ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ
“ΘΡΙΑΣΙΟ”
Η ΑΝΟΣΟΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗ ΣΚΟΠΙΑ ΤΟΥ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΥ
ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ: Στην καθ’ ημέραν πράξη η έγκυος
ασθενής θεωρείται υψηλού χειρουργικού κινδύνου, όχι
μόνο λόγω τροποποιήσεων σε ανατομία και φυσιολογία,
αλλά και επειδή η κύηση εκλαμβάνεται ως μία
κατάσταση ανοσοκαταστολής, που αφεαυτής
αποδυναμώνει τις ανοσολογικές εφεδρείες της ασθενούς
και καθιστά τόσο την ίδια όσο και το κύημα ευάλωτους
στην οξεία χειρουργική παθολογία. Αυτή η πεποίθηση,
που έγινε δημοφιλής τη δεκαετία του 1970 με το
χαρακτηρισμό της προγεστερόνης ως «φυσικού
ανοσοκατασταλτικού», ανατρέπεται από σύγχρονα
1
δεδομένα που μετασχηματίζουν την κύηση σε κατάσταση
«ανοσοτροποποίησης», η οποία όχι μόνο δεν
αποδυναμώνει αλλά αντιθέτως ενισχύει τις αμυντικές
λειτουργίες εγκύου και εμβρύου.2-4
Σχήμα 1: Bansal AS. Am J Reprod Immunol 2010;64:307-315
Παντελής Αθανάσιος, Eιδικευόμενος Γενικής Χειρουργικής
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Στην ανοσοτροποποίηση της
κύησης συνεισφέρει το ανοσολογικό αποτύπωμα του
εμβρύου μέσω της αλληλεπίδρασης ειδικών μορίων του
συστήματος MHC με ειδικά τροποποιημένα κύτταρα-
5-7
φυσικούς φονείς του φθαρτού8,9 και εξειδικευμένα
βοηθητικά Τ-λεμφοκύτταρα, 10-12
υπό ενδοκρινική
απαρτίωση εκ μέρους της μητέρας, 13,14
με συγκεκριμένη
χωρο-χρονική αλληλουχία παράλληλα με το στάδιο της
κύησης. 9
Η εκτροπή αυτής της πολυσύνθετης
ανοσολογικής ισορροπίας οδήγησε στην ανακάλυψη μίας
νέας μορφής ανοσιακής αντίδρασης, της Th1/Th17
(Σχήμα 1). Το σημαντικότερο είναι ότι όμοιες ανοσιακές
εκτροπές ανιχνεύονται σε «κλασικές» χειρουργικές
νόσους, όπως η οξεία σκωληκοειδίτιδα. 15
Σχήμα 2
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Τέτοιες παρατηρήσεις οδηγούν σε
«μετάθεση παραδείγματος» (paradigm shift) όσον αφορά
τον κλινικό συσχετισμό κύησης και χειρουργικής
παθολογίας (Σχήμα 2). Από το «γραμμικό μοντέλο», όπου ο
συνδυασμός κύησης και χειρουργικής νόσου οδηγεί σε
αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα περνάμε στο «μοντέλο
εν παραλλήλω», όπου τόσο η παθολογία μητέρας-παιδιού
όσο και η χειρουργική νόσος υψηλού κινδύνου οφείλονται
σε μία κοινή υποκείμενη ανοσιακή διαταραχή. Η
κατανόηση αυτών των μηχανισμών θα οδηγήσει σε
εξατομίκευση της εκάστοτε χειρουργικής προσέγγισης της
εγκύου ασθενούς.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Siiteri PK et al. Ann New York Acad Sci 1977;286:384-397.
2. Walker CG et al. BMC Genomics 2010;11:474-487.
3. Warning JC et al. Reproduction 2011;141:715–724.
4. Chen SJ et al. Clin Develop Immunol 2012,
doi:10.1155/2012/258391
5. Hunt JS et al. FASEB J 2005;19:681-693.
6. Trowsdale J et al. Semin Immunol 2008;20:317-320.
7. Bansal AS. Am J Immunol 2010;64:307-315.
8. Moffet-King et al. BMJ 2004;329;1283-1285.
9. Nakashima A et al. Am J Reprod Immunol 2012;67:304-310.
10. Afzali B et al. Brit Soc Immunol 2007;148:32-46.
11. Ernerudh J et al. Am J Reprod Immunol 2011;66:31-43.
12. Williams Z, New Engl J Med 2012;367:1159-1161.
13. Dosiou C et al. Endocrine Rev 2005;26:44-62.
14. Lee JH et al. J Immunol 2011;187:1778-1787.
15. Rubèr M. Linköping University Medical Dissertation No.
1314, Sweden 2012