You are on page 1of 23

სტატისტიკური სიდიდეები

statistikuri maCveneblebis daxasiaTeba

maCvenebeli Sesaswavli movlenis sididis


gamoxatulebaa, romelic miuTiTebs
Sesaswavli obieqtis raodenobriv (zomis,
moculobis) an xarisxobriv, Tvisebriv
gamosaxulebaze.
ganasxvaveben:

--konkretul statistikur
maCvenebels
--maCvenebel-kategorias
statistikuri maCvenebeli erTobliobis
erTeulTa momcvelobis mixedviT:
individualuri da jamobrivi
(moculobiTi da gaangariSebiTi)

gamoxatvis formis mixedviT: absoluturi,


SefardebiTi da saSualo sidideebi.
absoluturi sidideebi:
individualuri da jamobrivi.

zomis erTeulebi:
naturaluri,
kombinirebuli,
pirobiT-naturaluri, RirebulebiTi anu fuladi
SefardebiTi sidide
zomis erTeulebi: ricxviTi;procenti(%);
promili (%0); prodecili (%00).

saxeebi: gegmis Sesrulebis;


dinamikis(ჯაჭვური და საბაზისო);
struqturis;
koordinaciis;
intensivobis;
Sedarebis.
saSualo sidide: xarisxovani da
struqturuli.

x  k  xk
n

x  k
 xk f
 f
K=1 x
x x
 xf
n f
x
x 2

x
x f
2

K=2 n f
x 
n
x 
f
K=-1 1
x 1
xf

K=0 x  Пx  n x1  x2  x3 ...xn
n

f
x  Пxf  x1 f1  x2 f 2  x3 f3...xn f n
f
saSualo ariTmetikulis Tvisebebi

1. saSualo ariTmetikulidan variantebis gadaxrebis


algebruli jami nulis tolia

2. Tu variantebis mniSvnelobebs gavadidebT an


SevamcirebT raime mudmivi ricxviT, maSin saSualo
ariTmetikulis mniSvnelobac gaizrdeba an
Semcirdeba amave ricxviT

3. Tu variantebis mniSvnelobebs gavadidebT an


SevamcirebT raime mudmiv ricxvjer, maSin saSualo
ariTmetikulic gaizrdeba an Semcirdeba ricxvjer
4. saSualo ariTmetikulisa da wonaTa jamis
namravli tolia variantebis mniSvnelobebis
maT Sesabamis wonebze namravlis jamisa

5. Tu sixSireebs gavadidebT an SevamcirebT


raime mudmiv ricxvjer, maSin saSualo
ariTmetikulis mniSvneloba ar Seicvleba
`samomento~ anu pirobiTi nulidan aTvlis
wesi

 x A
 x  
 k 

x  x  k  A
muSakTa xelfasi X XI fX
ricxvi
17 300-500 400 -2 -34
25 500-700 600 -1 -25
19 700-900 800 0 0
16 900-1200 1000 1 16
11 1200-1400 1200 2 22
9 1400-1600 1400 3 27
Σ 88
struqturuli saSualoebi:
moda da mediana.
moda – amodaluri da bimodaluri mwkrivi

f mo  f mo1
M 0  xmo  hmo
( f mo  f mo1 )  ( f mo  f mo1 )
medianis mniSvnelobis gaangariSeba:

1. unda dadgindes medianis rigiTi nomeri


f 1
 
2. unda gaviangariSoT sixSireTa
N me
2 2 nazardi jamebi
3. umciresi mniSvneloba sixSireTa nazardi
jamebidan, romelic rigiTi nomris toli an metia
iqneba medianas mniSvneloba

f
 S me1
Me  xme  hme 2
f me
kvartili ranJirebul mwkrivs oTx
nawilad yofs.

decili ranJirebul mwkrivs aT tol


nawilad yofs.
variaciis maCveneblebi

- variaciis gaqaneba (diapazoni);


- saSualo wrfivi gadaxra;
- dispersia;
- saSualo kvadratuli gadaxra
(standartuli gadaxra);
- variaciis koeficienti.
variaciis gaqaneba(diapazoni)

R=Xmax-Xmin
saSualo wrfivi gadaxra

d 
 X X
n

d 
 X X f
f
dispersia

 2

 X  X
2

 2

 X  X
2
f
f
saSualo kvadratuli gadaxra

 X  X 
2


n

 X  X 
2
f

f
variaciis koeficienti


V  100
X
R
V R  100
X
dispersiis Tvisebebi
- Tu variantebis mniSvnelobebs gavadidebT an
SevamcirebT raime A ricxviT, maSin dispersia da
Sesabamisad saSualo kvedratuli gadaxra ar
Seicvleba;

- Tu variantebis mniSvnelobebs SevamcirebT


raime k ricxvjer, maSin dispersiis mniSvneloba
Semcirdeba am ricxvis kvadratjer, xolo saSualo
kvedratuli gadaxra am ricxvjer.
alternatiuli niSnis dispersia

X
 Xf

1 p  0  q
p
f pq

 2

 X  X  f (1  p) p  (0  p) q
2


2 2
 pq  p(1  p)
f
p
pq

You might also like