langkah2 kawalan yang boleh diambil untuk
melindungi data & pangkalan data dari segi :-
Kecurian dan penipuan
Kebocoran rahsia
Kehilangan hal peribadi atau sulit
Kehilangan integriti yang boleh mengganggu operasi
organisasi
Kehilangan kesediaan data.

4
 Keselamatan Pangkalan Data
Jenis kawalan keselamatan yg boleh
dilaksanakan :-
Kawalan Lokasi
Kawalan Capaian di terminal
Sah Kuasa
Kawalan Komunikasi
Kawalan Operasi
Keselamatan Kakitangan

5
 Keselamatan Pangkalan Data
Kawalan Lokasi
Kawalan di tempatkan di bangunan atau lokasi seperti
siren.

Kawalan Capaian di Terminal

Kawalan yang paling banyak digunakan.
Antaranya :-
Kunci Perkakasan
Kunci Perisian
Log semua capaian dan perubahan

6
 Keselamatan Pangkalan Data
Sah Kuasa
Merupakan kawalan yang dilaksanakan ke atas sistem
pangkalan data untuk menentusahkan pengguna dan
mencapai data dan fail.
Untuk pastikan tahap capaian yang dibenarkan ke atas
pengguna.

Kawalan Komunikasi
Melibatkan kawalan antara satu tempat dengan satu
tempat yang lain (semasa komunikasi dijalankan).
Antara kawalan yang boleh dijalankan :-
Isyarat mesti dicam sebelum data dihantar
Signal awal sebelum kebenaran untuk login diberikan
Penyulitan untuk mengelakkan data diubah.

7
 Keselamatan Pangkalan Data
Kawalan Operasi
Pengawasan terhadap kakitangan, perkakasan, data,
perisian, dan tatacara perlu dilakukan setiap hari.
Antara kawalan yang boleh dilakukan :-
Pastikan sumber minimum untuk menjalankan semula
operasi
Kenal pasti rekod2 penting
Pastikan kerja-kerja utama
Agihkan tanggungjawab pemulihan kepada kakitangan
Penyimpanan fail di dalam dan luar kawasan bangunan.

8
 Keselamatan Pangkalan Data
Kawalan Kakitangan
Kebanyakan jenayah dilakukan oleh pekerja dalaman
organisasi.
Antara langkah2 yg boleh diambil :_
Berikan tanggungjawab yg berlainan.
Lakukan kerja bergilir2.
Latih kakitangan menggunakan sistem
Audit kakitangan.

9
 CIRI-CIRI TRANSAKSI
Transaksi mengandungi 4 ciri, iaitu :-
Atomicity
Memerlukan semua operasi bagi transaksi diselesaikan. Jika
ada yang tidak siselesaikan, operasi itu adalah gagal
Ketahanan (Durability)
Menunjukkan keadaan kekonsistenan pangkalan data yang
kekal.
Apabila transaksi siap,pangkalan data telah mencapai
tahap konsisten dan kekonsistenan ini tidak boleh hilang
walaupun sistem gagal.

10
 CIRI-CIRI TRANSAKSI
Transaksi mengandungi 4 ciri, iaitu :-
Serializability
Menggambarkan keputusan beberapa transaksi yang
dijalankan serentak.
Ciri ini penting untuk multiuser dan pangkalan data teragih
yang melibatkan banyak transaksi dijalankan serentak

Pengasingan (Isolation)
Bermakna data yang telah digunakan semasa perlaksanaan
transaksi pertama tidak boleh digunakan oleh transaksi
kedua sehinggalah transaksi pertama selesai.
Sangat berguna untuk keadaan pangkalan data yang
melibatkan pelbagai pengguna kerana pengguna yang
berbeza boleh capai dan kemaskini pangkalan data pada
masa yang sama.
11
 Kawalan Transaksi
Transaksi : 1 unit aturcara dalam pangkalan data.
Ia merupakan tindakan yg diambil oleh pengguna
untuk mencapai, menghapus, atau mengubah satu
rekod di dalam jadual.
Contoh :-
AAialah
ialahkeadaan
keadaanjumlah
jumlahwang
wangdididalam
dalamakaun
akaunsimpanan
simpanan

Keadaan awal Transaksi 1 Keadaan akhir

Keadaan awal Transaksi 1 Keadaan akhir

AA==100
100 AA==AA- -100
100 AA==900
900

Keadaan Keadaan
Keadaankonsisten
Keadaankonsisten
konsisten Ubah
UbahPangkalan
Pangkalandata
data konsisten

12
 Kawalan Transaksi
2 protokol utk menyokong integriti transaksi :-
Commit
Rollback

13
 Kawalan Transaksi
COMMIT
Apabila perubahan berjaya dilakukan dan pangkalan data
memasuki satu keadaan konsisten yang baru.
Apabila sistem gagal, segala transaksi yang belum
dikemaskini akan hilang.
Transaksi yang telah dijalankan tidak boleh dihentikan.
A ialah jumlah wang di dalam akaun simpanan
A ialah jumlah wang di dalam akaun simpanan
B ialah jumlah wang di dalam akaun semasa
B ialah jumlah wang di dalam akaun semasa
Transaksi 1
Keadaan Awal Transaksi 1 Transaksi 2
Keadaan Awal Transaksi 2
A = 100 A = A - 100 A = 900
A = 100 A = A - 100 A = 900

Keadaan Awal Sistem gagal Keadaan Akhir

Keadaan Awal Sistem gagal Keadaan Akhir
B = 1000 B = 1000
B = 1000 B = 1000

14
 Kawalan Transaksi
ROLLBACK.
Digunakan apabila traksaksi diberhentikan, pangkalan data
mesti dikembalikan pada keadaan konsisten sebelum keadaan
transaksi bermula.
Transaksi yang dihentikan akan diundur kembali dan boleh
diulang kemudian.
Ini bermakna transaksi tidak dijalankan.
A ialah jumlah wang di dalam akaun simpanan
A ialah jumlah wang di dalam akaun simpanan
B ialah jumlah wang di dalam akaun semasa
B ialah jumlah wang di dalam akaun semasa

Keadaan Awal Transaksi 1 Keadaan Akhir

Keadaan Awal Transaksi 1 Keadaan Akhir

A = 1000 A = A - 1000 A = 1000

A = 1000 A = A - 1000 A = 1000

Keadaan Awal Sistem gagal Keadaan Akhir

Keadaan Awal Sistem gagal Keadaan Akhir
B = 1000 B = 1000
B = 1000 B = 1000

15
 Kawalan Serempak
Pengurusan capaian ke atas objek2 pangkalan
data yang dilakukan secara serentak oleh lebih
drpd satu pengguna atau aplikasi.
Boleh timbulkan masalah kpd integriti dan
keselarasan data :-
Masalah hilang kemas kini.
Masalah sandaran tidak komited
Masalah analisis tidak selaras.

16
 Kawalan Serempak
Untuk mengatasi masalah yang timbul, gunakan
kunci.
2 jenis kunci :-
Kunci baca (S)
Jika transaksi memegang kunci baca, ia hanya boleh
mencapai objek tetapi tidak boleh melakukan pengemaskinian.
Kunci baca membenarkan pengguna membaca objek secara
serentak.
Apabila kunci baca dilaksanakan, pengguna2 lain tidak boleh
meletakkan kunci tulis ke atas objek tersebut.
Kunci tulis (X)
Jika transaksi memegang kunci tulis, ia boleh mencapai dan
mengemaskini objek.
Apabila kunci tulis dilaksanakan, pengguna2 lain tidak boleh
meletakkan kunci2 lain ke atas objek tersebut.
17