Professional Documents
Culture Documents
Czym są
zaburzenia
odżywiania?
Zaburzenia odżywiania to złożone zaburzenia psychiczne,
charakteryzujące się niezdrowym podejściem do jedzenia,
ciała i wagi. Te zaburzenia mogą wpływać na zdrowie
fizyczne i psychiczne jednostki.
Kto jest najbardziej narażony na wystąpienie
zaburzeń odżywiania?
• Nie ma znaczenia, czy jesteśmy dzieckiem, w wieku nastoletnim, kobietą po pięćdziesiątce czy dorosłym
mężczyzną – każdy z nas może być zagrożony.
• Zaburzenia odżywiania dotyczą około 5% populacji i najczęściej rozwijają się w okresie dojrzewania i wczesnej
dorosłości.
• Szacuje się, że na całym świecie na anoreksję lub bulimię cierpi od 0,5 do 3% ludzi. Według ekspertów
statystyki te są jednak znacznie zaniżone. Wiele przypadków może nawet nie trafić do lekarza, który
zdiagnozuje ED. Dlatego ogólna liczba jest wyższa.
• Według statystyk, mężczyźni stanowią aż 25% przypadków anoreksji lub bulimii. W przypadku
kompulsywnego objadania się, odsetek ten może sięgać nawet 40%. Statystki te wyraźnie obalają mit, że
problemy te dotyczą wyłącznie kobiet.
• Większość zarejestrowanych przypadków dotyczy młodych kobiet. Według badań populacyjnych z udziałem
ponad 5000 kobiet, 15% z nich miało osobiste doświadczenia z ED w pierwszej połowie swojego życia.
Jakie są grupy ryzyka wystąpienia zaburzeń odżywiania?
• Jedna z grup podwyższonego ryzyka wiąże się z wiekiem i płcią. Inne grupy ryzyka są też
powiązane ze względu na podobne zainteresowania lub zawody.
• Dorastające kobiety i mężczyźni. W okresie dojrzewania zachodzi szereg zmian fizjologicznych,
które wpływają na wygląd zewnętrzny, np. wzrost piersi lub większe odkładanie się tkanki
tłuszczowej w okolicy bioder u dziewcząt. Niektórzy mogą zacząć radzić sobie z tymi zmianami,
stosując diety, głodówki lub objadając się, co może przerodzić się w zaburzenia odżywiania.
• Osoby przechodzące zmiany życiowe. Może to być utrata bliskiej osoby, rozstanie, zmiana pracy
lub miejsca zamieszkania. Niektóre osoby są bardziej wrażliwe na takie wydarzenia życiowe niż
inne. Może to ponownie prowadzić do chorób psychicznych, w tym zaburzeń odżywiania.
• Osoby, które uprawiają „sporty estetyczne”. Należą do nich np. gimnastyka, fitness,
kulturystyka, taniec, balet lub łyżwiarstwo figurowe.
• Sportowcy, którzy muszą spełniać wymagania kategorii wagowych. Dotyczy to w szczególności
sportów walki lub podnoszenia ciężarów.
• Osoby wykonujące zawód, w którym przywiązuje się dużą wagę do wyglądu. Dotyczy to
zwłaszcza modelingu, aktorów lub prezenterów telewizyjnych.
• Grupy mniejszościowe. Osoby ze społeczności LGBT (osoby o odmiennej tożsamości seksualnej
lub płciowej).
Sfera myśli i emocji w zaburzeniach odżywiania
• Przekonania: "Jestem gruba", "Jeśli schudnę, to będę pewniejsza siebie", "Jeśli
schudnę, będę szczęśliwsza", "Jestem tak beznadziejna, że i tak się nikt mną nie
zainteresuje - mogę jeść", "Jeśli będę gruba, odrzucą mnie",
• natrętne myśli - o wyglądzie, jedzeniu, planowaniu jedzenia, liczeniu kalorii,
przytyciu
• lęk przed przytyciem
• poczucie winy i złość na siebie po napadzie objadania i złamaniu reguły
dietetycznej
• wstyd poczucie bycia "grubą/grubym"
• porównywanie się z innymi
• przekonania o tym, co powinno się jeść i jak wygląda prawidłowa dieta
pomagająca być szczupłym
• lęk społeczny, depresja
• zaburzenie obrazu ciała
Sfera zachowania w zaburzeniach odżywiania
• restrykcyjna dieta - podział produktów na "dobre" i "złe", rytuały
• ćwiczenia fizyczne i/ lub dbanie o to by jeść bardzo zdrowo
• zachowania kompensacyjne - wymioty, środki przeczyszczające, środki
moczopędne, głodówki
• napady objadania, jedzenie pod wpływem emocji
• nieprawidłowe nawyki żywieniowe
• kontrola: częste ważenie się i mierzenie, kontrola ciała w lustrze
• jedzenie w samotności, powoli lub bardzo szybko
• samookaleczanie
• wycofanie z relacji, absencja w szkole
• konsekwencje medyczne
Objawy anoreksji
1. Dramatyczna utrata wagi: Osoby cierpiące na
anoreksję starają się utrzymać wagę znacznie poniżej
normy dla ich wieku i wzrostu.
2. Nadmierne ograniczanie spożycia kalorii: Osoby z
anoreksją unikają spożywania wystarczającej ilości
jedzenia, ograniczając kaloryczność posiłków do
minimum.
3. Zaburzenia w odżywianiu: To może obejmować
liczenie kalorii, unikanie określonych grup
pokarmowych, stosowanie restrykcyjnych diet czy
nadmierne ćwiczenia fizyczne.
4. Zmiany fizyczne: Objawy fizyczne anoreksji mogą
obejmować osłabienie mięśni, osłabienie układu
odpornościowego, problemy z układem
pokarmowym, osłabienie kości, suchą skórę i inne.
5. Zaburzenia hormonalne: U kobiet z anoreksją
mogą wystąpić zaburzenia hormonalne,
prowadzące do zaniku miesiączki.
6. Zmiany emocjonalne: Osoby z anoreksją mogą
doświadczać obsesyjnego myślenia o jedzeniu,
obaw związanych z przybraniem na wadze,
niskiego poczucia własnej wartości, depresji, lęku
czy nadmiernego perfekcjonizmu.
7. Zmiany behawioralne: Mogą to być izolacja
społeczna, unikanie posiłków w towarzystwie,
utrzymywanie sekretów dotyczących jedzenia,
nadmierna aktywność fizyczna czy obsesyjne
ważenie się.
8. Zmiany w wyglądzie: Osoby z anoreksją mogą
być niespokojne co do swojego wyglądu, często
oceniając siebie jako zbyt grube, mimo utraty
dużej ilości wagi.
• Ponieważ wielu osobom, anoreksja kojarzy się z
tylko i wyłącznie z ogromnym wychudzeniem i
Anoreksja niejedzeniem, warto powiedzieć, że wyróżnia się
dwa rodzaje anoreksji.
Weronika Wiktoria
Chmiel Staszel